Translate

Πέμπτη 14 Ιουλίου 2011

Το «εσωτερικό» μας ρολόι… ξεκουρδίστηκε


Για χιλιάδες χρόνια η καθημερινότητα του ανθρώπου βασιζόταν στην εναλλαγή ημέρας και νύχτας, η οποία καθόριζε σε μεγάλο βαθμό τις δραστηριότητές του. Τις τελευταίες δεκαετίες όμως, η φυσική αυτή τάξη πραγμάτων ανατράπηκε από το σύγχρονο τρόπο ζωής και επιδεινώθηκε από τις επιπτώσεις της «ψηφιακής εποχής».

Το διαρκές τρέξιμο, το άγχος της εργασίας και της κρίσης και το ότι έχει γίνει η νύχτα μέρα, παραμένοντας διαρκώς καλωδιωμένοι με συσκευές υψηλής τεχνολογίας έχουν βαρύ τίμημα στην υγεία μας. Όπως επισημαίνει ο Κώστας Σολδάτος, καθηγητής ψυχιατρικής και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Έρευνας Ύπνου, όλοι αυτοί οι παράγοντες -που περιγράφουν τον σύγχρονο τρόπο ζωής- απορρυθμίζουν τους βιολογικούς μας δείκτες: «Σε σύγκριση με το παρελθόν έχουν αλλάξει οι ‘χρονοδότες’, εκείνα δηλαδή τα ερεθίσματα που βηματοδοτούν τον βιολογικό μας ρυθμό, με αποτέλεσμα να έχει προκληθεί αναστάτωση».

Ο ειδικός εξηγεί ότι «ένας κλασικός χρονοδότης που στην εποχή μας παραβιάστηκε είναι το φως και το σκοτάδι. Στα σημερινά γραφεία η μέρα δεν τελειώνει ποτέ, ενώ στους παράγοντες που εντείνουν την βιολογική απορρύθμιση περιλαμβάνεται η εργασία σε εναλλασσόμενες βάρδιες, η ανάληψη πολλών δραστηριοτήτων, το να κουβαλάμε την δουλειά στο σπίτι και το να ξενυχτάμε μπροστά στον υπολογιστή ή την τηλεόραση.»  Όλα αυτά, πέραν του ότι προκαλούν αϋπνία και κακή ποιότητα ύπνου, διαταράσσουν επίσης την έκκριση εκείνων των ορμονών που υπό φυσιολογικές συνθήκες παράγονταν το βράδυ, με συνέπεια να επιβαρύνεται πολλαπλά η υγεία μας.

Ο μεταβολισμός, σε φυσιολογικές συνθήκες, είναι προσαρμοσμένος στο 24ωρο που περιλαμβάνει σαφή διαχωρισμό των δραστηριοτήτων: Πριν πέσουμε για ύπνο, πέφτει η θερμοκρασία του σώματος, μειώνεται η νοητική δραστηριότητα και η πίεση. Το βιολογικό ρολόι όμως παρουσιάζει αποκλίσεις ανάλογα με την ηλικία του κάθε ατόμου, όπως παρατήρησαν ειδικοί νευροψυχολόγοι στη Βρετανία. Άλλες είναι οι απαιτήσεις σε ώρες ύπνου ενός παιδιού και άλλες ενός ενήλικα, ή ενός ηλικιωμένου.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Ράσελ Φόστερ, του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, η απορρύθμιση του βιολογικού ρυθμού επηρεάζει πολλές λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος και προκαλεί μια σειρά προβλημάτων: «Έλλειψη συγκέντρωσης, χαμηλή απόδοση, αίσθηση κόπωσης, μειωμένη νοητική λειτουργία, ακόμα και πρόκληση χρόνιων παθήσεων, «κρύβονται» πίσω από τη διαταραχή αυτή». Ακόμα χειρότερα, ο άνθρωπός γίνεται δέσμιος ουσιών που υποκαθιστούν τη φυσική αλληλουχία, τονίζει ο καθηγητής Φόστερ: «Καφεΐνη και αλκοόλ γίνονται οι μόνιμοι «σύντροφοί» μας, μόλις ξυπνήσουμε ή πριν κοιμηθούμε. Η ραγδαία αύξηση υπνωτικών ή ηρεμιστικών φαρμάκων είναι μια ακόμα παρενέργεια της απορρύθμισης αυτής. Νομίζουμε ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας έχει δώσει την ελευθερία να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Αντιθέτως όμως, απλά ζούμε σε μια ψευδαίσθηση η οποία εξουσιάζει την καθημερινότητά μας».

Το… αντίδοτο
Ως συμβουλές προστασίας ο κ. Σολδάτος συστήνει την αυστηρή τήρηση προγράμματος στις δραστηριότητες και ωραρίου στην κατάκλιση και την έγερση. Επίσης, την αποφυγή δραστηριοτήτων που προκαλούν εγρήγορση όπως και το σερφάρισμα στο ίντερνετ τουλάχιστον 2-3 ώρες πριν τον ύπνο.
  • Προσαρμόστε και τηρήστε ευλαβικά το πρόγραμμά σας με βάση τις ώρες ύπνου που χρειάζεστε.
  • Μην καταφεύγετε χωρίς ιατρική συμβουλή σε φαρμακευτικές ουσίες (υπνωτικά, ηρεμιστικά).
  • Χαλαρώστε χωρίς… παρεμβολές από την τηλεόραση ή τον υπολογιστή.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

WW2 Wrecks welcomes and encourages readers to comment and engage in respectful conversation about the content posted here.
We value thoughtful, polite and concise comments that reflect a variety of views.