Νέα στοιχεία από το ναυάγιο των Αντικυθήρων

Οι θησαυροί που κρύβονται στους ελληνικούς βυθούς, αλλά και οι σύγχρονες μέθοδοι υποβρύχιας έρευνας, εντοπισμού και ταυτοποίησης ναυαγίων ιστορικής και αρχαιολογικής σημασίας, όπως εκείνο που βρίσκεται στα Αντικύθηρα και μας χάρισε πλούσια ευρήματα, μεταξύ των οποίων και τον περίφημο «μηχανισμό των Αντικυθήρων», ήταν το αντικείμενο της ομιλίας του διακεκριμένου ερευνητή-ωκεανολόγου Μπρένταν Φόλεϊ από το Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο Γουντς Χολ των ΗΠΑ, η οποία πραγματοποιήθηκε χθες στην Αθήνα. «Τα ναυάγια είναι σαν χρονομηχανές που μας βοηθούν να κατανοήσουμε την εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού», τόνισε ο ίδιος για τη σημασία των ναυαγίων που βρίσκονται στους βυθούς. 

Ο Φόλεϊ έχει συμμετάσχει σε πληθώρα ερευνητικών αποστολών στις ελληνικές θάλασσες την τελευταία δεκαετία, με τη συνεργασία αρχαιολόγων της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού, αλλά και τη συμμετοχή έμπειρων Ελλήνων επαγγελματιών αυτοδυτών που προσφέρουν πολύτιμη βοήθεια στην τεχνική υλοποίηση των καταδύσεων, οι οποίες απαιτούν υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και γνώσεων.

Τελευταίος σταθμός του Φόλεϊ ήταν τα Αντικύθηρα, σε μια αναζήτηση απαντήσεων για ένα από τα πιο διάσημα ναυάγια που έχουν εντοπιστεί παγκοσμίως, λόγω της μεγάλης αξίας των ευρημάτων, τόσο από αρχαιολογικής, όσο και από επιστημονικής πλευράς. Τι άλλο όμως μπορεί να βρίσκεται ακόμα στον βυθό περιμένοντας να ανακαλυφθεί; «Απολύτως επιτυχή έκβαση», είχαν οι υποβρύχιες έρευνες στα Αντικύθηρα όπως τόνισε η διευθύντρια της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων κ. Αγγελική Σίμωσι: «Εντοπίστηκαν και ανελκύστηκαν μολύβδινα τμήματα της άγκυρας του πλοίου», ενώ η αξιολόγηση και η καταγραφή των υπόλοιπων ευρημάτων συνεχίζεται και σύντομα θα υπάρξουν επίσημες ανακοινώσεις.

Υπάρχουν πληροφορίες ότι το 1900 προσπάθησαν να ανασύρουν στην επιφάνεια ένα άγαλμα, όμως τελικά χάθηκε στην άβυσσο που βρίσκεται δίπλα από το ναυάγιο. Οι ενάλιοι αρχαιολόγοι αναζητούν σήμερα τις απαντήσεις που θα φωτίσουν το μυστήριο των Αντικυθήρων, καθώς το ναυάγιο εντοπίστηκε το 1900 από Συμιακούς σφουγγαράδες σε βάθος 50 περίπου μέτρων και περίπου 380 αντικείμενα ανελκύστηκαν από αυτό. Ο «Μηχανισμός των Αντικυθήρων», ο οποίος χρονολογείται από το δεύτερο μισό του 2^ου αι. π.Χ. είναι μοναδικό αντικείμενο αρχαίας τεχνολογίας, ο οποίος προσδιόριζε τις θέσεις του Ήλιου, της Σελήνης και άλλων ουράνιων σωμάτων και προέβλεπε με ακρίβεια εκλείψεις και άλλα αστρονομικά φαινόμενα, ενώ προσδιόριζε τις ημερομηνίες τέλεσης των αγώνων που διεξάγονταν κατά την αρχαιότητα.