Burdigala: 100 years since the sinking of the second largest shipwreck of the Greek Seas

TEXT BY PIERRE KOSMIDIS

PHOTOS BY DIMITRIS GALON

On November 14, 1916 the luxury liner S/S Burdigala, formerly known as "Kaiser Friedrich" struck a mine and sunk between Kea and Makronissos islands.



2016 marks the centenary of this shipwreck, the second largest in the Greek Seas, after the "Brittanic", which was lost  in 1916 too.



The luxurious ship had been requisitioned by the French government, in order to serve as a troop carrier during World War One (WW1).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΔΩ

READ MORE ON THE SCHEDULED EVENTS ON THE CENTENARY (1916-2016) SINCE THE SINKING OF HMHS BRITTANIC AND S/S BURDIGALA

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΔΩ

Just two nautical miles from the wreck of "Burdigala" there is another important shipwreck of the Greek Seas, that of the "Brittanic" sister ship of the infamous "Titanic", after hitting a mine on November 21, 1916 just one week after the sinking of the "Burdigala".

In December 1915 the "Burdigala" was requisitioned by the French State as an auxiliary cruiser and until her sinking, the elegant ship was serving as a troop and war material carrier to the ill fated "Gallipoli campaign" in the Dardanelles and to Thessaloniki.

The ship started her voyage from the naval base of Toulon, briefly stopped in Malta, before passing Maleas Cape  and arriving to Piraeus. 



From Piraeus she sailed through the Straits of Kea to Thessaloniki where on September 16, 1916 the Greek provisional government with the "pro-Entente" Prime Minister Eleftherios Venizelos was based, after the fall out with the King of Greece who wanted Greece to become allies with the Germans and not the British and the French.

On November 13, 1916 the ship started her return voyage from Thessaloniki to Toulon, in order to bring in more troops and war material. 

On the next day, November 14, at 10:45 in the morning, while the ship was about two nautical miles southwest of Cape St. Nicholas of Kea island,  a huge explosion rattled "Burdigala". 

The ship was struck on the right side amidships and the engine room started to flood. 

While the ship initially listed slightly, 20 minutes later the situation changed dramatically, as the water rushed into the front of the engines' second boiler room.

The listing increased and the captain gave the order to "Abandon Ship!" Immediately the crew launched the lifeboats and abandoned the doomed ship.

Just after 15 minutes, Burdigala broke in two by a second explosion and quickly disappeared beneath the waves, sinking off the northwest coast of Kea at a depth of 75 meters, where she remained forgotten until her discovery in 2008 in a research mission approved and licensed by the Department of Underwater Antiquities of the Ministry of Culture, by a team of Greek divers.

As reported by eyewitnesses, just one unlucky sailor was lost, a 22-year old engineer, who died from burns caused by the rupture of a steam pipe in the boiler room at the time of the explosion.

The ocean liner "Burdigala" was built in 1897 under the name "Kaiser Friedrich" for the shipping company Nord Deutscher Lloyd. She was 183 m long, 19 m wide and was equipped with two five-cylinder engines and  two bronze propellers, with a diameter of 6.19 meters each.

The Imperial German submarine U-73, is credited with the sinking of both the "Burdigala" and the "Brittanic". 

Although it was initially thought that the ocean liner was torpedoed, it has been ultimately proved beyond any doubt that the "Burdigala" was a victim of the minefield that was laid by the German submarine U-73, while the same minefield claimed  the "Brittanic" a week later.

The complete story of the wreck of "Burdigala", can be found at www.keadive.gr

Text by Dimitris Galon, historical researcher

When our diving team first visited the then "unknown wreck of Kea", in September 2008 , we saw a particularly beautiful and well-preserved wreck of an unknown large ship.

The shipwreck survey was conducted with the simultaneous research in libraries, files and museums and led to a fully documented identification of the wreck, as the ocean liner "S/S Burdigala", formerly known as "S/S Kaiser Friedrich". 

This is a ship which was historically connected with the development of transatlantic maritime transport during the second half of the 19th century, the race of large shipping companies to lead the great migration from Europe to the USA, but also the agony and death of the early 20th century, expressed through military operations of World War I.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΔΩ

The sinking of the "Burdigala", 183 meters in length and with a displacement of 20,100 tons is the second largest preserved shipwreck in modern history that has been discovered in the Greek seas, following the sinking of the "Brittanic", with both ships eternally resting in proximity. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΔΩ

DETAILS OF THE CENTENARY CELEBRATIONS OF THE BURDIGALA AND THE BRITANNIC SINKINGS

Averoff: An insider's view on the famous Greek armored cruiser - New story out soon!

Georgios Averof is a modified Pisa-class armored cruiser built in Italy for the Royal Hellenic Navy in the first decade of the 20th century. 

The ship served as the Greek flagship during most of the first half of the century. Although popularly known as a battleship in Greek, she is in fact an armored cruiser, the only ship of this type still in existence.

In 1984 the Navy decided to restore her as a museum, and in the same year she was towed to Palaio Faliro, where she is anchored as a functioning floating museum. 

She is berthed at Trocadero quay, next to Faliro Marina.

Mystery solved! The life and death of Xenophon Castrisos and the story behind a photo "somewhere in the Pacific"

It all began with a black and white photograph of a soldier reading a Greek newspaper, "somewhere in the Pacific" during WW2.

The newspaper is the "ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΚΗΡΥΞ" or "Hellenic Herald" and according to the caption "Xenophon Castrisos (Castles), an aerial photographer with the Royal Australian Air Force, reads the Hellenic Herald, a Greek-Australian newspaper, during World War II".

While the surname "Castrisos" or "Castrissios" is common in Kythera island, Greece, there are other places, such as Naxos island where this surname may be found.

This mystery, as to the exact origin of this WW2 soldier persisted and the best option would be to contact the John Oxley Library, State Library of Queensland, which owned this WW2 photo.

Image colorised by acclaimed artist Markos Danezis

Librarian Jennifer Freeman, professional, courteous and a keen researcher, provided me with all the info she could gather, including previously unpublished photos, as well as details to the life and death of this Greek, who emigrated as a young man to Australia, a land that he called home for the rest of his life.

Xenophon Castrisos was part of the BEF in Greece, as a photo of Australian soldiers with a Greek soldier and civilians under the Acropolis attest. 

Mrs. Jennifer Freeman explains:

"Based on what I've managed to piece together, there is most certainly a Kythera connection, and that connection is via the Freeleagus (Φριλίγγος) family.

• The 10-year-old Xenophon, taken in 1922 on Kythera, appears on page 59 (chapter 3) in the book:The Greeks in Queensland A History from 1859-1945 by Denis A Conomos. Brisbane: Copyright Publishing, 2002

Xenophon was the son of Maria Castrissios, née Freeleagus, nephew of Christy Freeleagus, the Greek Consul for Brisbane, Queensland, and grandson of Kosma Anthony Freeleagus of Kythera.

You can read about his uncle Christy Freeleagus in the Australian Dictionary of Biography.

Xenophon Castrisos - Presentation cups for rowing http://onesearch.slq.qld.gov.au/SLQ:SLQ_PCI_EBSCO:slq_digitool108256

Xenophon's full name was Xenophon Haralambous Castrissios as evidenced by his intention to naturalise. He was naturalised on 26 September, 1941.

According to this naturalisation documentation, he was born in Lourenço Marques (now known as Maputo, Mozambique) but on a passenger list dated 1939 he quotes the island of Rhodes as being his place of birth. 

This same document reveals his date of birth – 1 January 1912. 

Xenophon Castrisos wearing Greek costume for a community play, ca. 1930-1940

The National Archives also holds Xenophon’s WW2 service record, which gives Lourenço Marques as his birthplace and confirms the date of birth as 1/1/1912. 

This document reveals his war service. Unlike the WW1 service records held by the National Archives, the WW2 service records have not been digitised.

By checking the Ryerson Index to death notices I can report that Xenophon died in on the 2^nd November, 2000. 

A death notice was published in the Sydney Morning Herald the following day. 

To Willys MB τζιπ του 1944: Ο Άκης Παρασκευόπουλος αποκαλύπτει την αναγέννηση του μυθικού τζιπ

O διεθνώς καταξιωμένος φωτογράφος Άκης Παρασκευόπουλος είναι ο ευτυχής ιδιοκτήτης ενός ιστορικού οχήματος, ενός θρυλικού τζιπ Willys MB του 1944, με μηχανή 2.200 κ.εκ. που αποδίδει 55 ίππους, το οποίο με πολύ κόπο, προσωπική εργασία, μεράκι και χρήματα που αντιστοιχούν σε ένα σύγχρονο μικρομεσαίο  αυτοκίνητο, κατάφερε να φέρει και πάλι σε άριστη κατάσταση, του... κουτιού, όπως έλεγαν οι παλαιότεροι. 

READ THE ENGLISH VERSION OF THE RESTORATION PROJECT

Αφήνω τον Άκη Παρασκευόπουλο να ξετυλίξει το μίτο του μύθου που έγινε πραγματικότητα, με τα δικά του λόγια.

"Συνήθως, η επιθυμία για την απόκτηση ενός ιστορικού Jeep του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ξεκινάει σταδιακά και περνάνε χρονια, ίσως και δεκαετίες μεχρι να φτασει κάποιος στο σημείο να το αποκτήσει. Στη δική μου περίπτωση, η επιθυμία ξεκίνησε απο την παιδική ηλικία. 

Ήταν ένα όνειρο ζωής!

Για ενάμιση χρόνο, παρακολουθούσα μια αγγελία πώλησης που αφορούσε ένα τέτοιο όχημα, ώσπου κάποια στιγμή, εν μέσω καλοκαιρινών διακοπών, αποφάσισα να καλέσω στο τηλέφωνο τον τότε ιδιοκτήτη και να του δώσω μια προσφορά αγοράς. 

Προς μεγάλη μου έκπληξη, μετά από ενα 24ωρο μου τηλεφώνησε και καταλήξαμε σε συμφωνία. 

Έτσι λοιπον, ήρθε στην κατοχή μου τον Σεπτεμβριο του 2011 το Willys MB. Τότε βέβαια, δεν ειχα ιδέα τι μου επιφύλασσε η αγορά του.

Από τη στιγμή που το αγόρασα, έπεσα στα βαθιά, μπήκα σε εναν καινούριο κόσμο. 

Σκοπός μου, ήταν η σωστή αποκατάστασή του. 

Συγκεκριμένα, ήθελα να επαναφέρω το όχημα στην μορφή που είχε την 06/06/1944 D-Day, την ημέρα δηλαδή της απόβασης των συμμαχικών δυνάμεων στις παραλίες της Νορμανδιας. Ήταν μεγάλη πρόκληση, γιατι ήθελα να παραμείνω πιστός σε ολες τις λεπτομέρειες. 

Το όχημα ηταν μεν σε λειτουργική κατάσταση, αλλά πολύ παραμελημένο και με πολλά ανταλλακτικά από μεταγενέστερες περιόδους (πχ το παρμπρίζ και το σαζμάν) καθώς και αρκετές ελλείψεις. 

Ηταν επικίνδυνο και αναξιόπιστο στην οδήγηση. Με την βοηθεια του ιντερνετ, ξεκίνησα μια τεράστια έρευνα -η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα- για να μάθω αφ´ενός τι ακριβώς θα χρειαζόμουν, αλλα και πού θα το έβρισκα. 

Πέρασε καιρός προτού καταλήξω με ποιους θα συνεργαστώ και απο που θα αγοράσω τα απαραίτητα ανταλλακτικά.

Δικτυώθηκα και έγινα μελος σε διάφορα group και φόρουμ που αφορούν το Willys MB. 

Πολλά μέλη αυτών των ιστοσελίδων κάθε φορά που χρειαζόμουν βοήθεια, μου μετάφεραν πρόθυμα τη γνώση και την εμπειρία τους. 

Μετά απο ατελείωτο ψαξιμο, ξεκίνησα να αγοράζω ανταλλακτικα απο την Αγγλια και να επαναφέρω το jeep στην αυθεντικη του μορφή. 

Κομμάτι-κομμάτι το παζλ συμπληρωνόταν. Αισθητικά, η μεγαλη αλλαγή επήλθε μετά την τοποθέτηση των Combat Rims, των λαστιχων του πολεμου με το NDT προφιλ και του αυθεντικού διαιρουμενου παρμπριζ. 

Το 2012, συμμετείχα στον ετήσιο διαγωνισμο της ΦΙΛΠΑ, Concour d' Elegance όπου κέρδισα το πρώτο βραβείο αναπαλαίωσης στρατιωτικού οχήματος. 

Η έκπληξή μου ήταν μεγάλη, γιατί η αναπαλαίωση του οχήματός μου δεν είχε φτασει ακόμα στο επίπεδο που επιθυμούσα, αλλά αναμφισβήτητα, η αναγνώριση της προσπάθειάς μου, συνεισέφερε στο να συνεχίσω την αναπαλαίωση ακάθεκτος.

Στη συνέχεια, αφού το έβαψα μόνος μου, με το σωστό ματ Olive Drab χρώμα της εποχής, το όχημα είχε πλέον φτάσει σε ενα ικανοποιητικό επιπεδο αναπαλαίωσης, οπότε είχε έρθει η κατάλληλη στιγμή να ξεκινήσω μια ολική ανακατασκευή στα μηχανικά μέρη. 

Εδώ να σημειώσω, ότι ιδανικά, το σωστό είναι κάποιος να επισκευάσει πρώτα τα μηχανικα μέρη ενός οχήματος και μετα να προβεί σε αισθητικές αλλαγές. 

Στην περίπτωσή μου δυστυχώς, αυτό δεν ήταν εφικτό, γιατι δεν ειχα δικό μου χωρο, ούτε τα απαραίτητα χρήματα.

Με την πάροδο του χρόνου και με την βοήθεια ενος φίλου βρεθηκε ένας χώρος και μάλιστα κοντα στο σπίτι μου και ξεκίνησε η μηχανική αποκατάσταση. 

Καθετί μηχανικό λύθηκε μέχρι την τελευταία ροδέλλα,  ανακατασκευάστηκε ή επισκευάστηκε, ή μπήκε καινούργιο ανταλλακτικό.

Για παράδειγμα, λύθηκαν διαφορικά, σούστες, τρόμπες νερού, βενζίνης, λαδιού, καρμπυρατέρ, ντιστριμπιτέρ, κλπ. 

Στην μηχανή έγινε ρεκτιφιέ και από 0,40 ξαναγύρισε σε στάνταρ. Τοποθετήθηκαν καινούργια πιστόνια, ελατήρια, μεταλλάκια στροφάλου κ.α. 

Το σαζμάν του M38 και το βοηθητικό του αντικαταστάθηκαν από το αυθεντικό Τ84j χρησιμοποιώντας New Old Stock υλικά.

Η διαδικασία διάρκεσε περίπου ένα χρόνο, γιατί μπορούσαμε να δουλεύουμε μόνο τα Σαββατοκύριακα. 

  

Όσο διαρκούσε η ανακατασκευή, οι διασυνδεσεις μεσω διαδικτύου συνεχιζονταν και τον Ιούνιο του 2014, βρέθηκα στην Νορμανδια για τους εορτασμούς των 75 χρόνων απο την απόβαση της Νορμανδιας, παρέα με μέλη από τα διάφορα γκρουπ που παρακολουθούσα.

Ήταν ένα αξεχαστο ταξιδι που μου εδωσε την ευκαιρια να συναναστραφώ και να συνάψω φιλίες με ατομα που έχουν το ίδιο χόμπυ με μένα. 

Απο τοτε, κάθε χρόνο, γίνεται τουλάχιστον ένα ταξίδι στο εξωτερικο με σκοπό την συμμετοχή σε ιστορικές εκδηλώσεις.

Αξίζει να αναφερω συμπληρωματικά, οτι στο εξωτερικο ολοι οι ιδιοκτητες, οχημάτων ειναι και reenactors, αναβιωτές της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου, με τον κατάλληλο ρουχισμό και εξοπλισμό. 

Δηλαδή, οδηγός και όχημα πρέπει να συμβαδίζουν αισθητικά. 

Συνεπώς, η απόκτηση στολής Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου είναι μονόδρομος. 

Στην Ελλάδα είμαστε πίσω σε αυτό το θέμα και γίνονται πολύ αργά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.

Το Willys MB μου, εχει πλέον αναπαλαιωθεί ως Jeep πολεμικού ανταποκριτή "War Correspondent". 

Αυτο, ήρθε ως φυσικό επακόλουθο, όντας φωτογράφος στο επάγγελμα.

Συμμετέχει σε διαφορα events, υπό τη συνοδεία αυθεντικού εξοπλισμού Πολεμικού Ανταποκριτή, όπως γραφομηχανές, φωτογραφικές μηχανες, τρίποδα, κ.α.

Πλέον, συνεισφέρω προσφέροντας τη γνώση και την εμπειρία που έχω αποκομίσει ως τώρα, στην προσπάθεια που κάνουν φίλοι, ενίοτε και γνωστοί, να αναπαλαιώσουν το εκάστοτε όχημά τους.

Επίσης, συμβάλλω στην προσπάθεια να διαδοθεί το reenacting στην Ελλαδα, με στόχο να φτασουμε τα πρότυπα του Εξωτερικού τα οποία ειναι πολυ υψηλά.