Η Μάχη των Οχυρών - 72 χρόνια πέρασαν από τότε...

Αρχές του 1941: Οι χιτλερικές ορδές έχουν καθυποτάξει σχεδόν ολόκληρη την ηπειρωτική Ευρώπη με τη στρατηγική του κεραυνοβόλου πολέμου. Μετά την παταγώδη αποτυχία των Ιταλών συμμάχων τους να κάμψουν την αντίσταση των Ελλήνων, έθεσαν σε εφαρμογή το «Σχέδιο Μαρίτα», την εισβολή και την κατάκτηση της Ελλάδας. 

Το ορεινό ανάγλυφο της περιοχής, οι στρατηγικά επιλεγμένες οχυρές θέσεις των αμυνομένων αλλά και η αποφασιστικότητά τους, διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην αποτυχία των Γερμανών να κυριεύσουν δια των όπλων το Ρούπελ και άλλα οχυρά της «Γραμμής Μεταξά». Η αντίσταση που αντιμετώπισαν από τους Έλληνες ήταν λυσσαλέα. Παρά την υπεροπλία και την καθολική αεροπορική υπεροχή τους, οι επιτυχίες των Γερμανών ήταν αμελητέες.

Η Μάχη των Οχυρών 

Τα ξημερώματα της 6^ης Απριλίου, ξεκινάει το γερμανικό σφυροκόπημα στο σύμπλεγμα οχυρών που βρίσκεται στα βόρεια σύνορα της χώρας. Ανάμεσά τους το Ρούπελ ή Ρουπέλιον, όπως αναφέρεται σε βυζαντινά χρονογραφήματα του 13^ου αιώνα. Το οχυρό βρίσκεται στο όρος Άγκιστρο, κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία, με το Στρυμόνα να κυλάει στους πρόποδές του.

«Κατά την διεξαγωγή της άμυνας στα οχυρά, κυριάρχησε το επιθετικό πνεύμα  παρόλο που οι εφεδρείες ήταν ελάχιστες και σε πολλές περιπτώσεις συγκροτούνταν από τους υπηρέτες στοιχείων. Η έλλειψη φιλίας αεροπορίας έκανε τον αγώνα τραχύτερο και εξαιρετικά δύσκολο. Αν και κράτησε λίγες μόνο μέρες, χαρακτηρίστηκε ως παράδειγμα θάρρους, ηρωισμού, αυτοθυσίας και ως μία από τις λαμπρότερες σελίδες της ελληνικής Ιστορίας», αναφέρει στον «Ε.Τ.» ο Αντισυνταγματάρχης ε.α Ηλίας Κοτρίδης, ο οποίος διετέλεσε Διοικητής του Ρούπελ από το 1994 μέχρι το 1997.

Οι ανασκαφές και το κανόνι 

Ο κ. Κοτρίδης στο βιβλίο του «Ρούπελ, Αναμνήσεις των πρωταγωνιστών» εξιστορεί το χρονικό της μάχης των οχυρών και καταγράφει μαρτυρίες πολεμιστών της εποχής και από τις δύο πλευρές. Ο ίδιος ανέλαβε τις ανασκαφικές έρευνες στο πεδίο της μάχης, φέρνοντας στο φως το 2002 σπάνια τεκμήρια της εποχής, μεταξύ των οποίων και το κανόνι που σήμερα βρίσκεται στο μνημείο πεσόντων του Ρούπελ: «Μέσα από τις αναμνήσεις μαχητών αλλά και από αξιοποίηση πληροφοριών καταφέραμε μετά από πολύ κόπο να εντοπίσουμε και να ανασύρουμε ένα από τα τέσσερα πυροβόλα του λοχαγού Κυριακίδη. Κατά την ανεύρεση του με πλημμύρησαν συναισθήματα πρωτόγνωρα και δεν ντρέπομαι να πω ότι έβαλα τα κλάματα από την συγκίνηση. 

Πέρασαν 61 χρόνια και όμως είχα μπροστά μου ένα από τα πυροβόλα που δεν άφησαν τους Γερμανούς να περάσουν. Έσκυψα και το φίλησα. Ήταν ελάχιστος φόρος τιμής σ΄ αυτό το άψυχο, σκουριασμένο κανόνι που εκείνη την ώρα  μου μιλούσε για τα κατορθώματά του. «Οβίς εκρηκτική, πυροσωλήν ακαριαίος, πύρ». Συνήλθα αρκετά αργότερα και αποφάσισα να συνεχίσω τις έρευνες για ανεύρεση και άλλων υλικών. Τα ευρήματα ήταν εκπληκτικά. Μέσα από τα χώματα ανέσυρα τα διαμελισμένα οστά Ελλήνων ηρώων αξιωματικών και οπλιτών καθώς και προσωπικά τους αντικείμενα. Αργότερα έγινε ο ενταφιασμός τους, όμως η πικρία μου παραμένει μεγάλη καθώς δεν έγινε ακόμη ταυτοποίηση, αν και υπήρξε σχετικό αίτημα».

«Τα οχυρά δεν παραδίδονται, καταλαμβάνονται» 

Σήμερα, τίποτα σχεδόν δε προδίδει τις δραματικές στιγμές που βίωσαν οι υπερασπιστές του Ρούπελ, οι οποίοι κατάφεραν να αποκρούσουν τους Γερμανούς και να κρατήσουν το οχυρό απόρθητο, μέχρι τη συνθηκολόγηση των ελληνικών στρατευμάτων της Μακεδονίας και Θράκης. «Τα οχυρά δε παραδίδονται, καταλαμβάνονται» απάντησε ο διοικητής του, ταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος, όταν οι Γερμανοί ζήτησαν την υποστολή της σημαίας του οχυρού.

Οι απώλειες 

Από τις 6 μέχρι και τις 10 Απριλίου, όταν οι υπερασπιστές έλαβαν τη διαταγή «παύσατε πυρ», οι απώλειες που καταγράφηκαν στο Ρούπελ, σύμφωνα με τον κ. Κοτρίδη και τις επίσημες εκθέσεις είναι 12 κατά τον διοικητή και 13 κατά τον μέραρχο νεκροί και 38 τραυματίες. Οι νεκροί της ευρύτερης περιοχής Ρούπελ ήταν 124. Οι νεκροί των Γερμανών μόνο στο Ρούπελ - Παλιουριώνες ήταν 360.

Οι μαρτυρίες των πολεμιστών*

*Από το βιβλίο του Ηλία Κοτρίδη «Ρούπελ, Αναμνήσεις των πρωταγωνιστών»

Κούρτ Κράιζερ, Γερμανός στρατιώτης

«…Ήταν εκπληκτικά γενναίοι αντίπαλοι. Ακόμη και οι τραυματίες τους, ξαπλωμένοι και ανήμποροι μέσα στα χαρακώματα προσπαθούσαν να μας χτυπήσουν με τις λόγχες τους. Δεν απέφευγαν τον αγώνα σώμα με σώμα, το αντίθετο μάλιστα τον επεδίωκαν. Πολλές τέτοιες στιγμές μας θύμιζαν τον πόλεμο της Ιλιάδας όπως τον ακούσαμε από τους δασκάλους μας. Θυμάμαι ακόμα καθαρά έναν νεκρό Έλληνα στρατιώτη μέσα σε ένα χαράκωμα μπροστά από τα συρματοπλέγματα, μακριά από το οχυρό. Δίπλα του τέσσερα άδεια όπλα. Εδώ δεν κείτονταν ένας εχθρός. Μπροστά μου έβλεπα έναν ήρωα που ούτε οι Ελληνικοί μύθοι δεν μπορούσαν καλύτερα να περιγράψουν».

Στρατιώτης Σεραφείμ Καραβασίλης

«…Οι σκληρές μάχες της 3^ης μέρας συνεχίστηκαν χωρίς σταματημό…στο δικό μας πολυβολείο έγινε κάτι που το θεωρήσαμε θαύμα. Συγκεκριμένα, ενώ ο ανιχνευτής έτρωγε στο χαράκωμα, ένα θραύσμα από βόμβα του Στούκας χτύπησε την καραβάνα του και αυτός δεν έπαθε τίποτε, σηκώθηκε όρθιος και  με το Τόμσον  χτύπησε το αεροπλάνο, που φλεγόμενο έπεσε στο Στρυμόνα…».

Λοχίας Χρήστος Οικονομόπουλος

«…Αντιμετωπίσαμε με μεγάλο θάρρος και ηρωισμό τους Γερμανούς γιατί θέλαμε να μοιάσουμε των ηρώων της Αλβανίας. Θυμάμαι σε ένα φάτνωμα που έβλεπε ακριβώς στον δρόμο που ήρχετο από Βουλγαρία, δίπλα στο ποτάμι, στον Στρυμόνα, ήταν ένας μόνιμος λοχίας ονόματι Μπουγιοτόπουλος, ο οποίος ήταν δεινός σκοπευτής πυροβόλου. Δεν είχε αφήσει κανένα Γερμανικό τανκ να περάσει στην Ελλάδα. Τα είχε καταστρέψει και όταν μπήκαν  οι Γερμανοί στην περιοχή μας, ήθελαν να τον γνωρίσουν…».

Το κινητό τηλέφωνο... σαραντάρισε

Ήταν σαν… χθες, πριν από 40 χρόνια, όταν ο αμερικανός εφευρέτης της Motorola Μάρτιν Κούπερ διέσχισε κεντρικό δρόμο στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης κρατώντας ένα… τούβλο, με τους περαστικούς να τον κοιτούν με απορία. Το ογκώδες αντικείμενο με το βάρος του να ξεπερνά το ένα κιλό, έμελλε να αλλάξει τις τηλεπικοινωνίες, αλλά και τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο και ο Κούπερ έγραψε το όνομά του με χρυσά γράμματα στην Ιστορία της Τεχνολογίας.

Ήταν το πρώτο κινητό τηλέφωνο, με αρχική διάρκεια κλήσεων που μόλις άγγιζε τα 20 λεπτά και με μπαταρία που χρειαζόταν ένα δεκάωρο για να επαναφορτιστεί. «Ακόμα και το εικοσάλεπτο ήταν αρκετό, γιατί ποιος άντεχε να κρατάει στο αυτί του ένα τόσο βαρύ… κουτί για παραπάνω», δήλωσε χαριτολογώντας πριν από μερικά χρόνια ο Κούπερ.

Έπρεπε να περάσει μια ακόμα δεκαετία πριν ξεκινήσει η εμπορική διάθεση του DynaTAC 8000Χ όπως ονομαζόταν, με τα μεγαλύτερα εμπόδια να είναι η έλλειψη δικτύου κινητής τηλεφωνίας, αλλά και η τσουχτερή του τιμή, η οποία το καθιστούσε σύμβολο ευμάρειας και επίδειξης, ανάμεσα στα υψηλόβαθμα στελέχη εταιρειών.

Η πρώτη κλήση που έκανε ο τότε 44χρονος Αμερικανός ήταν στον… ανταγωνιστή του Τζόελ Έγκελ της εταιρείας AT&T για να τον ενημερώσει ότι στην ιδιότυπη κούρσα που είχαν επιδοθεί οι δύο εταιρείες ο Έγκελ «ήρθε δεύτερος».

Έμπνευση το… Σταρ Τρεκ

Ο δαιμόνιος εφευρέτης εμπνεύστηκε τη δημιουργία του κινητού από το Σταρ Τρεκ, τη δημοφιλή τηλεοπτική σειρά επιστημονικής φαντασίας της δεκαετίας του 1960. «Βλέποντας τον Κάπτεν Κερκ να χρησιμοποιεί μια συσκευή επικοινωνίας που θύμιζε τηλέφωνο, σκέφτηκα ότι θα μπορούσα να κατασκευάσω κάτι παρόμοιο. Τα υπόλοιπα τα ξέρετε», σημείωσε ο Κούπερ, ο οποίος ακόμα και σήμερα, στην ηλικία των 84 ετών, παραμένει δραστήριος και εργάζεται στη Μέκκα της Τεχνολογίας, τη Σίλικον Βάλεϊ στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ.

Το κινητό τηλέφωνο δεν είναι η μόνη εφεύρεση του Κούπερ. Ο ίδιος κατασκεύασε για την αστυνομία του Σικάγο τους πρώτους φορητούς ασυρμάτους που συνδέονταν με τα συστήματα τηλεπικοινωνιών των περιπολικών, επιτρέποντας στα όργανα της τάξης να επικοινωνούν μεταξύ τους και με τα αστυνομικά τμήματα, χωρίς να χρειάζεται να βρίσκονται μέσα στο αυτοκίνητο. Δημιούργησε επίσης το πρώτο σύστημα τηλεειδοποίησης για τους γιατρούς, τον πρόγονο του βομβητή. «Η φιλοσοφία μου είναι ότι ο άνθρωπος έχει γεννηθεί για να κινείται, επομένως η τεχνολογία πρέπει να υπηρετεί ακριβώς αυτόν το σκοπό».

Σε πρόσφατη ομιλία του πάντως, ο Κούπερ φάνηκε μάλλον επιφυλακτικός για τα σύγχρονα μοντέλα κινητών τηλεφώνων: «Σήμερα τα κινητά κάνουν πολλά, με αποτέλεσμα να γίνονται όλο και πιο πολύπλοκα. Θεωρώ ότι πολλές από τις υπηρεσίες που παρέχουν είναι απλά περιττές. Το κινητό είναι για να τηλεφωνούμε. Τέλος», ανέφερε χαρακτηριστικά. Όσο για το μέλλον; «Ο γάμος μεταξύ των δύο μεγάλων καινοτομιών, της κινητής τηλεφωνίας και του Διαδικτύου ανοίγει δρόμους που δε μπορούμε ακόμα να φανταστούμε. Θα ήθελα πάντως πολύ να είμαι ακόμα ζωντανός, όταν εφευρεθεί η συσκευή… τηλεμεταφοράς που βλέπαμε στο Σταρ Τρεκ», κατέληξε χαριτολογώντας. 

Οι Έλληνες... Νεάντερταλ

Παλαιολιθικά… μυστικά που ανατρέπουν τα δεδομένα και ξαναγράφουν τα βιβλία της προϊστορίας έκρυβε το σπήλαιο Καλαμάκια στη δυτική ακτή της Μάνης στην Πελοπόννησο, σύμφωνα με δημοσίευση στο τρέχον τεύχος της έγκυρης Επιθεώρησης της Ανθρώπινης Εξέλιξης.

Παλαιοανθρωπολόγοι και σπηλαιολόγοι εντόπισαν απολιθωμένα θραύσματα οστών από τουλάχιστον οκτώ διαφορετικά άτομα, τα οποία ανήκουν σε πληθυσμό Νεάντερταλ, κοντινούς συγγενείς του σύγχρονου Ανθρώπου. Η ανακάλυψη των απολιθωμάτων αυτών έχει μεγάλη σημασία σύμφωνα με τους ειδικούς, επειδή πιστοποιεί ότι οι Νεάντερταλ είχαν σημαντική παρουσία στο νότιο άκρο της Πελοποννήσου, πιθανότατα ως σημείου… άφιξής τους από τα βόρεια παράλια της Αφρικής, όπως ακριβώς συνέβη και σε άλλα σημεία της Μεσογείου, στην Ισπανία, τη Γαλλία και αλλού.

Στο σπήλαιο, η κατοίκηση του οποίου χρονολογείται από 100.000 μέχρι 39.000 χρόνια πριν από την εποχή μας, διεπιστημονικό επιτελείο αποτελούμενο από ειδικούς της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας του υπουργείου Πολιτισμού, σε συνεργασία με το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Παρίσι και το πανεπιστήμιο της Τυβίγγης στη Γερμανία έκανε εκτεταμένες ανασκαφικές έρευνες, οι οποίες απέδωσαν πλούσια ευρήματα.

Σύμφωνα με την Κατερίνα Χαρβάτη, καθηγήτρια παλαιοανθρωπολογίας του πανεπιστημίου της Τυβίγγης, «τα ευρήματα φωτίζουν μια άγνωστη περίοδο της ιστορίας του ελλαδικού χώρου, καθώς η αρχαιολογική έρευνα εστιάζει κυρίως στην κλασσική περίοδο και μετέπειτα», όπως δήλωσε η ίδια στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση Journal of Human Evolution. Οι ευρωπαϊκές ακτές της Μεσογείου ήταν καταφύγιο για τους Νεάντερταλ κατά την τελευταία εποχή των παγετώνων, μέχρι πριν από 15.000 περίπου χρόνια, σύμφωνα με την ειδικό. «Η Ελλάδα είναι στο μονοπάτι του σύγχρονου ανθρώπου, αλλά και των προγόνων του από την Αφρική στην Ευρώπη, ακολουθώντας τη διαδρομή από τη Μέση Ανατολή», παρατηρεί η ίδια.

Η σκαπάνη των παλαιοανθρωπολόγων έφερε στο φως διάφορα απολιθώματα κατά τη διάρκεια πολυετών ερευνών από το 1993 μέχρι το 2006, όπως 10 δόντια, ένα θραύσμα κρανίου, τεμάχια σπονδύλων και οστά ποδιού, ενώ εντοπίστηκαν και εργαλεία από σχιστόλιθο και άλλα αντικείμενα που χρονολογούνται από τη μέση παλαιολιθική περίοδο.

Η ταυτοποίηση των απολιθωμάτων έγινε με βάση  τη διαγνωστική μορφολογία των δειγμάτων, κυρίως από την ανάλυση της φθοράς στα δόντια που ταιριάζει με τις διατροφικές συνήθειες των Νεάντερταλ. «Τα ευρήματα στα Καλαμάκια, μαζί με ένα δόντι από τη γειτονική σπηλιά της Λακωνίδος, είναι τα πρώτα απολιθώματα Νεάντερταλ που ταυτοποιούνται στην Ελλάδα» παρατηρεί η Δρ. Χαρβάτη.

Η σημαντική αυτή ανακάλυψη διευρύνει πλέον κατά αρκετές δεκάδες χιλιάδες χρόνια τον ορίζοντα παρουσίας του Ανθρώπου στον ελλαδικό χώρο και είναι πιθανόν να υπάρχουν και περισσότερα τεκμήρια που περιμένουν να ανακαλυφθούν σε άλλα σημεία.

Ποιοί ήταν οι Νεάντερταλ

Οι πρόγονοι του σύγχρονου ανθρώπου πήραν το όνομά τους από την τοποθεσία στην οποία βρέθηκαν, στο σπήλαιο Φελντχόφερ, στην κοιλάδα του ποταμού Νεάντερ, σε κοντινή απόσταση από το Ντίσελντορφ της Γερμανίας. Αν και οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμα καταλήξει πότε εμφανίστηκαν και πότε εξαφανίστηκαν οι Νεάντερταλ, οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι έζησαν από 400.000 μέχρι 40.000 χρόνια πριν την εποχή μας. 

Καθάρματα σκυλεύουν το κουφάρι υποβρυχίου

Ένα γερμανικό υποβρύχιο που βυθίστηκε σε βάθος μόλις 25 μέτρων το 1917 έχει γίνει στόχος καθαρμάτων που δε σέβονται το ότι και τα 27 μέλη του πληρώματος βρήκαν τραγικό θάνατο σε αυτό.

Αυτοδύτες, χωρίς συνείδηση και αυτοσεβασμό, σκυλεύουν το ναυάγιο αποσπώντας αναμνηστικά από αυτό, προκειμένου να στολίσουν τα σαλόνια τους, ή να τα πουλήσουν σε συλλέκτες.

Παρά το ότι το συγκεκριμένο ναυάγιο του υποβρυχίου UC-42 δεν έχει ακόμα ανακηρυχθεί ως προστατευόνμενο μνημείο-υγρός τάφος, οι τοπικοί σύλλογοι αυτοδυτών και εκείνοι που το εντόπισαν το 2010 προσπάθησαν να κρατήσουν κρυφό το στίγμα του.

Όπως γίνεται όμως συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, οι συντεταγμένες έπεσαν στα χέρια καθικιών που καταδύθηκαν για να κλέψουν ό,τι μπορούν. 

Αντίστοιχα φιανόμενα παρατηρούνται αρκετά συχνά και στην Ελλάδα, δυστυχώς...

Διαβάστε εδώ: 

Υδροναυτική... εκστρατεία

Του Αντώνη Καρατζαφέρη, δημοσιεύθηκε στον ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ, 2/4/2013

Ξεχάστε τις τσιπούρες και τα λαβράκια που σπαρταράνε στο πανέρι του ψαρά. Τις «ψαριές» της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «Υδροναύτες» δεν τις βάζει ανθρώπου νους. Από…παγκάκια μέχρι αυτοκίνητα και από καρότσια του σούπερ μάρκετ μέχρι στερεοφωνικά συγκροτήματα συλλέγονται σε ποσότητες από τα «δίχτυα» που ρίχνουν οι εθελοντές της οργάνωσης στις ελληνικές θάλασσες. Γιατί το απέραντο γαλάζιο δεν κρύβει μόνο εικόνες μοναδικής ομορφιάς αλλά και τεράστιους σκουπιδότοπους που απειλούν τη βιοποικιλότητα και κατ’ επέκταση την υγεία μας.

 Τις δύο όψεις των ελληνικών θαλασσών επιχειρούν να αναδείξουν οι «Αργοναύτες» μέσα από 200 υποβρύχιες φωτογραφίες που τράβηξαν σε όρμους και αγκυροβόλια, αλιευτικά καταφύγια και πασίγνωστες παραλίες της Ελλάδας. Και τις παρουσιάζουν σε έκθεση, από τις 21 Απριλίου, με στόχο να ευαισθητοποιήσουν το κοινό για τους τεράστιους κινδύνους που απειλούν τις θάλασσες μας. Να το μυήσουν, παράλληλα, σε κρυμμένα μυστικά και ομορφιές. Συμβολική είναι και η επιλογή του χώρου. Η κεντρική Ψαραγορά της Αθήνας. Ο τόπος που οι Αθηναίοι προμηθεύονται τα ψάρια τους.

Ο «Σιωπηλός Κόσμος», όπως τιτλοφορείται η έκθεση, κάθε άλλο παρά σιωπηλός είναι. Κραυγάζει για τα χάλια μας. Ποιοί είναι όμως οι «Υδροναύτες»; «Είμαστε οργάνωση μη κερδοσκοπική, όλοι εργαζόμαστε  σε εθελοντική βάση. Πραγματοποιούμε καθαρισμούς βυθών σε όλη την Ελλάδα», λέει στον ΕΤ ο Παναγιώτης Τασιαδάμης, πρόεδρος του ΔΣ της οργάνωσης. Κοινό συμπέρασμα από όλες αυτές τις εκστρατείες- και είναι πάρα πολλές- είναι «ότι δε σεβόμαστε τη θάλασσα».

«Στις περιοχές που υπάρχουν αλιευτικά καταφύγια, έχουμε ανασύρει από το βυθό ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς. Ακόμα και μπαταρίες σκαφών που είναι τοξικές, περνούν στην τροφική αλυσίδα και από κει στο πιάτο μας.»

Ο βυθός σε πολυσύχναστες παραλίες –όπως της Βουλιαγμένης και της Γλυφάδας-βρίθει από κουτιά αναψυκτικών. Σε άλλες, επίσης κοντινές στην Αθήνα ακτές-όπως του Λαυρίου-«ρίξανε στη θάλασσα τα παγκάκια της παραλίας και τις τσιμεντένιες γλάστρες».

Τα σκήπτρα του πιο βρώμικου βυθού διεκδικούν «οι ακτές του Φαλήρου, ιδιαίτερα εκείνη μπροστά από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας». Εδώ, «οι ποσότητες των σκουπιδιών είναι τραγικές. Ο,τιδήποτε πετάνε από τα πλοία που διέρχονται το Σαρωνικό καταλήγει εδώ.»

Αρωγός στην προσπάθεια της δραστήριας οργάνωσης είναι οι μαθητές. «Βοηθούν στη διαλογή των αντικειμένων που βγαίνουν στην ξηρά, σε ανακυκλώσιμα και σε άλλα που καταλήγουν στις χωματερές. Απεγκλωβίζουν επίσης τους ζωντανούς θαλάσσιους οργανισμούς και τους ρίχνουν πίσω στη θάλασσα.»

Αμέτρητοι τόνοι σκουπιδιών έχουν ανασυρθεί μέχρι σήμερα από τους βυθούς χάρη στους δραστήριους και ευαισθητοποιημένους «Υδροναύτες». «Είναι δύσκολο να υπολογίσουμε το ακριβές μέγεθος γιατί συχνά ένα μόνο αντικείμενο, ένα καταποντισμένο πλαστικό σκάφος για παράδειγμα, μπορεί να ξεπερνάει τον τόνο.»

Εκθεση υποβρύχιας φωτογραφίας «Σιωπηλός κόσμος»

Βαρβάκειος Ιχθυαγορά Αθηνών

Εγκαίνια: 21 Απριλίου. Ωρες λειτουργίας: 12.00-20.00

Είσοδος ελεύθερη.

Ιδού πόσα χρόνια απαιτούνται για να διορθώσει η φύση τα δικά μας λάθη, σύμφωνα με τους «Υδροναύτες»

Γυάλινο μπουκάλι 1.000.000 χρόνια

Πετονιά 600 χρόνια

Πλαστικό μπουκάλι 450 χρόνια

Πλαστικό ποτήρι 50 χρόνια

Πλαστική σακούλα 10-20 χρόνια

Γόπα τσιγάρου         1-5 χρόνια

Παιχνιδομανείς... όπως τοξικομανείς

Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα αποτελέσματα έρευνας επιστημονικής ομάδας από το πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ στη Βρετανία, σύμφωνα με τα οποία καταρτίστηκε ο κατάλογος με τα πιο εθιστικά βιντεοπαιχνίδια, κάποια από τα οποία «ευθύνονται» ακόμα και για θανάτους διαδικτυακών παικτών, κυρίως από εξάντληση. Ο καθηγητής Ρίτσαρντ Γουντ, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας, διαπίστωσε ότι υπό προϋποθέσεις τα βιντεοπαιχνίδια μπορεί να αποδειχθούν εξίσου εθιστικά με τις ναρκωτικές ουσίες και η κατάχρησή τους προκαλεί την ίδια ακριβώς συμπεριφορά που παρατηρείται σε αλκοολικούς και τοξικομανείς.

«Κάποια διαδικτυακά βιντεοπαιχνίδια επηρεάζουν τα κέντρα του εγκεφάλου που σχετίζονται με το αίσθημα ικανοποίησης. Η βίαια συμπεριφορά, ιδίως από ανηλίκους, είναι πλέον μια από τις πλέον σαφείς ενδείξεις της εξάρτησης αυτής. Με βάση την έρευνά μας, καταρτίσαμε τον κατάλογο με τα πιο εθιστικά βιντεοπαιχνίδια, τα περισσότερα από τα οποία είναι πολύ δημοφιλή και προσελκύουν εκατομμύρια παίκτες κάθε ηλικίας σε όλο τον κόσμο».

Πρώτο με διαφορά στον κατάλογο των πιο εθιστικών βιντεοπαιχνιδιών έρχεται το «World of Warcraft», με περίπου 10 εκατομμύρια ενεργούς συνδρομητές-παίκτες παγκοσμίως, ενώ στη λίστα ακολουθούν τα «Halo», «Sims» και «Call of Duty», ενώ δε λείπουν και τα διαδικτυακά καζίνο, οι κουλοχέρηδες, το πόκερ και άλλα αντίστοιχα «τυχερά» παιχνίδια.

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι πίσω από τον εθισμό στα βιντεοπαιχνίδια μπορεί να κρύβονται άλλες παθήσεις, όπως η κατάθλιψη, οι αγχωτικές διαταραχές, οι μαθησιακές δυσκολίες και η επιθετικότητα. «Κύρια χαρακτηριστικά των βιντεοπαιχνιδιών που ευθύνονται για τα φαινόμενα ακραίας εξάρτησης είναι ότι έχουν σενάριο, επίπεδα δυσκολίας, είναι διαδραστικά και η εξέλιξή τους εξαρτάται από τις ικανότητες του κάθε παίκτη», σημείωσε στη μελέτη ο καθηγητής Γουντ και συμπλήρωσε: «Για πρώτη φορά στα παγκόσμια χρονικά, η εξάρτηση στα βιντεοπαιχνίδια θα θεωρηθεί ψυχολογική διαταραχή από την Ένωση Ψυχολόγων των ΗΠΑ, ενώ και άλλες χώρες αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά το ζήτημα».

Η πιο ευπαθής κοινωνική ομάδα είναι οι ανήλικοι, σύμφωνα με τους ειδικούς και οι κηδεμόνες τους οφείλουν να παρατηρούν αλλαγές στη συμπεριφορά τους, έτσι ώστε να υπάρξει έγκαιρη αντιμετώπιση του εθισμού τους. «Είναι χαρακτηριστικό ότι η πιο συνηθισμένη απάντηση των εθισμένων στα διαδικτυακά βιντεοπαιχνίδια είναι ότι χάνουν την αίσθηση του χρόνου, καθώς μπορεί να περάσουν ακόμα και συνεχόμενα μερόνυχτα μπροστά στην οθόνη τους, ενώ και η ψυχοσύνθεσή τους παρουσιάζει μεταβολές», παρατηρεί ο Γουντ. «Το κλειδί για τη λύση βρίσκεται στον έλεγχο και όχι την απαγόρευση, η οποία εκ των πραγμάτων είναι ανέφικτη», καταλήγει ο ίδιος. 

Τα πιο εθιστικά διαδικτυακά βιντεοπαιχνίδια

1. World of Warcraft
2. Halo
3. Call of Duty
4. Sims
5. Online Casino
6. Final Fantasy
7. Fallout

 Είστε εθισμένος στα διαδικτυακά παιχνίδια αν:

1. Λέτε ψέματα στους οικείους σας για το χρόνο που παίζετε.
2. Παίζετε περισσότερες από 24 ώρες εβδομαδιαίως.
3. Εμφανίζετε έντονες ψυχολογικές διακυμάνσεις.
4. Παύετε να ασχολείστε με άλλα ενδιαφέροντα.
5. Αμελείτε λόγω των βιντεοπαιχνιδιών την οικογένεια και τους φίλους σας.
6. Αντιμετωπίζετε προβλήματα ύπνου.
7. Αμελείτε την προσωπική σας υγιεινή.

Βρήκαν υποβρύχιο του Β' Παγκοσμίου

Ένα γερμανικό υποβρύχιο που βυθίστηκε στα ανοιχτά της Νορβηγίας τον Απρίλιο του 1945, παρασέρνοντας στο βυθό και τα 48 μέλη του πληρώματός του, εντοπίστηκε σε βάθος 250 περίπου μέτρων.

Πρόκειται για το U-486, το οποίο βρέθηκε από την κρατική εταιρεία πετρελαίου της Νορβηγίας, κατά τη διάρκεια επισκόπησης του βυθού, προκειμένου να ποντιστεί πετρελαιαγωγός.

Το αξιοσημείωτο είναι ότι σε κοντινή απόσταση, περίπου 2 χιλιόμετρα από το U-486, βρίσκεται το κουφάρι του U-864, το οποίο είχε φορτίο υδραργύρου και εδώ και αρκετά χρόνια εξετάζεται ο τρόπος ανέλκυσής του, ή τουλάχιστον του εξαιρετικά επικίνδυνου υδραργύρου.

Δείτε εδώ, εκεί και παραδίπλα

Ελένη Αντωνιάδου, η επιστήμονας της χρονιάς

Η 25χρονη Ελένη Αντωνιάδου αναδείχθηκε «γυναίκα τη χρονιάς» και παρέλαβε την τιμητική της διάκριση στο Λονδίνο, στο πλαίσιο εκδήλωσης για την προβολή του ρόλου της γυναίκας στην ανάπτυξη της τεχνολογίας. 

Η Ελληνίδα επιστήμονας, η οποία κατέκτησε την κορυφή στην ετήσια εκδήλωση «2013 FDM Everywoman In Technology Awards», ασχολείται μεταξύ άλλων με τη βιοτεχνολογία και την αναγεννητική ιατρική, ενώ από το 2012 συμμετέχει ενεργά και στην Ακαδημία της NASA, καθώς επιλέχθηκε μεταξύ 1200 υποψηφίων και πλέον είναι μέλος της επιστημονικής ομάδας της διεύθυνσης βιοτεχνολογίας στο εργαστήριο εξερεύνησης του Άρη της αεροδιαστημικής υπηρεσίας των ΗΠΑ.

Η κ. Αντωνιάδου είναι επικεφαλής του οργανισμού «Μεταμοσχεύσεις χωρίς Δότες» και δημιούργησε μια τεχνητή τραχεία, η οποία χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία σε ασθενή που έπασχε από καρκίνο, δημιουργώντας κατ’ αυτό τον τρόπο το πρώτο παγκοσμίως πλήρως λειτουργικό τεχνητό όργανο που μεταμοσχεύθηκε σε ασθενή. 

Δεδομένου ότι η αναζήτηση κατάλληλων μοσχευμάτων και δοτών είναι χρονοβόρα και πολλές φορές αναποτελεσματική, με δυσάρεστες συνέπειες για τους ασθενείς που περιμένουν να χειρουργηθούν, η διαδικασία δημιουργίας τεχνητών «ανταλλακτικών» για το ανθρώπινο σώμα θεωρείται ένα από τα πολλά υποσχόμενα πεδία της σύγχρονης ιατρικής επιστήμης και τεχνολογίας. Η ίδια επίσης θεωρεί πως όταν η δημιουργία τεχνητών ανθρώπινων οργάνων τελειοποιηθεί, η όλη διαδικασία θα είναι πολύ πιο απλή, ενώ θα πλήξει και το κύκλωμα παράνομης διακίνησης ανθρώπινων οργάνων, με τζίρο πολλών δισεκατομμυρίων ετησίως, που ανθεί κυρίως στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

«Βλέπω τον εαυτό μου ως μελλοντολόγο και υβριδικό επιστήμονα», αναφέρει η ίδια στην ιστοσελίδα της NASA και συμπληρώνει: «Είχα την ευλογία να γεννηθώ στη χώρα του Φωτός, την Ελλάδα, εκεί που η Φιλοσοφία, η Τέχνη και η Λογοτεχνία αναπτύχθηκαν και αποτέλεσαν τη βάση των σύγχρονων επιστημών. Φιλοσοφία σημαίνει «αγάπη για τη Σοφία» και αυτό ακριβώς αποτέλεσε την έμπνευσή μου στο ταξίδι για την ανακάλυψη της Γνώσης».

Η νεαρή Ελληνίδα κατέκτησε το… Έβερεστ των βραβείων που θεσπίστηκαν για πρώτη φορά το 2011 και απονέμονται σε γυναίκες που ξεχώρισαν για την επιστημονική τους κατάρτιση, ώστε να αναδειχθεί ο ρόλος τους σε μια ανδροκρατούμενη επιστημονική κοινότητα. «Μόλις το 19% των υπευθύνων και το 14% των επαγγελματιών της τεχνολογίας είναι γυναίκες και επιστήμονες όπως η κ. Αντωνιάδου μπορούν να λειτουργήσουν ως πρότυπα για τη νέα γενιά», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην αιτιολόγηση της βράβευσής της. 

«Δεν υπάρχουν όρια σε αυτά που μπορεί να πετύχει το γυναικείο φύλο», σχολίασε η Μαξίν Μπένσον, η οποία είναι εκ των ιδρυτών της επιτροπής βράβευσης. «Όλες οι υποψήφιες ξεχώρισαν για το έργο τους, η κάθε μια στον τομέα εξειδίκευσής της. Μοιράζονται όμως όλες πολλά: Ξεκάθαρο όραμα, πάθος για την τεχνολογία και την πεποίθηση ότι όλα είναι εφικτά», συμπλήρωσε η ίδια.

Η Ελένη Αντωνιάδου με δικά της λόγια

«Είμαι πεπεισμένη ότι ο καθένας μας μπορεί να είναι καταλύτης για την αλλαγή, εκείνος που αλλάζει τα πράγματα σε κάθε περίσταση, σε κάθε οργανισμό. Απαιτούνται όραμα, πρωτοβουλίες, υπομονή, σεβασμός, επιμονή και πίστη, ώστε να ηγηθείς κάθε προσπάθειας για αλλαγή. Για μένα, σε κάθε δυσκολία κρύβεται και μια ευκαιρία, το πρόβλημα είναι να βρεις τον τρόπο να την αδράξεις. Δεν πιστεύω στα αδιέξοδα στην κοινωνία, την πολιτική και την καθημερινότητα και αυτό που βλέπουμε συνήθως εξαρτάται από αυτό που ψάχνουμε».

Από το Διάστημα στην άβυσσο του Ωκεανού

Ο Ατλαντικός Ωκεανός στα ανοιχτά του ακρωτηρίου Κανάβεραλ στη Φλόριντα των ΗΠΑ φιλοξενεί ένα υποβρύχιο… μουσείο με μοναδικά εκθέματα της ιστορίας των διαστημικών αποστολών της NASA. Ο Τζεφ Μπέζος, δισεκατομμυριούχος ιδιοκτήτης της διαδικτυακής υπηρεσίας Amazon, χρηματοδότησε την επιχείρηση ανέλκυσης τμημάτων των πυραύλων «Απόλλων», οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν για την πρώτη επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη, σε βάθος που αγγίζει τα 5 χιλιόμετρα και σε απόσταση 600 περίπου χιλιομέτρων από τις ακτές.

Οι προωθητικές ρουκέτες είναι θηριώδεις σε μέγεθος και ισχύ και κατά την εκτόξευση αποκολλούνταν σταδιακά από τον πύραυλο και έπεφταν στων ωκεανό, παραμένοντας στην άβυσσο για περισσότερα από 40 χρόνια. 

«Τα ρομποτικά υποβρύχια που χρησιμοποιήσαμε μας έστειλαν εικόνες από μια υποβρύχια χώρα των θαυμάτων», έγραψε ο Μπέζος στην ιστοσελίδα του και συμπλήρωσε: «Μια μοναδική συλλογή γλυπτών, με τσαλακωμένα και καμμένα μεταλλικά μέρη προωθητικών ρουκετών που μαρτυρούν τον αγώνα της ανθρωπότητας να κατακτήσει το Διάστημα».

Αν και ακόμα δεν έχουν ταυτοποιηθεί οι συγκεκριμένοι κινητήρες, αν δηλαδή πράγματι αποτελούσαν μέρος του «Απόλλων 11» που έφερε τους πρώτους αστροναύτες στη Σελήνη το 1969,  ο Μπέζος σκοπεύει να τους δωρίσει σε μουσεία των ΗΠΑ. «Από μικρός έβλεπα με θαυμασμό την εξερεύνηση του Διαστήματος. Ελπίζω ότι οι πυραυλοκινητήρες θα εμπνεύσουν τη νέα γενιά», σημείωσε ο Μπέζος.

Μια αιωνιότητα και μια μέρα σε ένα λεπτό στο Διαδίκτυο

Μια αιωνιότητα και… μια μέρα χρειάζεται κάποιος για να μπορέσει να δει τα δεδομένα που αναρτώνται σε ένα μόλις λεπτό στο Διαδίκτυο, σύμφωνα με αποκαλυπτική έρευνα της Intel, κολοσσού της πληροφορικής, που κατέγραψε τη δραστηριότητα των χρηστών σε παγκόσμιο επίπεδο. Ενδεικτικό της γεωμετρικής αύξησης του ιντερνετικού… μποτιλιαρίσματος είναι το γεγονός ότι σήμερα οι συσκευές με σύνδεση στο Διαδίκτυο ισούνται με τον παγκόσμιο πληθυσμό, ξεπερνούν δηλαδή τα 7 δις, ενώ μέχρι το 2015 θα έχουν διπλασιαστεί.

Μέσα σε 60 μόνο δευτερόλεπτα, «ταξιδεύουν» 204 εκατομμύρια μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, «κατεβαίνουν» 47.000 εφαρμογές, 20 εκατομμύρια φωτογραφίες και 1,3 εκατομμύρια βίντεο κρατούν τους χρήστες καθηλωμένους μπροστά στις οθόνες τους. Αυτοί είναι λίγοι από τους αριθμούς που προκαλούν… ίλιγγο και καταδεικνύουν ότι το Διαδίκτυο διαδραματίζει πλέον σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητα δισεκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως, με αυξητικές μάλιστα τάσεις.

«Η μεγάλη διαφοροποίηση σε σύγκριση με τρία χρόνια νωρίτερα είναι ο τεράστιος όγκος δεδομένων που διακινείται μέσω «έξυπνων» κινητών τηλεφώνων και όχι μόνο μέσω υπολογιστών», σχολιάζει η Κρίσταλ Τέμπλ, υπεύθυνη της έρευνας για την Intel και συμπληρώνει: «Η διαχείριση της ροής των πληροφοριών αποτελεί τη μέγιστη πρόκληση για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο Διαδίκτυο, αλλά και για τα δισεκατομμύρια των ανθρώπων που το χρησιμοποιούν. Ακόμα και μια διακοπή σύνδεσης για ελάχιστα λεπτά, θα κοστίσει δισεκατομμύρια στην παγκόσμια οικονομία».

Η ραγδαία εξάπλωση του Διαδικτύου ενέχει όμως και άλλους κινδύνους, εκτός από την πιθανότητα κατάρρευσής του: Πόσο ασφαλείς είναι οι διαδικτυακές συναλλαγές, πως ελέγχονται για την ακρίβειά τους οι πληροφορίες που αναρτώνται και το κυριότερο, πόσο κινδυνεύει το ιδιωτικό απόρρητο των χρηστών; «Δεν υπάρχουν σαφείς απαντήσεις», σχολιάζει ο Σκοτ Έμσουερθ, αναλυτής του Διαδικτύου σε μεγάλη εταιρεία των ΗΠΑ. «Η εποχή της υπερπληροφόρησης που ζούμε έχει σαφές αντίκτυπο στην ποιότητα και την ακρίβεια των ειδήσεων που κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο. Μια ανακριβής φήμη μπορεί να προκαλέσει ανυπολόγιστες ζημιές κάνοντας το γύρο του κόσμου σε ελάχιστο χρόνο, μέχρι να επιβεβαιωθεί η αξιοπιστία της. Παράλληλα, είναι πλέον ακατόρθωτο να επεξεργαστεί ο κάθε χρήστης τις πληροφορίες που τον «βομβαρδίζουν» κάθε λεπτό». 

Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ο πρώτος... αξονικός τομογράφος

Οι μελέτες της ανθρώπινης ανατομίας που σχεδίασε ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι πριν από 500 περίπου χρόνια είναι εφάμιλλης ποιότητας και  σχεδόν εξίσου ακριβείς με σύγχρονες μεθόδους απεικόνισης, όπως οι μαγνητικές ή οι αξονικές τομογραφίες.

Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν ειδικοί επιστήμονες που μελέτησαν σκίτσα του διάσημου… πολυτεχνίτη της Αναγέννησης, συγκρίνοντάς τα με σύγχρονες τρισδιάστατες τομογραφίες. Σε έκθεση που θα ανοίξει τις πύλες της τον Αύγουστο στο Εδιμβούργο της Σκωτίας θα εκτεθούν για πρώτη φορά τα σχέδια του Ντα Βίντσι, δίπλα σε σύγχρονες τρισδιάστατες απεικονιστικές εξετάσεις, καταδεικνύοντας τις  εξαιρετικές γνώσεις ανατομίας του διάσημου Ιταλού. 

«Στην αρχή προσεγγίσαμε τα έργα του Λεονάρντο με επιφύλαξη, θεωρώντας τα απλά μια σειρά αρχείων ιστορικής σημασίας. Μελετώντας τα όμως σε σύγκριση με αξονικές τομογραφίες, διαπιστώσαμε με έκπληξη ότι ακόμα και σήμερα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε ιατρικά εγχειρίδια, καθώς παρουσιάζουν εκπληκτικές ανατομικές λεπτομέρειες υψηλής πιστότητας», σχολίασε ο επιμελητής της έκθεσης Μάρτιν Κλέιτον.

Τα σχέδια ανάγονται στο χειμώνα του 1510-1511, όταν ο Ντα Βίντσι ολοκλήρωσε μια σειρά 20 περίπου σκίτσων των μυών, των οστών, της σπονδυλικής στήλης και των συνδέσμων του ανθρώπινου σώματος, ενώ ακόμα και το σχέδιο μιας κύησης είναι σχεδόν πανομοιότυπο με τα σημερινά υπερηχογραφήματα.

ΒΟΧ Λεονάρντο Ντα Βίντσι

Γνωστότερος για τον πίνακα «Τζοκόντα» που μαγνητίζει τα βλέμματα εκατομμυρίων ανθρώπων, ο γεννημένος το 1452 Ιταλός ήταν, μεταξύ άλλων, ζωγράφος, γλύπτης, εφευρέτης, αρχιτέκτονας, μουσικός, μαθηματικός, συγγραφέας και καταπιανόταν με ό,τι έπεφτε στα χέρια του. Θεωρείται «άνθρωπος μπροστά από την εποχή του» και κατάφερε να μείνει στην αιωνιότητα, όχι μόνο για τα έργα τέχνης που δημιούργησε, αλλά ακόμα και για μια σειρά εφευρέσεων, όπως το ελικόπτερο, οι οποίες υλοποιήθηκαν σχεδόν 500 χρόνια μετά το θάνατό του το 1519.

Πες μου το «like» σου, να σου πω ποιος είσαι

Η σεξουαλική ταυτότητα, οι πολιτικές πεποιθήσεις, το επίπεδο ευφυΐας, ακόμα και το αν είστε καπνιστής ή χρήστης ναρκωτικών, είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που μπορούν να διαπιστωθούν από τα «like» σας στο facebook. Όσο και αν φαίνεται απίστευτο, ερευνητές του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ στη Βρετανία κατάφεραν να αποκρυπτογραφήσουν, με τη βοήθεια ειδικών αλγορίθμων, στοιχεία της προσωπικότητας χρηστών της δημοφιλούς ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης, βασιζόμενοι στις προτιμήσεις τους, όπως αυτές αποτυπώνονται από το… κλικάρισμα «μου αρέσει» που υπάρχει σε κάθε ανάρτηση, είτε αφορά σε κάποια είδηση, είτε σε φωτογραφία ή τραγούδι.

Ήδη, υπέρμαχοι της ιδιωτικότητας στο Διαδίκτυο έχουν εκφράσει τις έντονες επιφυλάξεις τους για το facebook, δεδομένου ότι η πολιτική απορρήτου και προστασίας των προσωπικών δεδομένων είναι τόσο δαιδαλώδης που αφήνει πολλά κενά ασφαλείας, ενώ οι διαφημιστικές εταιρείες από την άλλη πλευρά αποκτούν ένα ακόμα όπλο για τη χαρτογράφηση των συνηθειών των χρηστών, έτσι ώστε να διαμορφώνουν εξατομικευμένες διαφημιστικές εκστρατείες, με βάση την προσωπικότητα του καθενός.

Οι ειδικοί αξιοποίησαν τα δεδομένα 58.000 εθελοντών που διαθέτουν προφίλ στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα και κατάφεραν να «μεταφράσουν» τα «μου αρέσει», συνδυάζοντάς τα με δημογραφικά στοιχεία και αποτελέσματα ψυχομετρικών τεστ, σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους: Οι αλγόριθμοι αποδείχθηκαν κατά 88% ακριβείς στην ταυτοποίηση του ερωτικού προσανατολισμού, κατά 95% στο χρώμα (λευκοί ή μαύροι), 82% στις θρησκευτικές πεποιθήσεις, 65% στη χρήση ουσιών και 73% στο κάπνισμα, μεταξύ άλλων.

Δεν έλειψαν πάντως και κάποια τουλάχιστον παράδοξα ευρήματα, καθώς οι… κατσαρές τηγανητές πατάτες συνδέονταν με αυξημένη ευφυΐα, ενώ σε όσους άρεσε η ταινία «Σκοτεινός Ιππότης» είχαν λιγότερους «φίλους» στο facebook. «Αν και οι προτάσεις της ιστοσελίδας για κάποιο βιβλίο που πιθανόν να με ενδιαφέρει λόγω των προηγούμενων προτιμήσεών μου είναι επιθυμητή, η ίδια ακριβώς τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να προβλέψει τις πολιτικές μου θέσεις, ή ακόμα και την ερωτική μου κατεύθυνση, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τα προσωπικά μου δεδομένα», σχολίασε ο Μάικλ Κοσίνσκι, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας που δημοσιεύεται στο τρέχον τεύχος της έγκριτης επιθεώρησης Proceedings of the National Academy of Sciences.

Πως μπορείτε να προστατεύσετε τα δεδομένα σας

Κάθε φορά που πατάτε «μου αρέσει» στο facebook, η πληροφορία αυτή είναι προσβάσιμη στον καθένα, ακόμα και αν δεν είναι διαδικτυακός «φίλος» σας. Προκειμένου να διατηρήσετε την ιδιωτικότητά σας, μπορείτε να αλλάξετε τις παραμέτρους ασφαλείας και να περιορίσετε την «ορατότητα» των αναρτήσεων και των προτιμήσεών σας. Η καλύτερη λύση, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι να μειώσετε στο ελάχιστο τη σχετική διαδικτυακή σας δραστηριότητα, καθώς όχι μόνο τα «like», αλλά ακόμα και οι αναζητήσεις στο Διαδίκτυο, οι ιστοσελίδες που επισκεφθήκατε, ακόμα και η συχνότητα που χρησιμοποιείτε λέξεις-κλειδιά αποκαλύπτουν στοιχεία της προσωπικότητάς σας. «Πρέπει να ξανασκεφτούμε τον τρόπο, αλλά και τον όγκο των δεδομένων που αναρτούμε στο Διαδίκτυο, γιατί το παραμικρό μπορεί να χρησιμοποιηθεί από διαφημιστικές εταιρείες, ή ακόμα και σκιώδεις κατασκοπευτικούς οργανισμούς», δήλωσε στο BBC ο διευθυντής του Big Brother Watch, οργάνωσης προστασίας ιδιωτικού απορρήτου στο Διαδίκτυο.

Πράσινα λιβάδια στην Αρκτική

Ως «μη αναστρέψιμη» χαρακτηρίζεται η αλλοίωση του κλίματος στον Αρκτικό Κύκλο, καθώς και σε μεγάλες εκτάσεις των βόρειων περιοχών της Ευρώπης και της Ασίας. Σύμφωνα με έρευνα της NASA και κορυφαίων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων που μελέτησαν τη βλάστηση σε έκταση 26 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, η ανάπτυξη της χλωρίδας σε διάστημα μόλις τριών δεκαετιών αντιστοιχεί σε «μετατόπιση» των κλιματολογικών συνθηκών που κατά το παρελθόν πραγματοποιήθηκαν με το πέρασμα εκατομμυρίων ετών.

 Σε έκταση 26 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, η βλάστηση  αυξήθηκε από 34% έως 41% (με πράσινο και μπλε χρώμα), μειώθηκε  από 3% έως 5% (πορτοκαλί και κόκκινο) και παρέμεινε αμετάβλητη στο 51% έως το 62%, της συνολικής επιφάνειας, από το 1982.

CREDIT PHOTO: Goddard Space Flight Center 

Η έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση «Nature Climate Change», καταδεικνύει ότι οι αλλαγές που προκαλούνται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες έχουν μετατρέψει αχανείς εκτάσεις που καλύπτονταν από αιώνιους πάγους καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους σε πράσινα λιβάδια, με την αύξηση της βλάστησης να ανέρχεται ακόμα και στο 41%. «Η εξέλιξη αυτή αναδεικνύει το ζήτημα του φαύλου κύκλου της Κλιματικής Αλλαγής: Η λιγότερη παγοκάλυψη προκαλεί άνοδο της θερμοκρασίας και αλλάζει το μικροκλίμα στις περιοχές αυτές. Κατά συνέπεια αλλάζουν οι εποχές και βλέπουμε να εντείνονται ακραία φαινόμενα ακόμα και σε περιοχές της Ευρώπης που δεν είχαν αντιμετωπίσει παρόμοια περιστατικά κατά το παρελθόν», σημείωσε ο Δρ. Ραμακρίσνα Ναμάνι που αξιολόγησε τα δεδομένα για λογαριασμό της NASA.

Οι επιστήμονες δεν κρύβουν την ανησυχία τους γιατί κάτω από τους αιώνιους πάγους της Σιβηρίας, της Αλάσκας και του Βόρειου Καναδά «κρύβονται» τεράστιες ποσότητες μεθανίου, οι οποίες είναι πλέον θέμα χρόνου να απελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα. «Ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι πλέον εξαιρετικά πιθανό, ακόμα και μέχρι το 2050 και θα πυροδοτήσει ανεξέλεγκτες καταστάσεις σε παγκόσμια κλίμακα», συμπλήρωσε ο Δρ. Ναμάνι.

Κομήτης δια γυμνού οφθαλμού

Ορατός δια γυμνού οφθαλμού, αν μας κάνει τη… χάρη ο ουρανός και παραμείνει ανέφελος, θα είναι το βράδυ της Κυριακής ο κομήτης C/2011 L4, ο οποίος περνάει από τη διαστημική… γειτονιά μας αυτές τις μέρες. Επειδή η επόμενη επίσκεψή του θα γίνει σε 110.000 περίπου χρόνια, αν στρέψετε το βλέμμα σας προς τη δύση λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα, στις 15 περίπου μοίρες επάνω από τον ορίζοντα, θα έχετε τη μοναδική ευκαιρία να απολαύσετε τη… μοναχική βόλτα του στο Διάστημα.

Ο C/2011 L4 εντοπίστηκε για πρώτη φορά μόλις το 2011 από το τηλεσκόπιο Pan-STARRS στη Χαβάη. Καθώς αύριο θα φθάσει στο περιήλιό του, την εγγύτερη δηλαδή απόσταση από τον Ήλιο, περίπου 45 εκατομμύρια χιλιόμετρα, θα είναι ορατός ακόμα και χωρίς τηλεσκόπιο ή κιάλια. Ο κομήτης αυτός διαφέρει πολύ από τους… συνήθεις συμπαντικούς επισκέπτες, γιατί χαρακτηρίζεται ως «μη περιοδικός», δηλαδή πιθανότατα εισέρχεται για πρώτη φορά στο εσωτερικό Ηλιακό Σύστημα, καθώς το «ταξίδι» του έχει ξεκινήσει εδώ και εκατομμύρια χρόνια.

Οι αστρονόμοι που παρακολουθούν την τροχιά του πιστεύουν ότι ο C/2011 L4 έρχεται από το Νέφος του Οορτ, μια περιοχή στο εξωτερικό Ηλιακό Σύστημα η οποία, σύμφωνα με τον Ολλανδό αστρονόμο Γιαν Οορτ, αποτελεί την «πηγή» όλων των κομητών που εμφανίζονται στα… μέρη μας. Το νέφος του Οορτ απέχει περίπου ένα έτος φωτός από τον Ήλιο και φιλοξενεί κομήτες που απαιτούνταιαπό πάγους νερού, αμμωνίας, μεθανίου και άλλων υλικών.

Όταν βρεθεί στο περιήλιο, ο κομήτης, διαμέτρου 20 έως 30 περίπου χιλιομέτρων αλλά με μια ουρά που φτάνει ακόμα και το ένα εκατομμύριο χιλιόμετρα σε μήκος, θα αρχίσει να «χάνει» μέρος του πάγου και της αστρικής σκόνης του, αφήνοντας το ορατό ίχνος της ουράς του στον ουρανό. «Όσο πιο κοντά βρίσκεται στον Ήλιο, τόσο πιο φωτεινός θα είναι, επιτρέποντάς μας έτσι τη λεπτομερή καταγραφή του φαινομένου», δήλωσε στο BBCoΜαρκΜπέιλι, αστρονόμος στο αστεροσκοπείο Άρμαχ της Βόρειας Ιρλανδίας.

Αν και ο κομήτης θα είναι ορατός στην Ελλάδα τουλάχιστον μέχρι την ερχόμενη Τετάρτη, πάντα μετά τη δύση του Ηλίου, οι αστρονόμοι σημειώνουν ότι απαραίτητη προϋπόθεση για τον εντοπισμό του είναι ο καθαρός ουρανός και τα μικρά επίπεδα φωτορρύπανσης, μακριά δηλαδή από εστίες έντονου φωτισμού. «Τα ιδανικά σημεία παρατήρησης είναι σε απόσταση από πόλεις, ίσως σε κάποιο βουνό ή στην εξοχή που δεν υπάρχουν φώτα», εξηγεί ο κ. Μπέιλι. «Κοιτώντας χαμηλά στον ορίζοντα, κάτω ή λίγο αριστερά από τη Σελήνη, δε θα δυσκολευτείτε να τον εντοπίσετε», συμπληρώνει ο ίδιος.

Μετά τις 15 Μαρτίου, καθώς ο κομήτης θα απομακρύνεται από τη Γη, θα φαίνεται ψηλότερα στον ορίζοντα και θα είναι ορατός μόνο με τηλεσκόπιο.

Που να κοιτάξετε

Ο κομήτης αύριο θα βρίσκεται λίγο πιο πάνω από τον ορίζοντα, μετά τη δύση του Ηλίου, κάτω ή λίγο αριστερά από τη Σελήνη. Θα είναι ευδιάκριτος, σαν αστέρι που λαμπυρίζει στον ουρανό και πιθανόν να διακρίνεται ακόμα και η χαρακτηριστική «κόμη» του, δηλαδή η ουρά του.

Βατικανό online

Μπορεί ο «Κώδικας Ντα Βίντσι», το ευπώλητο βιβλίο που έγινε μεγάλη κινηματογραφική επιτυχία, να παρουσίαζε τη βιβλιοθήκη του Βατικανού ως ένα άδυτο που κρύβει μυστικά αιώνων, οι υπεύθυνοί της όμως αποφάσισαν να επιτρέψουν την πλήρη ψηφιοποίησή της.

Τουλάχιστον 40 εκατομμύρια σελίδες βιβλίων, 80.000 χειρόγραφα και χιλιάδες άλλα έγγραφα θα διατίθενται μέσω του Διαδικτύου σε οποιονδήποτε θέλει να τα μελετήσει. Για πρώτη φορά σπάνια χειρόγραφα, μερικά από τα οποία χρονολογούνται από τον 4^ο μ.Χ. αιώνα, όπως η Βίβλος στα ελληνικά, συγγράμματα που αναφέρονται σε αρχαίους Έλληνες συγγραφείς και φιλοσόφους θα βγουν από τις προστατευτικές προθήκες τους και θα αποκτήσουν ψηφιακή υπόσταση.

«Η γενική αντίληψη είναι ότι η βιβλιοθήκη του Βατικανού είναι ένα σκοτεινό υπόγειο που κρύβει φοβερά μυστικά», σχολίασε ο Τίμοθι Γιάντζ, εκ των υπευθύνων της και συμπλήρωσε: «Σίγουρα οι ταινίες και τα βιβλία βοήθησαν σε αυτό, ο σκοπός της όμως στην πραγματικότητα είναι να διαφυλάσσει και να προάγει την πολιτιστική κληρονομιά και τη γνώση που συσσωρεύθηκε εδώ και αιώνες στα ράφια της».

Η διαδικασία ψηφιοποίησης δεν είναι απλή, όπως σημειώνει ο Μικέλε Λιμπεράτο, ιδιοκτήτης της εταιρείας που έχει αναλάβει το τιτάνιο αυτό έργο: «Έχουμε χρέος να εξασφαλίσουμε ότι μια από τις αρχαιότερες βιβλιοθήκες παγκοσμίως θα γίνει κτήμα όλης της ανθρωπότητας». Αν και ο ίδιος δε θέλησε να μπει σε λεπτομέρειες για το πόσο θα διαρκέσει η ψηφιοποίηση, ούτε φυσικά για το κόστος της, εκτιμάται ότι η διαδικασία θα απαιτήσει τουλάχιστον μια δεκαετία.

Την ίδια ώρα πάντως, οι λάτρεις του ανεξήγητου και των συνωμοσιών επιμένουν ότι το Βατικανό έχει ήδη φροντίσει να κρύψει όλα εκείνα τα χειρόγραφα, τα βιβλία και τα συγγράμματα που θα έθεταν σε κίνδυνο την υπόστασή του και σημειώνουν χαρακτηριστικά ότι η ψηφιοποίηση της βιβλιοθήκης ανακοινώθηκε μόλις ο Πάπας Βενέδικτος παραιτήθηκε, ενώ είχε συζητηθεί εδώ και μια δεκαετία, αφήνοντας τον απαραίτητο χρόνο στους εξ απορρήτων του Βατικανού να απομακρύνουν τους τόμους που ήθελαν.