Κατάδυση στα 305 μέτρα: O Έλληνας "άνθρωπος-υποβρύχιο" και η αποστολή στα Αντικύθηρα

«ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΑ 2014»: Η ΝΕΑ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΑΒΥΣΣΟ

Το ειδικό καταδυτικό σκάφανδρο ExoSuit της αμερικανικής εταιρείας JFWhite είναι το πλέον σύγχρονο του είδους του για υποβρύχιες εξερευνήσεις σε βάθη μέχρι και 305 μέτρα. Χρειάστηκε 15 χρόνια για να κατασκευαστεί και κόστισε 1 εκατομμύριο δολάρια. Ο δύτης έχει τη δυνατότητα με σχετικά σύντομη εκπαίδευση να επισκεφτεί με ασφάλεια δυσπρόσιτες περιοχές του βυθού. Η  διάρκεια παραμονής στα μεγάλα βάθη δεν αποτελεί πλέον περιορισμό και η μετάβαση στην επιφάνεια μετά την ολοκλήρωση της αποστολής είναι άμεση.

1. Το σύστημα παροχής οξυγόνου επιτρέπει πολύωρες καταδύσεις και διαθέτει απόθεμα διάρκειας 50 ωρών.
2. Ισχυρά φώτα τύπου LED
3. Οι βραχίονες διαθέτουν πένσες και κοπτικά εργαλεία
4. Το βάρος του σκαφάνδρου είναι 240 κιλά
5. Τα πέλματα διαθέτουν ειδικούς αισθητήρες που επιτρέπουν στο δύτη να ελέγξει τις κινήσεις του προς όλες τις κατευθύνσεις.
6. Σύστημα οπτικών ινών παρέχει επικοινωνία με την επιφάνεια, καταγράφει σε βίντεο όσα βλέπει ο δύτης και επιτρέπει στην ομάδα επιφανείας να ελέγχει όλες τις ζωτικές λειτουργίες, την πίεση και τα επίπεδα οξυγόνου.
7. Διάφανος ακρυλικός θόλος για πανοραμικό πεδίο όρασης
8. Τέσσερις κινητήρες υδροπροώθησης ισχύος 1,6 ίππων
9. Το ExoSuit χωρίζεται στο ύψος του θώρακα σε δύο τμήματα
10. 18 αρθρωτά συστήματα παρέχουν στο δύτη την απαραίτητη ευελιξία για ευκολία κινήσεων σε οποιοδήποτε βάθος.

Στο ημερολόγιο της ανέλκυσης των μοναδικών πολιτισμικών θησαυρών -μεταξύ των οποίων αγάλματα όπως ο Φιλόσοφος, ο Έφηβος των Αντικυθήρων αλλά και ο περίφημος Μηχανισμός των Αντικυθήρων- από το ομώνυμο ναυάγιο που πραγματοποίησαν οι Συμιακοί σφουγγαράδες στις αρχές του προηγούμενου αιώνα αναφέρεται ότι κύλησαν στο βυθό δίπλα από το ναυάγιο «ένας μαρμάρινος ίππος» και άλλες αρχαιότητες.

Σήμερα, περισσότερα από 2.000 χρόνια μετά τη βύθιση του πλοίου και 114 χρόνια μετά την ανακάλυψή του και την ανέλκυση μέρους του φορτίου του, μια νέα αποστολή φιλοδοξεί να φέρει στην επιφάνεια τα μυστικά του Ποσειδώνα, με τη βοήθεια της τελευταίας λέξης της τεχνολογίας, στο πλαίσιο του προγράμματος «Αντικύθηρα 2014».

Ο επαγγελματίας δύτης Αλέξανδρος Σωτηρίου προετοιμάζεται πυρετωδώς για την κατάδυση στην άβυσσο των Αντικυθήρων, η οποία ενδέχεται να φέρει στην επιφάνεια αρχαιολογικά ευρήματα που θα προκαλέσουν -για μια ακόμα φορά- παγκόσμια αίσθηση. Μόλις πριν από λίγες ημέρες ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του στις εγκαταστάσεις του Ωκεανογραφικού Κέντρου του Woods Hole μαζί με τους πρώτους από τα υπόλοιπα μέλη της ερευνητικής ομάδας, το Δρα Θεοτόκη Θεοδούλου και τον Φιλ Σορτ, επανδρώνοντας εναλλάξ τις θέσεις αυτοδύτη χειριστή, προσωπικού υποστήριξης καταδύσεων και επόπτη, αποκτώντας την απαραίτητη τεχνογνωσία για υποβρύχιες επιχειρήσεις. «Το ExoSuit είναι απλά ένα υποβρύχιο που το φοράς. Τις ημέρες της εκπαίδευσης εκτίμησα τη σημασία της ομάδας» αναφέρει στον «ΤτΚ» ο κ. Σωτηρίου και συμπληρώνει: 

«Ο πιλότος σφραγίζεται στο εσωτερικό ενός ολόσωμου σκαφάνδρου η λειτουργία του οποίου παρακολουθείται και υποστηρίζεται από τα υπόλοιπα μέλη στην επιφάνεια. Έχω χτίσει την καταδυτική μου αυτοπεποίθησή μου συνηθίζοντας να αντιμετωπίζω δυσκολίες στηριζόμενος στις δικές μου ικανότητες δεχόμενος τη βοήθεια του καταδυτικού μου συντρόφου όταν αυτή υπάρχει. Η πρόκληση που αντιμετώπισα ήταν να συμφιλιωθώ με την νέα πραγματικότητα της εξάρτησης από τον εξοπλισμό και την ομάδα υποστήριξης. Είναι σπουδαίο σε μια τέτοια στιγμή να ξέρεις ότι είσαι με τους ικανότερους ανθρώπους στον πλανήτη με εξοπλισμό ασύγκριτης τελειότητας».

Η διαδικασία μετατροπής ανθρώπου σε… υποβρύχιο

Ο κ. Σωτηρίου περιγράφοντας στον «ΤτΚ» την περίπλοκη διαδικασία μετατροπής του σε… υποβρύχιο, σημειώνει ότι χρειάζεται να… συρρικνωθεί προκειμένου να περάσει από τον περιορισμένο χώρο: «Έχοντας τοποθετήσει ο πιλότος τα κάτω άκρα στο αντίστοιχο τμήμα του συστήματος και περιμένοντας να χαμηλώσει ο κορμός προσπαθεί να συρρικνωθεί. Τα δύο κομμάτια ενώνονται στην μέση και ασφαλίζουν από την εξωτερική πλευρά. Ένας διάφανος ακρυλικός θόλος εφαρμόζει τελικά σαν προσωπίδα απομονώνοντας τον εξωτερικό κόσμο. Η φωνή του επόπτη ακούγεται καθησυχαστική μέσα από τα ακουστικά και συνοδεύει τον πιλότο στο μοναχικό του ταξίδι. 

Στο παρασκήνιο δεσπόζει ο ήχος του ηλεκτρικού ανεμιστήρα του φίλτρου απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα και ο σποραδικός ψεκασμός οξυγόνου. Οι ώρες περνούν δίχως να το συνειδητοποιήσει κανείς καθώς η εργασία απαιτεί συγκέντρωση. Δεν είναι εύκολο να λειτουργεί κανείς με πένσες αντί για δάχτυλα αλλά με την εξάσκηση αυτό αλλάζει. Ένας κοινός σουγιάς βρίσκεται βιδωμένος στο ένα από τα δύο άκρα και αν και φαίνεται ακατόρθωτο αρχικά, με λίγη εξάσκηση οι πιλότοι καταφέραμε να τον ανοίξουμε, ασφαλίσουμε, απασφαλίσουμε και να τον κλείσουμε σε μόλις 12 δευτερόλεπτα».

Το σύστημα ExoSuit ανήκει στην αμερικάνικη κατασκευαστική εταιρία JFWhite και σχεδιάζεται να διατεθεί μέσω του Ωκεανογραφικού Κέντρου του Woods Hole για την αρχαιολογική έρευνα που προγραμματίζεται το ερχόμενο φθινόπωρο από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού στο Ναυάγιο των Αντικυθήρων, υπό τη διεύθυνση της κ. Α. Σίμωση.

Το πρόγραμμα «Αντικύθηρα 2014» υπάγεται στις προγραμματισμένες δραστηριότητες της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και υποστηρίζεται τεχνολογικά και οικονομικά από το Αμερικανικό Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο του Woods Hole με επιπλέον χρηματοδότηση και στήριξη από την Hublot, το Ίδρυμα Αικατερίνη Λασκαρίδου, την JFWhite, την Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρία Επιστημονικής Έρευνας και Εκπαίδευσης «ΑΡΓΩ» και άλλους.