Η εντιμότητα ενός Αλβανού χωρικού, ήταν το "κλειδί" που έλυσε το μυστήριο της εξαφάνισης ενός Βρετανικού βομβαρδιστικού Halifax το 1944.
Στις 29 Οκτωβρίου του 1944, ένα ζεύγος βομβαρδιστικών Χάλιφαξ απογειώθηκε από την ιταλία προκειμένου να ρίξει φυλλάδια κατά των ναζί στην Αλβανία.
Για περισσότερα από 70 χρόνια, η τύχη του ενός βομβαρδιστικού παρέμενε άγνωστη, με την επίσημη αναφορά να γράφει ότι "πιθανώς συνετρίβη στην Αδριατική".
Τον περασμένο Οκτώβριο όμως μια βρετανική αποστολή ανέβηκε στα βουνά της Αλβανίας, σε υψόμετρο 1800 περίπου μέτρων, όπου βρέθηκαν συντρίμμια ενός άγνωστου αεροπλάνου.
Ο Κρις Καίηση, γιατρός στην πρεσβεία των ΗΠΑ στα Τίρανα δήλωσε στο reuters ότι βρήκαν ίχνη που πιστοποιούσαν ότι τα συντρίμμια ανήκαν σε ένα τετρακινητήριο αεροσκάφος.
Κανένα όμως στοιχείο στο πεδίο ερευνών δε μπορούσε να βοηθήσει τους ερευνητές να ταυτοποιήσουν το αεροσκάφος.
Το κλειδί όμως για τη διαλεύκανση του μυστηρίου το κρατούσε ένας Αλβανός χωρικός, ο οποίος είχε στην κατοχή του ένα χρυσό δαχτυλίδι με τα ονόματα "Joyce & John" χαραγμένα στην εσωτερική του πλευρά, προφανώς βέρα.
Ο Γιάχο Κάλα είχε βρει το δαχτυλίδι τη δεκαετία του '60, όταν το σταλινικό καθεστώς του Εμβέρ Χότζα είχε καταστήσει την Αλβανία σε ένα περίκλειστο φρούριο. Ο τζεμίλ Κάλα, γιος του αγρότη είπε στο reuters ότι το δαχτυλίδι του το έδωσε ο πατέρας του όταν εκείνος παντρεύτηκε το 1971. "Μου είπε όμως ξεκάθαρα ότι αυτό το δαχτυλίδι δεν ανήκει σε εμάς, αλλά θα πρέπει να βρούμε τον ιδιοκτήτη ή τους συγγενείς τους", προφανώς όταν καταρρεύσει η μεσαιωνική κομμουνιστική δικτατορία της Αλβανίας.
Το σαράκι όμως έτρωγε το Τζεμίλ και ένιωθε ότι το δαχτυλίδι ήταν ένα βάρος γι αυτόν. "Γύρναγε στο δάχτυλό μου όταν κοιμόμουν και όταν ρώτησα έναν μουσουλμάνο κληρικό μου είχε απαντήσει ότι αυτό συμβαίνει επειδή δεν είναι δικό μου".
Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες να βρει τον ιδιοκτήτη του δαχτυλιδιού μετά την κατάρρευση του Εμβέρ Χότζα και των ακολούθων του, ο Κάλα αντιμετώπισε μόνο τη χλεύη και το σκεπτικισμό.
Τελικά, κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι, καθώς το δαχτυλίδι ανήκε στον Τζον Τόμσον, μηχανικό του αεροσκάφους, ο οποίος είχε παμντρευτεί την Τζόις Μόζλεϊ τον Ιούνιο του 1944.
Το Χάλιφαξ του Τόσμον είχε ρίξει προμήθειες και φυλλάδια σε αλβανικά χωριά, αλλά δυστυχώς το αεροσκάφος, μέσα σε δύσκολες συνθήκες πλοήγησης, "καρφώθηκε" στο βουνό, σκοτώνοντας όλο το πλήρωμά του.
.jpg)
