Σκανταλόπετρα: Η αρχαία βουτιά

Δημοσιεύθηκε στο τεύχος 4 του περιοδικού ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ που κυκλοφόρησε στις 10 Αυγούστου

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιώργος Ρηγούτσος http://rigoutsosphotos.com

ΚΕΙΜΕΝΟ: Νικόλας Τρικοίλης,γιατρός Καταδυτικής Υπερβαρικής Ιατρικής

 KEIMENO: ΝΙΚΟΛΑΣ ΤΡΙΚΟΙΛΗΣ, γιατρός Καταδυτικής Υπερβαρικής Ιατρικής

PHOTO ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΗΓΟΥΤΣΟΣ http://rigoutsosphotos.com

Σκανταλόπετρα, από την αρχαιότητα στο σήμερα

Μια πανάρχαια τεχνική κατάδυσης γίνεται… παγκόσμια!

Η σκανταλόπετρα είναι ένα κομμάτι πέτρας, συνήθως μάρμαρο η γρανίτης, με στρογγυλεμένες γωνίες και υδροδυναμικό σχήμα,  βάρους από 8-14 κιλά, το οποίο χρησιμοποιούσαν οι σφουγγαράδες από την αρχαιότητα μέχρι πριν από λίγα χρόνια, σαν βοηθητικό εργαλείο στις καταδύσεις τους.

Στην μια της άκρη υπάρχει μια τρύπα στην οποία είναι δεμένο ένα μακρύ σχοινί που ξετυλίγεται από την βάρκα κατά την κατάδυση και ξαναμαζεύεται κατά την ανάδυση. Σ' αυτήν είναι περασμένο και ένα μικρό σχοινί με μια θηλιά , την οποία περνά στον καρπό του ο σφουγγαράς, για να μπορεί να ελευθερώνει τα χέρια του χωρίς να χαθεί η σκανταλόπετρα και η σύνδεσή του με την βάρκα.

Μέχρι την δεκαετία του 1960, αρκετοί  σφουγγαράδες χρησιμοποιούσαν την πανάρχαια  μέθοδο κατάδυσης με σκανταλόπετρα.

• Ο γυμνός δύτης βουτούσε από την βάρκα κρατώντας την σκανταλόπετρα με τα δύο του χέρια και τον ένα καρπό περασμένο στην θηλιά.
• Στην διάρκεια της κατάδυσης χρησιμοποιούσε την σκανταλόπετρα σαν βάρος γιά να καταδύεται γρήγορα, σαν πηδάλιο γιά να αλλάζει κατεύθυνση και σαν φρένο γιά να επιταχύνει η να επιβραδύνει τον ρυθμό κατάδυσης.
• Όταν έφτανε στον βυθό, ελευθέρωνε τα χέρια του για να μαζέψει τα σφουγγάρια και όταν τελείωνε την δουλειά του έδινε το σχετικό σήμα στον βοηθό πάνω στη βάρκα, με το σκοινί που ήταν δεμένο στην σκανταλόπετρα.
• Τότε ο βοηθός, τραβώντας το σκοινί, ανέβαζε στην επιφάνεια τον σφουγγαρά που στηριζόταν στο σκοινί η και με τα πόδια του πάνω στην σκανταλόπετρα.

Όπως φαίνεται από αυτή τη μικρή περιγραφή η σκανταλόπετρα έχει πολλαπλό ρόλο. Είναι το αντίστοιχο των σημερινών βαρών που χρησιμοποιούνται στις καταδύσεις αλλά ταυτόχρονα είναι πηδάλιο, φρένο και βάση στήριξης κατά την ανάδυση. Ενώ το σχοινί που είναι δεμένη, εκτός των άλλων, είναι το μέσο επικοινωνίας με την βάρκα.
Η μέθοδος της κατάδυσης με σκανταλόπετρα έχει ιστορία χιλιάδων χρόνων. Ακριβώς γι' αυτό τον λόγο έφτασε σε μέγιστα επίπεδα τελειότητας και μέγιστα επίπεδα ασφάλειας. Το γεγονός ότι είναι μια σκληρή δουλειά αλλά και η βιομηχανοποίηση των καταδύσεων, οδήγησαν την κατάδυση με σκανταλόπετρα σε πλήρη εξαφάνιση. Οι Αγώνες Σκανταλόπετρας βοηθούν να διατηρηθεί ζωντανή αυτή η πανάρχαια τεχνική!

 Γνωρίζετε ότι…

Η ετυμολογία της σκανταλόπετρας δεν έχει σχέση με την ελληνική λέξη «σκανδάλη», αλλά με την ιταλική «scandaglio» που σημαίνει «βαθύμετρο».

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ:

http://www.skandalopetra.com