Στην Ανταρκτική και την έρημο τα μυστικά του Κόκκινου Πλανήτη

Τα πιο αφιλόξενα για τον άνθρωπο σημεία της Γης είναι τα ιδανικά… εργαστήρια για την αναπαράσταση των συνθηκών που επικρατούν στο Διάστημα. Στο Νότιο Πόλο και την έρημο Μοχάβι των ΗΠΑ γράφεται το μέλλον της αεροδιαστημικής τεχνολογίας και της εξερεύνησης του «Κόκκινου Πλανήτη», καθώς η πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Άρη εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθεί μέσα στην επόμενη εικοσαετία. Οι επιστήμονες της ESA, της Ευρωπαϊκής Αεροδιαστημικής Υπηρεσίας προετοιμάζονται πυρετωδώς για να αναπτύξουν και να δοκιμάσουν τον εξοπλισμό που απαιτείται, αλλά και να διαπιστώσουν τις αντοχές του ανθρώπου για το διαπλανητικό ταξίδι διάρκειας 17 περίπου μηνών.

Μια ομάδα δεκατεσσάρων Ευρωπαίων επιστημόνων βρίσκεται εδώ και λίγες ημέρες στη βάση «Κονκόρντια» της ESA στην Ανταρκτική. Σε υψόμετρο 3.200 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και με τη θερμοκρασία το καλοκαίρι να μην ξεπερνά τους -25 βαθμούς Κελσίου, ενώ το χειμώνα πέφτει στους -80 και για τέσσερις μήνες χωρίς το φως του Ήλιου, οι ειδικοί θα μελετήσουν τις ψυχολογικές συνέπειες της απομόνωσης, τις επιπτώσεις του εγκλεισμού στο ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ παράλληλα θα διεξάγουν μια σειρά πειραμάτων και μετρήσεων. Στόχος τους είναι να ετοιμάσουν έναν «οδηγό» για την προετοιμασία των αστροναυτών οι οποίοι θα κληθούν να κάνουν το ταξίδι των 550 ημερών προς τον Άρη.

«Η χρόνια έλλειψη οξυγόνου σε τέτοιο υψόμετρο, οι σκληρές κλιματολογικές συνθήκες αλλά και η αίσθηση πλήρους απομόνωσης μπορούν να λυγίσουν και τον πιο δυνατό χαρακτήρα» σημειώνει ο γιατρός της ομάδας Άλεξ Σέιλαμ και συμπληρώνει: «Είναι όμως σημαντικό το ότι με τα κατάλληλα μέσα και εξοπλισμό ο άνθρωπος καταφέρνει να επιζήσει σε τόσο ακραίο περιβάλλον. Έτσι, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι θα βρούμε τις απαντήσεις στα ερωτήματα που θέτει ένα τόσο πολύπλοκο εγχείρημα όπως μια αποστολή στον Άρη».

Ιδιαίτερη σημασία, σύμφωνα με τους επιστήμονες, έχει η κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη των μελλοντικών πρωτοπόρων αστροναυτών που θα επιλεγούν για την μεγαλύτερη πρόκληση της ανθρωπότητας. «Μαθαίνοντας να συμβιώνεις σε περιορισμένο χώρο, να συνεργάζεσαι με τα υπόλοιπα μέλη της αποστολής, να ελέγχεις τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις σου, είναι εξίσου σημαντικές παράμετροι με την ανάπτυξη του τεχνολογικού εξοπλισμού για ένα τέτοιο ταξίδι», αναφέρει στην ιστοσελίδα της ESA ο Μάουρο Πιατζάνι, επιστημονικός υπεύθυνος των προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Αεροδιαστημικής Υπηρεσίας.

Έρημος Μοχάβι, η… Σίλικον Βάλεϊ της εξερεύνησης του Διαστήματος

Το παρόν και το μέλλον της ιδιωτικής πρωτοβουλίας για την ανάπτυξη των διαστημικών εξερευνήσεων έχει βρει το… σπίτι του σε μια από τις πιο αφιλόξενες τοποθεσίες της Γης, διαμετρικά αντίθετης από την παγωμένη Ανταρκτική. Πρόκειται για την έρημο Μοχάβι στις ΗΠΑ, η οποία έχει έκταση όσο η… μισή Ελλάδα, με εμβαδόν περίπου 65.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων και καλύπτει περιοχές από την Καλιφόρνια και τη Γιούτα, μέχρι την Αριζόνα και τη Νεβάδα. Με ακραίες μεταβολές της θερμοκρασίας, από -3 το βράδυ σε 50 βαθμούς το μεσημέρι και ελάχιστες βροχοπτώσεις, αποτελεί το ιδανικό πεδίο δοκιμών για επίδοξους … κατακτητές του Διαστήματος.

Με δεδομένη την αδυναμία της NASA να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη νέων συστημάτων, το βάρος πέφτει σε ιδιώτες που επιδιώκουν να γίνουν οι νέοι εξερευνητές του Διαστήματος. Περισσότερες από 40 τέτοιες εταιρείες δραστηριοποιούνται στην περιοχή, μεταξύ των οποίων ο Σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον και η Virgin Galactic, η εταιρεία του που προγραμματίζει εμπορικά ταξίδια αναψυχής στις παρυφές του Διαστήματος και ήδη από το 2004 χρησιμοποιεί το διαστημοδρόμιο για δοκιμαστικές πτήσεις. «Η περιοχή μετατρέπεται ταχύτατα στη νέα Σίλικον Βάλεϊ του Διαστήματος, την αντίστοιχη δηλαδή κοιτίδα των εταιρειών ηλεκτρονικού εξοπλισμού και λογισμικού και έδρα των μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου παγκοσμίως», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Νέιθαν Μόρις, ο οποίος κατασκευάζει πυραυλικά συστήματα που χρησιμοποιούνται σε επιστημονικές αποστολές δορυφόρων.

Στην ίδια περιοχή υπάρχει και το μεγαλύτερο «νεκροταφείο» αεροπλάνων του πλανήτη μας, με περισσότερα από 8.000 παλιά αεροσκάφη, της πολεμικής και της πολιτικής αεροπορίας, αλλά και η βάση Έντουαρντς, στην οποία εκπαιδεύονται οι μελλοντικοί άσσοι των αεροσκαφών των ΗΠΑ.