Το χαμένο Ηράκλειο αποκαλύπτει… τρισδιάστατα μυστικά

Το αρχαίο λιμάνι του Ηρακλείου, στο Δέλτα του Νείλου στην Αίγυπτο ήταν για αιώνες το μεγαλύτερο της Μεσογείου, πριν ακόμα ιδρυθεί η Αλεξάνδρεια. Όταν λόγω γεωλογικών φαινομένων και της αύξησης της στάθμης της θάλασσας εξαφανίστηκε κάτω από τα κύματα πριν από 1200 περίπου χρόνια, η φήμη του Ηρακλείου, όπως το αποκαλούσε ο Ηρόδοτος αλλά και όλοι οι αρχαίοι Έλληνες, άρχισε να φθίνει.

Πέρασε στη λήθη της Ιστορίας, μέχρι τη στιγμή που -σχεδόν κατά τύχη- στις αρχές της χιλιετίας ενάλιοι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν με έκπληξη σε απόσταση 6 περίπου χιλιομέτρων από τις σημερινές ακτές της Αιγύπτου πλήθος μνημείων, αγάλματα, δεκάδες ναυάγια αλλά και χιλιάδες άλλα αντικείμενα που χρονολογούνται από τη φαραωνική περίοδο της Αιγύπτου, τα οποία παρέμειναν αναλλοίωτα, προστατευμένα σε ένα παχύ στρώμα άμμου και ιλύος.

Μετά από χιλιάδες ώρες υποβρυχίως και την ανέλκυση πολλών από τα πλούσια ευρήματα που φωτίζουν την περίοδο αυτή της Ιστορίας, ενάλιοι αρχαιολόγοι από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης σε συνεργασία με εξειδικευμένους επιστήμονες κατάφεραν να δημιουργήσουν για πρώτη φορά τρισδιάστατη απεικόνιση της πόλης.

Το Ηράκλειο ή Θώμις, όπως την αποκαλούσαν οι Αιγύπτιοι, «ξαναγεννήθηκε» όπως ακριβώς ήταν στην ακμή της, βασισμένο στα ακριβή τοπογραφικά δεδομένα που συνέλλεξαν οι ειδικοί κατά τις πολυετείς έρευνές τους. «Καταφέραμε να αποκαταστήσουμε τρισδιάστατα την πόλη, καθώς αξιοποιήσαμε όλα τα στοιχεία που προήλθαν από κοπιαστικές έρευνες», σχολίασε σχετικά ο καθηγητής ενάλιας αρχαιολογίας στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Ντέιμιαν Ρόμπινσον. «Στο κέντρο της υπήρχε ο γιγάντιος ναός του Άμμωνος, ο οποίος περιβαλλόταν από κανάλια και μικρότερα κτίσματα, όπως το τελωνείο, ο φάρος, οι λιμενικές εγκαταστάσεις», συμπλήρωσε ο ίδιος. Η ηλεκτρονική τρισδιάστατη αποτύπωση του λιμανιού φωτίζει κάθε λεπτομέρειά του και αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο για την κατανόηση της ζωής στην αρχαιότητα, καθώς το Ηράκλειο ήταν διαμετακομιστικό κέντρο που ένωνε την Αίγυπτο με την Ελλάδα και τη Φοινίκη.

Τα ευρήματα που περιμένουν τη σειρά τους να ξαναβρεθούν στην επιφάνεια είναι δεκάδες χιλιάδες, μεταξύ των οποίων τουλάχιστον 64 πλοία, 700 λίθινες άγκυρες και δεκάδες αγάλματα, μεταξύ των οποίων κάποια που ξεπερνούν τα οκτώ μέτρα σε ύψος. «Είμαστε μόλις στην αρχή των ερευνών. Το Ηράκλειο είναι ίσως το καλύτερα διατηρημένο υποβρύχιο μουσείο του κόσμου και θα χρειαστούμε τουλάχιστον 200 χρόνια για να καταφέρουμε να φέρουμε όλα τα αρχαία στην επιφάνεια», δήλωσε ο Φρανκ Όντιο, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας που αποτύπωσε τρισδιάστατα τη βυθισμένη πόλη.