Η Γροιλανδία λιώνει και η Σιβηρία... αερίζεται

Λίγες μόλις μέρες μετά τη λήξη των εργασιών της παγκόσμιας διάσκεψης για την Κλιματική Αλλαγή στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής, η οποία κατέληξε στην υπογραφή ενός μη δεσμευτικού… ευχολογίου, όπως κατέδειξε η περίπτωση του Καναδά που απέσυρε τη συμμετοχή του από τη συνθήκη του Κιότο, τα τελευταία νέα από το «μέτωπο» του περιβάλλοντος είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά: 

Η Γροιλανδία χάνει τους πάγους της με ρυθμούς που δεν είχαν ποτέ καταγραφεί στο παρελθόν και η Σιβηρία εκλύει τεράστιες ποσότητες μεθανίου, ενός αερίου που «ενοχοποιείται» για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, πολύ περισσότερες από όσο πίστευαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες. Δύο εξελίξεις που προκαλούν έντονη ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα, καθώς η Κλιματική Αλλαγή φαίνεται ότι επισπεύδει αλλαγές στο περιβάλλον, οι οποίες κατά πριν τη βιομηχανική επανάσταση του 19^ου αιώνα απαιτούσαν το πέρασμα εκατομμυρίων ετών.

ΓΡΟΙΛΑΝΔΙΑ

Το παιδικό παιχνίδι της… τραμπάλας θυμίζει η Γροιλανδία, καθώς η τήξη 100 δισεκατομμυρίων τόνων πάγου λόγω των ασυνήθιστα υψηλών θερμοκρασιών που καταγράφηκαν το 2010 στο νησί προκάλεσε την ανύψωση του εδάφους μέχρι και κατά 20 χιλιοστά σε διάστημα μόλις πέντε μηνών.

Έκπληξη και προβληματισμό στην επιστημονική κοινότητα προκάλεσαν τα ευρήματα των ερευνών, οι οποίες κατέδειξαν όχι μόνο το ταχύτατο λιώσιμο των αιώνιων πάγων, αλλά πολύ περισσότερο την επίπτωση που είχαν στο έδαφος που «κρυβόταν» κάτω από αυτούς.

Ο καθηγητής Μάικλ Μπίβις από το πανεπιστήμιο του Οχάιο που επιμελήθηκε της έρευνας τόνισε σε επιστημονικό συνέδριο που παρουσίασε τα ευρήματα των μελετών ότι είναι πλέον σαφές πως η Κλιματική Αλλαγή επιφέρει ραγδαίες αλλαγές, σε σημείο που τα μοντέλα πρόγνωσης χρειάζονται πλέον ριζική αναθεώρηση προς τα πλέον δυσοίωνα σενάρια. «Η τήξη των πάγων θα προκαλέσει σημαντική άνοδο της στάθμης των Ωκεανών σε παγκόσμιο επίπεδο, με αποτέλεσμα να βιώσουμε πρωτόγνωρες καταστροφές τόσο στον αναπτυσσόμενο, όσο και τον ανεπτυγμένο κόσμο. Πόλεις όπως η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο θα βρεθούν κάτω από τα κύματα, ενώ χώρες όπως το Μπαγκλαντές και η Ολλανδία κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από το χάρτη. Ακόμα και αν τα 100 δισεκατομμύρια τόνοι της Γροιλανδίας που έγιναν νερό σε λίγους μόλις μήνες φαίνονται αμελητέα ποσότητα, καθώς η μέση στάθμη της θάλασσας ανέβηκε κατά πέντε χιλιοστά αυτό που μας ανησυχεί ιδιαίτερα είναι ότι καταγράφεται πλέον πέραν πάσης αμφιβολίας μια διαδικασία που φαίνεται μάλλον αδύνατο να ανασχεθεί ή τουλάχιστον να επιβραδυνθεί. Πολύ φοβάμαι πως στα επόμενα δέκα χρόνια θα δούμε δραματικές αλλαγές στην παγοκάλυψη της Γροιλανδίας, με αυξητικές μάλιστα τάσεις και με κολοσσιαίες συνέπειες».

ΒΟΧ Ο παγετώνας… κόντυνε

Το 2011 το μήκος της τήξης του παγετώνα Μιτιβάκατ στη Γροιλανδία ανήλθε στα 2,5 σχεδόν μέτρα, σχεδόν μισό μέτρο περισσότερο από το 2010. Κατά τα δύο τελευταία έτη οι ποσότητες των πάγων που έλιωσαν αποτελούν ρεκόρ από τότε που ξεκίνησαν οι μετρήσεις, το 1898. Το συνολικό μήκος της υποχώρησης του παγετώνα ξεπερνά το μισό χιλιόμετρο από τις αρχές του 20^ου αιώνα, γεγονός που επιδεινώνεται από τη μείωση της χιονόπτωσης στην περιοχή. Οι ειδικοί προειδοποιούν πως η Γροιλανδία έχει πλέον εισέλθει σε ένα φαύλο κύκλο, στον οποίο η μειωμένη παγοκάλυψη προκαλεί τοπική άνοδο της θερμοκρασίας, η οποία με τη σειρά της επιταχύνει την τήξη του παγετώνα.

ΣΙΒΗΡΙΑ

Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα ευρήματα της συστηματικής καταγραφής περίπου 10 χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων της υφαλοκρηπίδας της ανατολικής Σιβηρίας. Σύμφωνα με το επιτελείο των Ρώσων επιστημόνων η έκλυση μεθανίου από τον πυθμένα ξεπερνά κατά πολύ τις μέχρι σήμερα εκτιμήσεις. Αν και οι ειδικοί θεωρούσαν πως το μεθάνιο που διαρρέει στην ατμόσφαιρα από τη Σιβηρία είναι ίσο με εκείνο που εκλύεται στην υπόλοιπη Γη, οι πρόσφατες μετρήσεις κατέδειξαν ότι οι ποσότητες είναι πιθανόν να είναι ακόμα και δεκαπλάσιες.

Ο Δρ. Ιγκόρ Σεμιλέτοφ που συμμετείχε στην αποστολή εξήγησε ότι για πρώτη φορά εντοπίστηκαν «πηγές» διαρροής, υπό μορφή φυσαλίδων, που ξεπερνούσαν το ένα χιλιόμετρο σε διάμετρο. Η υφαλοκρηπίδα της Σιβηρίας, στη «γειτονιά» του Αρκτικού Κύκλου είναι ρηχή, με τα βάθη να μη ξεπερνούν τα 50 μέτρα και ως αποτέλεσμα το μεθάνιο δεν προλαβαίνει να οξειδωθεί σε διοξείδιο του άνθρακα πριν απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα. Δεδομένου ότι το μεθάνιο θεωρείται έως και 50 φορές πιο επικίνδυνο αέριο από το διοξείδιο του άνθρακα για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και της άνοδο της θερμοκρασίας, οι ειδικοί προειδοποιούν πως οι επιπτώσεις της υπερθέρμανσης θα είναι πιο βίαιες από όσο υπολόγιζαν μέχρι σήμερα.