Η εξέλιξη των χάκερ: Από μοναχικοί τύποι, σε επαγγελματικές ομάδες στην υπηρεσία του Κράτους

Με το πάθημα της Sony να είναι ακόμα νωπό, όταν το δίκτυο της εταιρείας τέθηκε εκτός λειτουργίας και 100 εκατομμύρια χρήστες του σε όλο τον κόσμο είδαν ευαίσθητα προσωπικά τους δεδομένα να γίνονται βορά στις ορέξεις αγνώστων, το χάκινγκ έγινε και πάλι λέξη του συρμού. Η βιομηχανική κατασκοπεία, οι υποκλοπές ευαίσθητων και απόρρητων δεδομένων και η υπονόμευση δικτύων τηλεπικοινωνιών είναι οι κύριοι τομείς στους οποίους ειδικεύονται οι χάκερ, προκαλώντας ζημιές δισεκατομμυρίων ευρώ σε παγκόσμια κλίμακα.

Οι χάκερ, όπως παρουσιάζονται στις ταινίες του Χόλιγουντ, είναι κάποιοι σκοτεινοί τύποι, που «παίζουν» την τεχνολογία στα δάχτυλα και συνήθως είναι οι «κακοί», που εισβάλλουν στα δίκτυα εταιρειών και κυβερνητικών υπηρεσιών με σκοπό να δημιουργήσουν χάος και να κλέψουν απόρρητα μυστικά. Εκτός βέβαια από τις περιπτώσεις που το χάκινγκ γίνεται για καλό σκοπό, οπότε μετατρέπονται σε… σταυροφόρους της τεχνολογίας και κινηματογραφικούς ήρωες. Η αλήθεια πάντως έχει δύο όψεις και γεγονός είναι ότι στην πραγματικότητα οι καλύτεροι… εργοδότες των χάκερς είναι εταιρείες-κολοσσοί της πληροφορικής, αλλά και κυβερνήσεις χωρών όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Βρετανία και η Γαλλία.

Από ατομική «επιχείρηση», πολυάνθρωπες οργανώσεις

Αποκαλυπτική έρευνα της βρετανικής εφημερίδας «Γκάρντιαν» κατέδειξε ότι το 25% των ενεργών χάκερ στις ΗΠΑ αυτή τη στιγμή είναι στην υπηρεσία των μυστικών υπηρεσιών της χώρας. Ένας στους τέσσερις δηλαδή παρακολουθεί… τους υπόλοιπους τρεις, αλλά και τις ύποπτες κινήσεις πέρα και από τις δύο ακτές των ΗΠΑ, με έμφαση στις δραστηριότητες της Κίνας που χώνει την ηλεκτρονική της… «μύτη» όπου βρει διαδικτυακή τρύπα. Αν και οι αρχές της Κίνας αρνούνται κατηγορηματικά οποιαδήποτε ανάμιξη, οι ΗΠΑ «δείχνουν» προς τον ασιατικό γίγαντα, μετά τις πρόσφατες επιθέσεις στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο της Google, αλλά και σε βιομηχανίες όπλων και άκρως απόρρητων διαστημικών προγραμμάτων.

Η εποχή των μοναχικών καβαλάρηδων του Διαδικτύου πάντως έχει περάσει, καθώς οι συλλογικές προσπάθειες χακαρίσματος είναι πλέον οι πιο συχνές και αποτελεσματικές. Δύο ομάδες ξεχωρίζουν αυτή την περίοδο, οι LulzSec και οι Anonymous. Οι πρώτοι πιστώνονται ή χρεώνονται, ανάλογα από ποια πλευρά το βλέπει κανείς, το σπάσιμο της Sony και της ιστοσελίδας της κρατικής τηλεόρασης των ΗΠΑ. Οι δεύτεροι, θεωρούνται πολιτικοί χ-ακτιβιστές, οι οποίοι προωθούν με τις ενέργειές τους την ελευθερία της έκφρασης στο Διαδίκτυο και διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στη διάδοση των πληροφοριών για τις πρόσφατες εξεγέρσεις στα απολυταρχικά αραβικά καθεστώτα.

Οι χάκερς που…έγραψαν ιστορία

Τζον Ντρέιπερ, ο… σφυρίχτρας

Ο Τζον Ντρέιπερ κατέχει δύο επίζηλους τίτλους: Θεωρείται ο «παππούς» όλων των χάκερ και κατέληξε πίσω από της φυλακής τα σίδερα το 1976, γεγονός που τον κατέστησε… πρωτοπόρο. Ο λόγος; Με τη βοήθεια μιας… σφυρίχτρας-δώρου που βρήκε σε συσκευασία δημητριακών, ο Ντρέιπερ κατάφερε να μιμηθεί τον τονικό ήχο του τηλεφώνου και να κάνει απεριόριστες κλήσεις εντελώς δωρεάν. Συνελήφθη και καταδικάστηκε σε δίμηνη φυλάκιση. Σήμερα κάνει διαλέξεις σε όλες τις ΗΠΑ, αν και αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα υγείας στα χέρια του, τα οποία οφείλονται στις ατελείωτες ώρες… πληκτρολόγησης.

Κέβιν Μίτνικ, ο… σεκιουριτάς

Βαδίζοντας στα βήματα του Ντρέιπερ, ο Κέβιν Μίτνικ κατηγορήθηκε από το FBI ότι ήταν σε θέση να προκαλέσει… τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο με τις μεθόδους υποκλοπής δεδομένων που χρησιμοποιούσε. Ο Μίτνικ είχε καταφέρει να εισβάλλει σε αυστηρά φρουρούμενα δίκτυα τηλεπικοινωνιών, προκαλώντας ζημιές εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ κατηγορήθηκε ότι παρακολουθούσε ηλεκτρονικά ακόμα και τους πράκτορες του FBI που τον… παρακολουθούσαν. Συνολικά πέρασε στη «στενή» 5 χρόνια και όταν αποφυλακίστηκε το 2000, πέρασε μια περίοδο κατά την οποία απαγορευόταν να πιάσει στα χέρια του κινητό τηλέφωνο ή υπολογιστή. Σήμερα είναι ένας άκρως επιτυχημένος και ακριβοπληρωμένος σύμβουλος ασφαλείας δικτύων πολυεθνικών εταιρειών.

Κέβιν Πόουλσεν… ο δημοσιογράφος

Σήμερα είναι αρχισυντάκτης του περιοδικού Wired, ένα από τα πλέον έγκυρα έντυπα τεχνολογίας παγκοσμίως. Σε ηλικία 17 ετών όμως, ήταν φυγάς και καταζητούμενος από το FBI, για μια σειρά αδικημάτων, μεταξύ των οποίων και το χακάρισμα του τηλεφωνικού κέντρου του αμερικανικού τηλεοπτικού δικτύου NBC. Συνελήφθη και αυτός, πέρασε αρκετά χρόνια φυλακισμένος και όταν απελευθερώθηκε ξεκίνησε μια δεύτερη καριέρα ως… εμπειρογνώμονας σε θέματα χάκινγκ. Ο ίδιος πάντως έπαιξε σημαντικό ρόλο στο ξεσκέπασμα παιδόφιλων που παραμόνευαν σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, βοηθώντας έτσι τις αρχές να συλλάβουν αρκετούς επικίνδυνους κακοποιούς.

Έϊντριαν Λέιμο… ο ρουφιάνος

Ο Λέιμο είναι ο άνθρωπος που ξεσκέπασε το «βαθύ λαρύγγι» του Wikileaks και τον παρέδωσε στο FBI. Χακεράς ο ίδιος, μπαινόβγαινε με άνεση στις βάσεις δεδομένων των Τάιμς της Νέας Υόρκης, της Google και της Microsoft, όταν έπεσε στη φάκα των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ. Με αντάλλαγμα τη μείωση της ποινής του, ο Λέιμο κατέδωσε τον Μπράντλεη Μάνινγκ, ο οποίος είχε -μέσω του Wikileaks- αποκαλύψει χιλιάδες εγκλήματα των ΗΠΑ στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. 

Δονκιχωτισμοί και άλλες ιστορίες...

Φαίνεται ότι το πολιτικό σύστημα κάνει ό,τι μπορεί για να χάσει και τα τελευταία του ερείσματα στην κοινωνία. Τη στιγμή που η ανεργία έχει χτυπήσει «κόκκινο», η αγορά έχει βυθιστεί στην ύφεση και σχεδόν κάθε οικογένεια έχει υποστεί τις συνέπειες της κρίσης, ετοιμάζονται νέα φοροεισπρακτικά μέτρα, τα οποία μάλιστα θα έχουν αναδρομική ισχύ. Μέχρι εκεί φτάνει η σοβαρότητα και η επάρκεια των κυβερνώντων, τις επιπτώσεις όμως των επιλογών τους εμείς τις πληρώνουμε.

Ακόμα και ο καλοπροαίρετος στα όρια της αφέλειας έχει πλέον αντιληφθεί ότι η κυβερνητική στρατηγική είναι στην ουσία ανύπαρκτη και ρεαλιστική πρόταση για έξοδο από την κρίση δεν υπάρχει. Οι σπασμωδικές κινήσεις και τα ξεδιάντροπα ψέματα, είτε στην περίπτωση των ημιυπαίθριων, είτε σε αυτή των έκτακτων χαρατσιών, εκτός από την υποτίμηση της νοημοσύνης μας, διαιωνίζουν και την αντίληψη των πολιτών ότι έχουν απέναντί τους ένα κράτος-εχθρό, το οποίο ψάχνει μονίμως μεθόδους εξαπάτησής τους.

Αντί να υπάρξει μια γενναία φορολογική μεταρρύθμιση, έτσι ώστε τα βάρη να κατανεμηθούν στο βαθμό που αναλογεί στον καθένα, αντί να υπάρξει πραγματική δημόσια Υγεία και Παιδεία, οι κυβερνώντες προτιμούν να διαρρέουν μέσω… «κύκλων» τους ατέρμονες συσκέψεις και χτυπήματα των χεριών στο τραπέζι, ωσάν άλλοι Δον Κιχότες που κυνηγούν τους ανεμόμυλους της ανάπτυξης που χάσαμε πριν κάποιες δεκαετίες.

Ελληνικές θάλασσες στο κόκκινο

Ας κοιταχτούν στον καθρέφτη...

Έντονη ενόχληση προκάλεσε στους κυβερνώντες το μπαράζ δημοσιευμάτων που κάνουν λόγο για ξένους τοποτηρητές -τύπου Νόιμπαχερ- που έρχονται να ελέγξουν τις επιδόσεις των υπουργών στην εφαρμογή του Μνημονίου. Μέχρι και ανακοίνωση βγήκε, με την οποία στηλιτεύονται τα ΜΜΕ, επειδή παραπληροφορούν την κοινή γνώμη, λες και ζούμε στη Βόρεια Κορέα και ο κόσμος «ενημερώνεται» μόνο από τα βραδινά δελτία ειδήσεων.

Ας θυμηθούμε ότι και ο Χέρμαν Νόιμπαχερ είχε αναλάβει το 1942 επίτροπος των χιτλερικών στην Αθήνα, έτσι ώστε να διατηρεί πλήρη έλεγχο σε ό,τι είχε απομείνει από την ελληνική οικονομία της Κατοχής, με τα γνωστά αποτελέσματα.

Το μείζον θέμα όμως στην περίπτωση της χώρας, είναι ότι δεν υπάρχει προοπτική ανάπτυξης και κανείς δεν πείθεται ότι τα στυγνά μέτρα που επιβάλλονται έχουν ως στόχο την ανάκαμψη της πραγματικής οικονομίας. Αντίθετα, απλά κερδίζεται χρόνος ώστε να προλάβουν κάποιοι να απαλλαγούν από τα «τοξικά» σκουπίδια και να βάλουν χέρι στη δημόσια περιουσία.

Η επιτροπεία, η εκ του σύνεγγυς παρακολούθηση της προόδου, ή όπως αλλιώς θέλει να «βαφτίσει» η κυβέρνηση το γεγονός ότι, είτε το θέλει είτε όχι, η χώρα είναι στο μικροσκόπιο της τρόικας, δεν προέκυψε από… παρθενογένεση. Κάποιοι, προφανώς, άνοιξαν την πόρτα. 

Ας κοιταχτούν στον καθρέπτη, οι γνωστοί και μη εξαιρετέοι και μετά αν έχουν την τόλμη, ας ψελλίσουν ποιος παραπληροφορεί την κοινή γνώμη.

Ρουμς του λετ… μέσω Ιντερνετ

Νοικιάστε ένα δωμάτιο, για να βγάλετε τα… σπασμένα της κρίσης

Πρωτοποριακή υπηρεσία διευκολύνει όσους θέλουν να βγάλουν εισόδημα από το σπίτι

Η αντιμετώπιση της κρίσης, εκτός από μοιρολατρία και… αγανάκτηση, χρειάζεται και κάποιες κινήσεις που αποφέρουν εισόδημα, αλλά και… νέες γνωριμίες. Ένας τρόπος είναι να διαθέσετε, έναντι αντιτίμου που εσείς θα καθορίσετε, ένα δωμάτιο ή ακόμα και ολόκληρο το σπίτι σας σε κάποιον τουρίστα που δε θέλει να μείνει σε ξενοδοχείο, αλλά προτιμά να πάρει μια αυθεντική «γεύση» της πόλης που επισκέπτεται και των ανθρώπων της.

Μια έξυπνη ιδέα που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ πριν τρία χρόνια και πλέον έχει εξαπλωθεί σε 182 χώρες και 8 χιλιάδες πόλεις παγκοσμίως, γνωρίζει πρωτοφανή επιτυχία και μετράει εκατομμύρια ικανοποιημένους «πελάτες». Πρόκειται για την υπηρεσία airbnb.com, η οποία ξεκίνησε το 2008 στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ και είχε ως στόχο να συντονίσει την προσφορά και τη ζήτηση εναλλακτικών καταλυμάτων. Πριν βιαστείτε να χαρακτηρίσετε την ιδέα «εκκεντρική», ήδη εκατοντάδες Έλληνες έχουν αξιοποιήσει την υπηρεσία αυτή, είτε διαθέτοντας δωμάτια σε αστικά κέντρα, αλλά και στην περιφέρεια, είτε ταξιδεύοντας σε πόλεις του εξωτερικού και μένοντας σε σπίτια έναντι αντιτίμου που δεν ξεπερνά τα 20 ευρώ ανά διανυκτέρευση.

Μια πρόχειρη αναζήτηση με λέξη-κλειδί κάποια πόλη της Ελλάδας δίνει εκατοντάδες αποτελέσματα από κάθε σχεδόν γωνιά της Ελλάδας. Ο Νέιθαν Μπλέκαρτσικ, ένας από τους τρεις ιδρυτές της υπηρεσίας, εξηγώντας την επιτυχία του διαδικτυακού… ΕΟΤ σημείωσε: «Πολλοί άνθρωποι θέλουν να αποφύγουν τη διαμονή σε ξενοδοχείο, είτε επειδή είναι ακριβό, είτε επειδή προτιμούν να μείνουν σε κάποια περιοχή της πόλης που δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική. Άλλοι θέλουν να βρουν διαμονή κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, οπότε το airbnb τους προσφέρει μεγάλη ποικιλία επιλογών σε προσιτές τιμές και απευθείας επικοινωνία ενοικιαστή και σπιτονοικοκύρη».

ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ

Η καταχώρηση του χώρου που διαθέτετε προς ενοικίαση είναι δωρεάν. Πρέπει απαραίτητα να δώσετε στοιχεία που αφορούν στην τοποθεσία, την τιμή και τη διαθεσιμότητά του. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να επικοινωνήσει άμεσα μαζί σας, να ζητήσει συμπληρωματικές πληροφορίες και εφόσον συμφωνήσετε, να σας αποστείλει μέσω πιστωτικής κάρτας προκαταβολή, αντίστοιχη των διανυκτερεύσεων που θα «κλείσει».

ΟΙ «ΚΑΝΟΝΕΣ»

Αν είστε ταξιδιώτης:

1. Επιβεβαιώστε την ώρα άφιξης
2. Σεβαστείτε τους γείτονες και τα έθιμα της περιοχής.
3. Αφήστε ένα σύντομο σχόλιο στο airbnb για την εμπειρία σας, ώστε να γνωρίζουν και οι επόμενοι.

 Αν είστε οικοδεσπότης:

1. Να είστε ειλικρινής με την περιγραφή του χώρου που διαθέτετε.
2. Επικαιροποιήστε τη διαθεσιμότητά του, κάθε φορά που «κλείνετε» κάποια κράτηση.
3. Επικοινωνήστε με τους ενδιαφερόμενους το συντομότερο. Αν δεν το κάνετε εσείς, ίσως χάσετε την ευκαιρία.

Οι λευκοί καρχαρίες προτιμούν τους... AC/DC

Οι λευκοί καρχαρίες είναι… φιλόμουσοι

Πείραμα κατέδειξε ότι οι φοβεροί θηρευτές της θάλασσας προτιμούν το… σκληρό ροκ

Αν τυχόν ναυαγήσετε σε κάποια θάλασσα γεμάτη λευκούς καρχαρίες, καλό θα είναι να έχετε μαζί σας ένα CD με τις επιτυχίες των… AC/DC και ένα… αδιάβροχο στερεοφωνικό. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε ο Ματ Ουόλερ, ένας Αυστραλός καπετάνιος τουριστικού σκάφους, ο οποίος πραγματοποίησε ένα παράξενο, όσο και αποτελεσματικό πείραμα.

Ο εφευρετικός Αυστραλός τοποθέτησε ένα αδιάβροχο ηχείο σε περιοχή που ζουν λευκοί καρχαρίες, οι φοβεροί θηρευτές της θάλασσας, και άρχισε να βάζει τραγούδια από διαφορετικά είδη μουσικής, ώστε να δει τις αντιδράσεις τους.

Μετά από αρκετή ώρα, ο Ουόλερ διαπίστωσε εμβρόντητος ότι τα τεράστια ψάρια είχαν ιδιαίτερη προτίμηση σε ένα συγκεκριμένο μουσικό συγκρότημα, που χαρακτηρίζεται ως ένα από τα καλύτερα που έχει ποτέ «βγάλει» η Αυστραλία, τους AC/DC. «Μόλις άκουσαν το τραγούδι “You shook me all night long”, οι καρχαρίες έγιναν περίεργοι, πλησίαζαν με ήρεμες κινήσεις το σκάφος και έτριβαν τα ρύγχη τους στο ηχείο. Σε καμία περίπτωση δεν ήταν νευρικοί, ούτε εκδήλωσαν ενόχληση ή επιθετικότητα».

Η παράδοξη συμπεριφορά των παρεξηγημένων, λόγω κινηματογραφικών ταινιών όπως «τα σαγόνια του καρχαρία», ψαριών έχει όμως λογική εξήγηση όπως είπε στο τηλεοπτικό δίκτυο ABC της Αυστραλίας ο ιχθυολόγος Τζόναθον Ουέρι: «Δεδομένου ότι οι λευκοί καρχαρίες δεν έχουν αυτιά, αισθάνονται δονήσεις και αντιλαμβάνονται συγκεκριμένο εύρος συχνοτήτων. Προφανώς οι AC/DC αν και παίζουν σκληρό ροκ, φαίνεται ότι… τους νανουρίζουν. Σίγουρα θα χρειαστούν περισσότερες έρευνες, αλλά σε κάθε περίπτωση η προτίμησή τους αυτή μας βοηθά να κατανοήσουμε περισσότερο τη συμπεριφορά τους».

Από τη φύση τους οι λευκοί καρχαρίες είναι στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας και για αυτό το λόγο δεν φοβούνται. 

Αντιθέτως είναι περίεργοι και πάνε κοντά σε ό,τι τους φανεί καινούριο στην περιοχή που κολυμπούν. 

ΠΗΓΗ: ABCNEWS.NET.AU

Αυτοκριτική, η άγνωστη χώρα βόρεια του Ποτέ-Ποτέ

Μετά από μια εβδομάδα κινητοποιήσεων και τη φυγάδευση βουλευτών μέσω… Εθνικού Κήπου, ο πρωθυπουργός της χώρας αναφέρθηκε χθες -για πρώτη φορά- στις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας στις πλατείες της χώρας διαπιστώνοντας μεταξύ άλλων ότι τα εθνικά συστήματα Δημοκρατίας είναι πιο αδύναμα σε σύγκριση με το παρελθόν και αιχμαλωτίζονται από παγκόσμιες εξουσίες.

Η πολύπλευρη κρίση, που ξεκινά από το έλλειμμα Παιδείας και φτάνει μέχρι την άκριτη υιοθέτηση τρόπων ανάπτυξης που δεν οδηγούν πουθενά, δεν μας βρήκε ξαφνικά. Αντίθετα, διογκώθηκε εδώ και δεκαετίες με τις ευλογίες του πολιτικού δυναμικού και του μοντέλου μέσα στο οποίο ανδρώθηκε, το οποίο βασίστηκε σε μια πελατειακή διαδικασία δούναι και λαβείν.

Ακόμα και αν η Δημοκρατία είναι όντως πιο αδύναμη, όπως υποστήριξε ο πρωθυπουργός, οι πολίτες δεν έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης. Τα ερωτήματα είναι αμείλικτα προς όσους εκλέχθηκαν να υπηρετήσουν το δημόσιο συμφέρον: Τι έκαναν οι ίδιοι για να διαφυλάξουν το κύρος της Δημοκρατίας, έτσι ώστε να πειστεί και ο πλέον δύσπιστος πολίτης ότι οι θεσμοί λειτουργούν;

Όταν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Πάγκαλος λέει ότι «κάποιος θα πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για αυτό που έγινε», αναφερόμενος στις λεκτικές επιθέσεις προς τους βουλευτές, θα περίμενε κανείς να πει το ίδιο για το γενικευμένο καθεστώς ατιμωρησίας που ισχύει σε περιπτώσεις καραμπινάτων σκανδάλων.

Δυστυχώς όμως, την ώρα που απαιτούνται θαρραλέες πράξεις, κάποιοι -γνωστοί και μη εξαιρετέοι- προτιμούν να μηρυκάζουν γενικολογίες και αφορισμούς.

Μας "έπνιξε" το διοξείδιο του άνθρακα...

Έκλυση ποσότητας-ρεκόρ διοξειδίου του άνθρακα, παρά την κρίση, απειλεί το παγκόσμιο κλίμα

Η παγκόσμια οικονομική κρίση όχι μόνο δεν μείωσε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, αλλά το 2010 ήταν η χρονιά που το διοξείδιο του άνθρακα που εκλύθηκε στην ατμόσφαιρα από την καύση ορυκτών καυσίμων ανήλθε στους 30,6 γιγατόνους, ποσότητα ρεκόρ όλων των εποχών. Ένας γιγατόνος ισοδυναμεί με χίλια εκατομμύρια τόνους και σε σύγκριση με το 2009, η αύξηση ήταν 1,6 γιγατόνοι, γεγονός που προβληματίζει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Ενέργειας (ΠΟΕ).

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του οργανισμού η αδυναμία συγκράτησης των εκπομπών σημαίνει ότι η μέση αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη μπορεί να ανέλθει και στους 4 βαθμούς Κελσίου μέχρι το 2100, με καταστροφικές συνέπειες.

Αν και πολλοί επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι η άνοδος της θερμοκρασίας πρέπει να συγκρατηθεί, οι προβλέψεις πλέον είναι εξαιρετικά δυσοίωνες. Ο οικονομολόγος του ΠΟΕ κ. Φατίχ Μπιρόλ, με δηλώσεις του στη βρετανική εφημερίδα «Γκάρντιαν», τόνισε ότι η αύξηση προήλθε κυρίως από ραγδαία αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία, αν και τη μερίδα του λέοντος εξακολουθούν να κατέχουν οι ΗΠΑ.

Μια άλλη διάσταση που επιδεινώνει το πρόβλημα είναι η αναθεώρηση της χρήσης πυρηνικής ενέργειας, μετά την καταστροφή της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία. Πολλές χώρες επανεξετάζουν πλέον τον ενεργειακό τους σχεδιασμό, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη Γερμανία, η οποία προγραμματίζει την απενεργοποίηση των πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2022. «Αν και η πυρηνική ενέργεια δε είναι δημοφιλής για ευνόητους λόγους, η στροφή προς άλλες μορφές παραγωγής που βασίζονται στο πετρέλαιο ή το κάρβουνο θα επιδεινώσει την κατάσταση», σημειώνει ο κ. Μπιρόλ.

Την ερχόμενη εβδομάδα συνεδριάζει στη Βόννη της Γερμανίας η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή, στην οποία όμως δεν αναμένονται σημαντικές εξελίξεις ή αποφάσεις που θα ανακόψουν την τάση αυτή.

Λιώνει η Αρκτική, επηρεάζεται το κλίμα 

Το Εθνικό Κέντρο Περιβαλλοντικών Μελετών των ΗΠΑ δημοσίευσε έρευνα, σύμφωνα με την οποία η τήξη των πάγων της Αρκτικής θα οδηγήσει με τη σειρά της στην έκλυση 190 δις τόνων διοξειδίου του άνθρακα και μεθανίου, ανατρέποντας την ισορροπία του κλίματος σε παγκόσμια κλίμακα. Ανάμεσα στο 2020 και το 2030, σύμφωνα με την έρευνα, οι αιώνιοι πάγοι θα λιώσουν, αποκαλύπτοντας ένα παχύ υπόστρωμα φυτών και άλλων οργανικών υλών, που βρίσκονταν θαμμένα εδώ και 30 χιλιάδες χρόνια, τα οποία θα απελευθερώσουν κολοσσιαίες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου. Η εξέλιξη αυτή, σύμφωνα με τους ειδικούς, θεωρείται μη αναστρέψιμη.

Εξαφανίζονται τα κοράλλια 

Το διοξείδιο του άνθρακα που εκλύεται στην ατμόσφαιρα θα καταστρέψει και τους κοραλλιογενείς υφάλους στους Ωκεανούς μέχρι το 2100, καθώς μετατρέπει τη θάλασσα σε μια όξινη «σούπα» που σκοτώνει κάθε ζωντανό οργανισμό. Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύεται στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση “Nature Climate Change”, οι επιπτώσεις είναι εμφανείς σε ένα «φυσικό εργαστήριο» στην Παπούα Νέα Γουινέα. Ένα υποβρύχιο ηφαίστειο εκλύει φυσαλίδες διοξειδίου του άνθρακα, οι οποίες ανατρέπουν την ισορροπία στον πυθμένα της θάλασσας και αναστέλλουν αρχικά την ανάπτυξη των κοραλλιών πριν τελικά τα σκοτώσουν. 

Καναπές τέλος

Οι πολίτες που μαζεύονται στις πλατείες των πόλεων έχουν ήδη αρχίσει να δέχονται χτυπήματα από εκείνους που εκφράζουν με το έναν ή τον άλλο τρόπο την τάξη πραγμάτων και θέλουν να μειώσουν τη συμβολική έστω αντίδραση για την κατάντια της χώρας. Άλλοι λένε ότι είναι ένα πανηγύρι χωρίς νόημα, κάποιοι ισχυρίζονται ότι είναι η διαμαρτυρία της ηλεκτρονικής γενιάς, μια «μόδα» που μιμείται αντίστοιχα κινήματα, η οποία όμως ας μην ξεχνάμε ότι προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις σε αραβικές χώρες και οδήγησε στην κατάρρευση φαινομενικά παντοδύναμων καθεστώτων.

Πέρα απ’ όλα αυτά, η συγκέντρωση ενός ετερόκλητου πλήθους, υπό τη γενική ταυτότητα «αγανακτισμένοι», κάτι δείχνει: Οι συμπολίτες μας αρνούνται πλέον να χαρακτηρίζονται συλλήβδην «ένοχοι» για τη θλιβερή κατάστασή της και είναι περισσότερο απελπισμένοι από ποτέ. Το υφιστάμενο πλαίσιο αδυνατεί όχι μόνο να τους εκφράσει, αλλά ακόμα και να κατανοήσει ότι οι διεργασίες στην κοινωνία είναι πλέον ραγδαίες και η στοίχιση πίσω από κομματικές σημαίες είναι αν όχι παρωχημένη, αδύναμη να προτείνει ουσιαστικές διεξόδους από την κρίση.

Η κοινή γνώμη αναζητά προτάσεις και λύσεις. Οι «αγανακτισμένοι» με τον τρόπο τους δείχνουν ότι τίποτα δε μπορεί να γίνει αν παραμένουμε κρυμμένοι πίσω από την οθόνη του υπολογιστή μας, στο σπίτι μας. Είναι ένα κίνημα που «φωνάζει» ότι η συμμετοχή είναι το πρώτο βήμα για την κατάκτηση των δικαιωμάτων μας. Ακόμα και αν η επόμενη μέρα δε θα θυμίζει σε τίποτα όλα όσα ξέραμε μέχρι χθες. 

Φωτιά και τσεκούρι στον πράσινο «πνεύμονα» της Γης

Νόμος της βουλής της Βραζιλίας ανοίγει διάπλατα την πόρτα στη μαζική αποψίλωση της ζούγκλας του Αμαζονίου

Η ζούγκλα του Αμαζονίου κινδυνεύει με αποψίλωση κολοσσιαίων διαστάσεων μετά την ψήφιση νόμου από τη Βουλή της Βραζιλίας, ο οποίος πλέον ανοίγει το δρόμο σε κτηματίες να εκχερσώνουν παραποτάμιες δασικές εκτάσεις, οι οποίες μέχρι πρότινος θεωρούνταν απόλυτα προστατευόμενες. Αν και τα τελευταία τριάντα χρόνια περισσότερα από 550 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα ζούγκλας, όσο περίπου 4 φορές το μέγεθος της Ελλάδας, έχουν μετατραπεί σε βοσκότοπους και καλλιεργήσιμες εκτάσεις,  η εξέλιξη αυτή στην ουσία νομιμοποιεί εκείνους που βλέπουν το μεγαλύτερο «πνεύμονα» της Γης ως ένα ακόμα πεδίο ανεξέλεγκτης εκμετάλλευσης των πόρων του πλανήτη μας.

Εκτός όμως από την απελευθέρωση της αποψίλωσης, ο νόμος προβλέπει και την αμνήστευση όσων είχαν κόψει περισσότερα δέντρα από όσα επιτρεπόταν με βάση τα ποσοστά δασοκάλυψης των καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Ήδη το 20% του τροπικού δάσους της Βραζιλίας έχει εξαφανιστεί και το 75% των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στη Βραζιλία προκαλείται από τη συστηματική αποψίλωση, η οποία είναι ορατή ακόμα και από το Διάστημα. Η νέα πρόεδρος της χώρας Ντίλμα Ρούσεφ δήλωσε ότι θα ασκήσει βέτο στην αμνήστευση εκείνων που είχαν παρανομήσει, αν και οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η πρωτοβουλία της προέδρου δεν είναι τίποτε άλλο παρά «στάχτη στα μάτια», μπροστά στην επαπειλούμενη καταστροφή.

Οικολογικές οργανώσεις, αλλά και εκείνες που προωθούν την προστασία των αυτοχθόνων, θεωρούν πως ο νόμος αυτός αποτελεί ουσιαστικά «ταφόπλακα» στα σχέδια προφύλαξης της ζούγκλας που περιβάλλει τον Αμαζόνιο, το δεύτερο σε μήκος μετά το Νείλο ποτάμι της Γης. «Το μείζον θέμα είναι ότι και πριν την ψήφιση του νόμου, η αστυνόμευση της περιοχής ήταν ουσιαστικά ανύπαρκτη. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι, αλλά ακόμα και μεγάλες πολυεθνικές μπορούσαν να κάνουν ό,τι θέλουν σε μια περιοχή που θεωρείται παρθένα. Φανταστείτε τι έχει να γίνει τώρα», ανέφερε ο Αρτούρο Γκιμαράες, εκπρόσωπος ομάδας που μάχεται για τα δικαιώματα των Ινδιάνων του Αμαζονίου, στην εφημερίδα «Φολία ντε Σάου Πάουλο».

Σύμφωνα πάντως με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το εθνικό ινστιτούτο διαστημικής έρευνας της Βραζιλίας, σε διάστημα 12 μηνών, από τον Αύγουστο του 2009 μέχρι τον Ιούλιο του 2010, αποψιλώθηκαν… μόλις 6.450 τετραγωνικά χιλιόμετρα δάσους, αριθμός κατά πολύ μικρότερος εκείνων παλιότερων ετών. Το τελευταίο δίμηνο όμως πριν την ψήφιση του νόμου, 590 τετραγωνικά χιλιόμετρα εκχερσώθηκαν, εξαπλάσια έκταση σε σύγκριση με το αντίστοιχο δίμηνο του 2010.

Θύμα της παγκοσμιοποίησης

Οι υπέρμαχοι του νέου νόμου υποστηρίζουν ότι ήταν απαραίτητος, επειδή ανταγωνιστικές προς τη Βραζιλία χώρες, όπως η Κίνα, η Αργεντινή και η Αυστραλία, δεν απαγορεύουν την υλοτομία για τη δημιουργία βοσκοτόπων και καλλιεργήσιμων γαιών, γεγονός που τη καθιστούσε «μη ανταγωνιστική». Οι σκεπτικιστές όμως τονίζουν ότι περνάει ένα λάθος μήνυμα: «Νομιμοποιεί την παρανομία», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Φίλιπ Φερνσάιντ του εθνικού ινστιτούτου της έρευνας του Αμαζονίου στο BBC.

ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ…

Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου καλύπτει το 60% της Βραζιλίας, περίπου 5,2 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Η συνολική έκτασή του καλύπτει 6,7 περίπου εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα σε 8 χώρες της Λατινικής Αμερικής.

Ο Αμαζόνιος έχει μήκος 6.400 χιλιομέτρων, δεύτερος μετά το Νείλο.

Ο Αμαζόνιος έχει το 16% του παγκόσμιου αποθέματος σε πόσιμο νερό.

Η ροή αγγίζει τα 184.000 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο κατά την περίοδο των βροχών.

Περισσότερα από 3.000 είδη ψαριών του γλυκού νερού ζουν στο ποτάμι.

Περίπου 1,25 εκατομμύρια είδη ζώων και εντόμων ζουν γύρω από το ποτάμι.

2,7 εκατομμύρια αυτόχθονες ζουν εδώ και 12.000 χιλιάδες χρόνια στη ζούγκλα του Αμαζονίου.

52 τετραγωνικά χιλιόμετρα, όσο περίπου 6.500 γήπεδα ποδοσφαίρου αποψιλώνονται κατά μέσο όρο καθημερινά μόνο στη Βραζιλία.

Η φυσική αναδάσωση μέχρι την πλήρη αναγέννηση της Φύσης μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 25 χρόνια.

Δουλεύουμε περισσότερο, αμειβόμαστε λιγότερο και είμαστε πιο…δυστυχισμένοι

Ο ΟΟΣΑ παρουσίασε τους δείκτες ευζωίας 34 χωρών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα 

Μέτριες και αρκετά κάτω από τον μέσο όρο είναι οι επιδόσεις της Ελλάδας στους περισσότερους δείκτες ευζωίας που παρουσίασε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), παρά το ότι τα στοιχεία πάνω στα οποία βασίστηκε η έρευνα είναι κατά κύριο λόγο του 2008, δηλαδή προ της οικονομικής κρίσης που έχει  πλέον «βυθίσει» τη χώρα σε βαθιά ύφεση και γενικευμένη απαισιοδοξία. Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και με βάση τα προ τριετίας στοιχεία, μόλις το 43% των Ελλήνων πολιτών δήλωσε ικανοποιημένο από το επίπεδο ζωής του, τη στιγμή που ο αντίστοιχος μέσος όρος των 34 χωρών που περιλαμβάνονται στην έρευνα αγγίζει το 59%.

Ο ΟΟΣΑ κατέγραψε μια σειρά στοιχείων που καθορίζουν το επίπεδο ευημερίας και ικανοποίησης των πολιτών από την καθημερινότητά τους, αλλά και από μια σειρά άλλων παραμέτρων, όπως το εκπαιδευτικό σύστημα, οι υπηρεσίες υγείας, η πρόσβαση στην εργασία, το αίσθημα ασφάλειας και η ρύπανση του περιβάλλοντος. «Οι δείκτες ευημερίας μπορεί να μας δείξουν τι πραγματικά θέλουν οι πολίτες των χωρών, τι παρέχουν τα κράτη σε αυτούς, αλλά και να διαπιστώσουμε το πόσο ευτυχισμένοι είναι, χωρίς να περιοριζόμαστε σε αυστηρά οικονομικά στοιχεία», σημείωσε ο Άνχελ Γουρία, γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ.

Εργασία και μισθοί

Αν και τα χρήματα δεν αγοράζουν την ευτυχία, αλλά μπορούν να… συμβάλλουν σε αυτή, το μέσο νοικοκυριό στη χώρα μας έβγαζε 21.515 δολάρια το 2008, λίγο χαμηλότερα από το μέσο όρο των 22.284 δολαρίων.

Στον αντίποδα όμως και παρά τη διαδεδομένη –αν και εσφαλμένη- άποψη ότι οι Έλληνες δεν δουλεύουν πολύ, ο μέσος εργαζόμενος περνά 2.119 ώρες στη δουλειά κάθε χρόνο, τη στιγμή που ο μέσος όρος δεν ξεπερνά τις 1.739 ώρες.

Η απασχόληση, ένας ακόμα παράγοντας ευζωίας, αγγίζει το 60% στις ηλικίες από 15 μέχρι 64, αν και μόλις το 52% των γυναικών με ένα τουλάχιστον παιδί σε σχολική ηλικία εργάζεται. Τα αντίστοιχα ποσοστά στις 34 χώρες είναι 65% για την αμειβόμενη εργασία και 66% για τις γυναίκες, γεγονός που καταδεικνύει ότι στη χώρα μας υφίστανται ακόμα προβλήματα στην ισότητα των φύλων και στο δικαίωμα της εργασίας.

Υγεία και εκπαίδευση

«Καλό βαθμό» παίρνουμε στο προσδόκιμο ζωής, με 80 έτη, αν και η ατμοσφαιρική ρύπανση από μικροσωματίδια, τα οποία προκαλούν βλάβες στο αναπνευστικό σύστημα, χτυπάει «κόκκινο» και ανέρχεται στα 32 μικρογραμμάρια, την ώρα που η μέση τιμή  των 34 χωρών είναι μόλις 22. Ο δείκτης αυτός αναμένεται να προκαλέσει μεσοπρόθεσμα μείωση του προσδόκιμου ζωής, αλλά και έξαρση νοσημάτων που σχετίζονται με τους πνεύμονες, επιβαρύνοντας το δημόσιο σύστημα υγείας.

Το 61% των ενηλίκων κατέχει απολυτήριο Λυκείου, όταν το αντίστοιχο ποσοστό είναι 73% στις 34 χώρες. Η ποιότητα του εκπαιδευτικού συστήματος, η οποία «μετρήθηκε» με βάση την ικανότητα ανάγνωσης, έφτασε στα 483 στα 600, πολύ κοντά στο μέσο όρο του 493 των υπόλοιπων χωρών.

Δημόσιος βίος και πολιτική

Στο δημόσιο βίο, η αίσθηση συμμετοχής είναι κάτω του μέσου όρου των «34», με το ποσοστό που δηλώνει ότι γνωρίζει κάποιον που θα μπορούσε να τον βοηθήσει σε περίπτωση ανάγκης να φτάνει στο 86%, όταν στις υπόλοιπες χώρες αγγίζει το 91%.

Η συμμετοχή στις εκλογικές διαδικασίες, με βάση στοιχεία του 2008, αγγίζει το 74% στη χώρα μας, τη στιγμή που ο μέσος όρος είναι 72%.

ΠΙΝΑΚΑΣ

ΔΕΙΚΤΕΣ	ΕΛΛΑΔΑ	ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ «34»
Ικανοποίηση από επίπεδο ζωής	43%	59%
Οικογενειακό εισόδημα (σε δολ.)	21.515	22.284
Απασχόληση (15-64)	60%	65%
Ώρες εργασίας (ετησίως)	2.119	1739
Εργαζόμενες μητέρες	52%	66%
Απολυτήριο Λυκείου (15-64)	61%	73%
Μικροσωματίδια PM10	32 ανά μικρογραμμάριο	22

Ψάρια… μετανάστες μετακομίζουν στη Μεσόγειο

Περισσότερα από 900 ξένα είδη έχουν κατακλύσει το Αιγαίο, σύμφωνα με νέα έρευνα

Η ανατολική Μεσόγειος έχει κατακλυστεί από περισσότερα από εννιακόσια είδη θαλάσσιας ζωής που προέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα, σύμφωνα με τετραετή έρευνα του πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ, υπό τον καθηγητή θαλάσσιας οικολογίας κ. Στέφανο Καλογήρου, η οποία αναδημοσιεύεται στην ιστοσελίδα επιστημονικών ανακοινώσεων EurekAlert.

Πολλά από αυτά τα είδη ανατρέπουν την οικολογική ισορροπία και αποτελούν απειλή για τα ενδημικά είδη, ενώ και οι επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες και την αλιεία δεν έχουν ακόμα εκτιμηθεί επαρκώς. Αρκετά είναι επικίνδυνα και για τον άνθρωπο, όπως ο τοξικός λαγοκέφαλος, που πλέον εντοπίζεται σε όλο σχεδόν το Αιγαίο και η βρώση του οποίου μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στο θάνατο.

Η εξάπλωση των θαλάσσιων… μεταναστών συνεχίζεται και μάλιστα με εντεινόμενους ρυθμούς, επισημαίνει ο κ. Καλογήρου, μελετώντας το υποβρύχιο οικοσύστημα, τόσο σε αμμώδεις βυθούς, όσο και σε λιβάδια φυκιών, σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ): «Τα αποτελέσματα της έρευνας καταδεικνύουν ότι οι επιπτώσεις είναι δραματικές, καθώς διαταράσσεται η τροφική αλυσίδα και ανατρέπεται η φυσική ισορροπία», αναφέρει χαρακτηριστικά ο επιστήμονας στην επιστημονική επιθεώρηση Science Daily.

Η ιδιότυπη αυτή μετανάστευση των ειδών εντάθηκε μετά το 1869, όταν ολοκληρώθηκε η διάνοιξη της διώρυγας του Σουέζ, επιτρέποντας έτσι σε πολλούς οργανισμούς να… μετακομίσουν από την Ερυθρά Θάλασσα στη Μεσόγειο. Οι λεγόμενοι «λεσεψιανοί μετανάστες», από το όνομα του Γάλλου μηχανικού Φερδινάνδου Λεσέψ, ο οποίος πιστώθηκε το τιτάνιο έργο στο Σουέζ, «εισέβαλαν» στο Αιγαίο και προσαρμόστηκαν στις απαιτήσεις της… νέας τους κατοικίας. «Από τη στιγμή που η παρουσία των ειδών αυτών εδραιώνεται στο καινούριο τους περιβάλλον, είναι πλέον σχεδόν αδύνατο να απομακρυνθούν», σημείωσε ο κ. Καλογήρου, εξηγώντας ότι οι επιπτώσεις στα ενδημικά είδη είναι δραματικές.

«Υπάρχει η συναίσθηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το πόσο γρήγορα εξαπλώνονται οι λεσεψιανοί, αλλά υπάρχει κενό στη μεθοδολογία παρατήρησης και καταγραφής των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών αυτών των ειδών», καταλήγει ο Έλληνας επιστήμονας.

Ελλάδα: Ο πόνος του πρεζάκια...

Αν και δε χρειάζεται να είναι κανείς… Αϊνστάιν για να καταλάβει ότι τα νέα μέτρα που επεξεργάζεται η κυβέρνηση θα είναι σκληρότερα από τα προηγούμενα που επιβλήθηκαν ελέω Μνημονίου, είναι τουλάχιστον αξιοπερίεργο ότι οι εκτελεστές των αποφάσεων του ΔΝΤ στην Ελλάδα εμμένουν στην ίδια αποτυχημένη συνταγή.

Υπάρχει έστω και ένας που να πιστεύει ότι η φοροεπιδρομές, το ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας και το τσεκούρωμα των συντάξεων και του κράτους πρόνοιας είχαν ένα έστω και πενιχρό αποτέλεσμα; Ακόμα και μέλη της κυβέρνησης, αμφισβητούν ανοικτά τις πολιτικές επιλογές της πλήρους υποταγής στα κελεύσματα των τροϊκανών, χωρίς όμως να αντιπροτείνουν μια βιώσιμη και εφαρμόσιμη εναλλακτική πρόταση. Απλά κάνουν «αντίσταση» για τα δελτία ειδήσεων των 8 και τις παραπολιτικές στήλες των εφημερίδων.

Η πραγματική οικονομία έχει πάψει πλέον να λειτουργεί. Η ανασφάλεια για το αύριο έχει βαρέσει «κόκκινο». Ακόμα περισσότερο ο φόβος για τον διπλανό, για τον διαφορετικό, έχει πλέον γίνει μέρος της ζωής μας. Η βία είναι καθημερινό φαινόμενο.

Φαίνεται ότι το μόνο σχέδιο που υπηρετείται μέχρι κεραίας είναι η πλήρης εκποίηση της χώρας σε τιμή ευκαιρίας, τόσο όσο χρειάζεται για να κερδίσουμε την επόμενη δόση μας.

Ένας φαύλος κύκλος που θυμίζει τους εξαρτημένους στην ηρωίνη, εκείνους που κλέβουν τα ασημικά της μάνας τους και τα πουλάνε στην Ομόνοια όσο όσο για ένα φιξάκι…

Φωτογραφικό "σεργιάνι" σε μαγικούς βυθούς

Φωτογραφικός διαγωνισμός με χιλιάδες συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο προβάλλει την ομορφιά του υποβρύχιου κόσμου. Ερασιτέχνες κατά κύριο λόγο φωτογράφοι έβαλαν τα δυνατά τους και απαθανάτισαν μοναδικές στιγμές στις θάλασσες, με πρωταγωνιστές τους κατοίκους του βυθού.

Με στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για τους κινδύνους που απειλούν το οικοσύστημα, η Διεθνής Ένωση για την Προστασία του Περιβάλλοντος (IUCN) μια οργάνωση που τελεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και συγκεντρώνει περισσότερους από 11 χιλιάδες επιστήμονες, οι οποίοι εργάζονται εθελοντικά σε περισσότερες από 160 χώρες, συγκέντρωσε τα «κλικ» εκατοντάδων αυτοδυτών και τα έθεσε σε ψηφοφορία.

Τα ενσταντανέ απεικονίζουν σπάνια θαλάσσια είδη και οργανισμούς στα πιο «εξωτικά» σημεία του πλανήτη, όπως είναι τα νησιά Γκαλάπαγος, Κέιμαν και Φίτζι, και οι παραλιακές περιοχές της Ινδονησίας και της Νότιας Αφρικής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, ο φακός των τολμηρών φωτογράφων, σχεδόν άγγιξε κάποια είδη, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία.

Οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό απαθανατίζοντας θαλάσσιες χελώνες, σαλάχια, κητώδη και κοράλλια μοναδικά στο είδος τους, προσπάθησαν να αναδείξουν την ομορφιά του βυθού και να υπενθυμίσουν ότι οι περισσότεροι από τους οργανισμούς θα εξαφανιστούν μέσα στα επόμενα χρόνια εάν η μόλυνση των ωκεανών δεν περιοριστεί άμεσα.

Γι’ αυτόν το λόγο η φωτογραφία που τράβηξε την προσοχή των ειδικών, καθώς θεωρήθηκε ως η «συμβολικότερη» από όλες, και κέρδισε το πρώτο βραβείο είναι η κρυφή ματιά ενός ψαριού μέσα από ένα κοράλλι-βεντάλια.

Τα κοράλλια μπορεί να στολίζουν τον πυθμένα εδώ και χιλιετίες, όμως σήμερα αργοπεθαίνουν, με αποτέλεσμα αναρίθμητα είδη ψαριών και μαλακίων που βρίσκουν καταφύγιο σε αυτά να αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης. Ωστόσο, όλες οι φωτογραφίες δείχνουν ότι η θαλάσσια ζωή είναι πολύ πιο φιλική απ’ όσο νομίζουμε, αποδεικνύοντας παράλληλα το πόσο επιπόλαια είναι η συμπεριφορά του ανθρώπου που υποβαθμίζει το… σπίτι τους.

Ημέρα μνήμης…

Σήμερα είναι ημέρα μνήμης για τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου που οργάνωσαν οι Τούρκοι σε μια περίοδο περίπου 9 ετών, από το 1914 μέχρι το 1923. Τους εξόντωσαν συστηματικά, με σχέδιο, με απανθρωπιά. Μια γενοκτονία που ακόμα και σήμερα οι εξ ανατολών γείτονές μας αρνούνται να αναγνωρίσουν, ισχυριζόμενοι ότι οι περίπου 400 χιλιάδες νεκροί, ήταν απλά οι… «παράπλευρες απώλειες» του πολέμου.

Οι χιλιάδες νεκροί και πρόσφυγες πλήρωσαν αυτό που ήταν και όχι κάτι που έκαναν. Οι περισσότεροι από αυτούς, ζούσαν για πολλές γενιές στα χώματα του Πόντου και ξεριζώθηκαν βίαια. Χιλιάδες ψυχές χάθηκαν, απλά επειδή ήταν Έλληνες και Χριστιανοί και δε… χωρούσαν στη νέα χώρα που διαμορφωνόταν στην υπό κατάρρευση οθωμανική αυτοκρατορία.

Η Οδύσσεια όσων επέζησαν, δυστυχώς δεν έλαβε τέλος με την κακήν-κακώς μεταφορά τους στην Ελλάδα. Κακουχίες, προκατάληψη από τους παλαιοελλαδίτες, ανυπαρξία υποδομών για την περίθαλψή τους και την σταδιακή ενσωμάτωση στον κοινωνικό ιστό της χώρας, ήταν τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετώπισαν.

Και όμως, ο ποντιακός ελληνισμός βγήκε σύντομα νικητής από τις αντιξοότητες: Πρόσφερε στην ανάπτυξη της χώρας, γιγάντωσε το λαϊκό κίνημα και έφτιαξε νέες εστίες δημιουργικότητας.

Ας μην ξεχνάμε τις θυσίες τους. Γιατί χάρη στα βάσανα αυτών των ανθρώπων, μάθαμε τα απύθμενα βάθη της βαρβαρότητας, αλλά και το ψυχικό μεγαλείο εκείνων που έχασαν τα πάντα και κατάφεραν και πάλι να σταθούν στα πόδια τους, σηκώνοντας στα χέρια τους την πρόοδο όλων μας.

HMS Perseus: A submarine sunk off Kefalonia in 1941 O φακός αφηγείται από το βυθό την ιστορία του "Περσέα"

Μια απίστευτη ιστορία ξαναζωντανεύει μέσα από το βιβλίο του Κώστα Θωκταρίδη και της Ρένας Γιατροπούλου για τα θρυλικό υποβρύχιο «HMS Perseus». Το βιβλίο, που είναι έκδοση του Ναυτικού Μουσείου Ελλάδος, περιέχει 150 φωτογραφίες, έγγραφα-ντοκουμέντα για την απώλεια του υποβρυχίου, αλλά και ψηφιακή συρραφή των φωτογραφιών ολόκληρου του «Περσέα», ακριβώς όπως αυτό βρίσκεται στο βυθό.

Τα Χριστούγεννα του 1997, με την αρωγή της Εταιρείας Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής Κεφαλονιάς και της Κοινότητας Σκάλας, η ερευνητική ομάδα εντόπισε και κατέγραψε σε φιλμ, για πρώτη φορά μετά τη βύθισή του από ιταλική νάρκη στις 6 Δεκεμβρίου 1941, το ναυάγιο του βρετανικού υποβρυχίου «HMS Perseus», σε βάθος 52 μέτρων. Η ναυτική αυτή τραγωδία, που στοίχισε τη ζωή σε 60 αξιωματικούς και ναύτες, μεταξύ των οποίων και του Ελληνα υποπλοίαρχου Νικόλαου Μέρλιν, έγινε ευρύτερα γνωστή, χάρη στην επιμονή του Ελληνα αυτοδύτη και την ιστορική έρευνα της κ. Ρένας Γιατροπούλου. 

Για πρώτη φορά ο «Ε.Τ.» δημοσιεύει σπάνιο φωτογραφικό υλικό από την τελευταία αποστολή στο ναυάγιο, που έγινε με την υποστήριξη του Ιδρύματος «Αικατερίνη Λασκαρίδη», με στόχο τη διείσδυση του Κ. Θωκταρίδη στα άδυτα του «Περσέα».

Ο μοναδικός επιζών

 Ενας μόνο ναυτικός, ο Τζον Κέιπς κατάφερε να διαφύγει από το βυθισμένο υποβρύχιο και μετά από μια πολύμηνη Οδύσσεια βρέθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Η ταυτοποίηση του υποβρυχίου, σχεδόν 60 χρόνια αργότερα, βασίστηκε εν μέρει και στις μαρτυρίες του Βρετανού επιζώντος. Ο έμπειρος δύτης κ. Κ. Θωκταρίδης –που έχει στο ενεργητικό του πάνω από 12.000 ώρες καταδύσεων- μιλώντας στον «Ε.Τ.» για την ανακάλυψη του «Περσέα», σημειώνει: «Οταν είδαμε για πρώτη φορά την εικόνα του υποβρυχίου στην οθόνη της ηχοβολιστικής συσκευής, η καρδιά μου σκίρτησε».

Φόρος τιμής

«Ενα ναυάγιο δεν είναι απλά μια μάζα ατσαλιού, αλλά κρύβει πολλές ανθρώπινες ιστορίες. Το προσεγγίσαμε με σεβασμό, για να μη διαταράξουμε την τελευταία κατοικία αυτών που έχασαν τη ζωή τους εκείνη τη νύχτα του 1941. Αν και από τότε που το εντοπίσαμε έχουν περάσει αρκετά χρόνια, θεωρώ ηθική υποχρέωση των αυτοδυτών που το επισκέπτονται σήμερα να αποτίουν φόρο τιμής στους ανθρώπους αυτούς που χάθηκαν για πάντα και να μην αφαιρούν τίποτα από το ναυάγιο».

Ο «Περσέας» ακουμπάει στον αμμώδη βυθό, σχεδόν σε όρθια θέση, με μια μικρή δεξιά κλίση 18 μοιρών. Το ρήγμα που προκάλεσε η έκρηξη της νάρκης που το βύθισε είναι εμφανές στην αριστερή πλευρά της πλώρης, η μόνη ορατή ζημιά στο ατσάλινο κουφάρι μήκους σχεδόν 90 μέτρων. Η ανθρωποθυρίδα από την οποία διέφυγε ο Τζον Κέιπς είναι ακόμα ανοικτή, ενώ στο εσωτερικό του τα σπασμένα όργανα και η ακαταστασία μαρτυρούν τη βιαιότητα της έκρηξης που το έστειλε για πάντα στο βυθό.Σήμερα πολλοί πιστοποιημένοι αυτοδύτες αναψυχής επισκέπτονται το ναυάγιο του «Περσέα», το οποίο πλέον αποτελεί δημοφιλή καταδυτικό προορισμό στην Κεφαλονιά.

Η ταυτότητα του Περσέα

Το υποβρύχιο HMS PERSEUS σχεδιάστηκε το 1927 και ναυπηγήθηκε στην Αγγλία, στα ναυπηγεία Vickers - Armstrong το 1930. Τύπος: PARTHIAN Μήκος: 88,4 μέτρα Εκτόπισμα 1.475 τόνοι στην επιφάνεια και 2.040 τόνοι εν καταδύσει.

Pierre-Yves Cousteau: The next generation Πιερ-Υβ Κουστώ: Η νέα γενιά για την προστασία της θάλασσας

Πιερ-Ιβ Κουστό, ο νεότερος γιος του διάσημου θαλάσσιου εξερευνητή, συνεχίζει το έργο του πατέρα του: "Η προστασία της θάλασσας περνάει από το… Διαδίκτυο"

Ο Ζακ-Ιβ Κουστό δε χρειάζεται συστάσεις: Έμεινε στην ιστορία ως ο άνθρωπος που τελειοποίησε τη συσκευή αυτόνομης κατάδυσης και έκανε πολλές φορές το γύρο του κόσμου με το θρυλικό σκάφος «Καλυψώ», κινηματογραφώντας και γράφοντας βιβλία για τις ομορφιές του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

Ο νεότερος γιος του, ο 29χρονος Πιερ-Ιβ Κουστό, βαδίζοντας στα χνάρια του πατέρα του πρωτοπορεί, χρησιμοποιώντας όλα τα «όπλα» που του προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία. Αν και στην εποχή του πατέρα του δεν υπήρχε το Διαδίκτυο και οι δυνατότητες που αυτό προσφέρει, ο Πιερ-Ιβ το αξιοποιεί για να φέρει πιο κοντά την παγκόσμια καταδυτική κοινότητα και να ευαισθητοποιήσει όλους όσοι θέλουν να συνεισφέρουν στην προστασία της θάλασσας.

«Ξεκίνησα τις καταδύσεις στην ηλικία των 9 ετών, φυσικά με την καθοδήγηση του πατέρα μου», λέει ο Πιερ-Ιβ στον «ΕΤΚ» και συνεχίζει: «Ήταν αυτονόητο να μού μεταδώσει την αγάπη για τη θάλασσα και τους οργανισμούς που ζουν σε αυτή».

Cousteau Divers

Ο 29χρονος Κουστό είναι ο ιδρυτής ενός διαδικτυακού οργανισμού, του Cousteau Divers, ο οποίος λειτουργεί ως βάση δεδομένων θαλάσσιων καταγραφών. Μέσω αυτού, όσοι αγαπούν τη θάλασσα μπορούν να καταθέσουν τις παρατηρήσεις τους και τα στοιχεία που συλλέγουν, έτσι ώστε να υπάρχει μια συνεχής ροή πληροφόρησης, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί για την προστασία του περιβάλλοντος. «Ο κάθε ερασιτέχνης αυτοδύτης, ακόμα και χωρίς εξειδικευμένες γνώσεις, μπορεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα: Όλοι μαζί μπορούμε να λειτουργήσουμε σαν τα μάτια και τη συνείδηση της θάλασσας και να προστατέψουμε αυτό που αγαπάμε», σημειώνει ο Πιερ-Ιβ Κουστό.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της δραστηριότητας του οργανισμού είναι η διαδικασία καταγραφής της βιοποικιλότητας στη Μεσόγειο, αλλά και των ανθρωπογενών κυρίως απειλών που δέχεται: «Αν συγκρίνουμε τα στοιχεία που είχε συλλέξει ο πατέρας μου τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, με τα σημερινά δεδομένα, θα νομίσουμε ότι μιλάμε για διαφορετικούς κόσμους: Η υπεραλίευση, η μόλυνση, η άναρχη τουριστική ανάπτυξη και η έλλειψη κοινών πολιτικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έχουν πλέον δημιουργήσει ένα ασφυκτικό πλαίσιο. Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, σε λίγα χρόνια θα βλέπουμε τον υποβρύχιο κόσμο μόνο σε πλάνα και φωτογραφίες αρχείου. Ήδη η βιομηχανική αλιεία στη Μεσόγειο βρίσκεται στο χείλος της κατάρρευσης», εξηγεί ο νεαρός Κουστό και συμπληρώνει: «Πολλοί νομίζουν ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Και όμως, όσα περισσότερα παρατηρούμε, τόσο περισσότερα μαθαίνουμε και επομένως θα μπορούμε να βοηθήσουμε στην προστασία της».

Βασισμένος στο απόφθεγμα του πατέρα του «όσοι περισσότεροι, τόσο δυνατότεροι και με μεγαλύτερες ελπίδες», ο Πιερ-Ιβ στράφηκε στο Διαδίκτυο: «Έχοντας προϋπηρεσία στην Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία και σπουδές βιοχημείας, μπόρεσα να κατανοήσω από πολύ νωρίς τη σημασία των νέων τεχνολογιών και ιδίως του Διαδικτύου. Ο στόχος μας είναι να ευαισθητοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι, έτσι ώστε να συμμετάσχουν ενεργά στην προστασία του περιβάλλοντος».

Η σχέση με τον πατέρα του

Φέτος κορυφώνονται οι εκδηλώσεις τιμής για τον Ζακ-Ιβ Κουστό, με αφορμή τα 101 χρόνια από τη γέννησή του, τον Ιούνιο του 1910. Η συνεισφορά του στην προβολή της θάλασσας και της προστασίας του περιβάλλοντος είναι ανεκτίμητη: «Χάρη στον πατέρα μου, οι Ωκεανοί έπαψαν να θεωρούνται αφιλόξενοι τόποι. Γενιές ανθρώπων κάθε υποβάθρου σε όλο τον κόσμο έμαθαν τι υπάρχει κάτω από την επιφάνειά τους και άλλαξε ο τρόπος με τον οποίο βλέπουν τη θάλασσα», λέει στον «ΕΤΚ» ο Πιερ-Ιβ Κουστό.

Παρά τη μεγάλη διαφορά ηλικίας, καθώς ο Πιερ-Ιβ γεννήθηκε όταν ο πατέρας του ήταν ήδη 72 ετών, η σχέση τους σημάδεψε τον νεαρό και τού έχει αφήσει τις καλύτερες αναμνήσεις: «Ο πατέρας μου ήταν μοναδικός, επειδή κατάφερνε να συνδυάζει πολλές δραστηριότητες με επιτυχία. Ήταν ποιητής, φιλόσοφος, εφευρέτης, εξερευνητής, τηλεοπτικός παραγωγός, συγγραφέας και βέβαια αυτοδύτης».

Η εφεύρεση της συσκευής αυτόνομης κατάδυσης άνοιξε το δρόμο για την ανάπτυξη μιας νέας μορφής εξερευνήσεων και τουρισμού: «Από τη στιγμή που τελειοποίησε με τον Εμίλ Γκανιάν τον υδροπνεύμονα, τη συσκευή δηλαδή αυτόνομης κατάδυσης, οι επιστήμονες μπόρεσαν να παρατηρήσουν τους θαλάσσιους οργανισμούς μέσα στο περιβάλλον τους. Επίσης, η ανάπτυξη του καταδυτικού τουρισμού έχει προσφέρει πολύτιμο εισόδημα σε κατοίκους χωρών που αλλιώς θα είχαν περιορισμένες ευκαιρίες».

Η οικογένεια Κουστό και η Ελλάδα

Ο Ζακ-Ιβ Κουστό είχε καταγράψει τον υποβρύχιο πλούτο της Ελλάδας, την εποχή που μόνο οι Καλύμνιοι σφουγγαράδες είχαν την ευκαιρία να καταδύονται στο Αιγαίο. Κατέγραψε πολλά ναυάγια, μεταξύ των οποίων και τον «Βρεττανικό» το 1976, το αδελφό πλοίο του «Τιτανικού», ο οποίος βρίσκεται στο δίαυλο μεταξύ Κέας και Μακρονήσου. Ο Πιερ-Ιβ συνεχίζει την οικογενειακή παράδοση, με τη μελέτη της Ανατολικής Μεσογείου και με την ανοιχτή πρόσκληση σε όλους τους Έλληνες ερασιτέχνες αυτοδύτες να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα Cousteau Divers.

Πως μπορείτε να βοηθήσετε

Η ιστοσελίδα www.cousteaudivers.org είναι η πύλη εισόδου στην υποβρύχια οικογένεια των φίλων του ενάλιου πλούτου. Μέσω αυτής, μπορείτε να πληροφορηθείτε τις δραστηριότητες που προγραμματίζονται, αλλά και τις προϋποθέσεις για την ενεργή σας συμμετοχή σε αυτές.

Όταν το φαγητό καταλήγει στις χωματερές

1,3 δις τόνοι τροφίμων χάνονται κάθε χρόνο σε όλη τη Γη, εντείνοντας τις επισιτιστικές κρίσεις

Στα σκουπίδια καταλήγει το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων, τουλάχιστον 1,3 δις τόνοι παγκοσμίως κάθε χρόνο, σύμφωνα με έρευνα που έδωσε στη δημοσιότητα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων, ποσότητα που θα ήταν αρκετή για να διασφαλίσει την ικανοποιητική σίτιση όλου του πληθυσμού της Γης. Η διαπίστωση αυτή αναδεικνύει με δραματικό τρόπο όχι μόνο τις ανισότητες μεταξύ αναπτυγμένου και αναπτυσσόμενου κόσμου, αλλά και τα συχνότερα λάθη στην παραγωγή, την τυποποίηση, τη διανομή και την κατανάλωση, τα οποία συχνά οδηγούν σε επισιτιστικές κρίσεις και λιμούς με εκατοντάδες χιλιάδες θύματα, κυρίως παιδιά.

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από το Σουηδικό Ινστιτούτο Διατροφής και Βιοτεχνολογίας, υπό την εποπτεία της καθηγήτριας Τζένι Γκούσταφσον, από τον Αύγουστο του 2010 μέχρι τον Ιανουάριο του 2011. Η βασική διαφορά μεταξύ αναπτυγμένου και αναπτυσσόμενου κόσμου είναι το ότι στον μεν πρώτο η μερίδα του λέοντος των τροφίμων που καταλήγουν στις χωματερές είναι τυποποιημένα, ενώ στο δεύτερο τα περισσότερα είναι αγροτικά προϊόντα που καταστρέφονται λόγω ανεπαρκών μεθόδων συγκομιδής, συντήρησης και διανομής.

Σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα που παρουσιάζονται, η κατά κεφαλήν σπατάλη στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική κυμαίνεται μεταξύ 95 και 115 κιλών τροφίμων ετησίως, τη στιγμή που στην υποσαχάρια Αφρική και τη Νοτιοανατολική Ασία είναι μεταξύ 6 και 11 κιλών. Η συνολική παραγωγή αντίστοιχα είναι περίπου 900 και 460 κιλά ετησίως κατ’ άτομο. Στις βιομηχανοποιημένες χώρες της Ευρώπης 222 εκατομμύρια τόνοι τροφίμων καταλήγουν στις χωματερές, τη στιγμή που η γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής ανέρχεται στους 230 εκατομμύρια τόνους.

Η καθηγήτρια Γκούσταφσον σημείωσε ότι στην Ευρώπη, μεγάλες ποσότητες τροφίμων δεν φτάνουν ποτέ στον καταναλωτή, καθώς δεν «περνούν» τον οπτικό έλεγχο: «Παρουσιάζεται το φαινόμενο της… δικτατορίας της κόκκινης ντομάτας. Βομβαρδιζόμαστε με εικόνες τέλειων φρούτων και λαχανικών σε τέτοιο σημείο ώστε όταν βλέπουμε κάποιο με ατέλειες, οι οποίες όμως δεν επηρεάζουν τη διατροφική του αξία, θεωρούμε ότι δεν ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές εμφάνισης που αυθαίρετα έχουμε θέσει».

Το ζήτημα της σπατάλης τροφίμων προκαλεί και μια σειρά παράπλευρων επιπτώσεων, στο εισόδημα των καλλιεργητών, στο πορτοφόλι των καταναλωτών, αλλά και στην περιβαλλοντική επιβάρυνση που προκαλείται. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι τουλάχιστον το 15% των αλιευμάτων καταλήγει και πάλι στη θάλασσα, καθώς δεν είναι εμπορικά αξιοποιήσιμο. Σε απόλυτους αριθμούς, το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε περίπου 8 εκατομμύρια τόνους ψαριών κάθε χρόνο.

Στην έρευνα προτείνονται μια σειρά από μέτρα που θα τιθασεύσουν την παράλογη αυτή σπατάλη. Στον αναπτυγμένο κόσμο έμφαση πρέπει να δοθεί στον εξορθολογισμό των καταναλωτικών συνήθειών και στην ενημέρωση της κοινής γνώμης για την ποιότητα των τροφίμων και τη διατροφική τους αξία, ανεξάρτητα από την εξωτερική τους εμφάνιση. Για τον αναπτυσσόμενο κόσμο προτείνεται ο καλύτερος έλεγχος της παραγωγής, ο σεβασμός στις διατροφικές ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής,  η συντομότερης διάρκειας επεξεργασία και αποθήκευση των τροφίμων.

ΑΡΙΘΜΟΙ

1,3 δις τόνοι τροφίμων παγκοσμίως καταλήγουν στα σκουπίδια

222 εκ. τόνοι τροφίμων στις χωματερές ετησίως στην Ευρώπη.

8 εκατομμύρια τόνοι ψαριών πετιούνται πίσω στη θάλασσα

95-115 κιλά κατά κεφαλήν πετιούνται στην Ευρώπη και τη Β. Αμερική

6-11 κιλά στην υποσαχάρια Αφρική και τη ΝΑ Ασία