Φθινοπωρινά μονοπάτια - Νέδα, Ερύμανθος, Νεμούτα: Ονειρικές αποδράσεις

Κείμενο: Κώστας Λαδάς- Κωνσταντίνος Μπιλάλης
Φωτογραφίες: Κώστας Λαδάς http://kostasladas.blogspot.com/

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 12 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ ΣΤΙΣ 5/10/2013

Η φύση έχει ήδη ξεκινήσει την προετοιμασία της για την αλλαγή εποχής ,όσο εμείς προσπαθούμε να ξεχάσουμε την αλμύρα του καλοκαιριού ,τις καυτές ακτίνες του ήλιου και τις νυχτερινές φεγγαρόλουστες βραδιές δίπλα στην παραλία. Οι αυξημένοι ρυθμοί της καθημερινότητας ίσως μας εμποδίζουν να καταλάβουμε αυτήν την προετοιμασία για την αλλαγή, όμως το φθινόπωρο είναι εδώ ,με διαφορετικά χρώματα ,μυρωδιές , και εικόνες, μας καλεί να αποδράσουμε από την πόλη και να το απολαύουμε . Να περιηγηθούμε σε τόπους άγνωστους για τους περισσότερους από εμάς, να γευτούμε τις πρώτες ψιχάλες της βροχής να θαυμάσουμε τον βαρυφορτωμένο του ουρανό ,και να ταξιδέψουμε στα δικά του μονοπάτια.

Καταρράκτες Νεμούτας

Ποταμός Ερύμανθος, παραπόταμος του Αλφειού. Ο Ερύμανθος πηγάζει από το ομώνυμο όρος και μετά τα Τριπόταμα αποτελεί το φυσικό σύνορο του Ν. Ηλείας με τους νομούς Αχαΐας και Αρκαδίας. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Ερύμανθος αναφέρεται και στους αρχαίους Ορφικούς ύμνους.

Κατά την αρχαιότητα, η ευρύτερη περιοχή του Ερύμανθου, αποτελούσε μία παραποτάμια χώρα πλούσια σε μύθους και ιστορίες, με πόλεις-κράτη όπως η Ψωφίδα, η Θέλπουσα και άλλες. Στις μέρες μας, τα χωριά της περιοχής δεν μας φέρνουν στο νου τον πλούτο των αρχαίων Πόλεων-Κρατών, όμως διατηρούν τον επιβλητικό φυσικό πλούτο τους. Για τον φυσιολάτρη είναι μία απολαυστική διέξοδος από τα τσιμενταρισμένα τοπία της πόλης. Μπορεί να προσελκύσει ανθρώπους όλων των ηλικιών, καθώς υπάρχουν πολλές δραστηριότητες που μπορεί κανείς λάβει μέρος. Κανόε-καγιάκ, αναρρίχηση-καταρρίχηση, καλλιτεχνική φωτογραφία, ποδηλασία, είναι μόνο μερικές από αυτές. Φυσικά, υπάρχουν πολλά μονοπάτια, που μπορεί κανείς να απολαύσει τα ορμητικά νερά, τους καταρράκτες, τα φαράγγια και όλη την άγρια ομορφιά ενός «παρθένου» τοπίου.

Εκεί, και στα γύρω χωριά, δραστηριοποιούνται μερικές ομάδες νέων ανθρώπων που με χαρά θα  μας ξεναγήσουνν στα πιο όμορφα τοπία της περιοχής. Είναι νέοι που αγαπούν τον τόπο τους και την φύση και καταβάλουν μεγάλη προσπάθεια να αναδείξουν τους «θησαυρούς» της.

Μηλιές-Νεράιδα

Πρόκειται για ένα χωριό πολύ λίγων κατοίκων, ως επί το πλείστον καλλιεργητών και κτηνοτρόφων. Βρίσκεται στους πρόποδες της Φολόης, σε υψόμετρο 570 μέτρα, 25 χιλιόμετρα βόρεια της Αρχαίας Ολυμπίας και 5 χιλιόμετρα δυτικά του Λάλα.  Αυτό που χαρακτηρίζει τις Μηλιές είναι η ηρεμία που μεταφέρει στον επισκέπτη και κάνοντας μία βόλτα στους, τρεις όλους κι όλους, δρόμους – ρούγες του χωριού νιώθεις να ξεχνάς τα προβλήματα που είχες μεταφέρει μαζί σου από την πόλη. Ο κάτοικος που θα σε χαιρετήσει, τα αναπαλαιωμένα πετρόχτιστα και οι μυρωδιές από τα τζάκια, σε μεταφέρουν στην εποχή που ο δρόμος ήταν χωμάτινος  και όλοι κυκλοφορούσαν με τα γαϊδουράκια τους για να πάνε στις καλλιέργειές τους. Αφού ήπιαμε ένα καφεδάκι στο καφενείο, με ανανεωμένη την ενέργειά μας, ξεκινήσαμε για τον επόμενο σταθμό που είχε προγραμματίσει ο οδηγός μας.

Σε απόσταση 1,5 χιλιομέτρου, πηγαίνοντας δυτικά, είναι η αρχή του ποταμού Ενιπέα.  

Αναβλύζοντας από τα φαράγγια που δημιουργούνται ανάμεσα στα χωριά Μηλιές, Δούκα και Λάσδικα, κατηφορίζει για να ενωθεί με την κοίτη του ποταμού Αλφειού και να καταλήξει στο Ιόνιο Πέλαγος. Στους ντόπιους είναι γνωστός με το όνομα Αύρα, Άβρα ή Άβουρα. Το όνομα του Ενιπέα προέρχεται από την ελληνική μυθολογία και τον ομώνυμο ήρωα. Επρόκειτο για ένα πολύ όμορφο παραποτάμιο θεό, τον οποίο ερωτεύθηκε η Τυρώ, κόρη του Σαλμωνέα, βασιλιά της Ήλιδας. Κατά τον Όμηρο, ο θεός δεν ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της κόρης και ο Ποσειδώνας, όντας ερωτευμένος μαζί της, εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία. Πήρε την μορφή του Ενιπέα και πλάγιασε μαζί της στις εκβολές του ποταμού. Οι τοπικοί θρύλοι αναφέρουν ότι ο Ενιπέας εμφανίζεται ακόμη και σήμερα και λούζει τα μαλλιά του στις όχθες του ποταμού.

Η πυκνή βλάστηση με τους πλάτανους και τους κισσούς, τα απόκρημνα φαράγγια με τις σπηλιές τους και τα άγρια αρωματικά βότανα που διαχέουν το άρωμά τους σε όλη την περιοχή, συνθέτουν ένα άγριο και επιβλητικό σκηνικό. Πολύ πιθανόν, αυτός να είναι και ο λόγος, που αυτό το παρθένο τοπίο είναι τόσο πλούσιο σε θρύλους για Νεράιδες και Ξωτικά. Ιδιαίτερα δε, γύρω από τις νεροτριβές για τα υφαντά που υπήρχαν παλαιότερα. Οι ιστορίες αυτές παραμένουν ζωντανές στις μέρες μας από στόμα σε στόμα και από γενιά σε γενιά και είναι πολλοί που ορκίζονται ότι έχουν δει κάποιο από αυτά τα πλάσματα, κάποιες νύχτες, με γεμάτο φεγγάρι. Στις εκδηλώσεις, μάλιστα, που γίνονται στις όχθες του ποταμού τα καλοκαίρια, έχουν ειπωθεί αρκετές από αυτές τις ιστορίες. Ίσως να μην είναι τυχαίο, ότι το επόμενο χωριό μετά τις Μηλιές και δίπλα στον ποταμό, ονομάζεται Νεράιδα!

Κοντά στις πηγές του ποταμού και δίπλα στις όχθες του, είναι χτισμένο και το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής. Τώρα πλέον είναι ανακαινισμένο και δεν φαίνονται τα χρόνια που έχουν περάσει από πάνω του. Έχει πολύ σημαντική ιστορία, όμως, καθώς κατά την επανάσταση του 1821, ήταν ένας από τους συχνούς σταθμούς του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Όποτε περνούσε για να πάει στην Ζάκυνθο να συναντηθεί με τους υπόλοιπους οπλαρχηγούς και να συζητήσουν τα θέματα του αγώνα, σταματούσε στην Αγία Παρασκευή για να προσευχηθεί και περάσει τη νύχτα του. Αξιοθέατο που σώζεται ακόμη είναι και ο νερόμυλος - μπαρουτόμυλος, που με το μπαρούτι που παρήγαγε, τα γύρω χωριά κατάφεραν να αντισταθούν στους Τούρκους. Σημαντικό είναι να αναφερθεί, ότι ο δρόμος που ακολουθούσαν για τη προώθησή του, περνούσε μέσα από τα φαράγγια και έτσι ήταν δύσκολο να καταφέρουν να τους ανακόψουν.

Η δική μας πορεία μέσα από το ποτάμι αντίθετα,  ήταν άκρως αναζωογονητική και καθηλωτική ορισμένες φορές. Οι εικόνες που εμφανίζονταν απανωτά μπροστά μας ήταν βγαλμένες από πίνακες των καλύτερων ζωγράφων. Ακολουθώντας, λοιπόν, καρέ – καρέ την μαγεία του ποταμού,  φτάσαμε στην τοποθεσία που οι ντόπιοι ονομάζουν «θεογέφυρο». Σε αυτό το σημείο οι βράχοι που πλαισιώνουν την κοίτη ενώνονται και σχηματίζουν μία σήραγγα λίγων μέτρων. Τα λίγα μέτρα όμως έρχονται σε απόλυτη αντίθεση με την υπέρτατη ομορφιά των περίεργα διαμορφωμένων σταλαγμιτών, της μόνιμης βροχής από την οροφή και των κατάφυτων τοιχωμάτων του εσωτερικού. Δεν γνωρίζουμε την προέλευση του ονόματος «θεογέφυρο» αλλά σίγουρα το μυαλό του επισκέπτη θα αναλύσει τα συνθετικά της λέξης και θα μείνει περισσότερο στο πρώτο συνθετικό.

Νέδα

Η Νέδα είναι ποτάμι της Πελοποννήσου στα σύνορα των νομών Ηλείας και Μεσσηνίας . Οι πηγές του βρίσκονται στο όρος Λυκαίο και εκβάλλει στο Ιόνιο πέλαγος μεταξύ των ακτών Κυπαρισσίας και Ζαχάρως.

Είναι ένα από τα δυο ποτάμια στην Ελλάδα που έχει θηλυκό όνομα ,το όποιο πήρε από την νύμφη Νέδα. Σύμφωνα με το μύθο, όταν η Ρέα γέννησε το Δία, τον έδωσε στη νύμφη Νέδα, θεότητα των νερών, για να τον προστατέψει από τον άνδρα της Κρόνο. Εκείνη θήλασε το βρέφος μαζί με τις νύμφες Θεισόα και Αγνώ, το έλουσε και το έπλυνε στο κεφαλάρι στο Λύκαιο, που αργότερα έγινε το θρυλικό ποτάμι που πήρε το όνομά της. Επίσης, σύμφωνα με η μυθολογία, με τη Νέδα συνδέονται η Δήμητρα, η Περσεφόνη και ο Πλούτωνας.

Ένα μεγάλο τμήμα του ποταμού διασχίζει χαράδρα με πολύ πυκνή βλάστηση ,ενώ κατά μήκος της πορείας του δημιουργούνται καταρράκτες ,με τον μεγαλύτερο από αυτούς να βρίσκεται στην Φιγαλία.

Η διαδρομή του ποταμού είναι περίπου 32 χιλιόμετρα, μια εκπληκτική μαιανδρική πορεία μέσα από στενά φαράγγια ,χαράδρες πνιγμένες στην βλάστηση και πέτρινα τοξωτά γεφύρια ,συνθέτοντας έτσι ένα μοναδικού φυσικού κάλους τοπίο.

Η πεζοπορία στον ποταμό έχει  εύκολες και δύσκολες διαδρομές ,όμως όποια και αν επιλέξει ο επισκέπτης θα γεμίσει με εικόνες αξέχαστες ,καθώς κάθε σημείο του ποταμού έχει την δική του ομορφιά

Από το χωριό Πλατάνια η θέα στην καρδιά της Νέδας κόβει την ανάσα και ένας κατηφορικός φιδωτός δρόμος με απότομες κλίσεις μήκους 3,6 χιλιόμετρων θα μας οδηγήσει εκεί που αφρίζει η Νέδα .Στο τέλος του δρόμου ,ένα πέτρινο τοξωτό γεφύρι και μερικές ξύλινες ταμπέλες θα μας οδηγήσουν στο μονοπάτι που σκαρφαλώνει στις απότομες πλαγιές μέσα από συκιές ,πουρνάρια και βελανιδιές.

Το μονοπάτι είναι φτιαγμένο με λαξευμένα σκαλοπάτια στο χώμα και την πετρά και αναρριχάται στο χείλος μιας εκπληκτικής χαράδρας στο βάθος της οποίας φαίνεται η σκοτεινή σπηλιά όπου οδηγούνται τα νερά του ποταμού.

Το πρώτο κατέβασμα από το μονοπάτι θα μας οδηγήσει σε μια μικρή λιμνούλα όπου ρίχνει μέσα της τα νερά του ένας από του καταρράκτες της Νέδας. Εκεί οι τολμηροί τους καλοκαιρινούς μήνες μπορούν να κολυμπήσουν στα υπέροχα άλλα παγωμένα νερά της  και να απολαύουν τις εκπληκτικές μυρωδιές μέντας και φασκομηλιάς από τις υγρές πλαγιές .

Περνάμε το ξύλινο γεφυράκι της λιμνούλας και σε λίγο το μονοπάτι σταματά στο ασβεστωμένο ξωκλήσι της Παναγίας ,φωλιασμένο στον κάθετο πέτρινο τοίχο ,όμορφο ,απλό και περιποιημένο ,ενώ ένα  μικρότερο μονοπάτι στα δεξιά του θα μας οδηγήσει στην κορυφή του καταρράκτη ,σε ένα πλάτωμα με πυκνή βλάστηση .

Εδώ ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει τα ορμητικά νερά του καταρράκτη που πέφτουν από αρκετό ύψος με τις ακτίνες του ήλιου να δημιουργούν εντυπωσιακούς συνδυασμούς χρωμάτων και για τους τολμηρούς μια βουτιά στα παγωμένα του νερά θα μείνει βαθιά χαραγμένη στην μνήμη τους . Πλήθος από αγριολούλουδα είναι φυτρωμένα στις άκρες των μονοπατιών ,βάζοντας την δική τους χρωματιστή πινελιά στου φυσικούς πινάκες που δημιούργησε η φύση , ενώ στις πιο δύσκολες διαδρομές, για όσους θελήσουν να εξακολουθήσουν ,θα χρειαστούν τα απαραίτητα εφόδια πεζοπορίας.

Κανοε και καγιάκ θα είναι μια νέα εμπειρία για τους αρχάριους στα ήρεμα σημεία του ποταμού ,ενώ για τους έμπειρους μετατρέπεται σε μια περιπετειώδη αναμέτρηση για ακόμη μια φορά με τις δυνατές υδάτινες καμπύλες του.

Θέλουν να κάνουν... delete στον Μπιλ Γκέιτς

Ένας «κρυφός» πόλεμος με άγνωστη προς το παρόν έκβαση μαίνεται αυτές τις ημέρες στα άδυτα της Microsoft, καθώς τρεις επενδυτές που κατέχουν άνω του 5% του χαρτοφυλακίου του κολοσσού της πληροφορικής απαίτησαν την… εκπαραθύρωση του Μπιλ Γκέιτς από την ηγεσία της Microsoft, της εταιρείας που ίδρυσε ο ίδιος με τον Πολ Άλεν πριν από 38 χρόνια. Οι επίδοξοι… σφετεριστές της εξουσίας του Γκέιτς θεωρούν πως η παρουσία του λειτουργεί ανασταλτικά στην εξέλιξη της εταιρείας και η επιρροή που ασκεί στο Διοικητικό Συμβούλιό της είναι δυσανάλογη σε σύγκριση με τις μετοχές που διαθέτει.

Ο 58χρονος αμερικανός, ο οποίος πλέον κατέχει μόλις το 4,5% των μετοχών της εταιρείας είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος του Κόσμου για το 2013, σύμφωνα με τη λίστα δισεκατομμυριούχων του Bloomberg, με την περιουσία του να ανέρχεται στα 72,7 δις δολάρια (53,5 δις ευρώ περίπου). Αν και έχει αφοσιωθεί με τη σύζυγό του Μελίντα στη διοίκηση του φιλανθρωπικού ιδρύματος που έχει συστήσει, έχοντας ήδη διαθέσει 28 δις δολάρια για αγαθοεργίες, με τον ίδιο να έχει δηλώσει ότι σκοπεύει να δωρίσει το 95% της περιουσίας του στον οργανισμό που φέρει το όνομα της συζύγου και το δικό του, ο ρόλος του ωστόσο στη διοίκηση της Microsoft παραμένει σημαντικός. Εκείνος ήταν που διάλεξε το διάδοχό του Στιβ Μπάλμερ, ο οποίος ανέλαβε τα ηνία της εταιρείας το 2000, ενώ μετά την ανακοίνωση της αποχώρησής του πριν από ένα μήνα, ο Γκέιτς φημολογείται ότι επιδιώκει να επιβάλλει άλλο πρόσωπο της απόλυτης εμπιστοσύνης του στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου.

Η είδηση πάντως της εξώθησης σε αποχώρηση του Γκέιτς έγινε δεκτή με ανάμικτα συναισθήματα από άλλα επενδυτικά σχήματα που έχουν ποντάρει δισεκατομμύρια στη Microsoft, η αξία της οποίας αποτιμάται στα 277 δις δολάρια (204 δις ευρώ περίπου) και τα καθαρά της κέρδη το 2012 ξεπέρασαν τα 22 δις. Ο Τοντ Λόουενστιν, επικεφαλής του fund HighMark Capital με δηλώσεις του στο πρακτορείο Reuters τόνισε ότι «μια τέτοια κίνηση έπρεπε να έχει γίνει εδώ και καιρό, η παλιά φρουρά πρέπει να δώσει τη θέση της σε νέο αίμα που θα είναι σε θέση να χαράξει μια στρατηγική που θα είναι προσαρμοσμένη στο μέλλον της εταιρείας». Από την άλλη πλευρά, η Κιμ Κάφι Φόρεστ της Fort Pitt Capital Group θεωρεί πως «η σκέψη και μόνο του εξαναγκασμού σε αποχώρηση του Γκέιτς θα καταφέρει σοβαρό πλήγμα στη Microsoft και θα προκαλέσει περαιτέρω τριγμούς σε μια τόσο κρίσιμη φάση».

Ο Γκέιτς κατείχε το 49% του μετοχικού κεφαλαίου της Microsoft το 1986 και μετά από συμφωνία με το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας, ρευστοποιεί 80 εκατομμύρια μετοχές ετησίως. Μέχρι το 2018 εκτιμάται ότι ο πλουσιότερος άνθρωπος του Κόσμου θα έχει στα χέρια του μόλις μια μετοχή του κολοσσού της πληροφορικής, θέτοντας έτσι και τυπικά τέλος στη μετοχική του σχέση με το… «παιδί» του. Το αν θα πάρει και την άγουσα για τα… αποδυτήρια από το κέντρο αποφάσεων της Microsoft είναι κάτι που θα ξεκαθαρίσει το προσεχές διάστημα. Παραμένει αναμφισβήτητο πάντως ότι χάρη σε εκείνον η εταιρεία συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες παγκοσμίως, αν και η έλευση των «έξυπνων» κινητών και των φορητών υπολογιστών έχει καταφέρει σοβαρό πλήγμα στις δραστηριότητές της, με την Apple και τη Samsung να θεωρούνται πλέον οι πρωτοπόροι στο χώρο.

Μπιλ Γκέιτς, μικρά μυστικά πίσω από ένα μεγάλο μυαλό

Είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος του Κόσμου με 72,7 δις δολάρια

Έχει διαθέσει για φιλανθρωπίες 28 δις δολάρια

Σκοπεύει να δωρίσει το 95% της περιουσίας του σε αγαθοεργίες

Το IQ του είναι 170

Αν ήταν κράτος, θα ήταν το 37^ο πλουσιότερο παγκοσμίως

Όταν ήταν 17 ετών πούλησε στο σχολείο του το πρώτο πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή για 4.200 δολάρια

Άρχισε τις σπουδές του στο Harvard το 1973, τις εγκατέλειψε το 1975 για να ιδρύσει τη Microsoft και επέστρεψε το 2007 για να πάρει το πτυχίο του.

Συνελήφθη το 1977 για τροχαίες παραβάσεις

Παντρεύτηκε τη Μελίντα την Πρωτοχρονιά του 1994 και έχουν 3 παιδιά (2 κορίτσια και ένα αγόρι)

Οι «σκιές» στο λαμπερό μύθο

Εκείνοι που τον γνωρίζουν προσωπικά τον χαρακτηρίζουν «απόμακρο», «κυνικό», «δεσποτικό», «ανταγωνιστικό» και «τελειομανή». Χαρακτηριστικά τα οποία αναμφίβολα συνέβαλλαν στο να οικοδομήσει την αυτοκρατορία του, την ίδια ώρα όμως τον απομάκρυναν από πολλούς στενούς του συνεργάτες. Χαρακτηριστικός είναι ο «αστικός μύθος» που κυκλοφορούσε στα γραφεία της εταιρείας, σύμφωνα με τον οποίο αν δεν έμενε ικανοποιημένος από τη δουλειά κάποιου συναδέλφου του, έλεγε πάντα «άστο, θα το κάνω εγώ, είναι η πιο ηλίθια πρόταση που έχω ακούσει ποτέ». Ο συγκεντρωτισμός και η καχυποψία, ακόμα και για τους στενότερους φίλους του, τον αποξένωσε ακόμα και μέσα στην εταιρεία του, με τον άλλοτε στενό του φίλο και συνιδρυτή της Microsoft Πολ Άλεν να σημειώνει στην αυτοβιογραφία του ότι «μπορούσε να γίνει σε μια στιγμή ο πιο απαίσιος άνθρωπος του πλανήτη», παραδεχόμενος ωστόσο ότι «είναι λαμπρή διάνοια».

Χασομέρια που ανεβάζουν την... πίεση

Αν σας έρχεται να πετάξετε το τηλέφωνο από το … παράθυρο κάθε φορά που καλείτε έναν αριθμό και ακούτε να επαναλαμβάνεται άπειρες φορές το μαγνητοφωνημένο μήνυμα «όλες οι γραμμές είναι κατειλημμένες, παρακαλώ αναμείνατε στο ακουστικό σας», συνοδεία… ελαφράς μουσικής, ίσως σας παρηγορήσει ότι δεν είστε ο μόνος που τρέφετε παρόμοια συναισθήματα. Αντιθέτως, η αναμονή στις τηλεφωνικές κλήσεις κατέκτησε την περίοπτη πρώτη θέση σε σχετική δημοσκόπηση, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Βρετανία και κατέγραψε τα πιο ενοχλητικά… χασομέρια.

Σε έναν κόσμο που «τρέχει» με… υπερηχητικές ταχύτητες, κάθε διαδικασία που επιβραδύνει τους ρυθμούς της καθημερινότητάς μας, αντιμετωπίζεται με ολοένα και περισσότερη δυσπιστία και ενόχληση από τους πολίτες, όπως διαπιστώνουν οι ειδικοί που πραγματοποίησαν την έρευνα: «Το φαινόμενο των καθυστερήσεων στις συναλλαγές και τις επικοινωνίες δεν περιορίζεται στις δημόσιες υπηρεσίες, όπως θα ανέμεναν πολλοί, αλλά έχει γενικευθεί σε κάθε έκφανση της κοινωνικής δραστηριότητας, είτε αυτή αφορά στην αναμονή μιας κλήσης, είτε στην ουρά μιας τράπεζας, ακόμα και στο χρόνο που σπαταλά κάποιος περιμένοντας τη σειρά του στον οδοντίατρο».

Απότοκο του σύγχρονου τρόπου ζωής, το υποχρεωτικό -λόγω συνθηκών- χασομέρι δεν είναι πλέον η αγαπημένη και αναγκαία πολλές φορές συνήθεια εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο που επιλέγουν να ρίξουν τους ρυθμούς της καθημερινότητάς τους, αλλά μια ενοχλητική πραγματικότητα που ανεβάζει την… πίεση και προκαλεί έντονα συναισθήματα οργής και εκνευρισμού, με δυσάρεστες πολλές φορές συνέπειες για τη γενικότερη κατάσταση της ψυχικής τους υγείας, όπως αναφέρουν οι συντάκτες της έρευνας.

Εκτός όμως από την ενόχληση που προκαλεί η τηλεφωνική αναμονή, ενδιαφέρον παρουσιάζουν και άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις που είμαστε στο… «περίμενε». Από την αναμονή στον οδοντίατρο, μέχρι τον αργό πελάτη στην ουρά του ταμείου στο σούπερ μάρκετ και από το μποτιλιάρισμα στους δρόμους, μέχρι το… «στήσιμο» σε ένα ραντεβού, οι λόγοι για τους οποίους το… υποχρεωτικό χασομέρι έχει πλέον εξελιχθεί σε μάστιγα, δεν αφορούν τελικά μόνο τους Βρετανούς πολίτες που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση, αλλά φαίνεται ότι αποτυπώνουν μια πραγματικότητα που ανταποκρίνεται σε κατοίκους πολλών χωρών του λεγόμενου αναπτυγμένου κόσμου.

ΒΟΧ 1

Ο δεκάλογος του… χασομέρη

1.      Η τηλεφωνική αναμονή, συνοδεία ενοχλητικής μουσικής και ηχογραφημένου μηνύματος.

2.        Η καθυστέρηση του ντελίβερι

3.        Το… περίμενε μιας πτήσης που καθυστέρησε

4.        Το μποτιλιάρισμα στους δρόμους

5.        Η διαδικασία έκδοσης τραπεζικής κάρτας

6.        Η αναμονή για τεχνικό οικιακού εξοπλισμού

7.        Η ουρά στο γιατρό, ειδικά στον οδοντίατρο

8.        Το… σπρώξιμο και το περίμενε στη στάση του λεωφορείου

9.        Το… «στήσιμο» σε ένα ραντεβού

10.     Η καθυστέρηση άφιξης του μετρό

ΒΟΧ 2

Εκτός όμως από το υποχρεωτικό και αναπόφευκτο πολλές φορές χάσιμο χρόνου, υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις που το αίμα φτάνει στο… κεφάλι, σύμφωνα με την ίδια έρευνα

1.        Κλήσεις από αγνώστους για τηλεφωνική πώληση προϊόντων

2.        Διαφημιστικά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου

3.        Πελάτες που καθυστερούν την ουρά στο σούπερ μάρκετ

4.        Αγενείς υπάλληλοι σε δημόσιες υπηρεσίες

5.        «Κλέψιμο» της σειράς στην ουρά μιας υπηρεσίας

6.        Πάτημα «νάρκης» ζώου συντροφιάς στο δρόμο.

7.        Αργός οδηγός σε λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας

8.        Δυνατή συνομιλία με κινητό τηλέφωνο σε δημόσιο χώρο

9.        Άνθρωποι που τρώνε με το στόμα ανοικτό

10.     Μάσημα τσίχλας ή τροφής με τη συνοδεία… ενοχλητικών ήχων.

ΠΗΓΗ Barclays Survey

Μπαρμπαθωμάς: Ένα άγνωστο ναυάγιο, σε βάθος 87 μέτρων, αποκαλύπτεται

O Μπαρμπαθωμάς… ναυάγησε

Ιστορικές Φωτογραφίες: Αρχείο οικογένειας Ξηραδάκη

Φωτό ναυαγίου: Ελένη Τσουροπούλου

Κείμενο Κώστας Θωκταρίδης - Άρης Μπιλάλης

ΔΗΜΟΣΙΕΥΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 11 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ

Κοντά στο φάρο Αγκάλιστρο της Μακρονήσου ένα ναυάγιο αποτέλεσε πρόσφατα στόχο της καταδυτικής ομάδας των Κ.Θωκταρίδη, Γ.Βασιλάτου και Ε.Τσουρουπούλου, οδηγώντας στην αποκάλυψη ενός ναυαγίου ιδιαίτερης ομορφιάς και με πλούσιο παρελθόν. Το μότορσιπ ΜΠΑΡΜΠΑΘΩΜΑΣ έχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία καθώς είχε ναυπηγηθεί το 1915 στην Αγγλία ως αποβατικό τύπου X-lighter για τις ανάγκες των συμμαχικών αποβάσεων στην Καλλίπολη.

Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου τα σκάφη αυτά κρίθηκαν ως πλεονάζοντα και εκποιήθηκαν. Το 1929 ο κρητικός έμπορος Στ. Γιαλεράκης αγόρασε ορισμένα σκάφη αυτού του τύπου και τα μετέτρεψε σε φορτηγίδες. Ένα από αυτά, το ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Γ., πουλήθηκε το 1953 στον Ξενοφώντα Ξηραδάκη που μαζί με τους γιούς του εργαζόταν σε ανελκύσεις ναυαγίων. Το πλοίο μετασκευάστηκε σε συνεργείο ανέλκυσης ναυαγίων και μετονομάστηκε σε ΚΑΠΕΤΑΝ ΞΕΝΟΦΩΝ. Σε αυτό είχαν τοποθετηθεί δυο φορτωτήρες, ένας στην πλώρη του που είχε ανυψωτική ικανότητα 30 τόνων και ένας των 5 τόνων στην πρύμνη του.

Στις 23 Σεπτεμβρίου 1972 το πλοίο, με κυβερνήτη τον Μιχαήλ Ξηραδάκη, εργαζόταν στην ανέλκυση του 148 τόνων πετρελαιοκίνητου ΜΑΡΑΘΟΚΑΜΠΟΣ που είχε βυθιστεί τον Ιούνιο του 1971 σε βάθος 32 οργιών κοντά στο φάρο Αγκάλιστρο της Μακρονήσου.

Κατά τη διαδικασία ανύψωσης ενός πλωτήρα βάρους 3-4 τόνων μέσα στο κύτος, το σκάφος άρχισε ξαφνικά να διατοιχίζεται με αποτέλεσμα να αποκοπεί το συρματόσχοινο και ο πλωτήρας να πέσει μέσα στο κύτος. Από την πτώση του δημιουργήθηκε ρήγμα στον πυθμένα, από το οποίο και άρχισε εισροή υδάτων η οποία δεν στάθηκε δυνατόν να αντιμετωπιστεί από τις αντλίες με αποτέλεσμα το πλοίο να πάρει κλίση και να βυθιστεί μισή ώρα αργότερα.

Το ναυάγιο του ΜΠΑΡΜΠΑΘΩΜΑΣ αποτελεί σήμερα ένα καταδυτικό προορισμό με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το σκάφος στέκεται όρθιο στο βυθό, σε βάθος ογδόντα επτά μέτρων, με τον τριποδικό γερανό να παραμένει στη θέση του κατάπλωρα. Ένα δίχτυ ανεμότρατας έχει πιαστεί στον ιστό και κυμματίζει παρασυρόμενο από τα θαλάσσια ρεύματα. Η θαλάσσια φύση έχει καλύψει το ναυάγιο που αποτελεί φιλόξενο τόπο για λογίς θαλάσσιας ζωής. Η καλή κατάσταση του ναυαγίου σε συνδιασμό με την εξαιρετική ορατότητα που χαρακτηρίζει την περιοχή προσφέρουν στους αυτοδύτες μια ξεχωριστή εμπειρία.

Η κορυφή του πλανήτη σε κίνδυνο

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 10 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ "ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ"

Του Δημήτρη Ιμπραήμ, Συντονιστή Εκστρατειών Greenpeace

Κάθε χρόνο περίπου τέτοια εποχή, ανακοινώνονται τα επίσημα στοιχεία για το θερινό ελάχιστο του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής. Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, τα επίσημα στοιχεία για φέτος δεν είχαν ακόμα ανακοινωθεί, αλλά σίγουρα για άλλη μια χρονιά ο θαλάσσιος πάγος θα φτάσει το ιστορικό χαμηλό ρεκόρ της περασμένης χρονιάς, ενώ δεν αποκλείεται η πιθανότητα να το ξεπεράσει.

Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι η Αρκτική είναι – αν όχι η πιο σημαντική - μία από τις πιο σημαντικές περιοχές για ολόκληρο τον πλανήτη. Οι πάγοι της αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία πίσω στο διάστημα (φαινόμενο ‘albedo’ ή ‘φωταύγεια’ στα ελληνικά), σταθεροποιώντας το κλίμα της Γης και διατηρώντας την ‘δροσερή’. Η μείωση της έκτασης των πάγων σημαίνει ότι όλο και περισσότερη θερμότητα συσσωρεύεται στους ωκεανούς επιταχύνοντας έτσι τη διαδικασία υπερθέρμανσης της Γης. Τα τελευταία 30 χρόνια η έκταση των πάγων έχει μειωθεί κατά το ένα τρίτο, ενώ έχει χαθεί περίπου το 75% του όγκου τους.

Δυστυχώς, η Αρκτική (όπως και η Ανταρκτική) θερμαίνεται ταχύτερα από κάθε άλλη περιοχή στον πλανήτη και αυτό είναι μία εξέλιξη που θα έπρεπε να μας τρομάζει.

Το permafrost της Αρκτικής (αιώνια στρώματα πάγου ή παγωμένου εδάφους) κρύβει τεράστιες ποσότητες μεθανίου, ενός αερίου του θερμοκηπίου που είναι περίπου 20 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα. Αν η ποσότητα αυτή εκλυθεί στην ατμόσφαιρα όσο λιώνουν οι πάγοι της Αρκτικής, θα έχουμε χάσει το παιχνίδι (τον πλανήτη) για πάντα: θα είναι οριστικά αδύνατον να συγκρατήσουμε τις μην αναστρέψιμες κλιματικές αλλαγές.

Σε ένα τέτοιο σενάριο οι επιστήμονες εκτιμούν άνοδο της μέσης πλανητικής θερμοκρασίας κατά 4-6 °C ως το τέλος του αιώνα σε σύγκριση με τα επίπεδα της προβιομηχανικής περιόδου. Για να αναλογιστεί κανείς το μέγεθος της αύξησης, αρκεί να αναλογιστεί ότι μέχρι σήμερα η μέση πλανητική θερμοκρασία έχει ήδη αυξηθεί κατά 0,8°C.

Με άλλα λόγια: όσο αυξάνεται η θερμοκρασία του πλανήτη, τόσο μειώνονται οι πάγοι στην Αρκτική που με τη σειρά τους προκαλούν μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας.

Δεν είναι όμως όλοι δυσαρεστημένοι με τέτοια εξέλιξη. Οι μεγαλύτεροι πετρελαϊκοί κολοσσοί αυτού του πλανήτη, όπως η Shellκαι η Gazprom, θέλουν να εξορύξουν πετρέλαιο για πρώτη φορά στην Αρκτική καθώς αποκτούν ευκολότερη πρόσβαση, όσο λιώνουν οι πάγοι. Περισσότεροπετρέλαιοόμωςδενσημαίνειμόνοπερισσότερεςκλιματικέςαλλαγές. 

Μέχρι και σήμερα η πιο σύγχρονη διαθέσιμη τεχνολογία δεν είναι ικανή για να αντιμετωπίσει μία ενδεχόμενη διαρροή πετρελαίου στο ευαίσθητο οικοσύστημα της Αρκτικής. Αν μάλιστα συνεκτιμηθεί ότι οι ίδιες εταιρίες (υπεύθυνες για εκατοντάδες ατυχήματα, μικρά και μεγάλα) είναι διατεθειμένες να υποθηκεύσουν το μέλλον ενός ολόκληρου πλανήτη για να εκμεταλλευθούν πετρελαϊκά κοιτάσματα που δεν αρκούν να καλύψουν την ποσότητα που καταναλώνουμε σε  τρία χρόνια, τότε μιλάμε για καθαρή τρέλα.

Ευτυχώς όμως – έστω και αν σήμερα είναι είδος σε ανεπάρκεια - υπάρχει ακόμα λογική σε αυτόν τον κόσμο. Ήδη μέσα σε ένα χρόνο, σχεδόν 4 εκατομμύρια πολίτες από ολόκληρο τον πλανήτη έχουν υπογράψει για την προστασία της Αρκτικής και την ανάδειξή της σε παγκόσμιο καταφύγιο. Ένα παγκόσμιο κίνημα που αγωνίζεται για την απαγόρευση της βιομηχανικής αλιείαςκαι της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων στην κορυφή του κόσμου, γεννιέται.

Ένα από τα πιο ενεργά σημεία αυτού του πλανήτη για την προστασία της Αρκτικής είναι η Ελλάδα. Δεκάδες χιλιάδες πολίτες έχουν ήδη υπογράψει την έκκληση, ενώ περισσότεροι από 2.500 συμμετείχαν στην παγκόσμια ποδηλατοπορεία που διοργανώθηκε την περασμένη Κυριακή σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ρέθυμνο.

Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που αγωνίζονται για να αλλάξουν το μέλλον αυτού του πλανήτη, στην Ελλάδα, την Αρκτική ή οπουδήποτε αλλού. Όσο περισσότεροι τόσο καλύτερη η πιθανότητά μας.

Τα μυστικά της ναυαγιαίρεσης του Costa Concordia

Οι ενθουσιώδεις κραυγές των λιγοστών τουριστών και των μονίμων κατοίκων του νησιού Τζίλιο σκέπασαν για λίγο τους ήχους του εργοταξίου μιας μοναδικής στα παγκόσμια χρονικά επιχείρησης: «Επιτέλους, άρχισε να κουνιέται!» ακούγεται από τους δέκτες της τηλεόρασης. Η ανέλκυση του μισοβυθισμένου κρουαζιερόπλοιου Costa Concordia έχει καταφέρει να τραβήξει πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας. Το κόστος ναυαγιαίρεσης έχει ήδη εκτιναχθεί πάνω από τα 600 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η αρχικές εκτιμήσεις ανέφεραν ότι ο τελικός λογαριασμός θα ανερχόταν σε… μόλις 240 εκατομμύρια. Το παράδοξο της όλης υπόθεσης: Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, το άλλοτε περήφανο πλοίο θα οδηγηθεί σε διαλυτήριο, πιθανότατα στο Λιβόρνο της Ιταλίας, προκειμένου να απογυμνωθεί και να πωληθεί ως παλιοσίδερα, καθώς το κόστος της επισκευής του, ώστε να καταστεί και πάλι αξιόπλοο, κρίθηκε ως ασύμφορο τόσο από την πλοιοκτήτρια και τις ασφαλιστικές εταιρείες. Το σχέδιο αποκόλλησης του μήκους 290 μέτρων θηριώδους πλοίου και βάρους 114.500 τόνων, διπλάσιο δηλαδή από τον «Τιτανικό», περιλαμβάνει πολλές τεχνικές που έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία σε άλλα ναυάγια μικρότερου μεγέθους, όπως στην περίπτωση του ρωσικού υποβρυχίου «Κούρσκ», αλλά και κάποιες που θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια λαθών στη διαδικασία.

Πως έγινε η ανέλκυση

Στόχος των ειδικών είναι να καταφέρουν να αποκολλήσουν το πλοίο από το βράχο χωρίς να κοπεί στη μέση, λόγω του βάρους του, να το σταθεροποιήσουν στο βυθό και να το ανεβάσουν στην επιφάνεια σταδιακά. Σύμφωνα με τις δύο εταιρείες, η επιχείρηση χωρίζεται σε τέσσερις φάσεις: Όταν σταθεροποιηθεί, μια υποβρύχια πλατφόρμα θα τοποθετηθεί κάτω από το κύτος του. Στη συνέχεια θα κολληθούν στη δεξιά πλευρά του στεγανές δεξαμενές. Γερανοί θα ξεκινήσουν να σηκώνουν το ναυάγιο από τη μία πλευρά, με τη βοήθεια των δεξαμενών, οι οποίες θα γεμίσουν με νερό, ώστε να υποβοηθήσουν τη διαδικασία. Όταν πλέον το πλοίο «σταθεί» πάνω στην υποβρύχια πλατφόρμα, θα τοποθετηθούν δεξαμενές και από την άλλη πλευρά του, έτσι ώστε να ισορροπήσει. Τέλος οι δεξαμενές θα αδειάσουν από το νερό, επιτρέποντας την πλεύση του κρουαζιερόπλοιου. «Το ευτύχημα στην περίπτωση του Costa Concordia», σύμφωνα με τον Χέιμπιμπ είναι ότι «βρίσκεται σε μικρό σχετικά βάθος, είναι στην ουσία ημιβυθισμένο και κολλημένο στο βράχο. Αν είχε βυθιστεί τελείως, ή βρισκόταν σε μεγαλύτερο βάθος, η επιχείρηση θα ήταν τεχνικά σχεδόν ακατόρθωτη».

Οι κίνδυνοι

Παρά το ότι οι μεγαλύτερες ποσότητες καυσίμων και ελαίων που βρίσκονταν στις δεξαμενές του CostaConcordia έχουν ήδη απαντληθεί, ενδεχόμενη αποτυχία στη ναυαγιαίρεσή του θα προκαλούσε μια μεγάλη οικολογική καταστροφή στο θαλάσσιο περιβάλλον του νησιού Τζίλιο. Σύμφωνα με εμπειρογνώμονες, η πιο λεπτή φάση της διαδικασίας ήταν τη στιγμή που το πλοίο αποκολλήθηκε από τον πυθμένα, δεδομένου ότι ακόμα και το παραμικρό λάθος, μπορεί να παρασύρει το ναυάγιο σε βάθος σχεδόν 90 μέτρων, καθώς ο βυθός στο σημείο που βρίσκεται το πλοίο παρουσιάζει έντονη κλίση. Άλλος κίνδυνος είναι οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες που μπορεί να αντιμετωπίσει κατά τη ρυμούλκησή του προς το Λιβόρνο: Ακόμα και ένας ήπιος κυματισμός μπορεί να στείλει τον πάλαι ποτέ κραταιό γίγαντα των θαλασσών και πάλι στο βυθό, αυτή τη φορά για πάντα.

Το διακύβευμα

Πριν ληφθεί η οριστική απόφαση της ανέλκυσης ολόκληρου του Costa Concordia, οι εκπρόσωποι της πλοιοκτήτριας, των ασφαλιστικών εταιρειών και εμπειρογνώμονες μελέτησαν το ενδεχόμενο της κοπής του ναυαγίου σε τμήματα και τη σταδιακή του απομάκρυνση. Οι έντονες επιφυλάξεις όμως των κατοίκων του Τζίλιο και της ιταλικής κυβέρνησης για πιθανή περιβαλλοντική καταστροφή, ανάγκασαν τους υπεύθυνους να αφήσουν στην άκρη το σενάριο αυτό.

ΒΟΧ

Ναυαγιαιρέσεις που έμειναν στην Ιστορία

Η ανέλκυση του Costa Concordia είναι η μεγαλύτερη που έχει γίνει μέχρι σήμερα. Κατά το παρελθόν, άλλες ναυαγιαιρέσεις που έχουν μείνει στην Ιστορία περιλαμβάνουν το «Βάσα», σουηδικό πολεμικό πλοίο του 17^ου αιώνα που ανελκύστηκε το 1959 από βάθος 32 μέτρων και το ρωσικό πυρηνοκίνητο υποβρύχιο «Κούρσκ» το 2001. Και οι δύο αυτές επιχειρήσεις χαρακτηρίστηκαν ως «σχεδόν ακατόρθωτες» τεχνικά, αλλά η επιτυχής έκβασή τους άνοιξε το δρόμο για την εφαρμογή τεχνικών που θα χρησιμοποιηθούν και στην περίπτωση του κρουαζιερόπλοιου των 290 μέτρων.

Costa Concordia-Τιτανικός, οι ομοιότητες και οι διαφορές

Ο Τιτανικός αν και δεν είναι το πιο πολύνεκρο ναυάγιο, έχει μείνει στην Ιστορία. Οι συμπτώσεις με το Costa Concordia είναι όμως χαρακτηριστικές. Η  Βαλεντίνα Καπουάνο, η οποία επέζησε του ιταλικού κρουαζιερόπλοιου, είχε ακούσει τη γιαγιά της να διηγείται πως επέζησε του Τιτανικού, 100 χρόνια νωρίτερα. Και τα δύο πλοία είχαν χαρακτηριστεί «κοσμήματα της ναυπηγικής», με το Costa Concordia να αποτελεί το μεγαλύτερο κρουαζιερόπλοιο της εταιρείας. Τραγική ειρωνεία; Λίγο πριν προσκρούσει στα βράχια του Τζίλιο, από τα μεγάφωνα του πλοίου ακουγόταν το τραγούδι της Σελίν Ντιόν που έγινε παγκόσμια επιτυχία λόγω της ταινίας «Τιτανικός» του Τζέιμς Κάμερον. Η μοίρα φαίνεται ότι παίζει περίεργα παιχνίδια….

Burning Man: Η έρημος φλέγεται, ένα αλλιώτικο φεστιβάλ που δεν αφήνει... τίποτα πίσω του

KEIMENO & ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ANDREW DUNSCOMB

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ "ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ" 

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος από τις 26 Αυγούστου μέχρι και τις 2 Σεπτεμβρίου, χιλιάδες άνθρωποι κάθε εθνικότητας και προέλευσης μαζεύτηκαν στην έρημο Black Rock στη Νεβάδα και συμμετείχαν στο Burning Man, τον καιόμενο άνθρωπο. Δεν είναι το τυπικό μουσικό φεστιβάλ, ούτε μια σύναξη περιθωριακών τύπων. Είναι μια ζωντανή, πολυπολιτισμική συνάντηση, η οποία όταν ολοκληρώνεται δεν αφήνει πίσω της το παραμικρό σκουπίδι. Αυτός είναι άλλωστε ένας από τους στόχους όσων συμμετέχουν, να μη ρυπάνουν και να είναι αυτάρκεις σε ό,τι χρειάζονται. Μετά την ολοκλήρωσή του, ο καθένας μαζεύει τα απορρίμματά του ενώ μέσα σε λίγες εβδιμάδες δε μένει κανένα απολύτως ίχνος από τις δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που πέρασαν από εδώ.

Στο Burning Man δεν υπάρχει κεντρική μουσική σκηνή. Αντίθετα κάθε συμμετέχουσα ομάδα προγραμματίζει τα δικά της δρώμενα, από θεατρικές παραστάσεις και εικαστικές παρεμβάσεις, μέχρι συναυλίες, DJ σετ και εκθέσεις.

Κάθε ομάδα στήνει τις σκηνές της σε ένα ευρύτερο ημικυκλικό σχέδιο και αριθμοί και γράμματα βοηθούν να μη χαθούμε στο λαβύρινθο των σχημάτων και των χρωμάτων.

Η ιδέα είναι να αφεθεί ελεύθερη η δημιουργικότητα, μακριά από τα δεσμά της «καθώς πρέπει» κοινωνίας. Πρέπει να είσαι προετοιμασμένος να ζήσεις με αυτάρκεια στην έρημο. Έχεις τα εφόδιά σου, τη σκηνή και μπόλικο νερό. Καπέλο και αντηλιακά. Ρούχα για το βράδι, αλλά και για την περσόνα που θα θελήσεις να υποδυθείς.

Οι διοργανωτές παρέχουν χημικές τουαλέτες, πρώτες βοήθειες και πάγο, ενώ και η παρουσία της αστυνομίας είναι διακριτική. Δεν έχει χρειαστεί να παρέμβει σε σημείο που να διαταράξει το Burning Man.

Στην Playa, όπως ονομάζεται το κομμάτι εκείνο της ερήμου που συβαίνει όλη η δράση, τα βράδια αποκτούν πραγηματικά μια απόκοσμη αίσθηση. Όταν περπατάς ανάμεσα στα τεράστια δημιουργήματα, στα πυροτεχνήματα, τους ανθρώπους που έχουν ντυθεί με λάμπες νέον ή led και αναβοσβήνουν στην απεραντοσύνη της ερήμου, νομίζεις ότι βρίσκεσαι σε άλλο κόσμο. Όταν το βιώνεις αυτό επί ημέρες, όσο διαρκεί το φεστιβάλ, αποκτάς και μια διαφορετική αίσθηση του χρόνου και του περιβάλλοντος. 

Η "Οδύσσεια" του Ομήρου

 ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΦΩΤΟ: ΑΡΧΕΛΩΝ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ "ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ"

Έφτασε στο Κέντρο Διάσωσης στις 22 Ιουνίου 2007 τυφλωμένος και στα δυο του μάτια από κακόβουλα χέρια!

Τον βρήκαν οι εθελοντές του ΑΡΧΕΛΩΝ στο Μαυροβούνι Γυθείου και τον ονόμασαν «Όμηρο». Είναι μια μεγάλη αρσενική θαλάσσια χελώνα Caretta caretta, περίπου 45 κιλά.
Οι εθελοντές του Κέντρου Διάσωσης την περιέθαλψαν με πολύ αγάπη και προσοχή. Την τάιζαν στο στόμα για 2 χρόνια μέχρι που έμαθε να εντοπίζει μόνος του την τροφή (καλαμάρια) στην δεξαμενή του.

Η απελευθέρωσή του όμως στην απέραντη θάλασσα θεωρήθηκε αδύνατη μια και δεν θα μπορούσε να τραφεί μόνος του.

Το φθινόπωρο του 2009, ο υπεύθυνος του Κέντρου Διάσωσης Παύλος Τσάρος, ξεκίνησε μια μεγάλη προσπάθεια για να του βρει τον κατάλληλο χώρο φιλοξενίας για το υπόλοιπο της ζωής του.

Το ενυδρείο Blue Reef Aquarium στο Newquay της Κορνουάλης (Βρετανία) δέχθηκε να γίνει το «σπίτι» του και έτσι ξεκίνησε η μεγάλη περιπέτεια της μεταφοράς του.

Ο «Όμηρος» είναι ένα διεθνώς απειλούμενο άγριο ζώο και προστατεύεται από διεθνείς κανονισμούς. Έπρεπε να ολοκληρωθούν πολλές τυπικές διαδικασίες και να κατασκευαστεί ένα ειδικό κουτί μεταφοράς για αεροπορικές πτήσεις.

Οι εθελοντές που τον φρόντιζαν τον μετέφεραν με πολύ προσοχή στο αεροδρόμιο ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ και τον παρέδωσαν στις υπηρεσίες της British Airways.

Οι άνθρωποι του αεροδρομίου τον φρόντισαν όσο περισσότερο γινόταν (τους ευχαριστούμε πολύ!) και σε λίγες ώρες βρισκόταν στο Χίθροου.

Η παρουσία του στο ενυδρείο αυτό και η ιστορία του θα διακηρύσσει πάντοτε ότι αφ’ ενός μεν η ανθρώπινη βαναυσότητα που τον τύφλωσε, δεν έχει όρια, αφ’ ετέρου δε ότι η επιμονή και η πίστη στις ιδέες και στα ιδανικά μπορούν πάντοτε να δώσουν την καλύτερη λύση.

Ο «Όμηρος» θα στέλνει πάντοτε το μήνυμα των εθελοντών του ΑΡΧΕΛΩΝ για την προστασία κάθε απειλούμενου πλάσματος της φύσης και θα διδάσκει το ευρύ κοινό ότι δεν πρέπει ποτέ να σταματήσουμε τις προσπάθειες για την προστασία του περιβάλλοντος.

~~~~

Μαζί με την έλευση του καλοκαιριού, πληθαίνουν οι θαλάσσιες χελώνες που φτάνουν στα νερά της χώρας μας είτε για να αναπαραχθούν είτε για να τραφούν.

Για την θαλάσσια χελώνα όμως, πολλές “περιπέτειες” μπορεί να αποβούν μοιραίες.  

Αυτοί οι ευγενικοί ταξιδιώτες αντιμετωπίζουν πολλούς κινδύνους κατά τη διάρκεια όλων αυτών των διαδρομών. Ταχύπλοα σκάφη, δίχτυα και παραγάδια, υποβάθμιση των περιοχών ωοτοκίας και του θαλάσσιου περιβάλλοντος γενικότερα, συνθέτουν ένα παζλ κινδύνων που μόνο αδιάφορους δεν πρέπει να μας αφήνει. 

Ακόμα, οι ηθελημένοι τραυματισμοί θαλασσίων χελωνών αποτελούν μεν μία εξαίρεση στο κανόνα, αλλά δεν παύουν να εγείρουν ερωτηματικά.

Με τη βοήθεια πολιτών και υπεύθυνων ψαράδων, και οι δύο μέλη του Εθνικού Δικτύου Διάσωσης, καταφέρνουμε να σώσουμε δεκάδες θαλάσσιες χελώνες κάθε χρόνο.

Ο ΑΡΧΕΛΩΝ λειτουργεί επίσης πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για πάνω από δέκα χιλιάδες μαθητές ετησίως, σε καθημερινή βάση (οργανωμένες επισκέψεις κατόπιν τηλεφωνικής συνεννόησης) ενώ ο καθένας μπορεί να κάνει μια ξεχωριστή βόλτα στη 3η Μαρίνα Γλυφάδας το Σαββατοκύριακο, 11:00-17:00 (είσοδος ελεύθερη).

Αν βρείς μία τραυματισμένη ή νεκρή θαλάσσια χελώνα, θα πρέπει να μεταφερθεί στην ξηρά (πρέπει πάντοτε να σηκώνουμε τις χελώνες από το καβούκι και ποτέ από τα πτερύγια ή το κεφάλι) και να ενημερωθούν αμέσως οι λιμενικές αρχές και ο ΑΡΧΕΛΩΝ ( 210 8944444) ώστε να ληφθούν οι απαραίτητες οδηγίες.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: Όλες οι χελώνες πρέπει να μετακινούνται με προσοχή. Είναι πιθανό η χελώνα να μοιάζει νεκρή, αλλά στην πραγματικότητα να βρίσκεται σε κατάσταση νάρκης, ειδικά κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Αν η χελώνα είναι μπερδεμένη σε δίχτυ ή με πετονιά, πρέπει προσεκτικά να τα απομακρύνεις ή να τα κόψεις.

Αν η χελώνα έχει καταπιεί αγκίστρι, ΜΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΕΙΣ ΝΑ ΤΡΑΒΗΞΕΙΣ ΤΟ ΑΓΚΙΣΤΡΙ Η ΤΗΝ ΠΕΤΟΝΙΑ και ΜΗΝ ΚΟΨΕΙΣ ΤΗΝ ΠΕΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΑΦΗΣΕΙΣ ΤΗΝ ΧΕΛΩΝΑ ΝΑ ΦΥΓΕΙ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΕ ΤΟ ΑΓΚΙΣΤΡΙ ΚΑΡΦΩΜΕΝΟ ΣΤΟ ΛΑΙΜΟ ΤΗΣ.

Το Κέντρο Διάσωσης στη Γλυφάδα και οι θαλάσσιες χελώνες.

Το Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών δημιουργήθηκε το 1994 από τον ΑΡΧΕΛΩΝ με συνεργασία και υποστήριξη του Δήμου Γλυφάδας. Είναι το μοναδικό «νοσοκομείο» για θαλάσσιες χελώνες στη χώρα μας.  Οι τραυματισμένες χελώνες στέλνονται εδώ από όλες τις παράκτιες περιοχές της Ελλάδας με την βοήθεια ψαράδων, ντόπιων, και λιμενικών που τις βρίσκουν και φροντίζουν για την μεταφορά τους.

Δυστυχώς όπως μας ενημερώνει το Πανελλήνιο Δίκτυο Διάσωσης (τηλ.:2108944444) που συντονίζει ο ΑΡΧΕΛΩΝ,  πάνω από 400 θαλάσσιες χελώνες δεν φτάνουν στο Κέντρο Διάσωσης κάθε χρόνο, είναι ήδη νεκρές όταν βρίσκονται στις παραλίες και τις θάλασσες της Ελλάδας.

Η νοσηλεία των απειλούμενων αυτών ζώων της θάλασσας (21 αυτή τη στιγμή) βασίζεται στην εθελοντική προσφορά εργασίας δεκάδων ανθρώπων απ’ όλα τα μέρη του κόσμου. 

Οι Εθελοντές Διάσωσης και Περίθαλψης αφιερώνουν πολλές εβδομάδες της ζωής τους στην φροντίδα των τραυματισμένων χελωνών για να τις δουν μια μέρα να επιστρέφουν στο απέραντο γαλάζιο!

Ο ΑΡΧΕΛΩΝ συνεργάζεται με αλιευτικούς συλλόγους, φορείς, την πολιτεία και ιδιώτες με σκοπό να μειωθεί η θνησιμότητα των θαλάσσιων χελωνών και να διατηρηθεί το είδος τους, ενώ η περιβαλλοντική εκπαίδευση αποτελεί σημαντικότατη δραστηριότητα προς την επίτευξη αυτού του στόχου.

Η θέση του Κέντρου Διάσωσης στην 3^η μαρίνα Γλυφάδας, το καθιστά σημαντικό προορισμό για περιβαλλοντική εκπαίδευση. Πάνω από 17.000 επισκέπτες, μαθητές και ενήλικες όλων των ηλικιών, επισκέπτονται το Κέντρο Διάσωσης κάθε χρόνο για να δουν αυτούς τους αρχαίους θαλασσοπόρους και να μάθουν τι σημαίνει πως “απειλούνται με εξαφάνιση.”

Ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας ΑΡΧΕΛΩΝ ιδρύθηκε πριν 30 χρόνια με σκοπό την προστασία της θαλάσσιας χελώνας και των οικοσυστημάτων της και την ενημέρωση του κοινού γι’ αυτές και τις απειλές που αντιμετωπίζουν. Είναι μη κυβερνητικό και μη κερδοσκοπικό σωματείο, ενώ δεν λαμβάνει καμία κυβερνητική ή ευρωπαϊκή επιδότηση παρότι η προστασία της θαλάσσιας χελώνας αποτελεί ηθική, νομική, και συνταγματική υποχρέωση της πολιτείας.

Για περισσότερες πληροφορίες:

ΑΡΧΕΛΩΝ, Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας

Κεντρικά Γραφεία:

Σολωμού 57, 104 32 ΑΘΗΝΑ, Τηλ/fax: 210 5231342

e-mail: stps@archelon.gr

Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών:

3η Μαρίνα Γλυφάδας, 166 75 Γλυφάδα, Τηλ/fax: 210 8944444

e-mail: rescue@archelon.gr

Εθνικό Δίκτυο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών:

210 89 44 444, 6941 511 511

www.archelon.gr

Ο "ψιθυριστός θάνατος" στο βυθό του Αιγαίου

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ & ΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΗΓΟΥΤΣΟΣ

www.rigoutsosphotos.com
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ "ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ"

Σε βάθος 34 μέτρων στα ανοιχτά της Νάξου, σε απόσταση περίπου μισού ναυτικού μιλίου από τις ακτές, βρέθηκε από αυτοδύτες το 2007 ένα διθέσιο αεροσκάφος Μποφάιτερ. Βασισμένοι σε μαρτυρίες ψαράδων, αλλά και κατοίκων του νησιού που είχαν δει την κατάρριψή του το 1943, οι αυτοδύτες «χτένισαν» το βυθό μέχρι να το εντοπίσουν. 

Ο «ψιθυριστός θάνατος», όπως το αποκαλούσαν οι Γερμανοί, λόγω του ήχου των κινητήρων του, ήταν ένα αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων, το οποίο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις επιχειρήσεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σε όλα σχεδόν τα θέατρα των μαχών.

Η βουτιά στο αεροπλάνο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην όμορφη Νάξο με τις ατέλειωτες αμμουδιές και τον αιγαιοπελαγίτικο χαρακτήρα είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες καταδυτικές και φωτογραφικές εξορμήσεις στην περιοχή. Με δεδομένο ότι το αεροσκάφος βρίσκεται στα 34 μέτρα βάθος και με χρόνο παραμονής στο βυθό 20 λεπτά, οι φωτογραφικές μας μηχανές έπρεπε να πάρουν «φωτιά» αν θέλαμε να έχουμε καλές φωτογραφίες για να θαυμάζουμε στις χειμωνιάτικες βραδιές που έρχονται. 

Είναι ευνόητο στην καταδυτική κοινότητα  ότι το μόνο που πρέπει να παίρνουμε από αυτά τα ναυάγια-μνημεία πλέον, είναι φωτογραφίες και αναμνήσεις. Να μην μπαίνουμε λοιπόν στον πειρασμό να βγάζουμε έστω και μια βίδα για την προσωπική μας συλλογή και βέβαια να αποφεύγουμε  να αγγίζουμε το γέρικο, εύθραυστο σκαρί και γενικά να το ταλαιπωρούμε.

Καθώς το πλησιάζουμε παρατηρούμε ότι το σημείο που έχει «ακουμπήσει» το αεροπλάνο είναι αμμώδης βυθός με αποτέλεσμα το «σώμα» του να  βρίσκεται σχεδόν σε ακέραιη κατάσταση. Μοιάζει να προσγειώθηκε εκεί με φροντίδα και επιδεξιότητα, αλλά φυσικά κάτι τέτοιο ανήκει μόνο στη σφαίρα της φαντασίας μας μιας και κανένα αεροπλάνο δεν θα «διάλεγε» για διάδρομο προσγείωσής του τα 34 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Τη βίαιη κατάρριψή του αποδεικνύει ένα κομμάτι από το πηδάλιο πάνω από τα ουραία πτερύγια που λείπει, καθώς και μερικές τρύπες στα πλαϊνά του που το αεροσκάφος αποκόμισε κατόπιν  μιας  σκληρής επίθεσης που δέχτηκε  από αντιαεροπορικά πυρά και που προκάλεσε την πτώση του.Στο χώρο όπου άλλοτε καθόταν ο συγκυβερνήτης τότε, τώρα μερικοί σαργοί έχουν βρει καταφύγιο, ένα μεγάλο δε σφουγγάρι έχει φυτρώσει ακριβώς στο σημείο που εκείνος ακουμπούσε το κεφάλι του. Ανάμεσα στις δύο θέσεις των πιλότων ένας μικρός ιστός έχει γίνει η βάση για δυο σφουγγάρια, ένα μαύρο και ένα κόκκινο, δημιουργώντας έναν έντονο  χρωματικό συνδυασμό όπως μόνο  η φύση ξέρει να παρέχει.

Ο κώνος στο ρύγχος του αεροπλάνου, κατασκευασμένος από λεπτό μέταλλο, έχει διαβρωθεί και βρίσκεται πεσμένος στο πλάι.

Κάτω από το φως των φλας μας τονίζονται τα πολύχρωμα πορτοκαλοκόκκινα σφουγγάρια που έχουν καταλάβει τον χώρο του κινητήρα  κάνοντας τον  να μοιάζει στη μικρή οθόνη της ψηφιακής μας μηχανής σα να φλέγεται ακόμα. Με τη σκέψη μας να τριγυρνάει στο πως θα ένιωσε ο πιλότος του στις δύσκολες  στιγμές της κατάρριψής του, αν και ο ίδιος ευτυχώς επέζησε, δεν μπορούμε παρά να θαυμάσουμε το πως η φύση και τα πλάσματα του βυθού  ξαναδίνουν νόημα σε αυτό το κουφάρι και πως όσο και να προσπαθήσει ο άνθρωπος με την απληστία και την παράλογη βία που τον διακατέχει ορισμένες φορές να αφανίσει τη ζωή, ευτυχώς δεν το καταφέρνει. 

Όμως η ώρα στο βυθό περνάει γρήγορα και πρέπει να μπούμε στη διαδικασία της ανάδυσης. Κατά την  πορεία μας προς την επιφάνεια κι ενώ τραβάμε ακόμα μερικά μακρινά πλάνα συνειδητοποιούμε πως είμαστε στην αφύσικη στάση να «πετάμε» εμείς πάνω από ένα αεροπλάνο! Άλλωστε μια  μαγική  ικανότητα της κατάδυσης είναι να  καταργεί τους συνηθισμένους σε όλους μας φυσικούς νόμους. 

Μετέτρεψε στη φαντασία μας το βυθό σε αεροδιάδρομο, τα ψάρια και τα σφουγγάρια του ναυαγίου σε πλήρωμα και επιβάτες μίας πτήσης που μοιάζει να έχει φτάσει στον τελικό της προορισμό με ασφάλεια και ηρεμία μιας κι αυτός δεν ήταν άλλος από την απέραντη γαλάζια θάλασσα που περιβάλλει τις ακτές και τα νησιά μας.

Τεχνικά χαρακτηριστικά:

Κατασκευαστής: Bristol Aeroplane

Τύπος: Bristol Beaufighter TF Mk Χ

Πλήρωμα: Διμελές

Μήκος: 12,70μ.

Άνοιγμα πτερύγων: 17,63μ.

Μέγιστη ταχύτητα: 512 χλμ. / ώρα

Ακτίνα δράσης: 2913 χλμ. μέγιστη.

Οπλισμός: 4 πολυβόλα Hispano 20 χιλ.,

4 εξωτερικά πολυβόλα 303 των 7,7 χιλ. στη δεξιά πτέρυγα,

2 εξωτερικά πολυβόλα 303 των 7,7 χιλ. στην αριστερή,

4 ρουκέτες RP-3, 41 κιλών ανά πτέρυγα ή 1 βόμβα 113 κιλών ανά πτέρυγα,

1 μυδραλιοβόλο Vickers GO ή 303 Browning στη θέση του πλοηγού,

1 Τορπίλη 457χιλ.