Σε
αγώνα δρόμου έχουν επιδοθεί 3.000 περίπου εργαζόμενοι, με στόχο να αποτραπεί νέα
καταστροφή κολοσσιαίων διαστάσεων στον αντιδραστήρα 4 του Τσερνομπίλ στην
Ουκρανία, η οποία τότε αποτελούσε μια από τις «σοσιαλιστικές δημοκρατίες» της
Σοβιετικής Ένωσης.
Στόχος
είναι να τοποθετηθεί μια ατσάλινη σαρκοφάγος πάνω από τα συντρίμμια του
αντιδραστήρα, ο οποίος εξερράγη στις 26 Απριλίου του 1986 και προκάλεσε το
μεγαλύτερο πυρηνικό ατύχημα του 20ου αιώνα. Αν και ο αρχικός
σχεδιασμός προέβλεπε αρχικά την αντικατάσταση μέχρι το 2005 του τσιμεντένιου
«κουτιού» που τοποθέτησαν οι Σοβιετικοί το 1986, η έλλειψη κονδυλίων και η
απουσία κεντρικού σχεδιασμού οδήγησαν σε πολυετείς καθυστερήσεις, με αποτέλεσμα
να υπάρχει και πάλι κίνδυνος διαρροής ραδιενέργειας, με ανυπολόγιστες
συνέπειες.
Το
συνολικό κόστος της νέας αυτής κατασκευής ανέρχεται στα 1,5 δις ευρώ περίπου,
με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης να
παρέχουν το μεγαλύτερο ποσοστό των κονδυλίων. Αν όλα πάνε βάσει του
προγραμματισμού, το έργο θα ολοκληρωθεί το 2015, όταν δηλαδή θα έχουν
συμπληρωθεί 29 χρόνια από την πυρηνική καταστροφή και η υπάρχουσα θα έχει
φτάσει στα όρια του ωφέλιμου βίου της.
Η
νέα σαρκοφάγος κατασκευάζεται ακριβώς δίπλα στον πυρηνικό σταθμό και όταν
ολοκληρωθεί, θα τοποθετηθεί με ειδικά ικριώματα πάνω από αυτόν. Το ύψος της θα
ανέλθει στα 108 μέτρα, όσο δηλαδή είναι μια πολυκατοικία 30 ορόφων, θα έχει
άνοιγμα 257 μέτρων και μήκος 150 μέτρων, ενώ το βάρος της θα φτάσει τους 29.000
τόνους. Η διάρκεια «ζωής» της εκτιμάται
στα 100 χρόνια.
Αυτό
που προβληματίζει τους ειδικούς πάντως είναι ότι στην ευρύτερη περιοχή του
Τσερνομπίλ υπάρχει ακόμα εκτεθειμένος εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκε κατά τις
επιχειρήσεις αντιμετώπισης της καταστροφής, ο οποίος θα έπρεπε να έχει μεταφερθεί
εδώ και 30 χρόνια σε ειδικές αποθήκες. Ακόμα και σήμερα όμως, κουφάρια
ελικοπτέρων, αυτοκινήτων και άλλων ειδών βρίσκονται στην κυριολεξία πεταμένα,
με αποτέλεσμα οι ραδιενεργές ουσίες να περνούν στο έδαφος και να συνεχίζεται ο
κύκλος του πυρηνικού εφιάλτη.
Πριπιάτ, η πόλη-φάντασμα
Στα
σύνορα της Ουκρανίας με τη Λευκορωσία και σε απόσταση αναπνοής από το πυρηνικό
εργοστάσιο το Πριπιάτ ήταν η εργατούπολη που κατασκευάστηκε το 1970 για να
στεγάσει τους χιλιάδες εργαζόμενους στο Τσερνομπίλ και τις οικογένειές τους,
περίπου 50.000 ψυχές τις παραμονές του ατυχήματος το 1986. Ήταν μια πρότυπη
«ατομική πόλη», όπως ονόμαζαν οι σοβιετικοί τα οικιστικά συγκροτήματα που
κατασκεύαζαν δίπλα σε πυρηνικούς σταθμούς και είχε όλες τις απαραίτητες
δημόσιες υπηρεσίες, σχολεία, γυμναστήρια, ακόμα και λούνα παρκ για τα παιδιά
των εργατών.
Αν
και οι αρχές αρχικά υποβάθμισαν την καταστροφή και καθησύχαζαν τους κατοίκους,
αναγκάστηκαν δύο μέρες μετά την έκρηξη να δώσουν εντολή ολοκληρωτικής
εγκατάλειψής της. Έτσι, η πόλη μετατράπηκε σε λίγες ώρες σε πόλη-φάντασμα, ενώ
απαγορεύτηκε στους κατοίκους της να πάρουν μαζί τους τα προσωπικά τους αντικείμενα,
υπό το φόβο της ραδιενέργειας. Σήμερα,
τουριστικά γραφεία στην Ουκρανία προσφέρουν σε ριψοκίνδυνους τουρίστες
επισκέψεις στο Πριπιάτ, το οποίο παραμένει σχεδόν όπως ήταν εκείνη τη μοιραία
μέρα του 1986.