Μπριζόλες… Φρανκενστάιν, από το δοκιμαστικό σωλήνα στο πιάτο σας

Το πρώτο ολοκληρωμένο δείγμα συνθετικού βόειου κρέατος και κιμά, εξ’ ολοκλήρου δημιουργημένο σε εργαστήριο, θα είναι έτοιμο μέχρι το φθινόπωρο σύμφωνα με Ολλανδούς επιστήμονες, αν και μέχρι να φτάσει στα πιάτα των καταναλωτών θα χρειαστούν ακόμα μερικά χρόνια, ώστε να ολοκληρωθούν όλοι οι απαραίτητοι έλεγχοι και να δοθούν οι σχετικές άδειες.

Οι ειδικοί από το πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ κατάφεραν να παρασκευάσουν πρωτεΐνη κρέατος και μυικό ιστό με τη χρήση βλαστοκυττάρων, ανοίγοντας το δρόμο στη μαζική παραγωγή ενός συνθετικού προϊόντος που θα έχει γεύση και υφή κρέατος.

Τα πρώτα δείγματα πάντως δε θυμίζουν την… παραδοσιακή εικόνα μιας μπριζόλας ή ενός μπιφτεκιού, καθώς μοιάζουν με λωρίδες υπόλευκου χρώματος, αντίστοιχου με το χρώμα της σάρκας του καλαμαριού. «Με την προσθήκη τεχνητού λίπους και αίματος, η όψη του εργαστηριακού κρέατος θα είναι όμοια με εκείνη του πραγματικού», εξήγησε σε συνέδριο στον Καναδά ο καθηγητής Μαρκ Φροστ, ο οποίος ηγείται της επιστημονικής ομάδας και συμπλήρωσε: «Εμείς θέλουμε να αποδείξουμε ότι η διαδικασία που προτείνουμε είναι εφικτή, καθώς ένα μόνο κύτταρο αρκεί για να δημιουργηθούν εκατομμύρια αντίγραφά του, υπό κατάλληλες και ελεγχόμενες συνθήκες». 

Οι δημιουργοί της μπριζόλας… Φρανκενστάιν υποστηρίζουν επίσης ότι σήμερα απαιτούνται 100 γραμμάρια φυτικής πρωτεΐνης για να παραχθούν 15 γραμμάρια κρέατος στα εκτροφεία βοοειδών, ενώ η μέθοδος που προτείνουν μπορεί να ανεβάσει την απόδοση ακόμα και στο 50%, εξοικονομώντας με αυτό τον τρόπο πόρους που θα μπορούσαν να διατεθούν στην έρευνα και την ανάπτυξη άλλων ειδών συνθετικής διατροφής που θα καταστήσουν… παρελθόν τις επισιτιστικές κρίσεις και τους λιμούς που μαστίζουν πολλές περιοχές του κόσμου. 

Τα οφέλη από το κρέας εργαστηρίου θα είναι τόσο περιβαλλοντικά, επειδή η βιομηχανική εκτροφή βοοειδών «ευθύνεται» για σημαντικό ποσοστό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αλλά και οικονομικά διότι θα δώσει λύση στο πρόβλημα της «έκρηξης» της ζήτησης προϊόντων κρέατος που προκαλεί η άνοδος του βιοτικού επιπέδου στον αναπτυσσόμενο κόσμο, παρέχοντας άπειρες ποσότητες με συγκριτικά μικρότερο κόστος.

Η εργαστηριακή διαδικασία πάντως δεν είναι φθηνή, καθώς το συνολικό κόστος του πειράματος θα ανέλθει στις 240 χιλιάδες ευρώ, αλλά από τη στιγμή που θα τεθεί σε μαζική εφαρμογή, η τιμή του τελικού προϊόντος θα είναι ευθέως ανταγωνιστική, ακόμα και φθηνότερη, από αντίστοιχη ποσότητα… αληθινού κρέατος.

Οι ειδικοί επιστήμονες προχωρούν παράλληλα στην αποκρυπτογράφηση των συστατικών του αληθινού κρέατος, έτσι ώστε να εντοπίσουν ποια είναι «υπεύθυνα» για τη γεύση, για να προσαρμόσουν αντίστοιχα τα μπιφτέκια… κλώνους.

Δε λείπουν όμως εκείνοι που είναι επιφυλακτικοί με το αποτέλεσμα, καθώς θεωρούν ότι το συνθετικό κρέας θα απαιτήσει μεγάλες ποσότητες αντιβιοτικών και άλλων ουσιών, ώστε να διατηρεί τα χαρακτηριστικά του, με άγνωστες επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία. «Δε με βρίσκει σύμφωνο η άποψη αυτή» σχολίασε ο καθηγητής Φροστ. «Σε εργαστηριακές συνθήκες, το τελικό προϊόν πριν φτάσει στο κρεοπωλείο θα έχει περάσει από εκατοντάδες ελέγχους ποιότητας, ενώ δεν είναι λίγα τα διατροφικά σκάνδαλα που έχουν πλήξει τη βιομηχανία του κρέατος, όπως αυτή λειτουργεί σήμερα».

Η διαδικασία παραγωγής

Η τεχνική παραγωγής αποτελείται από τέσσερα βήματα:

1. Τα βλαστοκύτταρα αφαιρούνται από το μυικό ιστό.

2. Τοποθετούνται σε ειδικό θρεπτικό υπόστρωμα που τα πολλαπλασιάζει ταχύτατα και δημιουργείται ένα υλικό που θυμίζει ελάχιστα βρασμένο ασπράδι αυγού.

3. Το «ασπράδι» απλώνεται σε υλικό που το επιμηκύνει.

4. Δημιουργούνται λεπτές λωρίδες «κρέατος», οι οποίες στη συνέχεια αλέθονται με συνθετικό λίπος, ώστε να δημιουργηθεί κιμάς.