"Δεν πληρώνω" α λα Ισλανδικά

Η κατάρρευση ιδιωτικής τράπεζας στην Ισλανδία το 2008 είχε ως αποτέλεσμα να χαθούν περίπου 4 δις ευρώ που ανήκαν σε 400 περίπου χιλιάδες καταθέτες από τη Βρετανία και την Ολλανδία, οι οποίοι όμως αποζημιώθηκαν από τις κυβερνήσεις των χωρών τους. Στη συνέχεια, οι δύο αυτές χώρες στράφηκαν κατά της Ισλανδίας, απαιτώντας τα κεφάλαια που διέθεσαν.

Το τελευταίο μέχρι στιγμής επεισόδιο παίχτηκε στις κάλπες το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε, καθώς το δημοψήφισμα με το ερώτημα αν οι Ισλανδοί είναι υπέρ ή κατά της αποζημίωσης κατέδειξε ότι το 60% των κατοίκων της νησιωτικής χώρας είναι εναντίον. Το επιχείρημά τους απλό: Ο Ισλανδός φορολογούμενος δεν έχει καμία νομική υποχρέωση να επωμιστεί τα βάρη μιας ιδιωτικής τράπεζας, επιβαρύνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τα οικονομικά δεδομένα της χώρας. Το θέμα πλέον θα ξεκαθαρίσει στα διεθνή δικαστήρια στα οποία προσέφυγαν οι κυβερνήσεις της Βρετανίας και της Ολλανδίας.

Εντύπωση προκαλεί το ότι ενώ το κοινοβούλιο της χώρας είχε εγκρίνει την αρχική διακρατική συμφωνία αποζημίωσης, ο ίδιος ο πρωθυπουργός της χώρας αποφάσισε να θέσει το ζήτημα σε δημοψήφισμα.

Ακόμα περισσότερο, η εκστρατεία ενημέρωσης της κοινής γνώμης για το διακύβευμα έγινε με τρόπο που εξασφάλιζε την ισότιμη προβολή όλων των απόψεων, καθιστώντας το δημοψήφισμα μια αντικειμενική διαδικασία με αδιάβλητο αποτέλεσμα.

Οι Ισλανδοί πολίτες έχουν το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση να ενημερώνονται και να αποφασίζουν υπεύθυνα για όσα τους αφορούν. Εμείς;