Οι Έλληνες της NASA

Μπορεί το σενάριο μιας ελληνικής διαστημικής αποστολής να θυμίζει περισσότερο ταινία επιστημονικής φαντασίας, παρόλα αυτά οι Έλληνες επιστήμονες βάζουν εδώ και πολλά χρόνια…κομμάτια στο Διαστημικό παζλ. Μάλιστα, ορισμένα από τα μεγαλύτερα διαστημικά προγράμματα της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας, της NASA, φέρουν και…υπογραφές Ελλήνων ερευνητών, που είτε κατοικούν μόνιμα στις ΗΠΑ είτε συνεργάζονται με αυτήν από τη χώρα μας. Ο Δρ. Σταμάτης Κριμιζής, ο Δρ. Ξενοφών Μουσσάς και ο Δρ. Περικλής Παπαδόπουλος είναι μόλις τρεις από τους δεκάδες Έλληνες του χώρου, που μετά από προσωπικό κόπο έχουν καταφέρει να συνδέσουν το όνομά τους με μεγάλες διαστημικές αποστολές και τεράστιας σημασίας επιστημονικές ανακαλύψεις.

Δρ. Σταμάτης Κριμιζής

Μετά από 500 δημοσιευμένες εργασίες σε περιοδικά και βιβλία, την κατάκτηση δύο φορές του μεταλλίου «Εξαιρετικής Επιστημονικής Επίτευξης» της NASA (Exceptional Scientific Achievement Medal) και τη συμμετοχή του σε διάφορες διαστημικές αποστολές της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας, ο Δρ. Σταμάτης Κριμιζής κατέχει δίκαια μια θέση ανάμεσα στους κορυφαίους ερευνητές παγκοσμίως. 

«Έχω σχεδιάσει όργανα, που έχουν εκτοξευτεί σε όλους τους πλανήτες αλλά και στον Πλούτωνα, που πρόσφατα ονομάστηκε πλανήτης-νάνος. Στον Πλούτωνα θα φτάσει αργότερα το 2015 η αποστολή «New Horizons», δηλαδή οι «Νέοι Ορίζοντες»  λέει στον «ΤτΚ» ο ίδιος, και συμπληρώνει: «Είμαι τυχερός που εργάστηκα σε όλα αυτά τα προγράμματα». Ο Επίτιμος Διευθυντής του εργαστηρίου Τζονς Χόπκινς και Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας, που έχει δώσει το όνομά του και στον αστεροειδή «8323 Krimizis», θα παραβρεθεί στον εορτασμό της 35^ης επετείου από την εκτόξευση του Voyager, μιας από τις μεγαλύτερες αποστολές όλων των εποχών. 

«Όταν έγινε η εξερεύνηση του Δία και του Κρόνου, αποφασίσαμε να συνεχίσει την αναζήτησή του. Τώρα υπάρχουν ενδείξεις ότι έχει φτάσει πολύ μακριά στο Ηλιακό μας σύστημα, περίπου 18 δις χιλιόμετρα από τη Γη. Το σήμα του Curiosity φέρνει πληροφορίες στη Γη με καθυστέρηση περίπου 14 λεπτών. Από το Voyager χρειάζονται 16 ώρες και 40 λεπτά. Παίρνουμε δεδομένα από αυτό κάθε μέρα» εξηγεί ο Δρ. Κριμιζής, που δεν παραλείπει να αναφέρει ότι με τους ερευνητές του Τζονς Χόπκινς έχουν δημιουργήσει το «Messenger» που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Ερμή και το «New Horizons» το οποίο κατευθύνεται στον Πλούτωνα: «Από τον πιο…ζεστό πλανήτη στον πιο παγωμένο πλανήτη-νάνο» ολοκληρώνει λέγοντας ο διακεκριμένος ερευνητής από τη Χίο.

Δρ. Περικλής Παπαδόπουλος

Ανάμεσα στους επιστήμονες που παρακολουθούσαν με κομμένη την ανάσα την προσεδάφιση του «Curiosity» στον Άρη ήταν και ο Δρ. Περικλής Παπαδόπουλος. Όπως λέει ο ίδιος στον «Τ.τ.Κ» η αποστολή της Περιέργειας στον «Κόκκινο Πλανήτη» επιφυλάσσει εκπλήξεις, που δεν μπορούμε ούτε να τους φανταστούμε.  

«Εκτός από τον πλούτο των πληροφοριών για το γεωλογικό παρελθόν του πλανήτη, θα ανοίξει και ο δρόμος για την πρώτη παρουσία ανθρώπου στον Άρη, την οποία ήδη προγραμματίζουμε με ορίζοντα το 2040» αναφέρει χαρακτηριστικά ο ερευνητής. Ανάμεσα στα μελλοντικά σχέδια του Δρ. Παπαδόπουλου, ο οποίος είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Σαν Χοσέ στην Καλιφόρνια, είναι και η αποστολή «Άτρομος» στον κρατήρα «Ελλάς» του Άρη. «Θα στείλουμε δύο μικρά ερευνητικά οχήματα που θα συλλέξουν μετεωρολογικά και άλλα επιστημονικά δεδομένα. 

Το μικρό τους μέγεθος εξασφαλίζει ότι θα μπορέσουν να πάνε σε σημεία που μεγαλύτερου μεγέθους αδυνατούν να κινηθούν, λόγω της γεωμορφολογίας ή άλλων εμποδίων», λέει ο Δρ. Παπαδόπουλος. Την ίδια ώρα, στις 20 Ιουλίου ο καθηγητής από την Καλαμάτα και οι φοιτητές του έστειλαν ένα δορυφόρο-κύβο στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Σε λίγο καιρό, ο δορυφόρος αυτός θα εκτοξευθεί σε τροχιά γύρω από τη Γη και θα αναμεταδίδει σήματα πίσω στη Γη. «Άμεσος στόχος μου και προσπάθεια είναι να εκτοξεύσω τον πρώτο καθαρά ελληνικό μικρό-δορυφόρο από το διαστημικό σταθμό και πρώτο σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.  Ολοκληρώσαμε το πρόγραμμα σε μόλις οκτώ μήνες, από το σχεδιασμό μέχρι την υλοποίησή του με κόστος μικρότερο των 100.000 δολαρίων» ολοκληρώνει λέγοντας ο διακεκριμένος επιστήμονας, που στο παρελθόν εργάστηκε για 20 χρόνια στο Κέντρο Ερευνών Ames της NASA.

Δρ. Ξενοφών Μουσσάς

Από την Αθήνα συνεργάζεται και συμμετέχει σε προγράμματα της NASA, ο Δρ. Ξενοφών Μουσσάς διευθυντής του Εργαστηρίου Αστροφυσικής και καθηγητής Φυσικής Διαστήματος. Ο Δρ. Μουσσάς με την ερευνητική Ομάδα Φυσικής Διαστήματος του ΕΚΠΑ έχει βραβευτεί από την NASA για το πρόγραμμα «Οδυσσέας», γνωστό στο εξωτερικό με την ονομασία «Ulysses». 

«Ο Οδυσσέας ήταν το πρώτο διαστημικό σκάφος που πήγε πάνω από τους πόλους του Ήλιου για να κάνει μετρήσεις» λέει στον «ΤτΚ» ο Δρ. Μουσσάς. Την ίδια ώρα, ο ειδικός δεν παραλείπει να τονίσει ότι η ομάδα του έχει βάλει τον…οβολό της και σε διάφορα άλλα προγράμματα, όπως για παράδειγμα στο σχεδιασμό μαγνητικής ασπίδας γερμανικού διαστημόπλοιου μια επιτυχία που ο ίδιος χαρακτηρίζει αρκετά σημαντική. 

«Στις Θερμοπύλες υπάρχει ένα εξαιρετικό ραδιοτηλεσκόπιο, ονόματι “Άρτεμις”, που βλέπει τον Ήλιο βρέξει χιονίσει. Κάθε δευτερόλεπτο παίρνουμε 110 φάσματα του Ήλιου. Κάθε βράδυ συγκεντρώνονται 10 giga μετρήσεων από τα οποία κρατάμε περίπου το 1/8, δηλαδή 1,3 giga. Παρόμοιο όργανο έχουμε σχεδιάσει σε συνεργασία με άλλους ερευνητές για το Solar Orbiter της NASA, που θα ακολουθήσει αντίστοιχη τροχιά με τον Οδυσσέα αλλά τελικά θα φτάσει πιο κοντά στον Ήλιο. Τα όργανα αυτά έχουν σχεδιαστεί για να αντέχουν στην υπερβολική ζέστη» σημειώνει χαρακτηριστικά ο Δρ. Μουσσάς, και ολοκληρώνει: «Η Ελλάδα δίνει λίγα χρήματα για έρευνα. Υπάρχει μόνο η βοήθεια του Πανεπιστημίου Αθηνών. Και όλα αυτά τα καταφέρνουμε επειδή έχουμε καλούς φοιτητές».