Μια
επαναστατική χειρουργική μέθοδος, η οποία μετέτρεψε την ουροδόχο κύστη ενός
γουρουνιού σε ανθρώπινο τετρακέφαλο μηριαίο μυ δοκιμάστηκε με επιτυχία σε
αμερικανό πεζοναύτη που είχε χάσει μεγάλο μέρος του μυικού ιστού του ποδιού του
από έκρηξη αυτοσχέδιου εκρηκτικού μηχανισμού στο Αφγανιστάν. Το επίτευγμα αυτό της
αναγεννητικής ιατρικής ανοίγει το δρόμο για την αποκατάσταση της λειτουργίας
ανθρώπινων ιστών που έχουν υποστεί βλάβες, αλλά και να επιλύσει το χρόνιο πρόβλημα
της έλλειψης οργάνων για μεταμόσχευση, με ευρεία εφαρμογή σε πλειάδα
περιπτώσεων παγκοσμίως.
Πολλές
επιστημονικές καινοτομίες, οι οποίες μετέπειτα γίνονται μέρος της
καθημερινότητάς μας, έχουν δοκιμαστεί για πρώτη φορά στο πεδίο της μάχης και η
περίπτωση του λοχία Ρον Στραγκ επιβεβαιώνει για ακόμα μια φορά τον κανόνα. Ο
28χρονος στρατιωτικός τραυματίστηκε σοβαρά στο πόδι και βρέθηκε ένα... βήμα
πριν τον ακρωτηριασμό. Παρά τα αλλεπάλληλα χειρουργεία δεν είχε καταφέρει να
ανακτήσει τη δυνατότητα να περπατάει χωρίς υποστήριξη. «Ήμουν πολύ καλός στις
πτώσεις» δήλωσε χαριτολογώντας ο ίδιος στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και
συμπλήρωσε: «Όποιος με βλέπει σήμερα δε μπορεί να φανταστεί ότι πριν από
μερικούς μήνες δεν μπορούσα καν να περπατήσω».
Η δημιουργία
του μηριαίου τετρακέφαλου έγινε πάνω σε ένα υπόστρωμα ιστού γουρουνιού που
λειτούργησε σαν… σκαλωσιά, προκαλώντας τη σταδιακή ανάπτυξη του μυ. Εδώ και
χρόνια οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι αυτός ο ιστός από κολλαγόνο και πρωτεΐνες,
ο οποίος βρίσκεται σε όλα τα θηλαστικά, μεταξύ των οποίων και στον άνθρωπο,
είχε ως ρόλο να συγκρατεί τα όργανα στη θέση τους. «Διαπιστώσαμε με χαρά ότι η
επέμβαση αυτή όχι μόνο αποκατάστησε την ικανότητα βαδίσματος του τραυματία,
αλλά πολύ περισσότερο προκάλεσε την αυτοϊασή του», παρατήρησε ο Πίτερ Ρούμπιν,
καθηγητής αναγεννητικής ιατρικής του πανεπιστημίου του Πίτσμπεργκ και
επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που χειρούργησε τον λοχία Στραγκ.
Πως έγινε η επέμβαση
Αφού
πρώτα αφαίρεσαν όλα τα κύτταρα από τον ιστό, οι ιατροί τοποθέτησαν ένα λεπτό
φύλλο από την ουροδόχο κύστη ενός γουρουνιού στο σημείο έκφυσης του
τετρακέφαλου μυ. Ο οργανισμός του ασθενή άρχισε να αντιδρά, ξεκινώντας τη
διαδικασία αποδόμησης του «ξένου σώματος» και προκαλώντας ταυτόχρονα τη
δημιουργία νέων μυικών κυττάρων. Η απουσία κυττάρων του ζώου ή έγχυσης
βλαστοκυττάρων αποκλείει σε μεγάλο βαθμό την απόρριψη του μοσχεύματος σύμφωνα
με τους ειδικούς, ενώ η τοποθέτησή του ακριβώς στο σημείο του μυ επιτρέπει τη
γρήγορη αποκατάσταση του ασθενούς. «Στην αρχή νόμιζα ότι ακούω σενάριο
επιστημονικής φαντασίας» σημείωσε ο λοχίας Στραγκ και συμπλήρωσε: «Όταν όμως οι
γιατροί εξήγησαν τη διαδικασία, φάνηκε απλή και κατανοητή».
Εκτός
όμως από τη φυσική αποκατάσταση του λοχία, οι γιατροί επισημαίνουν και τη
ραγδαία βελτίωση της ψυχολογικής του κατάστασης: «Δεν κάναμε κάτι μαγικό, απλά
κάναμε τη ζωή του λίγο πιο εύκολη», παρατήρησε ο καθηγητής Στίβεν Μπαντίλακ.
«Δεν υποσχόμαστε 100% αποκατάσταση, αλλά τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά
για δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που τραυματίζονται σε τροχαία ή υποφέρουν από
εκφυλιστικές νόσους, όπως το Πάρκινσον και το Αλτσχάιμερ».
ΒΟΧ
Τι είναι η αναγεννητική ιατρική
Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ, η αναγεννητική ιατρική είναι
η «απάντηση» στην εξέλιξη των θεραπειών για την αντιμετώπιση νόσων που
οφείλονται σε δυσλειτουργία, βλάβη ή εξασθένηση ιστών και οργάνων, οι οποίες
μέχρι σήμερα θεωρούνταν ανίατες. Σε εξέλιξη βρίσκονται δεκάδες εργαστηριακές
μελέτες που εφαρμόζουν πρακτικές αναγεννητικής ιατρικής για τη θεραπεία της νόσου
Πάρκινσον, της σκλήρυνσης κατά πλάκας,
της νόσου Αλτσχάιμερ, των μυοκαρδιοπαθειών, της αποκατάστασης νεύρων και
καρδιακών αγγείων, μεταξύ άλλων. Αντίστοιχες κλινικές μελέτες έχουν σημειώσει
επιτυχία, με τη δημιουργία ανθρώπινου αυτιού και μύτης κυριολεκτικά από το..
μηδέν.