Ταξιδάκι διάρκειας 70 χιλιάδων... ετών

Το τέλος εποχής που σηματοδότησε η οριστική απόσυρση των διαστημικών λεωφορείων ανοίγει νέους δρόμους στην εξερεύνηση του Διαστήματος. Αμφίβολο όμως είναι αν οι ΗΠΑ θα καταφέρουν να διατηρήσουν την πρωτοκαθεδρία στα ερευνητικά προγράμματα, καθώς η αεροδιαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ, η NASA, διαθέτει πλέον έναν αισθητά μικρότερο προϋπολογισμό για την επίτευξη των στόχων της.

Το νέο πενταετές πρόγραμμα, που καλύπτει όλες τις δραστηριότητές της μέχρι το 2015, ανέρχεται στα 100 δισ. δολάρια, ένα ποσό που αρχικά φαίνεται δυσθεώρητο, η πραγματικότητα όμως είναι μάλλον διαφορετική. «Είναι πλέον σαφές ότι η τρέχουσα οικονομική συγκυρία απαιτεί αναδιανομή των κονδυλίων και κυρίως τη σύμπραξη με ιδιωτικούς φορείς και επενδυτικά σχήματα», σχολίασε ο Τσαρλς Μπίβιν, στέλεχος του τομέα έρευνας της NASA, ο οποίος συμπλήρωσε: «Οι στόχοι μας πλέον είναι να στείλουμε εξερευνητικούς δορυφόρους, ώστε να προλειάνουμε το έδαφος για μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές με απώτερο σκοπό τον εποικισμό πλανητών».

Το κενό που αφήνει η NASA, όμως, σπεύδουν να καλύψουν οι αντίστοιχες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ESA), η ρωσική αεροδιαστημική υπηρεσία (Roskosmos), αλλά και πρωτοβουλίες χωρών που επιθυμούν και εκείνες ένα κομμάτι διαστημικής… πίτας, όπως η Κίνα, η Ινδία και η Ιαπωνία.

Αποστολή στον Αρη

Ο ανεφοδιασμός του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού αλλά και η μεταφορά αστροναυτών μετά τη συνταξιοδότηση των διαστημικών λεωφορείων γίνονται πλέον μόνο με τους διαστημικούς θαλαμίσκους Σογιούζ. Το ρωσικό «μονοπώλιο» έχει πρόσθετα οφέλη για τη διαστημική βιομηχανία της χώρας: «Σε συνεργασία με την ESA προχωρούμε στο σχεδιασμό επανδρωμένης αποστολής στον Αρη», αποκάλυψαν αξιωματούχοι της Roskosmos. 

Αν και δεν υπάρχει ακριβές χρονοδιάγραμμα, στόχος είναι να αξιοποιηθεί η εμπειρία από ένα πρωτότυπο πείραμα που διεξάγεται σε ένα… γκαράζ της Μόσχας: Εθελοντές σε καθεστώς πλήρους απομόνωσης για 520 μέρες, όσο διαρκεί ένα ταξίδι μέχρι τον «κόκκινο πλανήτη», έχουν γίνει αντικείμενο μελέτης, ώστε να διαπιστωθεί πόσο επηρεάζεται ο άνθρωπος από τη μακροχρόνια παραμονή του σε συνθήκες που αναπαριστούν ένα διαπλανητικό ταξίδι.

Tαξίδι διάρκειας μερικών… χιλιάδων ετών

Πώς θα σας φαινόταν ένα ταξίδι διάρκειας μερικών… χιλιάδων ετών; Σε λίγες μέρες θα πραγματοποιηθεί στις ΗΠΑ ένα συνέδριο με θέμα τον εποικισμό πλανητών εκτός του ηλιακού μας συστήματος. Διοργανωτές δεν είναι κάποιοι τυχαίοι φαντασιόπληκτοι, αλλά η DARPA, ο οργανισμός που «ευθύνεται» μεταξύ άλλων για τη γέννηση -αρχικά για στρατιωτικούς σκοπούς- του Διαδικτύου, τη δεκαετία του 1960. Στόχος του συνεδρίου δεν είναι μόνο να διερευνηθούν οι επιστημονικές απαιτήσεις μιας τέτοιας αποστολής, αλλά και να εξεταστεί το γενικότερο πλαίσιο, ηθικό, ανθρώπινο και τεχνικό. Ο κοντινότερος «γείτονας» του ηλιακού μας συστήματος, το αστρικό σύστημα «Αλφα Κενταύρου», απέχει «μόλις» 4,3 έτη φωτός από τον πλανήτη μας. 

Ακόμα όμως και με το ταχύτερο διαστημόπλοιο που έχει μέχρι στιγμής κατασκευάσει ο άνθρωπος, το «Βόγιατζερ 1», που ταξιδεύει στο Σύμπαν με σχεδόν 50 χιλιάδες χιλιόμετρα την ώρα, ένα τέτοιο ταξίδι θα διαρκούσε ούτε λίγο ούτε πολύ 70 χιλιάδες χρόνια. Ερωτήματα όπως η ανθρώπινη αναπαραγωγή σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας, οι ηθικές αρχές, ακόμα και οι κοινωνικές σχέσεις πρέπει να εξεταστούν από την αρχή, σημειώνει η Ρετζίνα Ντιούγκαν, επικεφαλής της DARPA, και συμπληρώνει: «Από τη στιγμή που θα ξεκινήσει ένα διαστημόπλοιο το ταξίδι του χωρίς επιστροφή, όλα αλλάζουν. Ολα όσα ξέραμε πρέπει να τα ξεχάσουμε και θα δούμε πλέον τον άνθρωπο ως “παιδί των αστεριών”. Εκείνοι που θα φτάσουν στον τελικό προορισμό θα είναι μακρινοί απόγονοι των γήινων που ξεκίνησαν το ταξίδι πριν από χιλιάδες χρόνια και η Γη γι’ αυτούς θα είναι κάποιος μακρινός πλανήτης που δεν θα επισκεφθούν ποτέ».