Λούι Ψυχογιός: "Λέω την ιστορία εκείνων που δε μπορούν να μιλήσουν"

Εικόνες που σοκάρουν και εντυπώνονται στη μνήμη. Μια θάλασσα βαμμένη από το αίμα 22 χιλιάδων δελφινιών που θανατώθηκαν βάρβαρα με λοστούς, καμάκια και τσεκούρια. Ο «όρμος», ένα ντοκιμαντέρ που κέρδισε το Όσκαρ της κατηγορίας του το 2009, αλλά και περισσότερα από 40 ακόμα βραβεία σε κινηματογραφικά φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο. Ένας σκηνοθέτης, ο ελληνικής καταγωγής Λούι Ψυχογιός, που έβαλε ως στόχο να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε και αντιμετωπίζουμε τους Ωκεανούς. «Θέλω να πω την ιστορία εκείνων που δε μπορούν να μιλήσουν, από την πλευρά των μόνιμων κατοίκων των θαλασσών, των ψαριών, των θηλαστικών και των κοραλλιών, όλων εκείνων δηλαδή που θα εξαλειφθούν μέσα στις επόμενες δεκαετίες, αν δεν αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφερόμαστε στη θάλασσα», λέει στον «Ε.Τ.» ο κ. Ψυχογιός και συνεχίζει: «Πολλοί λένε ότι δε μπορούμε να κάνουμε τίποτα, τα συμφέροντα είναι τεράστια. Και όμως, ένας άνθρωπος μόνος του, ο Ρικ Ο’ Μπάρι, ξεκίνησε τον αγώνα για να μάθουμε όλοι μας τη σφαγή που γίνεται κάθε χρόνο στον όρμο Ταϊτζί της Ιαπωνίας. Η ομάδα μου κι εγώ απλά είπαμε την ιστορία του, αν δεν ήταν ο Ρικ, δε θα ξέραμε τίποτα. Επομένως, ο καθένας από εμάς και όλοι μαζί, μπορούμε να κάνουμε πράγματι τη διαφορά, αρκεί να το θέλουμε και να προσπαθήσουμε γι αυτό».

Προσκεκλημένος του Ευρωκοινοβουλίου πριν από μερικές μέρες, ο Λούι Ψυχογιός παρουσιάζει τον τρόπο με τον οποίο γύρισαν τον «Όρμο», τις αντιξοότητες που αντιμετώπισαν, «δεν είμαι πλέον ευπρόσδεκτος στην Ιαπωνία», λέει χαριτολογώντας, μιλάει για τα μελλοντικά του σχέδια και απευθύνεται στους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζητώντας να λάβουν επιτέλους μέτρα για την προστασία της θάλασσας. «Η αντίδραση των Ιαπώνων ήταν ότι πρόκειται για μέρος της παράδοσής τους. Πως όμως χαρακτηρίζουν «παράδοση» τη μαζική σφαγή που ξεκίνησε μόλις τη δεκαετία του 1930;» αναρωτιέται, χωρίς να περιμένει κάποια πειστική απάντηση. Και μπορεί το Όσκαρ να του άνοιξε πολλές πόρτες, αλλά ο ίδιος το βλέπει ως μέσο για να γνωστοποιήσει σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό τον τρόπο με τον οποίο φέρεται ο άνθρωπος στη φύση. «Η τραγική περίπτωση των δελφινιών της Ιαπωνίας δεν είναι δυστυχώς η εξαίρεση. Το ίδιο γίνεται και στα νησιά Φερόε, αλλά και σε άλλα σημεία του πλανήτη. Ας μην ξεχνάμε ότι τα δελφίνια, όπως και τα υπόλοιπα κητώδη, γεννήθηκαν για να είναι ελεύθερα, να διανύουν τεράστιες αποστάσεις στις θάλασσες και όχι για να φυλακίζονται σε ενυδρεία, με το πρόσχημα ότι χρησιμοποιούνται για ερευνητικούς σκοπούς. Όταν όμως μιλάει το κέρδος, η φύση αντιμετωπίζεται απλά ως μια αστείρευτη πηγή πλουτισμού. Δεν είναι όμως αστείρευτη, ας μην ξεγελιόμαστε».

Οι ευρωπαϊκές θάλασσες

Οι θάλασσες της Ευρώπης, όπως σχεδόν κάθε άλλη στη Γη, αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα: Ρύπανση, υπεραλίευση, υποβάθμιση του περιβάλλοντος, είναι μερικά από αυτά. «Δυστυχώς, βρισκόμαστε μπροστά σε μια οικολογική καταστροφή με ανυπολόγιστες συνέπειες. Αν συνεχιστούν οι ίδιοι ρυθμοί, σε μερικές δεκαετίες οι θάλασσες θα μετατραπούν σε άδειες ερήμους», σημειώνει ο κ. Ψυχογιός στο περιθώριο της διημερίδας για την προστασία των κητωδών που πραγματοποιήθηκε στο Ευρωκοινοβούλιο, μετά από πρωτοβουλία του Έλληνα ευρωβουλευτή Κρίτωνα Αρσένη. Η αλιευτική πολιτική της Ε.Ε. υπαγορεύεται από τις χώρες εκείνες που διαθέτουν τεράστιους στόλους και «καθαρίζουν» ό,τι βρουν, από τη Βόρεια Θάλασσα, μέχρι τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα. «Η αλιεία έχει γίνει πλέον μια βαριά βιομηχανία», λέει ο κ. Ψυχογιός. «Πως θα σας φαινόταν αν κάποια μέρα, όχι πολύ μακρινή, βλέπατε τη Μεσόγειο χωρίς ψάρια;», αναρωτιέται. «Αυτό ήδη συμβαίνει, όταν διαταράσσεται η ισορροπία και εξαφανίζονται είδη, λόγω της εντατικής αλιείας. Ακόμα περισσότερο όταν οι ίδιες οι κυβερνήσεις δεν κάνουν κάτι γι αυτό και οι πολίτες παραμένουν αδρανείς. Χρειάζεται ενημέρωση και δράση από τον καθένα από εμάς. Ας μη δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα την καταστροφή που συντελείται. Έχουμε φωνή, ας την ακούσουν αυτοί που πρέπει. Δεν πρέπει η οικονομική κρίση να χρησιμοποιείται ως άλλοθι για την καταστροφή».

Μελλοντικά σχέδια

Ο Λούι Ψυχογιός και οι συνεργάτες του έχουν ήδη ξεκινήσει να ετοιμάζουν το νέο τους ντοκιμαντέρ, με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσής του το 2013. «Το επόμενο σχέδιό μας είναι να γυρίσουμε μια ταινία για παιδαγωγικούς σκοπούς, την οποία σκοπεύουμε να διανείμουμε δωρεάν σε σχολεία όλου του κόσμου. Το θέμα της θα είναι οι κοραλλιογενείς ύφαλοι και η υποβάθμισή τους από ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Ήδη έχουμε ξεκινήσει τα γυρίσματα και έχοντας φωτογραφήσει πολλούς από αυτούς, μπορούμε να δούμε την καταστροφή μέρα με τη μέρα», λέει ο κ. Ψυχογιός.

Είναι όμως αισιόδοξος για το μέλλον; Χαμογελώντας, απαντάει ότι με τον «όρμο», έμαθε πολύς κόσμος για τη σφαγή των δελφινιών και αποφάσισε να κάνει κάτι για αυτό: «Αυτές τις μέρες γίνεται η ετήσια σφαγή στο Ταϊτζί, η οποία «μετρούσε» χιλιάδες νεκρά δελφίνια. Φέτος, επειδή υπήρχαν δεκάδες κάμερες, δημοσιογράφοι, αλλά και άνθρωποι οι οποίοι απλά δε μπορούσαν να κάθονται αδρανείς, οι Ιάπωνες ψαράδες αιχμαλώτιζαν εκείνα τα δελφίνια που μεταπωλούσαν σε διάφορα ενυδρεία και τα περισσότερα από τα υπόλοιπα αναγκάζονταν να τα αφήνουν ελεύθερα, δολοφονώντας πολύ λιγότερα υπό το βάρος της κατακραυγής. Είναι ένα μικρό βήμα βελτίωσης, αλλά και μια ελπίδα ότι μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα, αν το θέλουμε».

ΒΟΧ

Ποιος είναι ο Λούι Ψυχογιός

Ο ελληνικής καταγωγής Ηλίας Ψυχογιός, με τις οικογενειακές του ρίζες στην περιοχή της Σπάρτης, γεννήθηκε το 1957 στην Άιοβα των ΗΠΑ και έγινε γνωστός ως φωτογράφος του περιοδικού National Geographic για 18 χρόνια. Αυτοδύτης ο ίδιος, έχει καταδυθεί σε όλο σχεδόν τον κόσμο, απαθανατίζοντας μοναδικές υποβρύχιες σκηνές, προβάλλοντας τη μοναδικότητα της Φύσης, αλλά και την επίδραση του ανθρώπου σε αυτήν. Έχει συνεργαστεί με τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους και το 2005 ίδρυσε την οργάνωση Oceanic Preservation Society (www.opsociety.org/) με στόχο την ενημέρωση της κοινής γνώμης για το θαλάσσιο περιβάλλον.

Προφίλ: Σάιμον Χάτσινς

Ένας άνθρωπος που προτιμά να στέκεται πίσω από τις… κάμερες, ο Σάιμον Χάτσινς είναι ο ειδικός του εξοπλισμού που χρησιμοποιεί ο Λούι Ψυχογιός στις αποστολές του. «Κάθε κάμερα κατασκευάζεται με γνώμονα τις ιδιαίτερες απαιτήσεις του περιβάλλοντος που θα φωτογραφήσουμε ή θα κινηματογραφήσουμε», εξηγεί. «Αν θέλουμε να ζουμάρουμε, απλά φέρνουμε το φακό πιο… κοντά στο θέμα» σημειώνει χαμογελώντας και συνεχίζει: «Δοκιμάζοντας και μαθαίνοντας από τα λάθη μας, καταφέραμε να φτιάξουμε κάμερες με ανάλυση 55 μεγκαπίξελ, όταν η συνηθισμένη κάμερα που έχουμε σπίτι δεν ξεπερνά τα 12. Κάθε φορά που ανεβαίνουμε στην επιφάνεια από κάποια κατάδυση και βλέπουμε το υλικό που τραβήξαμε, η έκπληξή μας είναι μεγάλη, γιατί διαπιστώνουμε ότι αποτυπώθηκαν στην κάμερα πράγματα που δεν τα είχαμε καν αντιληφθεί όταν είμαστε σε κατάδυση. Οι θάλασσες πρέπει να τύχουν προστασίας για τις επόμενες γενιές, αλλά και για την επιβίωση του πλανήτη μας. Δεν έχει νόημα να καταστρέφουμε χωρίς να σκεφτόμαστε το αύριο».

Πως μπορείτε να μάθετε περισσότερα και να βοηθήσετε

www.takepart.com/cove

http://www.opsociety.org/

www.thalassa-project.gr

http://www.thecovemovie.com

Η βδομάδα που πέρασε...

Μετανάστες με… αιτία

Επιστροφή στο παρελθόν, με τους Έλληνες να έχουν ως μόνη διέξοδο την ξενιτιά. Δεκάδες χιλιάδες συνωστίζονται στις ουρές για ένα καλύτερο αύριο στη Γερμανία και την Αυστραλία, θυμίζοντας μαύρες εποχές. Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, το 64% των ερωτηθέντων Ελλήνων ηλικίας από 15 έως 35 ετών θα επιθυμούσε να εργαστεί μόνιμα ή προσωρινά σε κάποια άλλη χώρα της Ε.Ε. Η Ελλάδα των μηδενικών ευκαιριών και της ισοπέδωσης των ονείρων διώχνει τα παιδιά της και ξεπουλιέται με το μέτρο στους «επενδυτές» από τους «νεκροθάφτες» της πολιτικής.

Το ξύλο δε βγήκε από τον παράδεισο

Ειδικές Ομάδες Ετοιμότητας και Εκτάκτων Αναγκών συγκροτούνται από τις δυνάμεις Καταστολής και Ασφαλείας της ΕΛ.ΑΣ., έτσι ώστε να αντιμετωπίσουν τη λαϊκή έκρηξη που μοιάζει αναπόφευκτη. Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, η εκπαίδευση πρόκειται να γίνει στα πρότυπα της αντιμετώπισης επεισοδίων με χούλιγκαν. Την ίδια ώρα, λεφτά υπάρχουν, όχι για συντάξεις και δωρεάν Υγεία, αλλά για… δακρυγόνα, καθώς διατέθηκαν 400.000 ευρώ για την προμήθεια νέας… εσοδείας ενόψει του καυτού χειμώνα.

Εκποίηση κρατικής περιουσίας

Έναντι πινακίου φακής, υπό τις παρούσες ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες, ξεπουλιέται η δημόσια περιουσία και αναζητείται φόρμουλα για την αποφυγή… σκοπέλων που θα επιβράδυναν τη διαδικασία και θα προκαλούσαν ενοχλητικά ερωτήματα. Μέχρι να καταλάβουμε τι γίνεται, τα «φιλέτα» θα αλλάξουν χέρια και σε λίγο θα είμαστε… παρείσακτοι στην ίδια μας τη χώρα.

Ανατολική Μεσόγειος

Οι Κύπριοι συνεχίζουν τις έρευνες για κοιτάσματα αερίου στο «Οικόπεδο 12» και οι νεοοθωμανοί βεζίρηδες έχουν… λυσσάξει. Βγάζουν το στόλο τους, κάνουν εμπρηστικές δηλώσεις και δείχνουν με κάθε τρόπο ότι ο τσαμπουκάς είναι μια συνήθεια που τους έχει γίνει δεύτερη φύση. Διέρρευσε και η φήμη ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός, σε μυστική συνομιλία με τον Τούρκο Σουλτάνο Ερντογάν, είπε ότι οι απειλές των Τούρκων είναι… «λογικές» και έδεσε το γλυκό. Πάντως, οι φήμες διαψεύστηκαν.

Απολύσεις

Οι λεκτικές ακροβασίες δεν κρύβουν την αλήθεια: Απολύσεις στο δημόσιο και πλήρης εξάρθρωση των όποιων εργασιακών δικαιωμάτων. Με τις προβλέψεις να ανεβάζουν το ποσοστό της ανεργίας στο 26% μέχρι το 2013, σε λίγο η δέσμευση του πρωθυπουργού για «έναν εργαζόμενο ανά οικογένεια» θα μοιάζει και αυτή ένα μακρινό όνειρο. Ο επί των οικονομικών αρμόδιος… συνταγματολόγος πάντως έχει βρει τη φόρμουλα: «Μια δέσμη φορομπηχτικών μέτρων την ημέρα, την έξοδο από την κρίση κάνει πέρα».

Σημαιοφόρος του «δεν πληρώνω» και ο Πάγκαλος

Νάτος πάλι, πετιέται με χάρη και με το ιδιότυπο χιούμορ του λέει ότι δεν έχει να πληρώσει τα χαράτσια του Βενιζέλου. Που να τα βρει, με 58 ακίνητα και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ στην κατοχή του, σύμφωνα με το πόθεν έσχες του, που παραδοσιακά, όπως και όλων των πολιτικών άλλωστε, εστιάζει στο «έσχες», αλλά το «πόθεν» δε θα το μάθουμε ποτέ. Πάντως, από την εποχή του Καποδίστρια, δεν πρέπει να έχει υπάρξει περίπτωση πολιτικού που να εξήλθε φτωχότερος από την ενασχόλησή του με τα κοινά.

Σχολική βία

«Είμαι παιδί σου και σου μοιάζω, κοινωνία», δείχνουν οι έρευνες σύμφωνα με τις οποίες 9 στους 10 μαθητές είναι θύματα ή θύτες σχολικής βίας. Ο εκφοβισμός, η λεκτική και η σωματική βία έχουν πλέον γίνει μέρος του ωρολογίου προγράμματος των σχολείων, με την τραγική περίπτωση της 13χρονης μαθήτριας που αυτοπυρπολήθηκε επειδή την κορόιδευαν οι συμμαθητές της να μας δείχνει με τον πιο αποτρόπαιο τρόπο ότι τα παιδιά χάνουν την αθωότητά τους πριν καν τελειώσουν το Δημοτικό.

Όχι τέτοιο κράτος...

Πότε παύει να υφίσταται ένα κράτος; Όταν αυτοακυρωθεί, όταν εξοντωθούν οικονομικά οι υπήκοοί του, όταν η δωρεάν Υγεία και Παιδεία έχουν καταντήσει κακόγουστα ανέκδοτα σε… δύο λέξεις, όταν χάσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, ή έναν πόλεμο, ή όταν οι «προστάτιδες» δυνάμεις αποφασίσουν την κατάλυσή του; Ο καθένας έχει σίγουρα τη δική του απάντηση, σε μια θλιβερή κατάσταση που βιώνουμε έντονα τα τελευταία χρόνια, χωρίς μάλιστα προοπτική βελτίωσης. Αντίθετα, οι διαφορές οξύνονται, οι πιο αδύνατοι πετιούνται στο περιθώριο και η οργή δε θ’ αργήσει να μετατραπεί σε τυφλό μίσος.

Το αδιέξοδο έχει πολλές όψεις: Μια κρίση οικονομική, αλλά και αξιών, ηθική, πολιτιστική, ακόμα και αισθητική για ένα λαό χαμένο στο σοκ και το δέος των επιθέσεων που δέχεται από παντού. Μια αισιόδοξη και δημιουργική συστράτευση δε φαίνεται πουθενά. Σε τέτοιες εποχές, αντί να ψάξουμε για εκείνα που μας ενώνουν και μας κάνουν πιο δυνατούς, η κοινωνία μας παραμένει κατακερματισμένη, με μόνη κοινή μοίρα τα χαράτσια της εφορίας, για τα… κορόιδα που πληρώνουν μόνιμα το λογαριασμό των τζαμπατζήδων.

Ίσως τελικά ένα κράτος που οικοδομήθηκε με υλικά την απάτη, την καχυποψία και την κλεψιά, δεν αξίζει να υπάρχει. Το κράτος όμως είμαστε και όλοι εμείς, παραφράζοντας τη Λουδοβίκεια ρήση, οπότε, επειγόντως χρειάζεται διέξοδος…

Στράφι οι θυσίες...

Κάθε μέρα εξαγγέλλονται νέα μέτρα, η εφαρμογή των οποίων δεν πείθει ούτε την τρόικα, ούτε καν εκείνους που τα σκαρφίζονται. Αναδρομικοί φόροι, περικοπές και χαράτσια από ένα κράτος με συμπεριφορά ληστή των υπηκόων του, ένα κράτος που εχθρεύεται τους πολίτες και αδιαφορεί για το μέλλον της χώρας.

Επειδή το ψέμα έχει κοντά ποδάρια, ο ισχυρισμός ότι τα μέτρα αυτά επιβάλλονται από τα «ξένα συμφέροντα» καταρρέει σαν χάρτινος πύργος. Οι δανειστές μας δεν απαιτούν μη εφαρμόσιμες πρακτικές, αντίθετα επιμένουν για τον εξορθολογισμό των δαπανών, οι οποίες με έναν έστω υποτυπώδη σχεδιασμό θα έφερναν πολύ καλύτερα αποτελέσματα από τις φοροεπιδρομές επί των συνήθων υπόπτων, δηλαδή των μισθωτών και των συνταξιούχων.

Η κυβέρνηση, έχοντας χάσει κάθε περιθώριο ανοχής από την κοινωνία, γαντζώνεται στην εξουσία, μέχρι να εξαντλήσει και το τελευταίο ίχνος πολιτικού κεφαλαίου -αν υποθέσουμε ότι διαθέτει- πριν καταφύγει στις κάλπες.

Την ίδια ώρα όμως οι πολίτες στενάζουν. Αν είχε τη δυνατότητα κάποιος από τους μεγαλόσχημους να κάνει μια βόλτα αυτές τις μέρες από τις εφορίες, θα διαπίστωνε ότι οι πολίτες δεν πιστεύουν πια σε τίποτα. Μόνιμη επωδός είναι ότι «οι θυσίες πάνε στράφι» και δεν υπάρχει χειρότερη συμφορά από τη συλλογική κατάθλιψη που μας έχουν βουτήξει οι κυβερνώντες των τελευταίων χρόνων.

Υποβρύχιος θησαυρός αξίας 160 εκ. ευρώ

Θησαυρός αξίας 160 εκ. ευρώ σε βάθος σχεδόν 5 χιλιομέτρων εντοπίστηκε από την εταιρεία Odyssey, η οποία εξειδικεύεται στην αναζήτηση και ανέλκυση ναυαγίων που περιέχουν αντικείμενα μεγάλης αξίας. Μετά από έρευνες, το εμπορικό πλοίο SS Gairsoppa, το οποίο βυθίστηκε από γερμανικό υποβρύχιο το 1941, βρέθηκε στα ανοιχτά της Ιρλανδίας. Το άτυχο σκαρί είχε ξεκινήσει το ταξίδι του από την Ινδία, με προορισμό το Λίβερπουλ και μετάφερε σχεδόν 240 τόνους ασημιού. Η Odyssey θα χρησιμοποιήσει ρομποτικά μη επανδρωμένα υποβρύχια, ώστε να μαζέψει το θησαυρό από τα βάθη του Ατλαντικού και σε συμφωνία με τη βρετανική κυβέρνηση θα κρατήσει το 80% του θησαυρού.

ΠΗΓΗ: Odyssey Marine Exploration

Φάλαινες και δελφίνια στο "κόκκινο"

Σε υδάτινες ερήμους, άδειες από ζωή, μεταμορφώνονται ραγδαία οι θάλασσες της Ευρώπης, καθώς δεκάδες χιλιάδες κητώδη, μεταξύ των οποίων δελφίνια και φάλαινες, θανατώνονται εκούσια ή ακούσια κάθε χρόνο, από το Αιγαίο μέχρι τη Βαλτική. Σε όλο τον κόσμο ο αριθμός των θαλάσσιων θηλαστικών που βρίσκουν το θάνατο από αλιευτικά εργαλεία, τις επιπτώσεις της υπεραλίευσης, τη ρύπανση των ωκεανών και την αυξανόμενη κίνηση πλοίων ή σκοτώνονται από στρατιωτικά γυμνάσια ανέρχεται στις 300 χιλιάδες ετησίως, σύμφωνα με στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών.

Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η κατάσταση στις θάλασσές μας, καθώς τα κρούσματα είναι σχεδόν καθημερινά, με πιο πρόσφατο τον εκβρασμό μιας πτεροφάλαινας μήκους σχεδόν 13 μέτρων και βάρους 8,3 τόνων στη Μύκονο, η οποία έφερε εξωτερικά τραύματα που κατέδειξαν ότι χτυπήθηκε από τις προπέλες πλοίου. Σύμφωνα με το «Αρχιπέλαγος», μια οργάνωση που δραστηριοποιείται για την προστασία των ελληνικών θαλασσών, η πτεροφάλαινα είναι είδος που διαπλέει περιστασιακά τα ελληνικά νερά, μπορεί να φτάσει σε μήκος τα 20 μέτρα, ενώ η διάρκεια ζωής της μπορεί να ξεπεράσει τα 80 έτη. Η πρόσκρουση με μεγάλα πλοία, και κυρίως με μεγάλα ταχύπλοα αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου για τα μεγάλα αυτά θαλάσσια θηλαστικά.

Σε διημερίδα που διοργανώθηκε πριν από λίγες μέρες στην έδρα του ευρωκοινοβουλίου στις Βρυξέλλες, με πρωτοβουλία του Έλληνα ευρωβουλευτή κ. Κρίτωνα Αρσένη, ειδικοί επιστήμονες από διάφορα ερευνητικά πεδία κάθισαν στο ίδιο τραπέζι με εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να εξετάσουν τόσο το θεσμικό πλαίσιο προστασίας των κητωδών και την εφαρμογή του ή μη από τα κράτη-μέλη, όσο και να προχωρήσουν στην αναθεώρηση του υφιστάμενου νομικού οπλοστασίου.

Λύση οι περιοχές απαγόρευσης αλιείας

Στην πράξη αποδεικνύεται ότι τίποτα δεν έχει γίνει για την ουσιαστική προστασία των ειδών αυτών, πολλά από τα οποία βρίσκονται στο χείλος της εξαφάνισης. Ακόμα περισσότερο, τα συμφέροντα της αλιευτικής βιομηχανίας που αποτελεί σημαντική πλουτοπαραγωγική πηγή για πολλές χώρες, δεν αφήνουν περιθώριο αισιοδοξίας για αποτελεσματική προστασία των θηλαστικών της θάλασσας. 

«Την τραγική σημερινή οικονομική κρίση θα ακολουθήσει μια σαρωτική περιβαλλοντική. Στις θάλασσες, τα ιχθυαποθέματα καταρρέουν. Απειλούνται τόσο οι άνθρωποι που εξαρτώνται από την αλιεία, όσο και τα δελφίνια, οι φώκιες και οι χελώνες. Πρέπει να πάρουμε μέτρα άμεσα», αναφέρει στον «ΕΤ» ο κ. Αρσένης και συμπληρώνει: «Το μόνο που φαίνεται να έχει αποτέλεσμα είναι η οριοθέτηση πολλών, διάσπαρτων περιοχών απαγόρευσης της αλιείας με βάση τα επιστημονικά στοιχεία, σε συνεργασία με τους ψαράδες και με τη συμμετοχή τους στην επιτήρηση της εφαρμογής του μέτρου. Να δημιουργήσουμε χώρους πολλαπλασιασμού των αλιευμάτων, χώρους όπου μπορούν να τραφούν τα κητώδη και τα άλλα θαλάσσια θηλαστικά, χωρίς τη παρουσία του ανθρώπου. Γύρω από αυτές τις περιοχές οι ψαράδες θα μπορούν να αλιεύουν με λιγότερη προσπάθεια περισσότερα ψάρια».

Έλλειψη στοιχείων

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που δεν επιτρέπει τη λήψη μέτρων, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ότι δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία, έτσι ώστε να πιστοποιηθεί με ακρίβεια ο αριθμός των κητωδών που πιάνονται στα δίχτυα, ή θανατώνονται εκούσια από κάποιους ψαράδες, επειδή πλήττουν την ψαριά τους.

Ο Δρ. Λούντβιχ Κρέμερ, ένας από τους κορυφαίους νομικούς επιστήμονες της Ε.Ε., με ειδίκευση στην περιβαλλοντική νομοθεσία, είναι σαφής: «Η Ευρώπη οφείλει επιτέλους να υιοθετήσει μια ειλικρινή στάση για την προστασία του ενάλιου πλούτου και να επιβλέπει η ίδια την εφαρμογή της νομοθεσίας. Είναι οξύμωρο να μετακυλίει την ευθύνη στα κράτη-μέλη, πολλά από τα οποία διαθέτουν τεράστιους αλιευτικούς στόλους. Συνεπώς, κανείς δεν ελέγχει ουσιαστικά τη βιομηχανία αλιείας, η οποία μάλιστα επιδοτείται με τεράστια ποσά, μεταξύ ενός και τριών δις ευρώ ετησίως. Το 2008, την τελευταία δηλαδή χρονιά για την οποία έχουμε επίσημα στοιχεία, αναφέρθηκαν μόλις 78 θανατώσεις θαλάσσιων θηλαστικών πανευρωπαϊκά, τη στιγμή που μόνο στο Βισκαϊκό Κόλπο καταγράφηκαν τουλάχιστον 1300 περιπτώσεις από ανεξάρτητους παρατηρητές».

Η Επίτροπος Αλιείας της Ε.Ε. Μαρία Δαμανάκη αναγνώρισε ότι υπάρχει τεράστιο έλλειμμα στην καταγραφή θανατώσεων κητωδών και θεωρεί πως πρέπει να υπάρξει συνεργασία με την αλιευτική βιομηχανία: «Ακόμα και αν η αναθεώρηση της νομοθεσίας υπερψηφιστεί από όλες τις πλευρές, θα χρειαστεί τουλάχιστον διάστημα 12 έως και 18 μηνών για να ολοκληρωθεί η γραφειοκρατική διαδικασία», σημειώνει.

Ο γενικός διευθυντής Περιβάλλοντος της Ε.Ε. Καρλ Φάλκενμπεργκ είναι και εκείνος ιδιαίτερα επιφυλακτικός, καθώς η εφαρμογή της νομοθεσίας εξαρτάται από το αν οι ίδιες οι χώρες είναι διατεθειμένες να την επιβάλλουν στους αλιευτικούς τους στόλους: «Δεδομένου ότι χρειάζονται αρκετά χρόνια μέχρι να ενσωματωθεί μια κοινοτική οδηγία στην εθνική νομοθεσία των κρατών-μελών, οφείλουμε να κινηθούμε το ταχύτερο δυνατόν, πριν να φτάσουμε σε μια μη αναστρέψιμη κατάσταση».

Πρόγραμμα «Θάλασσα»

«Στις ελληνικές θάλασσες ζουν 14 από τα σπανιότερα είδη φαλαινών, δελφινιών και φώκιας του πλανήτη. Η πλειοψηφία όμως της κοινής γνώμης όμως αγνοεί την ύπαρξή τους και δε γνωρίζει τη σπουδαιότητα αυτών των χαρισματικών ζώων για τα θαλάσσια οικοσυστήματα της Μεσογείου» σημειώνει ο Βαγγέλης Παράβας, Βιολόγος και υπεύθυνος του τομέα Προστασίας και Πολιτικής της MOm, η οποία σε συνεργασία με το WWF Ελλάς υλοποιεί το πρόγραμμα «Θάλασσα». Σκοπός του είναι να ευαισθητοποιήσει τόσο τους πολίτες, όσο και τους ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς για την ανάγκη διατήρησης όλων των σπάνιων και απειλούμενων θαλάσσιων θηλαστικών που φιλοξενούνται στα ελληνικά νερά.

Απειλές για τα κητώδη

Οι σημαντικότερες απειλές που αντιμετωπίζουν τα δελφίνια, οι φάλαινες και οι μεσογειακές φώκιες στην Ελλάδα είναι δυστυχώς αποτέλεσμα ανθρώπινων δραστηριοτήτων και άμεσα μπορούν ακόμα και να οδηγήσουν στην εξαφάνισή τους.

Οι κυριότερες απειλές είναι:

-          η εξάντληση της τροφής τους, λόγω υπεραλίευσης,

-          οι τυχαίες εμπλοκές και πνιγμό τους σε δίχτυα,

-          οι ηθελημένες θανατώσεις από ασυνείδητους,

-          οι συγκρούσεις και ατυχήματα με πλοία

-          η ενόχληση, μέσω σκόπιμων ή μη σκόπιμων προσεγγίσεων από σκάφη και ανθρώπους

-          η ακουστική ρύπανση που προκαλεί η μηχανοκίνητη ναυτιλία, τα στρατιωτικά σόναρ και οι έρευνες για πετρέλαιο,

-          ο θάνατος ή τραυματισμός που προκαλείται από την κατάποση σκουπιδιών και άλλων πλαστικών

-          η συσσώρευση τοξικών δηλητηρίων που καταλήγουν στη θάλασσα

-          η πετρελαϊκή ρύπανση

Πληροφορίες για το πρόγραμμα «Θάλασσα»

Site: http://thalassa-project.gr

Facebook: http://www.facebook.com/Thalassa.Project

Blog: http://thalassa-project.blogspot.com/

Flickr: http://www.flickr.com/photos/project-thalassa/

Youtube: http://www.youtube.com/user/thalassaproject

Οι ποδηλάτες κινδυνεύουν και από τις... εξατμίσεις (εκτός από τα αυτοκίνητα)

Εκτός από τους ασυνείδητους οδηγούς αυτοκινήτων, την έλλειψη ποδηλατοδρόμων και τις κακοφτιαγμένες οδικές αρτηρίες, οι ποδηλάτες στις μεγαλουπόλεις αντιμετωπίζουν έναν ακόμα κίνδυνο, ο οποίος προέρχεται κυρίως από τις… εξατμίσεις των αυτοκινήτων και των λεωφορείων, καθώς είναι πολλαπλάσια εκτεθειμένοι σε σύγκριση με τις υπόλοιπες… φυλές εποχούμενων και πεζών στην εισπνοή επιβλαβών ουσιών.

Αν και εκείνοι που μετακινούνται με ποδήλατο ήδη γνωρίζουν ότι μια βόλτα στο κέντρο της πόλης αρκεί για να… μαυρίσουν τα ρούχα τους, ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Λονδίνου, οι οποίοι μελέτησαν ένα δείγμα υγιών ανθρώπων -ποδηλατών και πεζών- ηλικίας από 18 έως και 40 ετών διαπίστωσαν ότι οι ποδηλάτες που τραβάνε… ορθοπεταλιές στα αστικά κέντρα εισπνέουν πολύ μεγαλύτερη ποσότητα καυσαερίων και ιδιαίτερα αιθάλης, δηλαδή μικροσωματιδίων άνθρακα, σε σύγκριση με τους πεζούς, επιβαρύνοντας έτσι τη λειτουργία των πνευμόνων τους, με αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία τους.

Στόχος της έρευνας είναι να καταδείξει ότι αν και το ποδήλατο θεωρείται ιδανική μορφή άσκησης και παράλληλα είναι φιλικό προς το περιβάλλον, η χρήση του στις μποτιλιαρισμένες οδικές αρτηρίες των μεγαλουπόλεων μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτες βλάβες στην υγεία των ποδηλατών και για αυτό το λόγο πρέπει να συνυπολογίζεται η παράμετρος αυτή στο σχεδιασμό των ποδηλατοδρόμων, έτσι ώστε να είναι όσο το δυνατόν μακρύτερα από τα αυτοκίνητα και των λεωφορεία.

Οι επιστήμονες μελέτησαν δείγμα πτυέλων ποδηλατών και πεζών και είδαν ότι οι πρώτοι είχαν ως και 2,3 φορές περισσότερη αιθάλη στους πνεύμονές τους, σε σύγκριση με τους πεζούς, η οποία συγκεντρώνεται στα μακροφάγα κύτταρα των κατώτερων αεραγωγών των πνευμόνων, στο «φίλτρο» δηλαδή του ανθρώπινου οργανισμού που κατακρατεί τις βλαβερές ουσίες που εισπνέουμε. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της ευρωπαϊκής εταιρείας του αναπνευστικού που πραγματοποιείται αυτές τις μέρες στην Ολλανδία.

«Στον ποδηλατόδρομο παρκάρουν αυτοκίνητα και κυκλοφορούν μηχανάκια»

Παναγιώτης Γαβρέλας, μέλος του συλλόγου «Ποδηλάτες Θεσσαλονίκης»

«Οι ποδηλάτες που βρίσκονται πίσω από το λεωφορείο, καταλαβαίνουν πολύ καλά τι λέει η συγκεκριμένη έρευνα. Υπάρχουν ορισμένοι ποδηλάτες στη Θεσσαλονίκη, που φοράνε μάσκες. Οι περισσότεροι από αυτούς, όμως, έχουν κάποια πάθηση, όπως άσθμα. Η Θεσσαλονίκη έχει ένα μικρό ποδηλατικό δίκτυο. Η κατασκευή είναι πρόχειρη, όμως, και περιμένουμε από τις νέες δημοτικές αρχές να επεκταθεί το δίκτυο. Αυτή τη στιγμή ο κόσμος δεν προτιμά τον ποδηλατόδρομο γιατί παρκάρουν αυτοκίνητα και κυκλοφορούν μηχανάκια. Χρειάζεται χρόνος για να περάσει αυτή η νοοτροπία στην παιδεία των Ελλήνων». 

Τα καυσαέρια αυξάνουν την πιθανότητα εκδήλωσης καρδιαγγειακών

 Η πιθανότητα εκδήλωσης καρδιακής προσβολής σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι με ιστορικό καρδιοαναπνευστικών προβλημάτων, αυξάνεται κατακόρυφα έως και έξι ώρες μετά την έκθεση σε καυσαέρια αυτοκινήτων, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 80 χιλιάδων καρδιοπαθών στη Βρετανία. Ο καθηγητής Τζέρεμι Πίρσον, της Βρετανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, η οποία πραγματοποίησε την έρευνα, σημείωσε ότι «η κακή διατροφή και το κάπνισμα είναι τα κύρια αίτια πρόκλησης καρδιακών επεισοδίων, αλλά και τα καυσαέρια αποδείχτηκε ότι επιβαρύνουν την κατάσταση, ιδίως σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού».

«Προτιμότερο να εισπνέουν από τη μύτη»

Ο πνευμονολόγος Παναγιώτης Μπεχράκης, αναπληρωτής καθηγητής Φυσιολογίας της Αναπνοής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών εξηγεί στον «ΕΤ»:

«Είναι γεγονός πως όταν καταβάλουμε σωματική προσπάθεια αναπνέουμε πιο βαθιά και πιο συχνά, οπότε σίγουρα οι ποδηλάτες εισπνέουν περισσότερα καυσαέρια μαζί με αέρα, σε σύγκριση με τους πεζούς. Αυτό όμως δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση δικαιολογία για να εγκαταλείψουμε το ποδήλατο και μαζί του την άσκηση στα μεγάλα αστικά κέντρα. Το βασικότερο πρόβλημα στην Αθήνα και γενικά στις ελληνικές μεγαλουπόλεις είναι τα μικροσωματίδια που έχουν μεγαλύτερη διεισδυτικότητα και φτάνουν πιο βαθιά στον πνεύμονα, με αποτέλεσμα να  έχουν πιο βλαπτική επίδραση. Η χρήση μάσκας αποτελεί για τους ποδηλάτες ένα μέτρο προστασίας αλλά δυστυχώς ελάχιστοι την αποδέχονται. Πάντως οι ποδηλάτες είναι προτιμότερο να εισπνέουν από τη μύτη και όχι από το στόμα καθώς ο ρινικός βλεννογόνος αποτελεί ένα καλό φίλτρο για τα μικροσωματίδια και τους άλλους εισπνεόμενους ρύπους, ενώ όσοι κάνουν ποδηλατάδα μόνο για άθληση ή ψυχαγωγία ας αποφεύγουν τους πολυσύχναστους δρόμους και ας επιλέγουν περιοχές με πιο καθαρό αέρα».

Βόλτα με τη βάρκα

Η βδομάδα που πέρασε...

Σενάρια

Απολύσεις, μειώσεις μισθών και συντάξεων, νέα χαράτσια, παντελής έλλειψη σχεδιασμού και επικοινωνιακά τερτίπια τα χαρακτηριστικά της πολιτικής της κυβέρνησης. Ο υπουργός Οικονομικών, μετά το φιάσκο της προηγούμενης βδομάδας, προτιμά να κρύβεται και να εκδίδει ανακοινώσεις ή να διαρρέει μέσω «κύκλων» και «τετραγώνων» τα νέα μέτρα. Το ψέμα έχει όμως κοντά ποδάρια και οι λεκτικές ακροβασίες δε μπορούν να κρύψουν την αλήθεια, ότι δηλαδή οι μαθητευόμενοι μάγοι της εξουσίας έχουν πλήρη άγνοια της κρισιμότητας της κατάστασης και παρασέρνουν στην καταστροφή τη χώρα, επιρρίπτοντας μόνιμα τις ευθύνες στους «άλλους», όποιοι και αν είναι αυτοί.

Πετρέλαιο

Μαύρος ο χειμώνας που έρχεται, με την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης να εκτινάσσεται στα ύψη, λόγω φορολογικής εξίσωσής του με το πετρέλαιο κίνησης. Θα επιστρέψουμε στην εποχή του… μαγκαλιού και η ανάλγητη πολιτική των κυβερνώντων δείχνει ότι αδιαφορούν πλήρως ακόμα και για την επιβίωση των άμοιρων υπηκόων του Ελλαδιστάν. Εκτός από το χρέος, φαίνεται ότι θα πέσει «κούρεμα» και στα δάση, εκεί που οι πολίτες θα ψάξουν για λίγα ξύλα για τις σόμπες τους.

Green Statistics

Πριν λίγα χρόνια είχαμε γίνει ο περίγελως της Ευρώπης με τα Greek Statistics, χάνοντας και τα τελευταία ίχνη αξιοπιστίας ως χώρα. Τώρα, μάθαμε και τα… Green Statistics, μετά τις φοβερές καταγγελίες μελών της Στατιστικής Αρχής που εξωθήθηκαν σε παραίτηση, καταγγέλλοντας ότι ο πρόεδρος της Αρχής και πρώην υπάλληλος του ΔΝΤ στην ουσία εκτελούσε διατεταγμένη υπηρεσία, «μαγειρεύοντας» τα στοιχεία κατά το δοκούν και υπό την πλήρη κάλυψη του τέως υπουργού Οικονομικών, έτσι ώστε να πέσουμε στην… αγκαλιά της τρόικας. Τα αποτελέσματα, τα ζούμε όλοι μας καθημερινά.

Πληρώνουν και οι νεκροί

Παλιότερα ψήφιζαν και τα δέντρα, σήμερα καλούνται να πληρώσουν και οι… νεκροί, καθώς γυναίκα έλαβε ειδοποίηση πληρωμής έκτακτης εισφοράς για τον πατέρα της, ο οποίος είχε εγκαταλείψει από πέρσι το μάταιο τούτο κόσμο. Ζητώντας πληροφορίες στην εφορία, η άτυχη γυναίκα ενημερώθηκε ότι… κληρονομεί το χρέος του πατέρα της και έμαθε -όπως και όλοι μας- ότι έκτακτη εισφορά πληρώνουν και στον… Παράδεισο.

Πλημμύρες

Κάθε χρόνο με τα πρωτοβρόχια, τα ίδια. Καταστροφές περιουσιών, κλειστοί δρόμοι, οι οποίοι υποτίθεται ότι μόλις πρόσφατα ολοκληρώθηκαν με υπερκοστολογήσεις εκατομμυρίων ευρώ και οι αρμοδιότητες γίνονται για μια ακόμα φορά «μπαλάκι» μεταξύ των κρατικών φορέων. Όταν έχει ζέστη καιγόμαστε και όταν βρέχει πνιγόμαστε, σε μια χώρα που η έννοια της ευθύνης… αγνοείται εδώ και πολλά χρόνια.

Προσλήψεις

Την ώρα που χιλιάδες άνθρωποι χάνουν τη δουλειά τους, η κυβέρνηση προσέλαβε μέσα στο 2010 29.000 συμβασιούχους ορισμένου χρόνου, κερδοσκοπώντας με τον πιο σκαιό και ανερμάτιστο τρόπο με το δικαίωμα στην εργασία των πολιτών της χώρας. Οι κυβερνώντες απαιτούν «πράσινα» διαπιστευτήρια σε περίοδο κατάρρευσης και παίζουν μικροκομματικά παιχνίδια στην πλάτη των εργαζομένων συνθέτοντας ένα σκηνικό πλήρους  απαξίωσης και αναξιοκρατίας, εκμεταλλευόμενοι τις τελευταίες ημέρες της Πομπηίας που ζούμε.

Πρίγκηπας ΠΑΟ

Το εμπόριο ελπίδας ακμάζει σε περιόδους κρίσης και ο εκπρόσωπος του «αόρατου πρίγκηπα» υπόσχεται πακτωλό εκατομμυρίων στον Παναθηναϊκό. Λίγοι πείθονται, οι περισσότεροι αγανακτούν με τα παιχνίδια δημοσιότητας του εμίρη και του εκπροσώπου του που θα σώσουν την ομάδα. Ο ευρών τον εμίρη πάντως, θα κερδίσει… χρυσούν ωρολόγιον, όπως στις ταινίες της δεκαετίας του ’60.

"Ιστός" από χρυσάφι με κέρδη δις ευρώ

Χρυσοφόρο αποδεικνύεται το Διαδίκτυο για τις εταιρείες ηλεκτρονικών τεχνολογιών, προσφέροντας τη δυνατότητα αστρονομικών κερδών στους έξυπνους επενδυτές, αλλά και στους πρωτοπόρους που βλέπουν το μέλλον… σήμερα.

Εταιρείες-κολοσσοί που ξεκίνησαν από ένα φοιτητικό δωμάτιο ή ένα γκαράζ, όπως το Facebook ή η Apple, σήμερα βρίσκονται στην κορυφή των ταμπλό, καταμετρώντας τη χρηματιστηριακή τους αξία σε δεκάδες ή ακόμα και εκατοντάδες δις ευρώ.

Χαρακτηριστικό της διείσδυσης της τεχνολογίας στην καθημερινότητα δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε κάθε γωνιά του πλανήτη μας είναι ότι το 1990 υπήρχαν μόλις 2,8 εκατομμύρια προσωπικές συνδέσεις στο Διαδίκτυο, δηλαδή μόλις το 0,05% του παγκόσμιου πληθυσμού είχε πρόσβαση. Το 2010 οι «δικτυωμένοι» έφτασαν στα 1,8 δις ανθρώπους, δηλαδή σχεδόν στο 30% όλων των κατοίκων της Γης. Η κινητή τηλεφωνία γνώρισε ακόμα μεγαλύτερη άνθηση την τελευταία εικοσαετία: Από 12 εκατομμύρια κατόχους το 1990, φτάσαμε αισίως στα 4 δισεκατομμύρια το 2010, δηλαδή 7 στους 10 διαθέτουν κινητό.

Η φημολογούμενη κυκλοφορία ενός νέου προϊόντος ή εφαρμογής, αρκεί για να εκτινάξει τις τιμές των μετοχών τους σε δυσθεώρητα ύψη και κατατάσσει πλέον τις εταιρείες αυτές πάνω από τις «παραδοσιακές» δυνάμεις της καπιταλιστικής Οικονομίας, όπως οι πετρελαϊκές και οι τραπεζικές πολυεθνικές.

Ο χορός των δισεκατομμυρίων έχει όμως δύο όψεις: Από τη μία πλευρά, τα περιθώρια ανάπτυξης των εταιρειών αυτών φαίνονται ανεξάντλητα, ιδίως αν ακολουθούν ή ακόμα περισσότερο θέτουν τους κανόνες της αγοράς. Στρατηγικές επιλογές, με παράδειγμα τη μετάβαση από την κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών στην ανάπτυξη λογισμικού, όπως έκανε η Microsoft, εξασφαλίζουν εγγυημένα κέρδη και σημαντικό μερίδιο από την πίτα της αγοράς. Από την άλλη όμως, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι διαδικτυακές εταιρείες που κυριαρχούσαν, βρέθηκαν στο κενό, πολλές από αυτές κατέρρευσαν και χρεοκόπησαν, συμπαρασύροντας στο διάβα τους επενδυτικές απώλειες που ξεπέρασαν τα 5 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2002. Η φούσκα «τελεία κομ», όπως αποδίδεται το κραχ «dot com», αντιστοιχούσε το 2001 στο 10% σχεδόν του συνόλου των χρηματιστηριακών δραστηριοτήτων των ΗΠΑ. Συντηρητικές εκτιμήσεις ανέβαζαν το 2000 την αποτίμηση των 400 σχεδόν εταιριών στα 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, πριν ξεκινήσει το βίαιο «ξεφούσκωμα». Μέσα σε μια διετία, όχι μόνο εξανεμίστηκαν, αλλά οι επενδυτές είδαν τα χαρτοφυλάκιά τους να γίνονται… κουρελόχαρτα χωρίς καμία αξία.

Στις ημέρες μας, οι δέκα κορυφαίες εταιρείες έχουν κεφαλαιοποίηση που αγγίζει το 1 τρις ευρώ, περίπου αντίστοιχη δηλαδή με αυτή που πριν μια δεκαετία νέμονταν οι 400 εταιρείες που «έπαιζαν» στους πίνακες. «Αυτό που στην ουσία βλέπουμε σήμερα είναι η συγκέντρωση μεγάλου όγκου κεφαλαίων σε πολύ λιγότερες εταιρείες, σε σύγκριση με το 2000», παρατήρησε ο Μαρκ Τζόνσον, χρηματιστηριακός σύμβουλος επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες και συμπλήρωσε: «Μια παρόμοια κατάρρευση δε φαίνεται πολύ πιθανή, αν και η αγορά είναι ευμετάβλητη και πολλές φορές απρόβλεπτη. Αυτό που έχει σημασία, είναι να εστιάζουμε στις προοπτικές που προσφέρει μια επένδυση και όχι στο τι έχει πετύχει μέχρι τώρα».

Η επανάσταση της σύγχρονης τεχνολογίας, εκτός από πακτωλό ρευστού και εξωφρενικών κερδών πάντως κρύβει και κάποιους… σκελετούς στο ντουλάπι. Το ζήτημα της περιστολής συνταγματικών ελευθεριών, ακόμα και της καταπάτησης βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων έχει πλέον αποκτήσει μεγάλες διαστάσεις. Η αμεσότητα της διαδικτυακής επικοινωνίας δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη διαπροσωπική επαφή. Ακόμα και η πνευματική παραγωγή αποκτά μια διαφορετική υφή, καθώς ένα ηλεκτρονικό αρχείο λογοτεχνίας ή μουσικής είναι… άυλο, σε σύγκριση με μερικές δεκαετίες πριν και ζητήματα ιδιοκτησίας και πρόσβασης δημιουργούν ανισότητες που παλιότερα ήταν αδιανόητες.

ΠΡΟΣΩΠΑ                          

Διάσημοι και ζάμπλουτοι πριν φτάσουν στα 30 τους, οι κύριοι «παίκτες» του Διαδικτύου και της ηλεκτρονικής… επανάστασης, επενδύουν τα κέρδη τους στην ανάπτυξη των εταιρειών τους, αλλά και στη… ντόλτσε βίτα.

Η περιουσία τους σήμερα αποτιμάται, σύμφωνα με μετριοπαθείς υπολογισμούς, ως εξής:

Μαρκ Ζάκερμπεργκ -facebook 5 δις ευρώ

Τζακ Ντόρσι-twitter 400 εκ. ευρώ

Άντριου Μέισον – groupon 320 εκ. ευρώ

Μαρκ Πίνκους – zynga 250 εκ. ευρώ

Οι εκκεντρικοί των ρεκόρ Γκίνες

Άσυλο για… εκκεντρικούς με ασυνήθιστες επιδόσεις είναι και η νέα έκδοση των ρεκόρ Γκίνες για το 2012, η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τη μεγαλύτερη κόμμωση… αφάνα, τα μακρύτερα νύχια, τον πιο μακρόστενο γάτο, την ταχύτερη τετράτροχη εκκλησία και άλλα παρόμοια… επιτεύγματα.

Όλα ξεκίνησαν το 1951, όταν ο Χιού Μπίβερ, διευθυντικό στέλεχος της Ζυθοποιίας Γκίνες στην Ιρλανδία, έβαλε ένα στοίχημα με φίλους του κυνηγούς, για το ποιο ήταν το ταχύτερο θήραμα. Ψάχνοντας, διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε πουθενά η σχετική πληροφορία και έτσι ξεκίνησε το… κυνήγι των ρεκόρ. Από το 1954 η συλλογή των κορυφαίων επιδόσεων σε κάθε πιθανή και απίθανη κατηγορία εκδίδεται κάθε χρόνο στις αρχές Οκτωβρίου, έχοντας στο μεταξύ αλλάξει πολλούς ιδιοκτήτες, αν και το όνομα της διάσημης μαύρης μπύρας παραμένει σήμα κατατεθέν. Το ίδιο το βιβλίο κατέχει το ρεκόρ των περισσότερων πωλήσεων, καθώς κυκλοφορεί σε 40 περίπου γλώσσες και έχει βρει τη θέση του σε βιβλιοθήκες περισσότερων από 120 εκατομμυρίων ανθρώπων.

Δε θα μπορούσαν βέβαια να λείπουν και οι Έλληνες από μερικά παράξενα ρεκόρ, κάποια από τα οποία τουλάχιστον είχαν και… γαστριμαργική αξία, όπως η μεγαλύτερη μπουγάτσα μήκους 20 μέτρων που έφτιαξαν στις Σέρρες, ή ο χαλβάς βάρους 2 σχεδόν τόνων στην Κρήτη.

Ξεχωρίζει πάντως το ακατάρριπτο για σχεδόν μισό αιώνα ρεκόρ των 80 χιλιάδων φιλάθλων στο Καλλιμάρμαρο για τον αγώνα μπάσκετ ΑΕΚ-Σλάβια Πράγας το 1968, όταν ο «Δικέφαλος» έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα που κατέκτησε ευρωπαϊκό τίτλο. Στο Ολ Σταρ Γκέιμ του ΝΒΑ το 2010, 108.713 θεατές παρακολούθησαν την αναμέτρηση Ανατολής-Δύσης στο Ντάλλας. 

Το ρεκόρ μακρύτερων νυχιών ανήκει στην 45χρονη Κριστίν Ουώλτον, με το μήκος τους να ξεπερνά τα… 3 μέτρα.

Ο πατήρ Μπεστ κατέχει το ρεκόρ του ταχύτερου… παπά, καθώς τελεί τα μυστήρια σε αυτοκινούμενη εκκλησία που τρέχει με 100 χιλιόμετρα.

Με περίμετρο που αγγίζει τα 130 εκατοστά, η Έβιν Ντιούγκας διαθέτει τη μεγαλύτερη… αφάνα του κόσμου.

Ο «Χάρμπορ» είναι υπερήφανος… ιδιοκτήτης των μακρύτερων αυτιών σκύλου, με το μήκος του δεξιού του να φτάνει τους 35 πόντους και το αριστερό του μόλις τους… 31.

Ο «Στιούι» έχει μήκος 132 πόντους, γεγονός που τον κατατάσσει στην κορυφή των πιο μακρόστενων γατιών.

Ο Ρομπ Χαλ έχει στη συλλογή του 571 ρομπότ Ντάλεκ, οι διάσημοι κακοί-εξωγήινοι της τηλεοπτικής σειράς «Δρ. Χου». 

H εβδομάδα που πέρασε...

Χάσαμε το φως μας

Νέο χαράτσι στα ακίνητα και μάλιστα με κουτοπονηριά που αγγίζει τα όρια της εξαπάτησης και της αθλιότητας από τον επίδοξο σωτήρα μας επί των οικονομικών Ευ. Βενιζέλο. Τον Ιούλιο έλεγε ότι το ηλεκτρικό ρεύμα είναι θεμελιώδες κοινωνικό αγαθό, σήμερα όμως χρησιμοποιεί τους λογαριασμούς της ΔΕΗ εκβιαστικά για να απομυζήσει και τα τελευταία ευρώ από τις τσέπες των πολιτών.

Το πρώτο κουδούνι

Σχολεία χωρίς δασκάλους και βιβλία, πανεπιστημιακές σχολές υπό κατάληψη, η κοινωνία εν βρασμώ και η υπουργός Παιδείας Μαρία Αντουανέττα κυνηγάει τη σκιά της επιρρίπτοντας τις ευθύνες σε οποιονδήποτε άλλο εκτός από τον εαυτό της. Ας ανοίξει ένα λεξικό για να δει το λήμμα «ευθιξία», το οποίο δε σημαίνει πάντως ούτε DVD, ούτε φωτοτυπίες…

Άλλα λόγια…

..ν’ αγαπιόμαστε, λέει ο λαός και η κυβέρνηση το έχει ανάγει σε… πολιτικό μανιφέστο. Οι απολύσεις βαφτίζονται «εφεδρεία», οι προσλήψεις ημετέρων ονομάζονται «κάλυψη κενών» και η έλλειψη στοιχειώδους προγραμματισμού αποκαλείται «διάλογος με τους φορείς». Με όλα αυτά «παράπλευρες απώλειες» που λένε και οι αμερικανοί, είναι όλοι εκείνοι που υποφέρουν από την αναλγησία των κυβερνώντων, δηλαδή οι άνεργοι, οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι.

Νεοθωμανισμός

«Γαυγίζουν» οι Τούρκοι για την πρόθεση της Κύπρου, σε συνεργασία με το Ισραήλ και με την έγκριση των ΗΠΑ, να αρχίσει τις έρευνες στο «οικόπεδο 12». Οι νεοθωμανοί, με την ανάμνηση της αιμοσταγούς αυτοκρατορίας τους, απειλούν με επέμβαση, κάνουν ασκήσεις στα ανοιχτά της Ρόδου και προβαίνουν σε εμπρηστικές δηλώσεις συνθέτοντας ένα νεφελώδες τοπίο. Η Ελλάδα παρακολουθεί τις εξελίξεις και προγραμματίζει και εκείνη τις δικές της έρευνες, στην άλλη άκρη, στο Ιόνιο. Γιατί του Αιγαίου τα νερά… ζεματάνε.

Ανεργία

Η κατηφόρα συνεχίζεται, με 1200 Έλληνες να περνούν κάθε μέρα το κατώφλι της ανεργίας. Καμία προοπτική και ελπίδα για εκατομμύρια συνανθρώπους μας, την ώρα που ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ μιλούσε για «έναν εργαζόμενο σε κάθε οικογένεια». Αν δεν ήταν τόσο τραγικά τα πράγματα, θα γελούσαμε με την μάταια προσπάθειά του να εκφραστεί σωστά στα ελληνικά. Ας ζητήσει από την υπουργό Παιδείας ένα λεξικό, έστω και σε… φωτοτυπία.

Πυρηνικός εφιάλτης

Έκρηξη σε σταθμό ανακύκλωσης πυρηνικών καυσίμων στη νότια Γαλλία, ευτυχώς χωρίς διαρροή ραδιενέργειας, επαναφέρει στο προσκήνιο, έξι μήνες μετά, τον εφιάλτη της Φουκουσίμα. Πεπαλαιωμένοι αντιδραστήρες, ελλιπή μέτρα ασφαλείας και ο παράγοντας του ανθρώπινου λάθους είναι τα συστατικά της συνταγής του πυρηνικού ολέθρου στην αυλή μας.

Δίστομο

Οι θηριωδίες των Γερμανών στην Κατοχή πληρώθηκαν με το αίμα εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων, μεταξύ των οποίων και τα γυναικόπαιδα του μαρτυρικού Διστόμου που σφαγιάστηκαν ανελέητα από τις ορδές του Χίτλερ. Αυτές τις μέρες στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης διεξάγεται η «μάχη» του αυτονόητου, ότι δηλαδή τα εγκλήματα πολέμου ούτε παραγράφονται, ούτε συμψηφίζονται. Σύμμαχοί μας οι Ιταλοί, το «δικό μας» υπουργείο Δικαιοσύνης όμως προτιμά να μην εφαρμόζει τις αποφάσεις του Αρείου Πάγου, για να μη στενοχωρηθούν οι απόγονοι των βαρβάρων.  

Πύραυλοι για όλα τα… γούστα

Βουτιά στο παρελθόν, με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον των διαστημικών αποστολών

Πριν από το άλμα στο μέλλον των επανδρωμένων διαστημικών αποστολών, χρειάζεται μια… βουτιά στο παρελθόν. Σε αυτή τη στρατηγική επιλογή κατέληξε η NASA, παρουσιάζοντας χθες -μετά από καθυστέρηση αρκετών μηνών- το νέο πυραυλικό πρόγραμμα, του «Συστήματος Διαστημικής Εκτόξευσης», προϋπολογισμού περίπου 25,5 δις ευρώ, το οποίο θυμίζει τους θηριώδεις πυραύλους των αποστολών στη Σελήνη. Tα πρότυπα πάνω στα οποία καλούνται πλέον να βασιστούν οι επιστήμονες είναι οι πανίσχυροι πύραυλοι που μετέφεραν διαστημικούς θαλαμίσκους και αστροναύτες στη Σελήνη από το 1969 μέχρι το 1972. Μια δοκιμασμένη και επιτυχημένη συνταγή δε χρειάζεται να αλλάξει, σύμφωνα με τους επικεφαλής της αμερικανικής αεροδιαστημικής υπηρεσίας, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι η εμπειρία και η εξέλιξη της τεχνολογίας θα επιτρέψουν να αποφευχθούν οι αστοχίες του παρελθόντος που κόστισαν πολύ σε χρόνο, χρήμα, αλλά και ανθρώπινες ζωές.  

Αλλαγή φιλοσοφίας

Η αλλαγή φιλοσοφίας, σε σύγκριση με τα διαστημικά λεωφορεία που κυριάρχησαν στις αποστολές χαμηλής τροχιάς γύρω από τον πλανήτη μας, είναι εμφανής: Στόχος είναι να κατασκευαστούν μέχρι το 2017 γιγάντιοι πύραυλοι μιας χρήσης, με κινητήρες υγρών καυσίμων, ικανοί να μεταφέρουν φορτία που θα φτάνουν ακόμα και τους 165 τόνους, σε αντίθεση με τα διαστημικά λεωφορεία που «σήκωναν» φορτίο 27 τόνων και ήταν επαναχρησιμοποιούμενα. Η αμερικανική αεροδιαστημική υπηρεσία έχει ως στόχο τις αποστολές μακράς εμβέλειας και διάρκειας, έτσι ώστε να καταφέρει να φτάσει μέχρι τον Άρη κάποια στιγμή μετά το 2030. Πριν όμως φτάσουν στον «Κόκκινο Πλανήτη», οι ειδικοί θα έχουν έτοιμο το πρωτότυπο για την πρώτη δοκιμαστική πτήση σε έξι χρόνια από σήμερα και μέχρι το 2021 σκοπεύουν να ενσωματώσουν το θαλαμίσκο με τους αστροναύτες, έτσι ώστε στα μέσα της ερχόμενης δεκαετίας να πετύχουν έναν ακόμα στόχο, την προσεδάφιση σε κάποιον κοντινό αστεροειδή.

Οι «διάδοχοι» των διαστημικών λεωφορείων για τη μεταφορά από και προς το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό θα κατασκευαστούν από ιδιώτες, στο πλαίσιο της περικοπής των δαπανών που αποφάσισε νωρίτερα φέτος ο Μπαράκ Ομπάμα και η NASA θεωρεί πως θα εξοικονομήσει τα κεφάλαια που απαιτούνται για να υλοποιήσει το μεγαλεπήβολο σχέδιό της. «Το νέο σχέδιο είναι πολύ φιλόδοξο και θα επιβεβαιώσει την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ στην εξερεύνηση του Διαστήματος», σημείωσε αξιωματούχος της, δεδομένου ότι χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα προχωρούν με τα δικά τους προγράμματα προσσελήνωσης την επόμενη δεκαετία, τη στιγμή που μόνο τα ρωσικά «Σογιούζ» είναι σε θέση να εκτελούν χρέη «μεταφορέα» αστροναυτών και εξοπλισμού από και προς το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Από την άλλη πλευρά όμως, υπάρχει ο κίνδυνος να απορροφήσει κονδύλια από άλλα σχέδια, ανατρέποντας έτσι τον υπάρχοντα προγραμματισμό, σημειώνουν στελέχη της NASA.

Επιστροφή στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το Νοέμβριο

Μετά την αποτυχημένη εκτόξευση του «Σογιούζ» τον Αύγουστο, όταν ένα πρόβλημα στην τροφοδοσία καυσίμου προκάλεσε τη συντριβή του, η ρωσική διαστημική υπηρεσία ανακοίνωσε χθες ότι η επόμενη επανδρωμένη αποστολή στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό θα πραγματοποιηθεί στις 12 Νοεμβρίου. Η Roskosmos σκοπεύει να πραγματοποιήσει μια δοκιμαστική εκτόξευση στις 30 Οκτωβρίου, χωρίς αστροναύτες, έτσι ώστε να διαπιστωθεί ότι όλα βαίνουν καλώς. Τα χρονοδιαγράμματα είναι ασφυκτικά, καθώς οι αστροναύτες που βρίσκονται στο Σταθμό δεν πρέπει να υπερβούν τις 200 ημέρες συνεχούς παρουσίας σε τροχιά, τόσο για λόγους υγείας, όσο και επειδή οι θαλαμίσκοι επιστροφής τους στη Γη ακολουθούν ένα αυστηρό πρωτόκολλο αποστολών. Αυτή τη στιγμή 6 άνθρωποι και ένα… ρομπότ βρίσκονται πάνω από τη Γη, τρεις από τους οποίους θα επιστρέψουν αύριο και οι υπόλοιποι στα μέσα Νοεμβρίου. Μια καθυστέρηση ακόμα και λίγων ημερών στην εκτόξευση του «Σογιούζ» σημαίνει ότι ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός θα παραμείνει… ακατοίκητος για πρώτη φορά από το 2000.

Είναι η «Ελευθερία» το νέο διαστημικό λεωφορείο;

Η έλλειψη χρημάτων δε σημαίνει απαραίτητα και στάση… εκτοξεύσεων. Η NASA αναζητεί εναγωνίως μια οικονομική λύση για τη μεταφορά αστροναυτών και εξοπλισμού στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και εκτός από τις διάφορες προτάσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τους τελευταίους μήνες, αποφάσισε χθες να προχωρήσει σε ένα σύμφωνο συνεργασίας με μια ακόμα ιδιωτική εταιρεία, την ΑΤΚ για την ανάπτυξη ενός πυραυλικού υβρίδιου, της «Ελευθερίας». Αν και η συμμετοχή της αμερικανικής αεροδιαστημικής υπηρεσίας περιορίζεται στην παροχή συμβουλών και τεχνογνωσίας και δεν περιλαμβάνει οικονομική υποστήριξη, η «Ελευθερία» θα είναι ένα είδος… Φρανκενστάιν του Διαστήματος, καθώς θα αποτελείται από τμήματα των πυραύλων-φορέων που εκτόξευαν τα Διαστημικά Λεωφορεία και των πυραύλων «Αριάν» που χρησιμοποιεί η ESA, η ευρωπαϊκή αντίστοιχη της NASA.

Στόχος των ΗΠΑ είναι να εξοικονομήσουν χρήματα, μετά τις δραστικές περικοπές που ανακοίνωσε ο Ομπάμα πριν μερικούς μήνες, διαμορφώνοντας ένα ιδιωτικό πλέγμα ανάπτυξης φορέων και θαλαμίσκων, τα οποία θα χρησιμοποιούν «ενοικιάζοντάς» τα, χωρίς να χρειάζεται να επενδύουν εξ αρχής στο σχεδιασμό και την κατασκευή τους.

Oria shipwreck video - 4,000 drowned

Full story (in Greek): http://pierrekosmidis.blogspot.com/2010/09/oria-shipwreck.html

Χειρότερη και από τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις η Κλιματική Αλλαγή

Απέραντη θάλασσα χωρίς πάγους ο Αρκτικός Ωκεανός

Πέρασαν σχεδόν 2.500 χρόνια από τότε που ο διάσημος εξερευνητής της αρχαιότητας Πυθέας ο Μασσαλιώτης περιέγραφε πως έφτασε στην περιοχή εκείνη όπου «οι πάγοι γίνονταν ένα με τη θάλασσα», πιθανότατα  δηλαδή στα όρια του Αρκτικού Κύκλου. Σήμερα, οι αιώνιοι πάγοι της Αρκτικής λιώνουν με ταχύτερους ρυθμούς από όσο εκτιμούσαν μέχρι τώρα οι επιστήμονες και δεδομένα πέραν πάσης αμφισβήτησης δείχνουν ότι μέχρι το 2040 -40 χρόνια δηλαδή πιο νωρίς από όσο εκτιμούσαν οι πλέον απαισιόδοξοι- ο Βόρειος Πόλος θα είναι μια απέραντη θάλασσα, χωρίς ίχνος πάγου.

Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε ερευνητικό επιτελείο από το πανεπιστήμιο της Βρέμης που μελετά καθημερινά δορυφορικές εικόνες από την περιοχή, καθώς με έκπληξη διαπίστωσαν ότι η έκταση της παγωμένης θάλασσας περιορίστηκε τις τελευταίες ημέρες μόλις στα 4,24 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, τη μικρότερη δηλαδή έκταση από το 1972 που ξεκίνησαν οι μετρήσεις. Ο Γκέοργκ Χάιστερ, επικεφαλής του τμήματος περιβαλλοντικής φυσικής του πανεπιστημίου, σημείωσε ότι δεν είναι δυνατόν πλέον να αποδίδεται η μείωση της παγοκάλυψης στα καιρικά φαινόμενα και συμπλήρωσε: «Είναι προφανές ότι η ραγδαία τήξη των πάγων οφείλεται σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες και μάλιστα στην περιοχή των πόλων οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι πολλαπλάσιες από εκείνες άλλων σημείων στον πλανήτη».

Αν και ο πάγος που καλύπτει την επιφάνεια του Αρκτικού Ωκεανού έχει φυσιολογικά έναν ετήσιο κύκλο, κατά τον οποίο μέρος του λιώνει τους καλοκαιρινούς μήνες, ανοίγοντας πέρασμα από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό Ωκεανό, οι επιστήμονες έχουν θορυβηθεί από τις δραματικές αλλαγές. Όχι μόνο ελαττώνεται η έκταση που καλύπτει κατά 10% ανά δεκαετία, αλλά και το πάχος του λιγοστεύει. Σε σύγκριση μάλιστα με το 1979, η μείωση του συνολικού του όγκου μειώθηκε κατά 62%.

Η κατάρρευση της ισορροπίας στην περιοχή της Αρκτικής θα σημάνει μια αλληλουχία καταστρεπτικών συνεπειών για όλο τον πλανήτη, προειδοποιούν οι επιστήμονες και επισημαίνουν ότι η τελευταία φορά που η περιοχή δεν είχε καθόλου πάγους ήταν πριν από 125.000 χρόνια. Ο Βόρειος αλλά και ο Νότιος Πόλος λειτουργούν ως «θερμοστάτες» του πλανήτη μας, καθώς αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία, μειώνοντας έτσι τις θερμοκρασίες, ενώ διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και στα θαλάσσια ρεύματα που επηρεάζουν άμεσα το κλίμα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της τήξης των αιώνιων πάγων είναι ο παγετώνας Πέτερμαν στη βόρεια Γροιλανδία, μήκους 300 χιλιομέτρων και ύψους ενός χιλιομέτρου: Μόλις πέρσι αποκολλήθηκε ένα γιγαντιαίο τμήμα του, μεγέθους 260 τετραγωνικών χιλιομέτρων, το οποίο σε διάστημα λιγότερο των 12 μηνών έλιωσε τελείως, προκαλώντας έντονο προβληματισμό στους επιστήμονες. Η επανάληψη του φαινομένου αυτού, σε μεγαλύτερες μάλιστα διαστάσεις, λόγω της κλιματικής αλλαγής είναι δεδομένο ότι θα προκαλέσει άνοδο της στάθμης της θάλασσας σε τέτοιο βαθμό, ώστε να προκαλέσει εκτεταμένες καταστροφές στις ακτογραμμές της Βόρειας και της Νότιας Αμερικής, αλλά και στην Ευρώπη και την Ασία, με ανυπολόγιστο κόστος σε ανθρώπινες ζωές, αλλά και στην παγκόσμια οικονομία.

Από την άλλη πλευρά όμως, υπάρχουν και κάποιοι που δε φαίνεται να δυσαρεστούνται ιδιαίτερα από το άνοιγμα του «βορείου περάσματος», το οποίο επιτρέπει τη διέλευση υπερδεξαμενόπλοιων από τον Ατλαντικό Ωκεανό στον Ειρηνικό. Πρόκειται κυρίως για εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην εξόρυξη και τη μεταφορά πετρελαίου. Για κάθε μέρα που ο Αρκτικός Ωκεανός παραμένει ανοικτός, εκτιμάται ότι εκατοντάδες πλοία από την Ευρώπη και τις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ και του Καναδά θα προτιμήσουν τη συντομότερη και σαφώς οικονομικότερη διαδρομή, αντί να περάσουν από τη διώρυγα του Παναμά, ή να περιπλεύσουν τη Νότια Αμερική. Οι συνέπειες στο περιβάλλον από ένα ατύχημα θα είναι εφιαλτικές, θυμίζοντας την καταστροφή του «Έξξον Βαλντέζ» που κατάστρεψε μεγάλες περιοχές στην Αλάσκα το 1989.

Υπό εξαφάνιση τα κοράλλια

Το πρώτο οικοσύστημα που θα εξαλειφθεί πλήρως μέχρι το τέλος του αιώνα μας θα είναι οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, σύμφωνα με τον καθηγητή του πανεπιστημίου του Σίδνεϊ Πίτερ Σέιλ. Ο έγκριτος επιστήμονας υποστηρίζει στο νέο του βιβλίο που κυκλοφόρησε μόλις χθες ότι οι αποικίες κοραλλιών, οι οποίες αποτελούνται από ζώα και όχι από φυτά όπως πιστεύουν πολλοί, έχουν δεχθεί μεγάλη πίεση από την επίδραση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα «που μέσα στα επόμενα 30 με 40 χρόνια θα έχουν μειωθεί στο ελάχιστο, ενώ το πολύ σε 90 χρόνια θα έχουν εξαφανιστεί εντελώς». Αν και καλύπτουν μόλις το 0,1% των ωκεανών, τα κοράλλια αποτελούν κοιτίδα βιοποικιλότητας, μεγαλύτερη από εκείνη των τροπικών δασών στον Αμαζόνιο και την κεντρική Αφρική. Εκτός από νέες φαρμακευτικές ουσίες, οι οποίες προέρχονται από τους οργανισμούς που φιλοξενούνται στις θαλάσσιες αυτές «οάσεις», περίπου 250 εκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται άμεσα από τους υφάλους, καθώς είτε ζουν στις ατόλλες γύρω από τους υφάλους, ή βγάζουν τα προς το ζην από το ψάρεμα και άλλες συναφείς δραστηριότητες. Ο καθηγητής Σέιλ πάντως παρουσιάζεται ιδιαίτερα απαισιόδοξος, καθώς υποστηρίζει ότι πρωτοβουλίες τοπικού χαρακτήρα δε μπορούν να αντιστρέψουν την κατάσταση και μια παγκόσμια πολιτική προστασίας των υφάλων προσκρούει σε κάθε λογής συμφέροντα.

"Ακόμα και αν μειωθούν αύριο οι εκπομπές ρύπων, το λιώσιμο των πάγων θα συνεχιστεί για 1000 χρόνια" λέει Έλληνας ειδικός

Όπως αναφέρει στον Ε.Τ. ο κ. Θεόδωρος Καρακώστας, διευθυντής του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), ανεξάρτητα από το εάν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής σε παγκόσμιο επίπεδο έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια, για να σταθεροποιηθούν οι δείκτες που σχετίζονται με αυτό θα χρειαστούν εκατοντάδες χρόνια.  «Ακόμα και εάν υποθέσουμε ότι από αύριο σταματήσουν όλες οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και ότι ο ανθρώπινος παράγοντας δεν συμβάλλει πλέον στην επιδείνωση του κλίματος, θα πρέπει να περάσουν εκατοντάδες χρόνια για να μιλήσουμε για ανάκαμψη του περιβάλλοντος», σημειώνει ο ίδιος. «Όπως φαίνεται και από το διάγραμμα της Διακυβερνητικής Eπιτροπής του ΟΗΕ για την αλλαγή του κλίματος (IPCC), ακόμα και εάν οι εκπομπές ρύπων μειωθούν την επαύριον, το λιώσιμο των πάγων θα συνεχιστεί για περίπου μία χιλιετία, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας για τουλάχιστον 5 αιώνες, ενώ η σταθεροποίηση της θερμοκρασίας θα συμβεί μετά από 100-120 χρόνια και του επιπέδου CΟ2 στην ατμόσφαιρα μετά από 100 με 300 χρόνια», καταλήγει ο καθηγητής του ΑΠΘ.

Ελλάδα και κλιματική αλλαγή

Αγνώριστη… θα είναι η χώρα μας στο μέλλον, σύμφωνα με τις περισσότερες μελέτες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια, καθώς οι προβλέψεις τους για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή μας παραμένουν εφιαλτικές. Η αύξηση της θερμοκρασίας και η μείωση των βροχοπτώσεων εντείνει το φαινόμενο της ερημοποίησης στην Ελλάδα μετατρέποντας την σε… Σαχάρα, ενώ η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα έχει ως αποτέλεσμα τη δραματική μείωση των ακτογραμμών της χώρας και την μετατροπή κατοικήσιμων περιοχών σε… πλημμυρισμένα τοπία. 

Αρκετοί είναι οι Έλληνες επιστήμονες που επισημαίνουν κατά καιρούς το μέγεθος των αλλαγών που θα επιφέρει η επιδείνωση του κλίματος στις ελληνικές περιοχές. Η υπερθέρμανση του πλανήτη εξαιτίας του φαινομένου του θερμοκηπίου, το λιώσιμο των πάγων, η μόλυνση του περιβάλλοντος και η παρέμβαση του ανθρώπινου παράγοντα οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στον «αφανισμό» πολλών ελληνικών.

Έρευνα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών που αφορά το φαινόμενο της ερημοποίησης χαρακτηρίζει το 34% των περιοχών της χώρας ως υψηλού κινδύνου, το 49% μέτριου κινδύνου και μόλις το 17% χαμηλού κινδύνου. Στο 1/3 των περιοχών που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο είναι όλα τα νησιά του Αιγαίου, ορισμένες περιοχές της Ανατολικής Πελοποννήσου, της Στερεάς Ελλάδας και Εύβοιας, αρκετά τμήματα της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας και της Θράκης, καθώς και η Κεντρική και Νοτιοανατολική Κρήτη. Παράλληλα, περίπου έξι εκατομμύρια στρέμματα, δηλαδή το 15% των παραθαλάσσιων πεδινών περιοχών της χώρας που καλλιεργούνται εντατικά, εκτιμάται ότι θα εξαφανιστούν.

Την ίδια στιγμή, εκτιμήσεις των ερευνητών από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) κάνουν λόγο για μέσο όρο απώλειας των ακτών της χώρας σε ρυθμό που αγγίζει το ένα μέτρο κάθε χρόνο, με το φαινόμενο να αναμένεται να γίνει εντονότερο στις περισσότερες περιοχές που περιβάλλονται ή συναντούν θάλασσα. Στον μακρύ αυτόν κατάλογο συμπεριλαμβάνονται πολλά νησιά του Αιγαίου, ανάμεσα στα οποία η Ρόδος, η Κως, η Χίος, η Λέσβος και η Σίφνος, η λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, το Δέλτα του Έβρου, ο Δυτικός Θερμαϊκός και περιοχές της Κορινθίας. Έτσι, μέσα στα επόμενα ενενήντα χρόνια περισσότερα από 800 τετραγωνικά χιλιόμετρα ακτογραμμών λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και των κλιματικών αλλαγών θα εξαφανιστούν.

Ωστόσο ποια είναι τα αποτελέσματα της μελέτης σχετικά με τις οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα; Πρόσφατη έρευνα της Τράπεζας της Ελλάδος, έδειξε ότι εάν δεν υπάρξει άμεση δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στη χώρα μας, η ζημία που θα προκύψει μέχρι το 2100 θα φθάσει τα 701 δισ. ευρώ. Θα ισοδυναμεί δηλαδή με το τριπλάσιο του σημερινού ετήσιου ΑΕΠ! Ενδεικτικά, το κόστος για την ελληνική οικονομία των μέτρων μόνο για την μείωση των εκπομπών εκτιμήθηκε ότι συνολικά θα φθάσει τα 113 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2050 και τα 142 δισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το 2100.

Παναγιώτης Μαυραγάνης

Πιερ Κοσμίδης