Εξαγωγή Δημοκρατίας

Η Ευρώπη συνεχίζει, επισήμως για «ανθρωπιστικούς λόγους», στην ουσία όμως για τον έλεγχο των ενεργειακών αποθεμάτων της χώρας, τις αεροπορικές επιδρομές στη Λιβύη. Η κλιμάκωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων θυμίζει το κυνήγι του Σαντάμ στο Ιράκ, καθώς στόχος των Δυτικών είναι η εξουδετέρωση του Καντάφι, χωρίς σαφές σχέδιο για την επόμενη μέρα.

Αν και οι μεγαλύτερες -ευρωπαϊκών και αμερικανικών συμφερόντων- εταιρίες εξόρυξης του μαύρου χρυσού δραστηριοποιούνται εδώ και αρκετά χρόνια στη χώρα της βόρειας Αφρικής σε αγαστή συνεργασία με το καθεστώς Καντάφι, φαίνεται ότι η ρευστή κατάσταση που προκαλεί η εξέγερση των κατοίκων της χώρας προκάλεσε την επέμβαση των «Συμμάχων». Αν βέβαια η χώρα δε διέθετε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, είναι πολύ πιθανό να μην υπήρχε καμία άλλη αντίδραση, εκτός από λεκτικές καταδίκες των ακροτήτων, όπως έγινε στην περίπτωση της Τυνησίας.

Κανένας όμως μέχρι σήμερα δεν έχει κερδίσει έναν πόλεμο μόνο με αεροναυτικές επιχειρήσεις, όπως προσπαθούν να μας πείσουν. Επίσης, φαίνεται ότι η έννοια της αντιπολίτευσης στη μαστιζόμενη χώρα είναι πολύ αφηρημένη και περιχαρακώνεται στις αντιμαχόμενες φατρίες των φυλών της χώρας. Η «εξαγωγή Δημοκρατίας» που επιχειρείται για ακόμα μια φορά από τη Δύση, θυμίζει τις αντίστοιχες υποσχέσεις των πολιτικάντηδων που υπόσχονται να χτίσουν γιοφύρια και μετά να φέρουν και ένα ποτάμι.

Και μόλις εξασφαλιστούν οι επενδύσεις και η ροή μαύρου χρυσού προς τη Δύση, ο μαστιζόμενος λαουτζίκος της Λιβύης θα γυρίσει εκεί που ήταν και πριν, στο περιθώριο και την εξαθλίωση.

Η βδομάδα που πέρασε...

Ιαπωνία 

Σεισμός, καταποντισμός και πυρηνικός εφιάλτης, τα τρία κακά της μοίρας της Ιαπωνίας. Νεκροί και αγνοούμενοι από την καταστροφή ξεπερνούν τους 16.000 την ώρα που οι αρχές συνεχίζουν τις αγωνιώδεις προσπάθειες να περιορίσουν τη διαρροή ραδιενέργειας από τα εργοστάσια που χτυπήθηκαν από το τσουνάμι. Η ανθρωπότητα παρακολουθεί αποσβολωμένη και οι ευρωπαίοι σχεδιάζουν τεστ αντοχής των 200 περίπου πυρηνικών μονάδων που βρίσκονται σε λειτουργία τα τελευταία 40 χρόνια.

Λιβύη 

Οι μάχες συνεχίζονται, οι αντικαθεστωτικοί βρίσκονται σε δεινή θέση και η Δύση εξετάζει όλα τα ενδεχόμενα. Στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ, επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων και άλλες κυρώσεις έχουν πέσει στο τραπέζι. Σε περίπτωση συντριβής του τελευταίου προπυργίου των εξεγερμένων στη Βεγγάζη, οι αναλυτές σημειώνουν ότι καραβάνια 300.000 τουλάχιστον προσφύγων θα κατακλύσουν την Ευρώπη, με κύριο προορισμό την Ελλάδα.

E-mail χρεοκοπίας 

Ένα e-mail που είχε «εσωτερική πληροφόρηση» για τη χρεοκοπία της χώρας στις 25 Μαρτίου έκανε το γύρο του διαδικτύου και αποτέλεσε αφορμή για κόντρα μεταξύ της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, περί της προέλευσής του, με τις θεωρίες συνομωσίας να δίνουν και να παίρνουν. Τελικά «ένοχος» ήταν ένας αγανακτισμένος… φαναρτζής από την Κρήτη, εκθέτοντας εκείνους που έβλεπαν… δάκτυλο της αντιπολίτευσης. Ηθικό δίδαγμα: Μην καταπίνετε… αμάσητα, όσα διαβάζετε στο Διαδίκτυο.

Κρατικά ομόλογα 

Η γερμανική βουλή ζήτησε από την Μέρκελ να εμποδίσει την αγορά κρατικών ομολόγων των υπερχρεωμένων χωρών της Ευρωζώνης από τον προσωρινό μηχανισμό στήριξης, καθιστώντας κάθε περαιτέρω έγκριση σε μάχη… κουκιών, ή με απλά λόγια σε ψήφο εμπιστοσύνης των επιλογών της καγκελαρίου. Ο πόλεμος συνεχίζεται και η Ελλάδα στα έδρανα των ευρωπαϊκών κοινοβουλίων… αναστενάζει.

ΑΟΖ-Καστελόριζο 

Τουρκικό πολεμικό σκάφος παρενόχλησε ιταλικό ερευνητικό πλοίο εντός ελληνικών χωρικών υδάτων στην περιοχή του Καστελόριζου, στέλνοντας σαφές μήνυμα στην κυβέρνηση. Στο διάβημα της Ελλάδας, η Τουρκία απάντησε με το γνωστό… τσαμπουκά και την περιφρόνηση του Διεθνούς Δικαίου. Το ενεργειακό σκάκι της περιοχής θα έχει πολλά ακόμα επεισόδια, την ώρα που τουρκικά πολεμικά εξακολουθούν να αρμενίζουν μέχρι τις ακτές της Αττικής.

Σχολεία 

Στη συγχώνευση σχολείων προχωρά το υπουργείο Παιδείας, εφαρμόζοντας έναν εκπαιδευτικό… «Καλλικράτη» για παιδαγωγικούς και όχι οικονομικούς λόγους, όπως ισχυρίζεται. Η ουσία όμως χάνεται στις κόντρες κυβερνητικών στελεχών, οι οποίες φαίνεται ότι πηγάζουν από μικροκομματικές σκοπιμότητες και τάσεις αυτοπροβολής. Η πρόσβαση στη δημόσια εκπαίδευση και το επίπεδό της παραμένουν υποσημείωση στο επικοινωνιακό παιχνίδι των καρεκλοκένταυρων, με θύμα τα παιδιά. 

Διαφθορά 

Το μνημόνιο δε σταμάτησε τα φακελάκια, σύμφωνα με την έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας, καθώς οι Έλληνες «λάδωσαν» με 632 εκ. ευρώ το 2010, νοσοκομεία, εφορίες και πολεοδομίες. Η διαφθορά παραμένει αναμφισβήτητη πρωταθλήτρια, αν και το ΔΝΤ έριξε τις… ταρίφες, σε σύγκριση με το 2009. Αύξηση όμως κατά 9,2% σημείωσε ο… τζίρος στις δημόσιες υπηρεσίες, φτάνοντας τα 1500 περίπου ευρώ κατά μέσο όρο. 

Ανοχύρωτη χώρα

Η καταστροφή στην Ιαπωνία έχει τρία σκέλη, τις επιπτώσεις του σεισμού, το τσουνάμι και τον πυρηνικό εφιάλτη, τα οποία δίνουν τροφή για σκέψη για τα καθ’ ημάς. Οι περίπου 16.000 νεκροί και αγνοούμενοι, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα στοιχεία, έπεσαν θύματα κυρίως του παλλιροϊκού κύματος που σάρωσε τις ακτές και την ενδοχώρα των ανατολικών ακτών της χώρας του ανατέλλοντος ηλίου, ενώ ο σεισμός των 8,9 βαθμών της κλίμακας ρίχτερ προκάλεσε περιορισμένης έκτασης υλικές ζημιές και ελάχιστες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, σε σύγκριση με την ισχύ της δόνησης. 

Η προσπάθεια των Ιαπώνων να θέσουν υπό τον έλεγχό τους τη διαρροή ραδιενέργειας, αλλά και να τιθασεύσουν την περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα κρατάει την παγκόσμια κοινή γνώμη δέσμια των εξελίξεων.

Η Ελλάδα είναι και εκείνη μια ιδιαίτερα σεισμογενής περιοχή και οι μνήμες από τις εκτεταμένες καταστροφές που προκαλεί κατά περιόδους ο Εγκέλαδος είναι ακόμα νωπές. Ιδιαίτερα ανησυχητικές όμως είναι οι επισημάνσεις των επιστημόνων, τόσο για την στατική επάρκεια των οικοδομών στη χώρα, όσο και για το επίπεδο ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού και την εκπαίδευση του πληθυσμού για την αντιμετώπιση σεισμού.

Περισσότερα από 4 εκατομμύρια κτίρια στην Ελλάδα έχουν χτιστεί πολύ πριν το 1985, γεγονός που επιτείνει τις ανησυχίες των ειδικών για τη συμπεριφορά τους σε περίπτωση σεισμού. Ακόμα περισσότερο, οι προληπτικοί έλεγχοι σε οικοδομές από τους αρμόδιους φορείς, σε καθεστώς διεθνούς επιτήρησης της οικονομίας μας, είναι δυσβάστακτοι και εν ολίγοις ανεφάρμοστοι. 

Οι καταγγελίες μάλιστα ότι κτίρια που επλήγησαν από το σεισμό του 1999 και χαρακτηρίστηκαν «κόκκινα», δηλαδή προς κατεδάφιση και κατοικούνται ακόμα, δεν είναι λίγες. Έτσι, ένας πιθανός ισχυρός σεισμός που θα πλήξει τη χώρα μας θα είναι στην ουσία μια προδιαγεγραμμένη καταστροφή κολοσσιαίων διαστάσεων.

Την ίδια ώρα, χώρες της «γειτονιάς» μας, όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία, διαθέτουν πεπαλαιωμένα πυρηνικά εργοστάσια, ή σχεδιάζουν την κατασκευή μονάδων, όπως η Τουρκία και η Ιταλία. Στην απευκταία περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος στην περιοχή από οποιαδήποτε αιτία, οι επιπτώσεις στη χώρα μας θα είναι 1000 φορές μεγαλύτερες σε σύγκριση με το Τσέρνομπιλ το 1986. 

Χωματερή ψυχών

Η επικαιρότητα σαρώθηκε από το τσουνάμι της Ιαπωνίας και οι εξελίξεις στη Λιβύη πέρασαν σε δεύτερη μοίρα. Οι Ευρωπαίοι αρκέστηκαν σε μερικές γενικόλογες καταδίκες του καθεστώτος Καντάφι, το θέμα όμως είναι ότι η επαπειλούμενη ανθρωπιστική καταστροφή -έτσι χαρακτηρίζονται εύσχημα οι σφαγές και οι θηριωδίες- που θα προκαλέσει η πιθανή επικράτηση του Καντάφι θα πλήξει πρωτίστως εμάς. Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι οι εξεγερμένοι δε θα μπορέσουν να αντέξουν πολύ τις επιθέσεις του στρατού και των μισθοφόρων του Άραβα δικτάτορα και σύντομα το τελευταίο τους προπύργιο, η Βεγγάζη, θα παραδοθεί. Αυτή η πιθανή εξέλιξη θα προκαλέσει νέα καραβάνια απελπισμένων, οι οποίοι με κάθε μέσο και τρόπο θα προσπαθήσουν να ξεφύγουν από τις μαζικές εκκαθαρίσεις.

Εκτός από την Ιταλία, η οποία φρόντισε να θωρακίσει τα θαλάσσια σύνορά της με την αφρικανική χώρα με τις ευλογίες και τη χρηματοδότηση της Ε.Ε., πολλοί από τους εκτοπισμένους -οι οποίοι μπορεί να ανέλθουν και σε 300 χιλιάδες- θα προσπαθήσουν να φτάσουν στην Ελλάδα.

Την ώρα που το κράτος πνίγεται σε μια κουταλιά νερό με τους 300 της Υπατίας, φανταστείτε τι θα γίνει αν ξαφνικά αρχίσουν να αποβιβάζονται στα παράλια της Κρήτης χιλιάδες Λίβυοι. Με ένα κρατικό μηχανισμό υπό κατάρρευση, με διάφορους που θα σπεύσουν να «αξιοποιήσουν» επικοινωνιακά το γεγονός και την Ε.Ε. σε ρόλο θεσμικού… παρατηρητή, η Ελλάδα θα γίνει για μια ακόμα φορά χωματερή ψυχών και συνειδήσεων. 

Η Ελληνίδα της αβύσσου

Μητέρα, εργαζόμενη, φωτογράφος και αυτοδύτρια, καταδύθηκε σε βάθος-ρεκόρ 106 μέτρων

Η κ. Ελένη Βασιλάτου-Τσοπουροπούλου κατέχει ένα μοναδικό ρεκόρ. Είναι η μόνη Ελληνίδα που έχει καταφέρει να καταδυθεί επανειλημμένα σε βάθη μεγαλύτερα των 100 μέτρων στη χώρα μας, με συσκευή αυτόνομης κατάδυσης. Εκτός όμως από τη μοναδική αυτή επίδοση η κ. Βασιλάτου-Τσοπουροπούλου, ισορροπεί ανάμεσα στις απαιτήσεις και τις χαρές της μητρότητας, της επαγγελματικής της ενασχόλησης και της αγάπης της για την υποβρύχια φωτογραφία. 

Καταδύεται εδώ και 14 χρόνια, με το σύζυγό της Νίκο και «επισκέπτεται», τόσο τα υποβρύχια μνημεία της Φύσης, όσο και πολυάριθμα ναυάγια που βρίσκονται στους ελληνικούς βυθούς. Μιλώντας στον «Ε.Τ» η κ. Βασιλάτου-Τσοπουροπούλου εξηγεί πως καταφέρνει να βαδίζει πάνω στο… τεντωμένο σκοινί των πολλαπλών υποχρεώσεών της: «Υπάρχει ισχυρό κίνητρο καθώς και θέληση. Οι καταδύσεις είναι το πάθος μας. Με λίγη σωστή οργάνωση κάποιος μπορεί να προλάβει και να καταφέρει σχεδόν τα πάντα».

Όλα ξεκίνησαν όταν η Ελένη έκανε την πρώτη της κατάδυση, γνώρισε τη μαγεία του υποβρύχιου κόσμου και από τότε όλα πήραν το δρόμο τους: «Την πρώτη μου βουτιά την έκανα με τον Νίκο το 1997 και από τότε δεν έχω σταματήσει παρά μόνο όταν ήμουν έγκυος. Με παρακίνησε στην αρχή η περιέργεια και μετά απλά η ομορφιά του κόσμου κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας», σχολιάζει η ίδια και συμπληρώνει: «Τα τελευταία 14 χρόνια είναι πάντα δίπλα μου και με στηρίζει. Είναι το ζευγάρι μου σε όλες σχεδόν τις βουτιές και φυσικά είναι και το… μοντέλο μου υποβρυχίως».

Τον Οκτώβριο που μας πέρασε η κ. Βασιλάτου-Τσοπουροπούλου έφτασε στο μεγαλύτερο βάθος που έχει καταδυθεί γυναίκα μέχρι σήμερα στη χώρα μας. Λίγο έξω από το Λουτράκι, στη Στέρνα, το βαθύμετρο «έγραψε» 106 μέτρα κάτω από την επιφάνεια. Δεν ήταν όμως η πρώτη φορά που η ίδια έφτασε σε παρόμοια βάθη, καθώς πολλά από τα ναυάγια που φωτογραφίζει σε αποστολές που διοργανώνει με τον σύζυγό της και την καταδυτική ομάδα τους κυμαίνονται σε βάθη από 70 έως 100 μέτρα.

Πολλά από αυτά τα ναυάγια έχουν μεγάλη ιστορική σημασία, όπως η ανακάλυψη του γαλλικού υπερωκεανίου «Parana» που βυθίστηκε από γερμανικό υποβρύχιο κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ταυτοποίησή του έκανε το γύρο του κόσμου, καθώς μέχρι τότε οι αναφορές ήταν συγκεχυμένες και το σημείο βύθισής του άγνωστο.

Η κ. Βασιλάτου-Τσοπουροπούλου, πιστή στο δόγμα των συνειδητοποιημένων αυτοδυτών, παίρνει μόνο φωτογραφίες από την άβυσσο και αφήνει μόνο… φυσαλίδες: «Η φωτογραφία είναι πάθος, τέχνη, μορφή έκφρασης, είναι ένας τρόπος να παίρνω μαζί μου κάτι από το βυθό. Επειδή καταδυόμαστε περισσότερο σε ναυάγια, είναι σαν να κρατάω με τις εικόνες μου και ένα κομμάτι της ιστορίας τους» σημειώνει η ίδια.

Όσο για τις φυσαλίδες, σύντομα και αυτές θα αποτελέσουν… σχεδόν παρελθόν, καθώς η έμπειρη αυτοδύτρια μόλις ολοκλήρωσε τον κύκλο εκπαίδευσης σε συσκευή ημίκλειστου κυκλώματος κατάδυσης, το οποίο αφήνει ελάχιστες… μπουρμπουλήθρες: «Η τεχνική κατάδυση είναι απαιτητική αλλά όχι απαγορευτική για τις γυναίκες. Ο εξοπλισμός αρκετός, βαρύς και πόσο μάλλον αν κουβαλάς και μια φωτογραφική μαζί σου αλλά και πάλι όσες γυναίκες το έχουν τολμήσει τα έχουν καταφέρει αρκετά καλά. Τώρα τελείωσα ένα σχολείο πάνω σε ημίκλειστο κύκλωμα και απ’ όσο ξέρω δεν υπάρχει άλλη γυναίκα στην Ελλάδα να χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο σύστημα και μάλιστα σε καταδύσεις μίγματος αερίων που απαιτούνται σε μεγάλα βάθη».

         

BOX WHO IS WHO

H κ. Ελένη Βασιλάτου-Τσοπουροπούλου είναι 31 ετών και ζει με το σύζυγό της και τα τρία τους παιδιά στην Καστέλλα του Πειραιά. Η μεγάλη τους κόρη είναι πέντε ετών και τα δίδυμα, ένα αγόρι και ένα κορίτσι, είναι μόλις δέκα μηνών. Εργάζεται σε ένα κατάστημα αθλητικών ειδών και το 2007 ολοκλήρωσε τις σπουδές της στη φωτογραφία. 

Η ανθρωπιά μας πέθανε σε ένα παγκάκι

Περπατώντας στους δρόμους των μεγαλουπόλεων, ρίχνουμε κλεφτές ματιές στους απόκληρους της κοινωνίας μας, εκείνους που κοιμούνται σε παγκάκια, πάνω σε ένα χαρτόκουτο, σκεπασμένοι με κουρέλια και προσποιούμαστε, εμείς οι «προνομιούχοι» ότι ανήκουν σε έναν άλλο κόσμο.  Οι συντηρητικές εκτιμήσεις ανεβάζουν τον αριθμό των αστέγων σε όλη την Ελλάδα σε πάνω από είκοσι χιλιάδες ψυχές. Οι δομές στήριξής τους ανεπαρκείς, αποσπασματικές και ουσιαστικά ανύπαρκτες.

Ένας από αυτούς τους ανθρώπους βρέθηκε νεκρός στο κέντρο της Αθήνας, πιθανότατα παγωμένος από το κρύο, σε ένα παρκάκι. Ποιος θα νοιαστεί για αυτούς, όταν καταρρέει η ίδια η κοινωνία μας, όταν κάθε μας ανάσα «μετριέται» σε δάνεια και στατιστικές; Πάντως όχι οι κροκοδείλιοι ανευθυνοϋπεύθυνοι που έσπευσαν να διανείμουν στα ΜΜΕ την πρόθεσή τους να κεράσουν… σούπα και κουβέρτες τους άστεγους, όπως ακριβώς δίνει κάποιος ασπιρίνη στον καρκινοπαθή. 

Φαντάζομαι θα θέλουν να ακούσουν και συγχαρητήρια για την όψιμη ευαισθησία τους. Δύο άθλια ξενοδοχεία έχουν μισθωθεί για τη διανυκτέρευση 180 αστέγων στην Αθήνα. Οι υπόλοιποι 2.000 που ψάχνουν απάγκιο σε κάποια γωνιά της Αθήνας θα περιμένουν στην ουρά για ένα πιάτο σούπας, όπως έκαναν οι παππούδες μας στα κατοχικά συσσίτια.

Και όλοι εμείς οι υπόλοιποι, θα «σπαταλήσουμε» μερικά δευτερόλεπτα καθώς θα ακούμε την είδηση του χαμού του ανώνυμου άστεγου, κάνοντας στην άκρη την αξιοπρέπεια και το δικαίωμα στη ζωή που έχασαν. 

Όταν κάτσει ο κουρνιαχτός...

Αρκετοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι οι παλλαϊκές εξεγέρσεις κατά των απολυταρχικών καθεστώτων, της Αιγύπτου, της Τυνησίας και άλλων αραβικών κρατών, αποτελούν δείγμα του τι πρόκειται να γίνει, αργά ή γρήγορα και στην Ελλάδα.

Οι άνθρωποι ξεσηκώθηκαν μαζικά όχι μόνο επειδή θέλησαν να απαλλαγούν από τους δυνάστες που λυμαίνονταν τον πλούτο των χωρών τους, αλλά και επειδή είχαν και την ελπίδα ότι τα πράγματα μόνο καλύτερα μπορούν να πάνε. Αυτά ήταν και τα κύρια στοιχεία που ένωσαν ετερόκλητες κοινωνικές ομάδες και εν τέλει οδήγησαν τις χώρες σε αλλαγή σκηνικού. 

Θα χρειαστεί βέβαια να περιμένουμε να κατακαθίσει ο κουρνιαχτός για να δούμε αν όντως η κατάρρευση των καθεστώτων αυτών θα οδηγήσει σε καλύτερες συνθήκες ζωής για τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών, ή αν απλά η αναδιάταξη των δυνάμεων θα επιφέρει πιο σκληρές και αδιάλλακτες μορφές εξουσίας στο προσκήνιο.

Στην Ελλάδα της κρίσης όμως, η πρόσφατη γενική απεργία έφερε στους δρόμους από 30 έως 100 χιλιάδες συμπολίτες μας, ανάλογα με ποιον… καταμετρητή θα πιστέψουμε. Εδώ κάθε συντεχνία περιχαρακώνεται γύρω από τα συμφέροντά της, κανείς δε βλέπει μια αισιόδοξη προοπτική και ισχύει περισσότερο το «όλοι εναντίον όλων». 

Με αυτά τα δεδομένα, η γενικευμένη αντίδραση στα όσα μας επιβάλλει η τρόικα και οι εν Ελλάδι εντεταλμένοι της φαίνεται ακόμα μακρινή. 

Η έξαρση όμως της βίας είναι ήδη εδώ.  

Μάικλ Χέιστινγκς - Ο δημοσιογράφος που «διέγραψε» δύο στρατηγούς με την πένα του

Ο αμερικανός δημοσιογράφος Μάικλ Χέιστινγκς αποκάλυψε στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Rolling Stone ότι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας χρησιμοποίησαν τεχνικές ψυχολογικών επιχειρήσεων κατά μελών του Κογκρέσου και της Γερουσίας, προκειμένου να τους επηρεάσουν θετικά για την αποστολή περισσότερων στρατιωτών και πολεμικού υλικού στο Αφγανιστάν.

Το ρεπορτάζ του Χέιστινγκς έκανε πάταγο στις ΗΠΑ και όλοι πλέον προδικάζουν ότι ο στρατηγός Ουίλιαμ Κάλντουελ θα ακολουθήσει τη μοίρα της ατιμωτικής αποστρατείας πέρσι το καλοκαίρι του ομόβαθμού του Στάνλει Μακρίσταλ, το προηγούμενο «θύμα» του Χέιστινγκς, ο οποίος έκανε ιδιαίτερα απαξιωτικά και αρνητικά σχόλια για τους πολιτικούς και κυρίως τον πρόεδρο Ομπάμα.

Και οι δύο στρατηγοί, ο μεν Κάλντουελ ως επικεφαλής εκπαίδευσης του αφγανικού στρατού, ο δε Μακρίσταλ ως επικεφαλής των νατοϊκών δυνάμεων στην πολύπαθη ασιατική χώρα, ήταν από τους πλέον υψηλόβαθμους στην ιεραρχία του στρατού των ΗΠΑ και διοικητές των νατοϊκών δυνάμεων στο Αφγανιστάν.

Ο Κάλντουελ διέταξε τα στελέχη των ψυχολογικών επιχειρήσεων να ετοιμάζουν λεπτομερή προφίλ για όσους πολιτικούς επισκέπτονταν το Αφγανιστάν, προκειμένου να είναι «κατάλληλα προετοιμασμένος» να τους υποδεχθεί. Εκτός όμως από μερικά μάλλον ανώδυνα στοιχεία, ο στρατηγός απαιτούσε από τους κατωτέρους του να εντοπίζουν τα «κενά» στο χαρακτήρα των πολιτικών, προκειμένου να πετυχαίνει ευκολότερα το στόχο του και να «παίζει» με τις αδυναμίες τους, καθιστώντας τους ευάλωτους σε πιέσεις.

Τα πράγματα όμως δεν εξελίχθηκαν όπως ο ίδιος θα περίμενε. Παρά το ότι οι ψυχολογικές «ακτινογραφίες» ήταν ιδιαίτερα ακριβείς και τού επέτρεπαν να χειραγωγεί τους πολιτικούς που έφταναν στην πρωτεύουσα Καμπούλ, οι ενστάσεις του αντισυνταγματάρχη Χολμς, επικεφαλής της μονάδας ψυχολογικού πολέμου, είχαν ως αποτέλεσμα την κατάρρευση της μηχανορραφίας.

Ο διοικητής της μονάδας διαμαρτυρήθηκε ότι οι εν λόγω επιχειρήσεις πρέπει να διεξάγονται αποκλειστικά εναντίον εχθρών και όχι αμερικανών πολιτών και ιδιαίτερα εκλεγμένων εκπροσώπων της χώρας. Το αποτέλεσμα ήταν να διαταχθεί από τον ίδιο τον Κάλντουελ πειθαρχική έγκληση του Χολμς,  το πόρισμα της οποίας κατέληγε ότι ο αντισυνταγματάρχης «έπινε εν ώρα υπηρεσίας και διατηρούσε ανάρμοστη σχέση με γυναίκα που υπηρετούσε στο επιτελείο του». Με αυτό τον τρόπο ο Κάλντουελ θέλησε να «φιμώσει» τον Χολμς και να αποκρύψει τις ψυχολογικές επιχειρήσεις.

Τελευταία ελπίδα δικαίωσης του Χολμς ήταν ο δημοσιογράφος. «Όταν διατάσσεται ψυχολογική επιχείρηση κατά πολίτη των ΗΠΑ, περνάμε τα όρια» σχολίασε ο αντισυνταγματάρχης και ο Χέιστινγκς σάρκασε απαντώντας ότι «για να επηρεάσει τους αμερικανούς πολίτες ο στρατός διαθέτει το γραφείο Δημοσίων Σχέσεων, δε χρειάζονται οι ψυχολογικές επιχειρήσεις». Εξιστορώντας με κάθε λεπτομέρεια την υπόθεση, ο Χολμς ένιωσε να φεύγει ένα βάρος από πάνω του, ενώ ο Χέιστινγκς ήταν σίγουρος ότι είχε στα χέρια του ένα «λαυράκι», όπως ονομάζονται στη δημοσιογραφία οι αποκλειστικές πληροφορίες. 

Το αποτέλεσμα των ψυχολογικών επιχειρήσεων πάντως ήταν να εγκριθεί ένα επιπλέον κονδύλι 2 δις δολαρίων για «εκπαίδευση του αφγανικού στρατού», το οποίο θα προστεθεί στα 11 δις που έχουν ήδη προϋπολογιστεί για το 2011 για τον ίδιο σκοπό.

WHO IS WHO

O Μάικλ Χέιστινγκς γεννήθηκε το 1980 και έχει εργαστεί σε διάφορα περιοδικά, όπως το Newsweek και το Gentlemen’s Quarterly. Ως ανταποκριτής σε εμπόλεμες ζώνες για το περιοδικό Rolling Stone, ο Χέιστινγκς έχει ήδη «κουρέψει» δύο στρατηγούς, αποκαλύπτοντας τις μεθόδους και τη νοοτροπία τους. Έχει γράψει ένα βιβλίο για την εμπειρία του θανάτου της αρραβωνιαστικιάς του, η οποία εργαζόταν σε μια μη κυβερνητική οργάνωση στη Βαγδάτη και σκοτώθηκε σε ενέδρα ανταρτών.

U133 last voyage. Η τελευταία αποστολή του U133. Ατύχημα ή σαμποτάζ;

Φωτογραφικά ντοκουμέντα από το βυθό της Αίγινας, αποκαλύπτουν την τραγική μοίρα του «χαμένου» υποβρυχίου

Η τελευταία αποστολή

Ακόμα και σήμερα, όταν έχει μπουνάτσα και η θάλασσα είναι αρυτίδωτη, η επιφάνειά της βόρεια της Αίγινας ιριδίζει, δείγμα του ότι υπάρχει πετρέλαιο. Από πού όμως προέρχεται; Τι είναι αυτό που κρύβεται στον Σαρωνικό, σε βάθος 78 μέτρων; Η διαλεύκανση του μυστηρίου μας οδηγεί στα μαύρα χρόνια της γερμανικής κατοχής, το 1942. Τότε, 69 χρόνια πριν, η Σαλαμίνα ήταν ο ναύσταθμος, στον οποίο ναυλοχούσαν πολεμικά σκάφη επιφανείας, αλλά και υποβρύχια των Γερμανών.

Ένα από αυτά, το U 133, ξεκίνησε στις 14 Μαρτίου του 1942 για μια απόρρητη αποστολή, η οποία έμελλε να είναι και η τελευταία του. Λίγη μόλις ώρα μετά τον απόπλου του από τη γερμανική βάση, μια φοβερή έκρηξη φώτισε τον ουρανό. Το υποβρύχιο εξαφανίστηκε κάτω από τα κύματα, κομματιασμένο από τη σφοδρότητα της έκρηξης, χωρίς κανένας από τα 45 μέλη του πληρώματος να προλάβει να σωθεί.

Φορτωμένο με 14 τορπίλες και 170 περίπου τόνους πετρέλαιο, το U133 ήταν έτοιμο να σπείρει τον όλεθρο και την καταστροφή στις συμμαχικές νηοπομπές που πάσχιζαν να κρατήσουν όρθιο το μέτωπο της Βόρειας Αφρικής και την αποκλεισμένη Μάλτα. Η μοίρα όμως τα έφερε αλλιώς και τελικά το υποβρύχιο έγινε ο υγρός τάφος του πληρώματός του, ένα μυστήριο που έμεινε ξεχασμένο, ένα αίνιγμα με αναπάντητα για δεκαετίες ερωτήματα και η αφορμή για πολλά σενάρια, πολλά από τα οποία θυμίζουν ταινίες επιστημονικής φαντασίας.

Αρκετές δεκαετίες αργότερα, ένας από τους αυτοδύτες που καταδύθηκαν στο ναυάγιο, μοιράζεται τις εμπειρίες του και αφηγείται τις εντυπώσεις από το θέαμα που αντίκρισε στα 78 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Ο Κώστας Θωκταρίδης, με εκατοντάδες δύσκολες καταδύσεις στο ενεργητικό του, φωτίζει τις άγνωστες πτυχές της αύτανδρης βύθισης του μοιραίου υποβρυχίου. «Αντικρίζοντας κανείς το U 133 νιώθει δέος βλέποντας ένα υποβρύχιο κομμένο κυριολεκτικά στα δύο, στο σημείο που κάποτε βρίσκονταν τα διαμερίσματα των ναυτών. Ο μειωμένος φυσικός φωτισμός σε αυτό το βάθος σε συνδυασμό με τα δίχτυα και  τα παραγάδια  που καλύπτουν τον υγρό τάφο του U 133, συμβάλλει στη δημιουργία ενός σκηνικού–θρίλερ. Ο εξερευνητής του ναυαγίου δεν ξέρει τι θα συναντήσει κολυμπώντας ανάμεσα στα συντρίμμια του υποβρυχίου». 

Ατύχημα ή σαμποτάζ;

Αντικρουόμενα και αντιφατικά τα αίτια της βύθισης, σύμφωνα με ποικίλες ιστορικές πηγές. Οι διαβαθμισμένες αναφορές της εποχής αναφέρουν ως αίτιο κάποιο λάθος ναυσιπλοΐας και την πρόσκρουση σε νάρκη, ενώ πηγές σε πολωνικά αρχεία αναφέρουν τη δράση του μεγαλωμένου στην Ελλάδα Γέρζι Ιβάνοφ, αθλητή του Ηρακλή Θεσσαλονίκης, προς τιμήν του οποίου δόθηκε το όνομα στο κλειστό γυμναστήριο «Ιβανώφειο», κατάσκοπου που δραστηριοποιήθηκε στην κατεχόμενη Ελλάδα και είχε συμμετάσχει σε πολλές επιχειρήσεις δολιοφθοράς κατά των Γερμανών. Η ιστορική έρευνα πεδίου καταδεικνύει πέραν πάσης αμφιβολίας πλέον ότι το U 133 έπεσε θύμα νάρκης, καθώς εισήλθε σε επισημασμένο ναρκοπέδιο. Τι ήταν όμως αυτό που το έκανε να λοξοδρομήσει από τον ασφαλή δίαυλο και το οδήγησε πάνω στη νάρκη; Ήταν ένα απλό και συγχρόνως μοιραίο σφάλμα του πλοηγού, ή κάτι άλλο;

Στο βυθό από ελληνική νάρκη

«Ο πυργίσκος του υποβρυχίου ξεπροβάλει επιβλητικός «ντυμένος» στις  γκριζοπράσινες αποχρώσεις του βυθού», λέει ο κ. Θωκταρίδης. «Διακρίνονται το πυροβόλο του, τα περισκόπιά του που είναι κατεβασμένα και η ανθρωποθυρίδα που είναι ανοικτή. Ευρήματα που επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι το υποβρύχιο βρισκόταν στην επιφάνεια όταν έπεσε σε νάρκη. Μέσα στην ανθρωποθυρίδα του πυργίσκου ξεχωρίζει η σκάλα που οδηγεί στη γέφυρα του υποβρυχίου. Όλες οι άλλες ανθρωποθυρίδες είναι κλειστές όπως και οι τορπιλοσωλήνες».

Ο έμπειρος αυτοδύτης δίνει μια άλλη διάσταση στο ναυάγιο, καθώς φαίνεται ότι η καταβύθιση του γερμανικού υποβρυχίου πρέπει να πιστωθεί στις επιτυχίες του ελληνικού πολεμικού ναυτικού: «Καθώς περιπλανιόμαστε στα υποθαλάσσια μονοπάτια της ιστορίας κάτι κεντρίζει το ενδιαφέρον μας, σε μικρή απόσταση από το ναυάγιο. Πλησιάζουμε κοντά και διαπιστώνουμε ότι πρόκειται για το αγκυροβόλιο 
της νάρκης που βύθισε το υποβρύχιο. Οι Γερμανοί πίστευαν ότι το U 133 διείσδυσε κατά λάθος στο γερμανικό ναρκοπέδιο και κατά συνέπεια βυθίστηκε από γερμανική νάρκη. Το συγκεκριμένο αγκυροβόλιο όμως παραπέμπει στη «νάρκη Μωραΐτη», μία νάρκη ελληνικής σύλληψης και κατασκευής ιδιαίτερα ισχυρή και αποτελεσματική αλλά άγνωστη μέχρι σήμερα στους περισσότερους από εμάς. Η ιστορική έρευνα επιβεβαιώνει τις υποψίες μας. Σύμφωνα με την απόρρητη διαταγή Κ 27/4332 του Γ.Ε.Ν. στις 23 Αυγούστου του 1940, κοινοποιήθηκε σχέδιο πόντισης ναρκοπεδίου στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα το ναυάγιο. Την ημέρα της κήρυξης του πολέμου δόθηκε από το Γ.Ε.Ν. το εκτελεστικό σήμα της παραπάνω διαταγής για την πόντιση του ελληνικού ναρκοπεδίου. Τη νύχτα της 29ης προς την 30η Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε η πόντιση του ναρκοπεδίου με νάρκες Vickers και Μωραΐτη. Σύμφωνα δε, με τα αρχεία της Διοίκησης Ναρκαλιείας του Πολεμικού μας Ναυτικού οι Γερμανοί δεν κατήργησαν το ελληνικό ναρκοπέδιο. Το διατήρησαν και τοποθέτησαν παράλληλα προς αυτό δικά τους ναρκοπέδια, πριν και μετά το ελληνικό. Άρα το ελληνικό ναρκοπέδιο υπήρχε την ημέρα της βύθισης του U 133 και σύμφωνα με τις συντεταγμένες του ναυαγίου το γερμανικό υποβρύχιο βρίσκεται εντός των ορίων του». 

Η κατάδυση στο ναυάγιο

Στα ανοιχτά του ακρωτηρίου «Τούρλος» της Αίγινας, ένα πολυσύχναστο σήμερα πέρασμα, οι καταδύσεις είναι ιδιαίτερα απαιτητικές και κοπιώδεις, όχι μόνο λόγω του βάθους των 78 μέτρων στο οποίο βρίσκεται το ναυάγιο, αλλά και επειδή η ορατότητα είναι περιορισμένη και τα θαλάσσια ρεύματα είναι ισχυρά. Ο κ. Θωκταρίδης αφηγείται την απόκοσμη εμπειρία της «επίσκεψης» στον υγρό τάφο του U 133: «Οι θαλάσσιοι μικροοργανισμοί έχουν σχηματίσει ένα παχύ σκουρόχρωμο στρώμα πάνω στο σκαρί του ναυαγίου.  Ο χρόνος έχει αφήσει τα σημάδια του και η ξύλινη επένδυση του καταστρώματος δεν υπάρχει πλέον. Στο σημείο αυτό φαίνονται οι σωληνώσεις του υποβρυχίου. Στο λασπώδη βυθό γύρω από τα συντρίμμια κείτονται δύο τορπίλες και η άγκυρα που  έχει αποκολληθεί από την καδένα, ένα συμβολικό εύρημα αφού το  U 133 έχει ρίξει πλέον άγκυρα για πάντα στην υγρή αγκαλιά του Σαρωνικού».

Η μαρτυρία:«Το U133 είναι κομμένο στα δύο!»

«Είναι το ναυάγιο του  U 133 και είναι κομμένο στα δύο!», αναφέρει ο κ. Θωκταρίδης. «Το ένα κομμάτι σχηματίζει με το άλλο ορθή γωνία γι’ αυτό και το ηχοβολιστικό έδειχνε δύο στόχους. Η πλώρη που έχει αποκοπεί από το υπόλοιπο σκαρί του,  ακουμπά στο βυθό με την αριστερή πλευρά και σχηματίζει γωνία 90^ο με την  πρύμνη. Από τη δεξιά πλευρά της πλώρης λείπει η άγκυρα. Το υπόλοιπο ναυάγιο έχει αριστερή κλίση περίπου 30^ο», συμπληρώνει και επισημαίνει ότι «το κυρίως τμήμα του υποβρυχίου έχει αριστερή κλίση. Στον κλειστό κόλπο του Σαρωνικού  η ορατότητα υποβρυχίως είναι πολύ περιορισμένη ενώ τα ισχυρά υποθαλάσσια ρεύματα αυξάνουν το βαθμό δυσκολίας».

Χαρακτηριστικά του U 133

Τύπος VII C

Έτος καθέλκυσης 1941

Μήκος 67 μέτρα

Πλήρωμα 45 άνδρες

Οπλισμός 14 τορπίλες

Η ζωή ποδήλατο

Βγήκε λοιπόν ο υφυπουργός κ. Βούγιας να μας πει ότι για δοκιμαστική περίοδο τεσσάρων μηνών θα επιτρέπονται τα ποδήλατα στο μετρό της Αθήνας. Διευκρίνισε παράλληλα ότι αυτό θα ισχύει Τετάρτες και Κυριακές, για κάποιες ώρες και μόνο για δύο ποδήλατα ανά συρμό. Δηλαδή με απλά λόγια, φέξε μου και γλίστρησα. Προφανώς θα περιμένει να ακούσει το όνομά του στα δελτία ειδήσεων και στις επόμενες εκλογές να «τσιμπήσει» και μερικά ψηφαλάκια παραπάνω, αν και στη Θεσσαλονίκη μετρό ακούν και μετρό δε βλέπουν εδώ και μερικές δεκαετίες οι άνθρωποι και η ζωή τους όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα, έχει γίνει… ποδήλατο και μάλιστα σε μόνιμη ανηφόρα.

Μιλώντας με συνειδητοποιημένους πολίτες που χρησιμοποιούν το ποδήλατο ως μεταφορικό μέσο και όχι ως χόμπι της Κυριακής, μου προξένησε εντύπωση η θυμηδία με την οποία αντιμετώπισαν τις εξαγγελίες του υφυπουργού. Αυτό που θεωρείται αυτονόητο σε πολλές πόλεις του εξωτερικού, εδώ ακόμα αντιμετωπίζεται ως φολκλορική νότα στην καθημερινή χυδαιότητα που βιώνουμε. Οι ποδηλατόδρομοι χαράσσονται χωρίς λογική και χωρίς σχεδιασμό. Οι ποδηλάτες αντιμετωπίζονται ως… εκκεντρικοί παλιμπαιδίζοντες μπούληδες με απωθημένα. Η κυκλοφοριακή αγωγή είναι άγνωστη έννοια.

Αντί να βρουν πραγματικά κίνητρα και να «εξορίσουν» τα αυτοκίνητα από το κέντρο της πόλης, καταφεύγουν σε επικοινωνιακά τερτίπια για να κερδίσουν λίγα λεπτά δημοσιότητας. Αντί να χαράξουν στρατηγική προώθησης και ανάπτυξης των μέσων μαζικής μεταφοράς, ανεβάζουν την τιμή του εισιτηρίου, ώστε να γίνουν απλησίαστα. Αντί να κοιτάξουν να τελειώσουν επιτέλους τα έργα αναβάθμισης της γραμμής του ηλεκτρικού Κηφισιάς-Πειραιά, τα οποία έχουν καθυστερήσει… μερικά χρόνια, ανακοινώνουν ποδήλατα με το… δελτίο.

Σίγουρα είναι ένα πρώτο βήμα, αν θέλουμε να είμαστε χαριτωμένα αφελείς. Όμως, επειδή στο ίδιο χωριό ζούμε όλοι μας, ας δούμε πως θα εφαρμοστεί στην πράξη η «πιλοτική περίοδος» του υφυπουργού και τα ξαναλέμε.

Καρότο, μαστίγιο και αρκουδιάρηδες

Γνωστό το παιχνίδι του καρότου και του μαστίγιου, το οποίο έχει πλέον αποκτήσει το χαρακτήρα του θεάτρου του παραλόγου. Πρώτα βγαίνουν οι εκπρόσωποι της τρόικας και μας λένε «ξεπουλήστε ό,τι σας απέμεινε για να ξεχρεώσετε», στη συνέχεια οι ίδιοι δηλώνουν σε εφημερίδες, κανάλια και όπου αλλού βρουν μικρόφωνο ότι «η Ελλάδα πρέπει να εκποιήσει θάλασσες, ακτές, βουνά και λαγκάδια», το μαστίγιο δηλαδή. Την ώρα που βγαίνουν οι βρικόλακες, τα μεσάνυχτα του Σαββάτου, εκδόθηκε ανακοίνωση που μέσες-άκρες λέει ότι παρερμηνεύθηκαν οι δηλώσεις των υπαλλήλων της τρόικας, σας στηρίζουμε, συνεχίστε έτσι και λοιπά άλλα ωραία -το καρότο που λέγαμε.

Πίσω από το παιχνίδι των λέξεων και των δηλώσεων όμως κρύβεται η πραγματική τραγωδία της Ελλάδας: Οι δανειστές μάς βλέπουν σαν ένα πτώμα για σκύλευση, οι πιστωτές τρέχουν να αρπάξουν όσα προλάβουν πριν την τελική κατάρρευση και η κυβέρνηση για τα μάτια του κόσμου θυμάται να αντιδράσει «οργισμένα και αποφασιστικά», μερικές ώρες μετά -στα λόγια βέβαια.

Η ουσία είναι ότι η χώρα πλέον ελέγχεται και κυβερνάται από τους εντεταλμένους του τριγώνου του ΔΝΤ, της Ε.Ε. και της ΕΚΤ. Κάθε φορά που βαράνε το ντέφι, εμείς χορεύουμε, σαν τα νηστικά αρκούδια στις εμποροπανηγύρεις περασμένων δεκαετιών. Και καθόμαστε και ασχολούμαστε με τις λεκτικές ακροβασίες τους, την ώρα που η Ελλάδα στροβιλίζεται στη δίνη της ύφεσης που παρασέρνει ολοένα και περισσότερους.

Στην υγειά των κορόιδων

Ένας πρώην βουλευτής των Εργατικών στη Βρετανία, ο Έρικ Ίλσλεϊ, θα βλέπει τον κόσμο για τους επόμενους δώδεκα μήνες πίσω από της… φυλακής τα κάγκελα. Ο λόγος; Καταδικάστηκε επειδή «φούσκωνε» τους λογαριασμούς που καλύπτονται από τη Βουλή. Το ποσό που… τσέπωσε ο εν λόγω βουλευτής ανέρχεται στις 16 χιλιάδες ευρώ σε μια τριετία. Τα περισσότερα «τσιμπημένα» έξοδα αντιστοιχούσαν σε δημοτικούς φόρους, τηλεπικοινωνιακά τέλη και το κόστος συντήρησης του δεύτερου σπιτιού του.

Πως όμως αποκαλύφθηκε ο βουλευτής; Όταν οι ελεγκτικές αρχές απαίτησαν την υποβολή αποδείξεων για κάθε δαπάνη πάνω από 30 περίπου ευρώ, ο Ίλσλεϊ ξαφνικά σταμάτησε να πηγαίνει στο… ταμείο κάθε μήνα. Η συμπεριφορά του προβλημάτισε τους λογιστές του Κοινοβουλίου, οι οποίοι έκαναν έρευνα, με αποτέλεσμα ο βουλευτής να βρεθεί υπόλογος και εν τέλει κατηγορούμενος για διασπάθιση δημόσιου χρήματος.

Η συνέχεια, για την πραγματικότητα της Βρετανίας, δεδομένη: Τα ΜΜΕ έκαναν ρεζίλι τον κ. Ίλσλεϊ, το ίδιο του το κόμμα ζήτησε την πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης και τον εξανάγκασε σε παραίτηση και οι δικαστικές αρχές του έριξαν μια… καμπάνα 12 μηνών.

Αν κάνουμε αναγωγή στα δικά μας, θα μας πιάσει θλίψη: Εδώ ποτέ και κανείς δεν φτάνει στο εδώλιο του κατηγορούμενου, εκτός αν πρόκειται για κάποιον ήδη πολιτικά «καμένο», οπότε διαρρέεται το όνομά του για να γίνεται κουβέντα, μέχρι να παραγραφεί το αδίκημα. Από τα εκατομμύρια ευρώ που έσπρωχναν σε μίζες τόσα χρόνια εταιρείες με συμφέροντα στην Ελλάδα,  ακόμα ψάχνουμε που κατέληξαν. Όσοι εμπλέκονται, κατηγορούν άλλους ότι «τα πήραν». Αποτέλεσμα; Διαιωνίζεται ένα κλίμα ατιμωρησίας, σήψης και σκοτεινών συναλλαγών, εδραιώνεται στην κοινή γνώμη η πεποίθηση ότι «όλοι ίδιοι είναι» και μετά αναρωτιόμαστε γιατί πάμε από το κακό στο χειρότερο.

Αν ο κ. Ίλσλεϊ ήταν Έλληνας, το πιθανότερο είναι ότι κάποιοι θα τον αντιμετώπιζαν ως τον «πρώτο μάγκα». 

Στη Βρετανία πάντως τον λένε κλέφτη.

«Δε μπορούσα να συνεχίσω να μεταδίδω διαστρεβλωμένη την αλήθεια»

Η αιγύπτια δημοσιογράφος Σαχίρα Αμίν παραιτήθηκε από το κρατικό δορυφορικό τηλεοπτικό δίκτυο «Nile TV», επειδή όπως δήλωσε η ίδια δεν άντεχε να μεταδίδει διαστρεβλωμένη την αλήθεια, με αφορμή τον τρόπο με τον οποίο ήταν υποχρεωμένη να καλύπτει τις διαδηλώσεις που συνεχίζονται στο Κάιρο, την Αλεξάνδρεια και άλλα αστικά κέντρα της Αιγύπτου. «Τη στιγμή που ο κόσμος στην πλατεία Ταχρίρ (Ελευθερίας) δεχόταν επιθέσεις από την αστυνομία και τους παρακρατικούς, το κανάλι στο οποίο εργαζόμουν μετέδιδε εικόνες μόνο από συγκεντρώσεις οπαδών του Μουμπάρακ και δε μας επιτρεπόταν να κάνουμε κανένα άλλο σχόλιο. Σαν να μην υπήρχαν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στους δρόμους που ζητούν δικαιοσύνη και ελευθερία».

Το μπλακάουτ της ενημέρωσης στα κρατικά τηλεοπτικά δίκτυα της χώρας είναι κάτι που ήρθε σε ευθεία ρήξη με τις ηθικές αξίες της κ. Αμίν, η οποία σημείωσε ότι «δεν ήθελα να συνεχίσω να αποτελώ μέρος του μηχανισμού προπαγάνδας». Στην Αίγυπτο λειτουργούν οκτώ κρατικά τηλεοπτικά κανάλια. Αυτά με τη μεγαλύτερη θεαματικότητα είναι τα Κανάλια 1 και 2, τα οποία εκπέμπουν σε όλη τη χώρα, ενώ τα υπόλοιπα είναι τοπικής κυρίως εμβέλειας. Το 1998 εκτοξεύθηκε ο πρώτος τηλεπικοινωνιακός δορυφόρος της χώρας και το 2000 ο δεύτερος. Το κανάλι Nile TV (TV Νείλος) είναι ένα δορυφορικό ειδησεογραφικό δίκτυο και όπως και όλα τα υπόλοιπα είναι υπό τον απόλυτο έλεγχο του υπουργείου Επικοινωνιών της χώρας.

Η «γραμμή» του καθεστώτος είναι ότι οι διαδηλώσεις είναι έργο «ξένων δυνάμεων» και υποκινούμενες από «αλλότρια συμφέροντα». Αν και αρκετοί Αιγύπτιοι έχουν πρόσβαση και σε άλλες πηγές ενημέρωσης και αντιμετωπίζουν με καχυποψία όσα ακούν στην τηλεόραση, η συνεχής μετάδοση ειδήσεων από τα ελεγχόμενα από το καθεστώς Μέσα ότι «η κατάσταση είναι υπό έλεγχο» και στους δρόμους κυκλοφορούν «κακοποιά στοιχεία» και «εχθροί της Αιγύπτου», επηρεάζει εκείνους που ζουν μακριά από τις μεγάλες πόλεις της χώρας.

Η κ. Αμίν είναι ιδιαίτερα γνωστή στην Αίγυπτο, καθώς μετέδιδε δελτία ειδήσεων και ενημερωτικές εκπομπές τα τελευταία 20 περίπου χρόνια, ενώ οι επαφές της και οι συνεργασίες της με διεθνή μέσα ενημέρωσης την καθιστούν από τις πιο σοβαρές και αξιόπιστες επαγγελματίες.

Η ίδια, σχολιάζοντας την απόφασή της εξήγησε ότι δε μπορούσε να συνεχίσει να προσποιείται ότι δεν γίνεται τίποτε, όταν ο λαός είναι στους δρόμους και σημείωσε ότι όταν συζήτησε το θέμα με τους διευθυντές της, της είπαν ότι καλό είναι να αποφεύγει τις προσωπικές απόψεις και ό,τι άλλο θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι υπονομεύει το καθεστώς. Στις επανειλημμένες αντιδράσεις της, οι εντεταλμένοι του καθεστώτος στο κανάλι τής απάντησαν με… προαγωγή και αύξηση μισθού: «Θεώρησαν ότι με μερικά χρήματα παραπάνω και με διευθυντικό τίτλο θα με φίμωναν. Ήταν όμως κάτι που δε θα μπορούσε να αντέξει η συνείδησή μου» είπε η ίδια.

Και τι επιφυλάσσει το μέλλον για την κ. Αμίν; «Δεν ξέρω και δε μπορώ να απαντήσω. Αισθάνομαι όμως ότι είμαι ελεύθερη, έφυγε ένα μεγάλο βάρος από μέσα μου και λίγη τελικά σημασία έχει η δική μου ιστορία. Έτσι ή αλλιώς, την ιστορία τη γράφουν εκείνοι που αψηφούν την κρατική τρομοκρατία και βρίσκονται στους δρόμους διεκδικώντας το δίκιο τους».

WHO IS WHO

Η Ζαχίρα Αμίν σπούδασε οικονομία και κοινωνιολογία στο αμερικανικό πανεπιστήμιο του Καϊρου. Μετά το γάμο της μετακόμισε στο Αμπού Ντάμπι, όπου ξεκίνησε τη σταδιοδρομία της ως παραγωγός στο ραδιόφωνο. Συνεργάστηκε με το CNN για την καθημερινή εκπομπή «World Report». Έχει ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο και θεωρεί ότι οι εμπειρίες που απέκτησε από την επαφή της με άλλες κουλτούρες τη βοήθησε να αποκτήσει ένα ευρύτερο πεδίο αντίληψης από αυτό της εικονικής τηλεοπτικής πραγματικότητας. Έχει επίσης συνεργαστεί με το BBC. Είναι παντρεμένη και έχει δύο παιδιά τον Αχμέτ και την Αμίνα.

Στον κινηματογράφο η ζωή του ανθρώπου που ξεκίνησε την αραβική επανάσταση

Ο Μοχάμαντ Μπουαζίζι, ένας νέος άνεργος στην Τυνησία, έγινε η αφορμή για τις διαδηλώσεις που οδήγησαν στην εκδίωξη του ισόβιου προέδρου της χώρας Μπεν Άλι και οι οποίες με τη σειρά τους αποτέλεσαν την αφορμή για να ξεσπάσει η λαϊκή οργή που συμπαρασύρει στο διάβα της τα απολυταρχικά καθεστώτα της περιοχής. Τώρα, όπως ανακοίνωσε ο Ταρέκ Μπεν Άμαρ, διάσημος ομοεθνής του παραγωγός, ο άνθρωπος πίσω από κινηματογραφικές επιτυχίες όπως το «Ένας προφήτης, μα τι προφήτης» των Monty Python, αλλά και συναυλίες όπως η παγκόσμια τουρνέ του Μάικλ Τζάκσον το 1997, αποφάσισε να γυρίσει μια ταινία με ήρωα τον Μπουαζίζι.

Ο 26χρονος νέος, άνεργος και χωρίς προοπτικές, αγανακτισμένος από τα «μπαξίσια» που του ζητούσαν οι χωροφύλακες κάθε φορά που πουλούσε φρούτα χωρίς άδεια μικροπωλητή στην παραλιακή πόλη του Σίντι Μπου Σάιντ, για να βγάλει ένα πενιχρό μεροκάματο, δεν άντεξε τις συνεχόμενες προβολές και τα αδιέξοδα μιας ζωής χωρίς μέλλον στη βορειοαφρικανική χώρα. Έτσι, το Δεκέμβριο που μας πέρασε αποφάσισε να αυτοπυρποληθεί, για να στείλει ένα μήνυμα, το οποίο αποδείχτηκε τόσο ηχηρό, που ακούστηκε σε όλα τα αραβικά κράτη.

Ο Μπεν Άμαρ σχολίασε ότι ο Μπουαζίζι έγινε εθνικός ήρωας για τους Τυνήσιους, αλλά και σύμβολο για όλους όσοι αισθάνονται ότι καταπιέζονται από τις ανελεύθερες κυβερνήσεις της περιοχής: «Ο Μοχάμαντ έκανε την υπέρτατη θυσία και με αυτό τον τρόπο μας άνοιξε τα μάτια και τις καρδιές. Η πράξη του αποκτά μεγαλύτερη αξία, επειδή θυσιάστηκε ο ίδιος και δεν έβλαψε κάποιον άλλο με την πράξη του».

«Η τραγική του ιστορία αποτέλεσε τον καταλύτη για τις ιστορικές στιγμές που ζούμε» σημείωσε ο Τυνήσιος παραγωγός, καθώς το παράδειγμά του «πρέπει να μείνει χαραγμένο στις μνήμες και των κατοπινών γενεών, ως ο απλός άνθρωπος που άνοιξε το δρόμο σε εκατομμύρια άλλους».

Η ταινία, η οποία σύμφωνα με τον ίδιο θα θυμίζει το «Ζ» του Κώστα Γαβρά, θα βασιστεί σε βιογραφικά στοιχεία και λεπτομέρειες που θα παραχωρήσει στον αναγνωρισμένο παραγωγό η οικογένεια του 26χρονου. Τα έσοδα θα διατεθούν εξ ολοκλήρου στους συγγενείς του, θα γυριστεί στην Τυνησία και θα προβληθεί στο διεθνές κινηματογραφικό φεστιβάλ των Καννών το 2012.

Ο Μπεν Άμαρ, εκτός από κινηματογραφικός παραγωγός, είναι και ο ιθύνων νους πίσω από το δορυφορικό κανάλι Νέσμα, το μόνο τηλεοπτικό δίκτυο που κάλυψε ζωντανά και χωρίς διακοπή τις πρώτες διαδηλώσεις στη χώρα και συνέχισε να εκπέμπει παρά τις απειλές του καθεστώτος ότι θα το βγάλει εκτός «αέρα». Ο Μπεν Άμαρ εξήγησε ότι όλοι οι πολίτες της χώρας έχουν το δικαίωμα στην πληροφόρηση και τη συμμετοχή και πιστεύει ότι ο Μπουαζίζι προσωποποίησε τις αγωνίες μιας ολόκληρης κοινωνίας. 

WHO IS WHO
Μοχάμαντ Μπουαζίζι
Ο νεαρός Τυνήσιος αυτοπυρπολήθηκε και μετά από μερικές ημέρες υπέκυψε στα τραύματά του. Όλα ξεκίνησαν όταν για πολλοστή φορά του ζήτησαν «χαρτζιλίκι» οι αστυνομικοί που περιπολούσαν στην αγορά. Όταν αρνήθηκε, εκείνοι του πήραν τον πάγκο και τη ζυγαριά του και όταν διαμαρτυρήθηκε, τον χαστούκισαν. Παρά τις διαμαρτυρίες του, οι αρχές αδιαφόρησαν και έτσι αποφάσισε να πάρει ένα μπουκάλι οινόπνευμα και να αυτοπυρποληθεί. Ο θάνατός του αποτέλεσε νέα αρχή για εκατομμύρια ανθρώπους στις αραβικές χώρες.

Ταράκ Μπεν Άμαρ
Γεννημένος το 1946, ο Μπεν Άμαρ είναι μια αξιοσέβαστη προσωπικότητα στη χώρα του και διεθνώς αναγνωρισμένος για το καλλιτεχνικό του έργο. Έχει συμμετάσχει υπό διάφορες ιδιότητες, κυρίως ως παραγωγός, σε περισσότερα από 40 έργα, μεταξύ των οποίων ο «Ιησούς από τη Ναζαρέτ» του Φράνκο Τζεφιρέλι, οι «Πειρατές» του Ρομάν Πολάνσκι και πολλά άλλα. Εκτός από την κινηματογραφική μεταφορά της ζωής του Μοχάμαντ Μπουαζίζι, ο Μπεν Άμαρ διευθύνει μια εταιρεία παραγωγής που χρηματοδοτεί ανεξάρτητες παραγωγές.

Αποπροσανατολισμός

Η επικαιρότητα είναι ένας αγώνας ενάντια στο χρόνο, μια αδυσώπητη κούρσα για την πιο πρόσφατη είδηση, μια διαρκής αναζήτηση για το «τι». Σήμερα, με την πληθώρα πηγών και μέσων, βομβαρδιζόμαστε καθημερινά με κάθε λογής ειδήσεις, άλλες φιλτραρισμένες, άλλες πρωτογενείς και άλλες μη εξακριβωμένες.

Μέσα σε αυτό τον κυκεώνα, πολλές φορές χάνεται το «πώς» και το «γιατί» που θα έπρεπε να συνοδεύουν το «τι» της κάθε είδησης. Δυστυχώς όμως ο κανόνας είναι η υπερπληροφόρηση, από ατάκτως ερριμένες ριπές επικαιρότητας, η οποία τελικά οδηγεί στον αποπροσανατολισμό, στην παραπληροφόρηση χωρίς αξιολόγηση και ερμηνεία.

Πρόσφατο παράδειγμα η υπόθεση της Ζίμενς, για την οποία ακούσαμε ότι πολλοί έβαλαν το δάχτυλο στο μέλι, αλλά τελικά κανείς δε φταίει, εκτός ίσως από τους «κακούς» Γερμανούς που έσπρωχναν εκατομμύρια ευρώ επί σειρά ετών, για να πάρουν τις εργολαβίες. Πριν προλάβει να κάτσει ο αχός του σκανδάλου, νάτοι οι μετανάστες που κατέλαβαν τη Νομική. Άρχισε η αποθέωση του παραλόγου, όπου ακούστηκαν τα μύρια όσα, μέχρι που άρχισε η εξέγερση στην Αίγυπτο.

Η οργή όμως παραμένει: Όσο επικρατεί η αίσθηση της ατιμωρησίας και της σύγχυσης, τόσο αυξάνεται η θερμοκρασία στη χύτρα της Ελλάδας. Και όταν σκάσει, όπως στην Αίγυπτο, ο χείμαρρος θα παρασύρει δίκαιους και άδικους στο διάβα του. 

Όταν η επανάσταση χωράει σε 120 χαρακτήρες…

«Η επανάσταση δε γίνεται στο Διαδίκτυο, αλλά μέσω αυτού», σημειώνει ένας ανώνυμος Αιγύπτιος στο Twitter, τη στιγμή που εκατομμύρια άνθρωποι κατευθύνονται στην πλατεία Ελευθερίας στο Κάιρο.

Σημείο των καιρών, για άλλη μια φορά, μετά και τα πρόσφατα γεγονότα στην Τυνησία,  η τεχνολογία δίνει το «βήμα» στους διαδηλωτές και τους βοηθά να επικοινωνήσουν άμεσα με τον υπόλοιπο κόσμο, χωρίς το «φίλτρο» των παραδοσιακών μέσων μαζικής επικοινωνίας.

Παρά την ολική «έκλειψη» των υπηρεσιών ίντερνετ στη χώρα, η οποία ξεκίνησε κατόπιν εντολής του Μουμπάρακ την περασμένη Παρασκευή και ολοκληρώθηκε χθες το βράδι, η λύση βρέθηκε άμεσα: Η σύμπραξη του διαδικτυακού κολοσσού της Google με το Twitter και την εταιρεία λογισμικού SayNow, δηλαδή «μίλα τώρα», προσφέρουν τη δυνατότητα στους Αιγύπτιους να στείλουν το μήνυμά τους από τις πορείες και τις διαδηλώσεις χωρίς να χρειάζεται καν σύνδεση στο Διαδίκτυο. Μια απλή τηλεφωνική κλήση και το μήνυμα μετατρέπεται από ήχο σε κείμενο.

Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν λεπτό προς λεπτό τις εξελίξεις μέσα από το Twitter, καθώς τα μηνύματα στο #Egypt ανεβαίνουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, σχεδόν 120 το λεπτό.

Προσωπικές μαρτυρίες γεμάτες συναίσθημα, αλλά και άμεση ενημέρωση για τις εξελίξεις σε όλες τις πόλεις της χώρας που γίνονται διαδηλώσεις, γίνονται πλέον μέρος του «παγκόσμιου χωριού», στο οποίο η έννοια του πολίτη-δημοσιογράφου αποκτά μια νέα διάσταση.

Από τον Αριστοτέλη του 340 π.Χ., στο σήμερα: Οι φάλαινες και τα δελφίνια των ελληνικών θαλασσών εκπέμπουν SOS

Όταν ο Αριστοτέλης, περίπου το 340 π.Χ., δηλαδή σχεδόν 2.350 χρόνια πριν την εποχή μας, σημείωνε στο έργο του «Των περί τα ζώα ιστοριών» τις συνήθειες των δελφινιών και περιέγραφε με λεπτομέρειες τον τρόπο ζωής τους στις θάλασσες, δε φανταζόταν ότι ακόμα και σήμερα οι παρατηρήσεις του θα αποτελούσαν πρότυπο για την μελέτη των θαλάσσιων θηλαστικών. Εκτός όμως από τα δελφίνια, φυσητήρες, ζιφιοί, ακόμα και πτεροφάλαινες, που είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ζώο στον κόσμο με μήκος που φτάνει τα 25 μέτρα, «οργώνουν» τις θάλασσές μας.

ΠΟΥ ΖΟΥΝ;

Η κ. Nίκη Διόγου, επιστημονική σύμβουλος του προγράμματος «Ο Δρόμος του Δελφινιού», σημειώνει στον «Ε.Τ.» ότι  τα δελφίνια είναι πιο κοντά μας από όσο οι περισσότεροι νομίζουμε, καθώς οι περισσότερες συναντήσεις, σύμφωνα με τα δεδομένα του προγράμματος, πραγματοποιήθηκαν στον Κορινθιακό Κόλπο όπου υπάρχουν μεγάλες συχνά ομάδες από Ρινοδέλφινα και Ζωναδέλφινα που από ό,τι φαίνεται είναι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής και συνήθως εντοπίζονται σε μεικτές ομάδες. Στο Ιόνιο, προτιμούν περιοχές γύρω από την Κεφαλονιά, τη Λευκάδα και κοντά στους Παξούς. 

Στον Ευβοϊκό και τον Αμβρακικό παρατηρούμε ομάδες Ρινοδέλφινων που μπορούν να ζήσουν στα σχετικά ρηχά νερά των κόλπων. Δεν είναι λίγες οι παρατηρήσεις Ρινοδέλφινων και Ζωνοδέλφινων στον Σαρωνικό όπου κυρίως τα πρώτα τα βρίσκουμε ακόμα και έξω από τη Φρεαττύδα, τη Βούλα, το Σούνιο, γύρω από την Αίγινα και την Ύδρα. Δελφίνια όμως υπάρχουν, όπως λέει χαρακτηριστικά η κ. Διόγου σε πολλές ακόμα περιοχές: «Το Κρητικό πέλαγος είναι αναμφίβολα σημαντική περιοχή για τα κητώδη. Εξίσου σημαντικές για την ύπαρξη δελφινιών είναι οι Κυκλάδες, στη Σέριφο, κοντά στη Τζια, τη Κύθνο, τη Σίκινο και την Ίο. Ρινοδέλφινα εντοπίστηκαν και στα Δωδεκάνησα, στα νότια της Σάμου ενώ μια ομάδα από 3 Σταχτοδέλφινα εντοπίστηκε δυτικά του Άθω. Σπουδαία ήταν η καταγραφή ενός Φυσητήρα που βρέθηκε ανάμεσα στη Μύκονο και το Αγαθονήσι, σε σημείο ορατό από την ακτή».   

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΕΙΛΕΣ

Ο χειρότερος εχθρός του δελφινιού είναι ο άνθρωπος. Όχι μόνο λόγω των τραγικών περιστατικών που βλέπουν συχνά το φως της δημοσιότητας, αλλά και οι τρομακτικές εικόνες που έρχονται από μακρινές περιοχές του πλανήτη μας, όπως το βραβευμένο με Όσκαρ ντοκιμαντέρ του ομογενούς Λούη Ψυχογιού «Ο όρμος», το οποίο πραγματεύεται τη σφαγή των δελφινιών στην Ιαπωνία, μας φέρνουν αντιμέτωπους με τη φρικιαστική αυτή πραγματικότητα. «Μόνο η πραγματική επιβολή της προστατευτικής νομοθεσίας, η γνώση, η ευαισθητοποίηση και η δραστηριοποίηση μπορούν να βοηθήσουν ώστε να σωθούν τα θαλάσσια αυτά πλάσματα και να διατηρηθεί η θαλάσσια βιοποικιλότητα», τονίζει η κ. Διόγου.

Η κ. Διόγου, εξηγεί ότι τα αξιαγάπητα αυτά ζώα σήμερα κινδυνεύουν άμεσα ή έμμεσα από τις ανθρώπινες δραστηριότητες και πολλά δελφίνια και φάλαινες απειλούνται πλέον με αφανισμό: «Διαφορετικοί παράγοντες έχουν επιδράσει, ξεχωριστά ή και αθροιστικά, στην μείωση των κητωδών της Μεσογείου και κατ’ επέκταση των ελληνικών θαλασσών. Στην ελάττωση του αριθμού τους συμβάλλουν η τυχαία σύλληψή τους σε αλιευτικά εργαλεία, η υπεραλίευση που μειώνει τα διαθέσιμα ιχθυοαποθέματα τα οποία στηρίζουν τους πληθυσμούς τους, η καταστροφή των περιοχών στις οποίες  ζουν, ο θόρυβος και η όχληση από τη διέλευση πλοίων και από στρατιωτικές ασκήσεις στη θάλασσα, η ρύπανση από τοξικά. Υπολογίζεται μια μείωση κατά 30% στον πληθυσμό των Ρινοδέλφινων τα τελευταία περίπου 60 χρόνια ενώ πολλά Ζωνοδέλφινα θανατώνονται κάθε χρόνο λόγω της εμπλοκής τους σε πελαγικά αφρόδιχτα». 

Η κ. Νίκη Διόγου συμπληρώνει ότι «υπάρχουν και καταγεγραμμένες περιπτώσεις αλιέων που απελευθέρωσαν δελφίνια από τα δίχτυα ή τα παραγάδια τους, ενώ χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα παραδοσιακών ψαράδων στη Βραζιλία και στο Μεξικό που συνεργάζονται με τα δελφίνια, για να εντοπίσουν και να περικυκλώσουν τα ψάρια και έπειτα τα αποζημιώνουν με μικρό μέρος της ψαριάς».

ΒΟΧ 1

Τα είδη κητωδών που υπάρχουν στη χώρα μας

ΠΗΓΗ: Νίκη Διόγου, Επιστημονική σύμβουλος του Δρόμου του Δελφινιού

Τμήμα Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Ωκεανογραφίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Τα ελληνικά νερά παρουσιάζουν μεγάλη σχετικά ποικιλία κητωδών, αντίθετα με ό,τι πίστευε η διεθνής επιστημονική κοινότητα μέχρι πριν μια περίπου δεκαετία. Στην Ελλάδα έχουν παρατηρηθεί και αναγνωριστεί 12 είδη κητωδών που αντιπροσωπεύουν το 15% των 80 ειδών που υπάρχουν παγκοσμίως. Από τα 12 αυτά είδη, τα 8 έχουν σταθερούς πληθυσμούς ενώ τα υπόλοιπα 4 προκύπτουν από περιστασιακές καταγραφές.

Τα πιο συνηθισμένα είδη δελφινιών στη χώρα μας είναι καταρχήν τα Ζωνοδέλφινα (Stenella coeruleoalba) που βρίσκονται σε βαθύτερα πελαγικά ύδατα και τα Ρινοδέλφινα (Tursiops truncates) που τα εντοπίζουμε σε πιο ρηχά νερά κοντά στις ακτές. Τα Κοινά δελφίνια (Delphinus delphis) τα συναντάμε σε παράκτια και ρηχά ύδατα και έρευνες έχουν δείξει ότι οι Ελληνικές θάλασσες φιλοξενούν έναν από τους εναπομείναντες πληθυσμούς τους στη Μεσόγειο, ο οποίος όμως δυστυχώς μειώνεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς.

Οι Φυσητήρες (Physeter macrocephalus) εντοπίζονται συχνά στο Ιόνιο πέλαγος και στη νότια Κρήτη, κινούνται στο Ηφαιστειακό Τόξο του Αιγαίου, και είναι γνωστοί για τις πολύ βαθιές τους καταδύσεις που φτάνουν και τα 3000 μέτρα. Μπορούμε να τους παρατηρήσουμε και σε αποστάσεις 2,5-10 χιλιομέτρων από στις ακτές. Τα Σταχτοδέλφινα (Grampus griseus) εμφανίζονται σε πολύ μικρότερες ομάδες και λιγότερο συχνά από τα υπόλοιπα 5 είδη, τα συναντάμε σε περιοχές με μεγάλα βάθη και μακριά από τις ακτές. 

Οι Ζιφιοί (Ziphius cavirostris), παρόμοια με τους Φυσητήρες, παρουσιάζουν προτίμηση σε περιοχές όπου το βάθος αυξάνεται απότομα, όπως το ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου όπου και τρέφονται με καλαμάρια που ζουν εκεί. Οι παρατηρήσεις Ζιφιών δεν είναι συχνές καθώς αποφεύγουν τα πλεούμενα και κάνουν καταδύσεις σε 500 μέτρα βάθος για περίπου μισή ώρα.

Είναι αξιοσημείωτο ότι στα ελληνικά νερά συναντάμε και μια από τις πολύ μεγάλες φάλαινες, τη Πτεροφάλαινα (Balaenoptera physalus) η οποία παρουσιάζεται κυρίως στα βορειότερα νησιά του Ιονίου. Τέλος, ένα μικρόσωμο δελφίνι που ονομάζεται Φώκαινα (Phocoena phocoena) εντοπίζεται στο βόρειο Αιγαίο και στο Θρακικό Πέλαγος όπου είναι και η μοναδική περιοχή στη Μεσόγειο που έχει παρατηρηθεί. 

Κάποια από τα κητώδη που εντοπίζονται σπανιότερα στην Ελλάδα είναι  η Μεγάπτερη Φάλαινα (Megaptera novaeangliae), η Ψευδόρκα (Pseudorca crassidens) και η Ρυγχοφάλαινα (Balaenoptera acutorostrata). Κάθε παρατήρηση από αυτά τα είδη είναι μη συνηθισμένη και θεωρείται πολύ σημαντική για αυτό και χρειάζεται να συνοδεύεται με φωτογραφικό υλικό.

ΒΟΧ 2

Πως μπορώ να βοηθήσω;

Στην ιστοσελίδα www.spotadolphin.gr μπορείτε να δείτε πληροφορίες για τα κητώδη, καθώς και τη βάση δεδομένων των παρατηρήσεων. Όλη η πρωτοβουλία του «Δρόμου του Δελφινιού» βασίζεται στην εθελοντική προσπάθεια και την προσωπική προσφορά του καθενός. Όλοι μπορούν να αποτελέσουν μέρος της προσπάθειας, απλώς παρατηρώντας και καταγράφοντας τις κινήσεις των δελφινιών στις Ελληνικές θάλασσες. Οι παρατηρήσεις είναι διαθέσιμες προς κάθε ενδιαφερόμενο, εξυπηρετώντας έτσι και την ακαδημαϊκή-ερευνητική δραστηριότητα.

BOX 3

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ

Μάνος Ρούδας, ιδρυτής και επικεφαλής του εθελοντικού προγράμματος «Ο Δρόμος του Δελφινιού»

«Είδαμε φυσητήρα ανοιχτά της Σαλαμίνας!»

«Η ιστορία που με εντυπωσίασε περισσότερο, ήταν όταν συναντήσαμε έναν επιβλητικό φυσητήρα στο Σαρωνικό, κατά τη διάρκεια ενός αγώνα. Συμπτωματικά εκείνη την ώρα ήμουν μόνος πάνω στο σκάφος και, μετά την αρχική έκπληξη, η πρώτη μου σκέψη ήταν πως κανείς δεν πρόκειται να με πιστέψει. Πράγματι, όταν τερματίσαμε και δέσαμε στο μόλο, είδα μία ομάδα συναθλητών να έχουν πάρει στο ψιλό έναν άλλο κυβερνήτη, ο οποίος προσπαθούσε να τους πείσει ότι είχε δει φυσητήρα ανοιχτά της Σαλαμίνας!»

Μέσα Μαζικής Ακινησίας

Οι συνεχιζόμενες απεργίες των μέσων μαζικής μεταφοράς, ανεξάρτητα από το δίκαιο ή μη των αιτημάτων των εργαζομένων, έχει εξουθενώσει όλους όσοι βασίζονται σε αυτά για να μετακινηθούν.

Αν και η απεργία είναι αυτονόητο δικαίωμα και θεμιτός τρόπος διαμαρτυρίας, εντύπωση προκαλεί η αδιαφορία όσων αποφασίζουν να τραβήξουν χειρόφρενο στα λεωφορεία για το πώς τους βλέπουν οι συμπολίτες τους και πως κρίνουν τις πράξεις τους.

Δε φαίνεται να αντιλαμβάνονται ότι όσοι αναγκάζονται να πληρώνουν ταξί για να πάνε στις δουλειές τους, ή πρέπει να χρησιμοποιήσουν αυτοκίνητο, ή να αρχίσουν την… πεζοπορία, δύσκολα θα συγκινηθούν, θα πάρουν το μέρος των απεργούντων ή θα ακούσουν με συμπάθεια τα αιτήματά τους. Ιδίως μάλιστα αν υπάρχει η γενικευμένη υποψία, ή η εδραιωμένη πεποίθηση πλέον ότι οι κινητοποιήσεις δεν αποσκοπούν στον εξορθολογισμό του έργου των δημόσιων συγκοινωνιών, ούτε στη βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών, για τις οποίες όλοι πληρώνουμε.

Το ίδιο συμβαίνει με κάθε κοινωνική ομάδα ή συντεχνία που αποφασίζει να ρίξει τους διακόπτες, περιχαρακωμένη στα συμφέροντά της, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στο κοινωνικό σύνολο.

Υπάρχουν όμως και άλλες μορφές διαμαρτυρίας, να διανεμηθούν για παράδειγμα φυλλάδια με τα αιτήματά τους, ώστε να μάθει το επιβατικό κοινό την άποψή τους. Μέχρι τότε, μπορούν τα μέσα μεταφοράς να συνεχίσουν να εξυπηρετούν τους πολίτες, χωρίς να ζητούν εισιτήρια, μέχρι να βρεθεί λύση.

Ένα e-mail από την Αίγυπτο

Ρώτησα ένα φίλο μου Αιγύπτιο, ο οποίος ζει από πρώτο χέρι τις διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος, να μου πει πως βλέπει τις εξελίξεις.


Δείτε τι μου έγραψε και κάντε τις συγκρίσεις με τα δικά μας:

Ο κύριος λόγος για τον οποίο ξεσηκωθήκαμε είναι γιατί δεν πάει άλλο αυτή η κατάσταση. Η έκπληξη για το καθεστώς είναι ότι αυτή τη φορά έχουν εξεγερθεί άνθρωποι από όλες τις κοινωνικές τάξεις. Η τεχνολογία μας βοηθάει γιατί η νέα γενιά χρησιμοποιεί τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης για να επικοινωνήσει με όλο τον κόσμο, μακριά από τα γνωστά μέσα επικοινωνίας και ξεσκεπάζει το αληθινό πρόσωπο του συστήματος που μόνο κατ' επίφαση είναι δημοκρατικό. Το πρόβλημα που έχουν χώρες όπως η Αίγυπτος είναι το ότι υπάρχουν τόσα πολλά συμφέροντα που διακυβεύονται που οι ξένες δυνάμεις θα προσποιηθούν ότι υποστηρίζουν το λαό, όταν στην πραγματικότητα δε θα πιέσουν καθόλου το καθεστώς.

Το μόνο που απαιτούμε είναι να βγει ο Μουμπάρακ και να ανταποκριθεί στα αιτήματα του λαού, τα οποία μου φαίνονται λογικά:

1/ Να μην είναι ξανά υποψήφιος στις εκλογές

2/ Να μην είναι ούτε ο γιός του υποψήφιος.

3/ Να αναστείλει το νόμο έκτακτης ανάγκης.

Ο λαός διαδηλώνει ειρηνικά, αλλά η αντίδραση των δυνάμεων ασφαλείας είναι βίαιη και με μηδενική ανοχή -αν και είμαστε συνηθισμένοι σε αυτό.

Η εξέγερση είχε ως αφορμή τις πρόσφατες εκλογές κατά τις οποίες το 95% των βουλευτών που εξελέγησαν ανήκει στο Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα του Μουμπάρακ και ο λαός αισθάνθηκε ότι δεν υπάρχει κάποιος που να τον εκπροσωπεί πραγματικά.

Η εμπειρία της Τυνησίας αποτέλεσε έμπνευση για εμάς γιατί είδαμε ότι μπορούμε και εμείς οι ίδιοι να αναλάβουμε τις τύχες μας.

Αν και είναι πρώιμο να κάνω κάποια εκτίμηση για το τι μέλλει γενέσθαι και ειδικότερα αν η εξέγερση δώσει την ευκαιρία σε ακραία ισλαμιστικά στοιχεία, θεωρώ πως οι ξένοι "φίλοι" μας δε θα επιτρέψουν αυτό. Άλλωστε οι θρησκευτικές κοινότητες της χώρας συμβιώνουν εδώ και χρόνια και ο απλός λαός δε συμφωνεί με τις τρομοκρατικές επιθέσεις σε ναούς άλλων θρησκειών.

Το όνειρό μου είνα να δω την κόρη μου να μεγαλώνει ελεύθερη να εκφράζει την άποψή της, να πιστεύει ό,τι η ίδια θεωρεί σωστό να μην της επιβάλλονται κοινωνικά ταμπού λόγω της φτώχειας και της έλλειψης παιδείας. 

Το όνειρό μου είναι να γνωρίζει ότι η δική μου γενιά θυσιάστηκε για εκείνην και πληρώνει το τίμημα της σιωπής των δικών μου γονέων και της γενιάς τους.

Ο λαός δεν περιμένει βοήθεια από κανέναν, η απόφασή του είναι ότι το καθεστώς Μουμπάρακ, μετά από 30 και πλέον χρόνια στην εξουσία δεν προσέφερε τίποτε στους απλούς ανθρώπους, εκτός από διαφθορά και πιστεύω ότι θα είναι καλύτερο γι αυτόν να πάει στη Σαουδική Αραβία.