Greece 1944-1945: Report by the Supreme Allied Commander Meditterranean to the Combined Chiefs of Staff

Αναβίωσαν σκηνές από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο | Για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε πανελλήνια ιστορική αναπαράσταση

Ένα ασυνήθιστο θέαμα περίμενε τους κατοίκους του Άργους πριν από λίγες ημέρες, όταν οι στρατώνες του Καποδίστρια γέμισαν με εικόνες αλλοτινών εποχών. Στρατιώτες που… ξεπήδησαν από τις σελίδες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ιστορικά οχήματα και μοτοσικλέτες, ακόμα και νοσοκόμες με ενδυμασία εποχής, τράβηξαν τα βλέμματα των επισκεπτών και προκάλεσαν το ενδιαφέρον για την ιστορική περίοδο που συγκλόνισε την ανθρωπότητα.

Ο κ. Ανδρέας Γαλανός, εκ των συμμετεχόντων στην πανελλήνια ιστορική αναπαράσταση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας, φορώντας τη στολή του Εύζωνα στα βουνά της Αλβανίας του ‘40, εξήγησε στον «Ε.Τ.» το σκεπτικό της ξεχωριστής αυτής πρωτοβουλίας: 

«Η παραστατική διδασκαλία που προσφέρει η θέαση πρωτότυπων στολών, οχημάτων και εξοπλισμού όλων των εμπλεκομένων αντιπάλων στον πόλεμο και η θεατρική αναπαράσταση ιστορικών γεγονότων και μαχών, αλλά και σκηνών της καθημερινότητας, προσφέρει στους νεότερους τα κατάλληλα ερεθίσματα για να διδαχθούν για σελίδες της πρόσφατης Ιστορίας που πολλές φορές παραμένουν στο σκοτάδι».

Στην αναπαράσταση συμμετείχαν 12 αναπαλαιωμένα στρατιωτικά οχήματα και μοτοσικλέτες και 40 περίπου αναβιωτές: Έλληνες Εύζωνοι του Αλβανικού Έπους, Ιερολοχίτες της Μέσης Ανατολής , Ριμινίτες της ΙΙΙ Ορεινής Ταξιαρχίας της ομώνυμης Μάχης το 1944 στην Ιταλία,  Βρετανοί και Καναδοί στρατιώτες, Αμερικανοί Rangers και αλεξιπτωτιστές, Γερμανοί αλεξιπτωτιστές όπως έδρασαν στην Κρήτη, καθώς και της μεραρχίας “Leibstandarte”, ακόμα και ναύτες του ΕΛΑΝ (ο ναυτικός κλάδος του ΕΛΑΣ). 

Όλοι οι παραπάνω κινούνταν σε διοράματα που απεικόνιζαν με ιστορική ακρίβεια σημεία ελέγχου του γερμανικού στρατού το 1941, νοσοκομείο εκστρατείας στη Μέση Ανατολή και το Ελ Αλαμέιν το 1942. 

Όλη η… επιχείρηση επιστροφής στο παρελθόν καταγράφηκε από πολεμικό ανταποκριτή, με ένα γνήσιο jeep του 1944 από την απόβαση στη Νορμανδία.

Εκτός όμως από τους αμιγώς ελληνικού ενδιαφέροντος αναβιωτές, δυο Ιάπωνες στρατιώτες ταξίδεψαν από την εξωτική… Θεσσαλονίκη, παρουσιάζοντας ένα σπάνιο ακόμα και για τα διεθνή πρότυπα μοντέλο στρατιωτών του Ιαπωνικού Αυτοκρατορικού Στρατού.

Οι αναβιωτές παρουσίασαν και εικονικές καταλήψεις κτιρίων , κάνοντας το σκηνικό ακόμα πιο ρεαλιστικό, ενώ ακόμα και η μουσική επένδυση της εκδήλωσης ήταν χαρακτηριστική,   καθώς μέλη της χορευτικής ομάδας των Athens Swing Cats, κομψές κυρίες με βέλο και φορέματα εποχής, συνοδευόμενες από  κυρίους με καπέλα και τιράντες, χόρεψαν κάτω από τους ήχους του Glenn Miller και άλλων καλλιτεχνών του ‘40, μεταφέροντας τους θεατές 70 και πλέον χρόνια πριν.

Ο «πολεμικός ανταποκριτής» κ. Άκης Παρασκευόπουλος, καταξιωμένος επαγγελματίας φωτογράφος, κατέγραψε στιγμές που αν κάποιος δε γνώριζε ότι συνέβησαν μόλις πριν από λίγες ημέρες, θα θεωρούσε ότι βρίσκονταν στο αρχείο εδώ και 70 και πλέον χρόνια, σημείωσε στον «Ε.Τ.»: «Ήταν ένα πραγματικό ταξίδι πίσω στο χρόνο σαν να βρεθήκαμε σε μια χρονομηχανή που μας ταξίδεψε στο 1940. Είμαστε μια ομάδα που αγαπάμε αυτό που κάνουμε και τώρα που έγινε η αρχή θα ακολουθήσουν και άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις. Βέβαια, τα εύσημα ανήκουν δικαιωματικά στον κ. Σπύρο Κυριακό, την «ψυχή» της διοργάνωσης». 

Το όλο εγχείρημα στηρίχτηκε ηθικά και υλικά από το Δήμο Άργους–Μυκηνών και το Δήμαρχο κ. Καμπόσο. Ο κ. Γαλανός, αποτιμώντας τον αντίκτυπο της εκδήλωσης, σημείωσε: «Η αποδοχή εκ μέρους του κοινού υπήρξε θερμή και εγκάρδια και το ενδιαφέρον, ειδικότερα της νέας γενιάς, μεγάλο και ειλικρινές. 

Οι ώρες βέβαια και η προσπάθεια των εθελοντών που δούλεψαν για την υλοποίηση της ιδέας του κ. Σπύρου Κυριακού, την επιτυχία της διοργάνωσης και ταξίδεψαν από όλη την Ελλάδα, δεν αποτιμώνται υλικά. Άλλωστε η καλύτερη ανταμοιβή για όλους μας υπήρξε το ενδιαφέρον του κόσμου που αγκάλιασε την προσπάθεια και έδειξε να ξεπερνάει τις όποιες προκαταλήψεις και δισταγμούς που κατά το παρελθόν προκαλούσε η απλή και μόνο θέαση στολών και στρατιωτών που έχουν σημαδέψει με μελανά χρώματα την Ιστορία της πατρίδας μας». 

ΤΟ ΔΙΣΕΛΙΔΟ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ "ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΥΠΟΥ" ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 13 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014

Οργή για την απαλλαγή "λόγω ανεπαρκών στοιχείων" ναζί εγκληματία πολέμου

Θύελλα έχει ξεσπάσει στη Γαλλία, καθώς δικαστήριο στην Κολωνία της Γερμανίας απάλλαξε σήμερα το πρωί  "λόγω ανεπαρκών στοιχείων"  έναν 89χρονο, ο οποίος στις 10 Ιουνίου του 1944 είχε συμμετάσχει με τη μονάδα του στη δολοφονία 462 αμάχων στο χωριό Οραντούρ συρ Γκλαν της Γαλλίας.



Αν και κατά τη διάρκεια της δίκης ο Βέρνερ Σ. (δε δόθηκε στη δημοσιότητα το επίθετό του) είχε ομολογήσει ότι βρισκόταν στο χωριό με την ειδικότητα του χειριστή βαρέος πολυβόλου, αρνήθηκε ότι ήταν υπεύθυνος για την εκτέλεση 25 γυναικόπαιδων καθώς και το ότι συμμετείχε στη συγκέντρωση εκατοντάδων άλλων αμάχων στην εκκλησία του χωριού όπου και κάηκαν ζωντανοί από τους Γερμανούς.



Τα ερείπια του χωριού παραμένουν όπως ακριβώς ήταν εκείνη τη μοιραία μέρα του 1944, προκειμένου να θυμίζουν την απάνθρωπη ανθρωποσφαγή των ναζί, μια "συνήθεια" που οι Γερμανοί εφάρμοσαν εκτεταμένα και στην Ελλάδα κατά την περίοδο της κατοχής, κατακαίοντας εκατοντάδες χωριά και δολοφονώντας, ενίοτε και με τη βοήθεια των ντόπιων δοσίλογων λακέδων τους, χιλιάδες Έλληνες πολίτες. 



Τα στοιχεία του 89χρονου Γερμανού, ο οποίος υπηρετούσε στα SS και συγκεκριμένα στη μηχανοκίνητη μονάδα "Ντερ Φίρερ", βρέθηκαν σε λίστα της κομμουνιστικής μυστικής αστυνομίας της Ανατολικής Γερμανίας, μαζί με εκείνα ακόμα 6 συμπολεμιστών του που ήταν ακόμα ζωντανοί στις αρχές του 2014.

20 στρατιώτες που συμμετείχαν στη σφαγή δικάστηκαν τη δεκαετία του 1950 και καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης, αλλά όλοι απελευθερώθηκαν μερικά χρόνια αργότερα.

Ο 89χρονος πάντως σε δηλώσεις του αρκέστηκε να πει "έκανα το καθήκον μου ως στρατιώτης".

Ατμόπλοιον "Πατρίς": Στέκεται όρθιο στο βυθό εδώ και 87 χρόνια

Ένα ακόμα άγνωστο ναυάγιο ταυτοποιήθηκε, κοντά στη νήσο Πάτροκλο του Σαρωνικού Κόλπου, από την καταδυτική ομάδα του Αντώνη Γράφα. Πρόκειται για το μικρό επιβατηγό ατμόπλοιο ΠΑΤΡΙΣ (πρώην γαλλικό SAINT REMI), το οποίο βυθίστηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της 15ης Ιουνίου 1927, μετά τον εμβολισμό του από το επιβατηγό ατμόπλοιο ΜΟΣΧΑΝΘΗ ΤΟΓΙΑ (πρώην βρετανικό γιότ CATANIA), λόγω λάθους ναυσιπλοΐας.

Το ιστορικό του ναυαγίου
Στις 22:50 της 14ης  Ιουνίου 1927, το ΠΑΤΡΙΣ, με 16 συνολικά επιβαίνοντες και υπό την διακυβέρνηση του γαλαξιδιώτη πλοιάρχου Γ. Κωστάλλου, απέπλευσε από τον Πειραιά με τελικό προορισμό την Νάξο. Στη 01:30 της 15ης  Ιουνίου βρέθηκε πλέοντας αντίθετα στην πορεία των επιβατηγών πλοίων ΜΟΣΧΑΝΘΗ ΤΟΓΙΑ και ΤΗΝΟΣ, τα οποία ερχόμενα από τη Σύρο κατευθύνονταν προς το λιμάνι του Πειραιά. Σε μικρή απόσταση και πίσω από τα προαναφερόμενα πλοία, ακολουθούσε το επιβατηγό ατμόπλοιο ΑΓΓΕΛΙΚΗ, ερχόμενο και αυτό από τη Σύρο. 

Το ΠΑΤΡΙΣ, προσπαθώντας να αποφύγει την επερχόμενη σύγκρουση και μη δυνάμενο να διέλθει ανάμεσα στα δυο πλοία, έστρεψε προς τα αριστερά εκθέτοντας την δεξιά πλευρά του στο με ταχύτητα ερχόμενο ΜΟΣΧΑΝΘΗ ΤΟΓΙΑ. Λόγω της μεγάλης ταχύτητας και της μικρής απόστασης ανάμεσα στα δυο πλοία, το ΜΟΣΧΑΝΘΗ ΤΟΓΙΑ προσέκρουσε και σφηνώθηκε με δύναμη στην πλευρά του ΠΑΤΡΙΣ. Αμέσως μετά, και κατά την προσπάθεια αποκόλλησης του ΜΟΣΧΑΝΘΗ ΤΟΓΙΑ, εισχώρησαν νερά στο ΠΑΤΡΙΣ με αποτέλεσμα να βυθιστεί σε ελάχιστο χρονικό διάστημα με δέκα ανθρώπους να χάνονται για πάντα στη σκοτεινή θάλασσα.         

Αμέσως μετά την βύθιση του ΠΑΤΡΙΣ ο πλοίαρχος του ΜΟΣΧΑΝΘΗ ΤΟΓΙΑ διέταξε την καθέλκυση των σωστικών λέμβων, με σκοπό την διάσωση των ναυαγών. Το συναγωνιζόμενο το ΜΟΣΧΑΝΘΗ ΤΟΓΙΑ επιβατηγό ατμόπλοιο ΤΗΝΟΣ, αν και είδε την σύγκρουση των δυο πλοίων, συνέχισε την πορεία του προς το λιμάνι του Πειραιά, χωρίς να προσφέρει καμία συνδρομή στο πλήρωμα του ΜΟΣΧΑΝΘΗ ΤΟΓΙΑ κατά την διάρκεια της διάσωσης των ναυαγών, αγνοώντας ταυτόχρονα παντελώς τους ναυτικούς κανόνες. Το επερχόμενο ατμόπλοιο ΑΓΓΕΛΙΚΗ ήταν εκείνο το οποίο σταμάτησε και βοήθησε το πλήρωμα του ΜΟΣΧΑΝΘΗ ΤΟΓΙΑ στην διάσωση των ναυαγών του ΠΑΤΡΙΣ.

Η «ταυτότητα» του Πατρίς
Το ΠΑΤΡΙΣ είχε ναυπηγηθεί το έτος 1902 στην Διέππη της Γαλλίας, σαν σιδερένιο αλιευτικό πλοίο με το όνομα SAINT REMI, από την εταιρεία E. Amblard & Cie Constructions Navales Mécanique et Chaudronnerie à Dieppe. Είχε ολικό μήκος 32 μέτρα και τονάζ 161 ΚΟΧ. Το 1911 αγοράστηκε από τους εφοπλιστές αδελφούς Χατζηκωνσταντή, μετασκευάσθηκε σε ακτοπλοϊκό επιβατηγό και νηολογήθηκε στον Πειραιά με το όνομα ΠΑΤΡΙΣ, το οποίο και διατήρησε μέχρι την βύθισή του. Μετά από αλλεπάλληλες αλλαγές ιδιοκτητών πουλήθηκε το έτος 1923 στον πολιτευτή Κορινθίας Απόστολο Ζούζουλα, υπό την κατοχή του οποίου και παρέμεινε μέχρι την απώλειά του. Την 1η Ιουνίου 1927 ο Α. Ζούζουλας εκμίσθωσε το πλοίο, προς 15.000 δραχμές τον μήνα και για διάστημα τριών μηνών, στους Κωνσταντίνο Γκινάκο και Δημήτριο Αιγινήτη, οι οποίοι το χρησιμοποίησαν για την πραγματοποίηση ενός αριθμού ταξιδιών ανάμεσα στον Πειραιά και την Παροναξία. Είχαν πραγματοποιηθεί ήδη δυο ταξίδια και το τελευταίο ταξίδι, κατά το οποίο βυθίστηκε το πλοίο, ήταν το τρίτο ταξίδι που πραγματοποίησε το ΠΑΤΡΙΣ υπό την εποπτεία των Γκινάκου-Αιγινήτη.   

Το ναυάγιο - Του Δημήτρη Γκαλών, ιστορικού ερευνητή
Το ναυάγιο βρίσκεται σε όρθια θέση στο βυθό. Το μέγιστο βάθος του ναυαγίου φτάνει τα 73 και το ελάχιστο τα 65 μέτρα. Το μεγάλο ρήγμα στο μεσοκάραβο, στην δεξιά πλευρά του ναυαγίου, το οποίο προήλθε από την πρόσκρουση και το σφήνωμα της πλώρης του ΜΟΣΧΑΝΘΗ ΤΟΓΙΑ, είναι ιδιαίτερα ορατό και είναι το μοναδικό ρήγμα που φέρει το ναυάγιο. Τα 87 χρόνια που έχουν παρέλθει από την βύθισή του δεν έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση του ναυαγίου, το οποίο εξακολουθεί να στέκει όρθιο χωρίς να φανερώνει στοιχεία κατάρρευσης και ιδιαίτερης φθοράς.

Το ναυάγιο του μικρού ακτοπλοϊκού επιβατηγού ατμόπλοιου ΠΑΤΡΙΣ δεν αποτελεί απώλεια από πολεμική ενέργεια, όπως τόσα άλλα ναυάγια των ελληνικών θαλασσών. Το γεγονός όμως ότι προέρχεται από την περίοδο του Μεσοπολέμου, κατά την οποία η ελληνική εμπορική ναυτιλία βρισκόταν σε περίοδο ριζικής αναγέννησης, μετά τις μεγάλες απώλειες που υπέστη κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το καθιστά αυτόματα σημαντικό ιστορικό μάρτυρα της περιόδου αυτής, αφενός λόγω των ιδιαίτερων ναυπηγικών και τεχνικών χαρακτηριστικών του, αφετέρου λόγω της συμμετοχής του σε ένα ατύχημα το οποίο προήλθε από μια συνήθεια η οποία ενίοτε βρίσκει εφαρμογή μέχρι σήμερα, τον συναγωνισμό και την συμμετοχή σε άτυπους αγώνες ταχύτητας πολλών πλοίων της ελληνικής επιβατικής ακτοπλοΐας.   

Η καταδυτική ομάδα
Αντωνης Γραφας – επικεφαλής καταδυτικής ομάδας
Κωστας Μυλωνακης – δύτης, υποβρύχιος φωτογράφος
Κωστας Κατσαρος - δύτης
Γιαννης Μουστακας - δύτης
Παναγιωτης Γαβριηλ- δύτης
Δημητρης Δαμίγος  δύτης
Δημήτρης Γκαλών – Ιστορική έρευνα και τεκμηρίωση
www.grafasdiving.gr

ΤΟ ΔΙΣΕΛΙΔΟ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ "ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΥΠΟΥ" ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 6 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014

ΠΙΕΡ ΚΟΣΜΙΔΗΣ pierrekosmidis.blogspot.com