5 Mαρτίου 1943: Ούτε ένας Έλληνας στη Γερμανία!

Σπάνιο φύλλο της εφημερίδας "Η ΜΑΧΗ", έκδοση της οργάνωσης "ΕΘΝΙΚΗ ΔΡΑΣΙΣ", η οποία αναφέρεται στα γεγονότα της 5ης Μαρτίου του 1943 (Αρχείο pierrekosmidis.blogspot.com)

Αρχές του 1943 η πανωλεθρία των ναζί στη μάχη του Στάλινγκραντ έγειρε οριστικά την πλάστιγγα του πολέμου στην πλευρά των συμμάχων. 

Οι τεράστιες απώλειες τους (πάνω από 850.000 νεκροί, αιχμάλωτοι και τραυματίες) καθιστούν άλυτο το ήδη οξυμένο πρόβλημα των εφεδρειών τους. 

Προκειμένου να το αντιμετωπίσουν, αναγκάζονται στην επιστράτευση βιομηχανικών εργατών, οι οποίοι στέλνονται στο μέτωπο. 

Έτσι το πρόβλημα μετατοπίζεται στην αναπλήρωση των κενών στη πολεμική τους βιομηχανία. 

Καθώς το πρόγραμμα «εθελοντικής» εργασίας από τις κατεχόμενες χώρες έχει αποτύχει, στρέφονται στη λύση της πολιτικής επιστράτευσης στις χώρες αυτές. 

Στις 19 Φεβρουάρίου ο Γκέμπελς δήλωνει: «Ο γερμανικός λαός δίνει το αίμα του, η υπόλοιπη Ευρώπη ας δώσει την εργασία της».

Οι φήμες περί επικείμενης επιστράτευσης στην Ελλάδα φουντώνουν. 

Ο κατοχικός "Κουίσλινγκ" πρωθυπουργός Λογοθετόπουλος προκειμένου να διασκεδάσει τις φήμες δηλώνει: 

«Η ελληνική κυβέρνησις διαψεύδει κατηγορηματικώς τας κυκλοφορούσας φήμας σχετικώς με δήθεν μελετόμενην πολιτικήν επιστράτευσιν.» Η διάψευση της διάψευσης δεν αργεί να έρθει. Στις 23 Φεβρουαρίου δημοσιεύεται η ακόλουθη διαταγή:

Επί τη βάσει της υπό του Φύρερ και Ανωτάτου Αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων χορηγηθείσης μοι εξουσιοδοτήσεως διατάσσω τα κάτωθι:

Αρθρον 1ον. Εκαστος κάτοικος της Ελλάδος, ηλικίας από 16 μέχρι 45 ετών είναι υποχρεωμένος, εάν το απαιτήσουν αι περιστάσεις, ν’ αναλάβη υποδεικνυομένην εις αυτόν εργασίαν διά γερμανικάς ή ιταλικάς υπηρεσίας. 

Ιδίως είναι υποχρεωμένος να παρουσιάζεται με ακρίβειαν εις την εργασίαν, να τηρή τας ώρας εργασίας και να παρέχη απόδοσιν εργασίας, ανταποκρινομένην προς τας σωματικάς του δυνάμεις. 

Οι άνδρες είναι υποχρεωμένοι να εργάζονται έξω του τόπου της μονίμου κατοικίας των συγκεκροτημένοι εις συμβιωτικάς ομάδας στρατοπέδου, εάν απαιτηθή το τοιούτον.

Αρθρον 2ον. Η πρόσκλησις προς ανάληψιν εργασίας γίνεται υπό των γερμανικών αρχών απ’ ευθείας ή υπό των εντεταλμένων προς τούτο ελληνικών αρχών, ιδίως, Επιθεωρήσεων εργασίας, δημάρχων.

Αρθρον 3ον. Αι γερμανικαί υπηρεσίαι παρέχουν ανάλογον προς τας συνθήκας αποζημίωσιν και, εφ’ όσον τούτο είναι δυνατόν, και τροφήν.

Αρθρον 4ον. Ο μη συμμορφούμενος προς τας εκ των άρθρων 1 και 2 απορρέουσας υποχρεώσεις, τιμωρείται με: 

1) χρηματικήν ποινήν απεριορίστως ή 

2) φυλάκισιν ή ειρκτήν ή 

3) στρατόπεδον καταναγκαστικών έργων.

Αρθρον 5ον. Η παρούσα διάταξις τίθεται εν ισχύι από της ημέρας της κοινοποιήσεως αυτής.

Δια του Διοικητού της Νοτιανατολικής Ευρώπης εντεταλμένου ταυτοχρόνως με την αρχηγίαν του στρατού Στρατηγού Σπάϊντελ ».

Την επόμενη μέρα κιόλας, ξεσπούν απεργίες και διαδηλώσεις. 

Σύμφωνα με μαρτυρίες των Τάσου Βουρνά και Σόλωνα Γρηγοριάδη, μια μεγάλη ομάδα διαδηλωτών εισβάλει στα Παλιά Ανάκτορα, φτάνοντας στα κυβερνητικά γραφεία. 

Η κυριότερη μάζα των διαδηλωτών κατευθύνεται στο Υπουργείο Εργασίας, εισβάλει στα γραφεία και καίει μέρος των αρχείων του στην προσπάθεια να σαμποταριστεί το έργο της επιστράτευσης. 

Αστυνομία και καραμπινιέροι ανοίγουν πυρ με αποτέλεσμα 3 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες. 

Ιταλική έκθεση της ίδιας μέρας αναφέρει: «Η κατάσταση στην Ελλάδα συνεχώς χειροτερεύει…

Έντονη προπαγάνδα συνεχίζει να γεμίζει τους τοίχους ενάντια στην πολιτική επιστράτευση, ενάντια στις συλλήψεις ομήρων που κάνουν οι αρχές κατοχής, ενάντια στον Άξονα γενικά, και ενάντια στην ίδια την ελληνική κυβέρνηση που κατηγορείται για υπερβολική ευπείθεια στον κατακτητή και θεωρείται η κύρια υπεύθυνη για την καταστροφική κατάσταση υποσιτισμού στη χώρα.»

Οι απεργίες και αντιδράσεις συνεχίστηκαν και τις επόμενες μέρες. Στις 25 του μήνα ξεκινά απεργία των υπαλλήλων τις Τηλεφωνικής Εταιρίας ενώ μαθητές και φοιτητές καταβαίνουν σε διαδηλώσεις. 

Λειτουργίες σε εκκλησίες διακόπτονται και μετατρέπονται σε διαμαρτυρίες εναντίον της επιστράτευσης. Νεότερη ιταλική έκθεση αναφέρει: 

«Αυτές οι διαδηλώσεις, όσο κι αν αποδίδονται στην ανάγκη οικονομικών βελτιώσεων για τους δημόσιους υπάλληλους και τους εργάτες, εχουν αφήσει σαφώς να φανεί η αντι-αξονική τους βάση.»

Προκηρύσσεται Γενική Απεργία Δημοσίων Υπαλλήλων για τις 5 του Μάρτη και το ΕΑΜ οργανώνει διαδήλωση ενάντια στην επιστράτευση για τη μέρα εκείνη. 

Η διαδήλωση προπαγανδίζεται πυρετωδώς, με συνθήματα στους τοίχους, πολυγραφημένες προκηρύξεις και τρικάκια. 

Σύμφωνα με μαρτυρία του Ν. Πλουμπίδη τα χωνιά της νεοσύστατης ΕΠΟΝ τότε εφευρέθηκαν και τέθηκαν σε εφαρμογή. 

Τα γεγονότα της 5ης Μαρτίου αφηγείται ο Δημήτρης Ψαθάς στο βιβλίο του “ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ”:

Και φτάνει η μέρα. Ξεσπάει η απεργία Τράπεζες, δημόσια γραφεία, ταχυδρομεία, τηλεγραφεία, μαγαζιά -όλα κλειστά. Τρίζει τα δόντια η ψευτοκυβέρνηση. Οι απεργοί θα παταχθούν! Κι όταν ο Γκοτζαμάνης στρώνεται να γράψει το διάταγμα της απόλυσης των απεργών, δεν βρίσκει μια δακτυλογράφο να το δακτυλογραφήσει! 

Τα εργοστάσια σταματημένα. 

Κι όλες οι επιχειρήσεις. Η κίνηση της πόλης έχει νεκρωθεί. Πλημμυρίζει η πόλη με παράνομο Τύπο. Μπρος λαέ της Αθήνας! 

Μπρος αδούλωτη Ελλάδα! Μπρος για τη μάχη των μαχών! Κι ας περιμένουν στους δρόμος έτοιμα τα ντουφέκια. 

Τα μάθαμε αυτά. Άλλο από το να σκοτώνουν δεν μπορούν.(…) Στην οδό Πραξιτέλους γίνεται κακό. Οι Ιταλοί σκορπίζουνε το πλήθος. 

Σηκώνουν τα όπλα, βαράνε κοντακιές, ρίχνουν. Μια κοπέλα ορθώνεται μπροστά τους: -Πίσω, παλιόσκυλα!Ένας Ιταλός τη σημαδεύει. 

Βροντά το όπλο, σωριάζεται η κοπέλα. Φεύγουν άλλοι, χυμάνε να πάρουν το κορμί. Σε λίγο ο κόσμος που περνά βλέπει στον τόπο που έπεσε η κοπέλα και δακρύζει. 

Γύρω – τριγύρω στα αίματα έχουν βάλει πέτρες. Τάφος συμβολικός. Όλη μέρα περνάει πλήθος και ρίχνει λουλούδια. Γλυκοχαράζει η άνοιξη στη γη της Αττικής. 

Κι εκεί, στην οδό Πραξιτέλους, πάνω στην άσφαλτο που βάφηκε με το αίμα ενός κοριτσιού, στέλνει τριαντάφυλλα, γαρούφαλα και πασχαλιές. Ένας σωρός από λουλούδια. 

Αλλού μάχες σωστές. Κοντά εκατό χιλιάδες τραβούν προς το πολιτικό γραφείο. Φωτιά σκορπίζουν οι Γερμανοί κι οι Ιταλοί. Μηχανοκίνητα βογγούν. 

Χειροβομβίδες σκάνε. Πέφτουν οι λαβωμένοι, οι νεκροί. Τους αρπάζουν οι διαδηλωτές και φεύγουν μην πέσουν στα χέρια του κατακτητή. Πρόθυμα ανοίγουν τις πόρτες τους τα σπίτια για να δεχτούν τα θύματα. Γιατροί, νοσοκόμοι, τραυματιοφορείς βοηθάνε. 

Κι ο κόσμος που βρίσκεται μπροστά στις μπούκες των όπλων σκορπίζει, αλλά δεν εννοεί να διαλυθεί: -Στου υπουργείο Εργασίας! Άλλο κακό εκεί. 

Στις 11.30΄ είναι μαζεμένοι κοντά πενήντα χιλιάδες διαδηλωτές γύρω – τριγύρω χωμένοι στις παρόδους. Τραγουδάνε τον Εθνικό Ύμνο και χυμάνε με πέτρες και με ξύλα. Σπάζουν τις πόρτες και τα παράθυρα. 

Κατακίτρινος ο υπουργός Καλύβας ακούει την οχλοβοή ανάμεσα στους καραμπινιέρους που τον φρουρούνε. 

Φτάνει ενίσχυση της δύναμης. Αστυνομία ελληνική, Ιταλιάνοι, Γκεστάπο. -Πίσω! Διαλυθείτε!- Μπρος, παιδιά! Απάνω τους!-Θα σας σκοτώσουμε! Σκοτώστε μας! Αρχίζει το πολυβόλο. 

Σκάει η χειροβομβίδα. Και τότε γίνεται τούτο τ’ απίστευτο. 

Γυναίκες, άντρες και παιδιά ορμούν με πέτρες και με ξύλα πάνω στην ένοπλη δύναμη που ρίχνει. Λαβώνονται πολλοί. Κι άλλοι κουβαλάνε πέτρες στα μαντίλια, άλλοι ξεριζώνουν τις πλάκες απ’ τα πεζοδρόμια. 

Μάχη πρωτάκουστη. Τους κυνηγάνε εδώ, φυτρώνουν από κει. Κι ένα πράμα μονάχα δεν έχουν στο μυαλό τους – να διαλυθούν. Τρελοί;Τρελοί! 

Εδώ ένας σωριάστηκε τραυματισμένος. Εκεί άλλος κείτεται νεκρός. Εδώ μια ομάδα κοριτσιών που ρίχνουνε πέτρες. Αλλού άλλη ομάδα που κυνηγιέται για να κρυφτεί στους γύρω δρόμους. 

Εδώ με ξύλα δέρνονται διαδηλωτές και αστυφύλακες. Εκεί δουλεύει πιστολίδι. Χτυπάν τις πόρτες. Ανοίξτε, τραυματίες! Κι οι πόρτες ανοίγουν όλες. Γεμίζουν οι δρόμοι με χαρτάκια: Κάτω η πολιτική επιστράτευση. 

Αρπάζει η Γκεστάπο πολλούς απ’ τους διαδηλωτές: Μαζέψτε τα! Τα μαζεύουν και, καθώς τους πάνε στην Κομαντατούρ ή στο Κομάντο Πιάτσα, τα ξανασκορπάνε. 

Το μυρίζονται οι Γερμανοί. 

Ξύλο. 

Ώρες κρατάνε οι διαδηλώσεις. Ώρες αντηχεί η αντάρα κι ο αλαλαγμός της πόλης.

Οι συγκρούσεις είχαν ως αποτέλεσμα τουλάχιστον 7 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες. 

Tην επόμενη μέρα ο Λογοθετόπουλος δήλωνε:

«Η κομμουνιστική οργάνωσις ΕΑΜ, παρασύρασα δυστυχώς και πολλούς δημοσίους υπαλλήλους και φοιτητάς, μη εισακούσαντας τας θερμάς μου συστάσεις, προκάλεσεν αναρχικάς συγκεντρώσεις ανά την πόλιν με σκοπόν να παρακωλύση την ελευθέραν κίνησιν και λειτουργίαν των δημοσίων καταστημάτων και του εμπορίου. 

Το αποτέλεσμα της άφρονος αυτής ενεργείας υπήρξεν η σύγκρουσις των τρομοκρατικών ομάδων με τα όργανα της τάξεως, τα οποία εκτελούντα τας δοθείσας αυστηράς εντολάς της κυβερνήσεως επανέφερον την τάξιν. 

Υπάρχουν, δυστυχώς, θύματα και πολλοί τραυματίαι. Διεπιστώθη ότι οι προκαλέσαντες τας χθεσινάς ταραχάς λεηλάτησαν καταστήματα, εισέδυσαν μέχρι και ιδιωτικών κατοικιών, τρομοκρατήσαντες τους ενοίκους με σκοπόν την λεηλασίαν και επυροβόλησαν τους αντιστάντας εις την οργιαστικήν ταύτην επιδρομήν των βανδάλων.

Αι αναρχικαί αυταί συγκεντρώσεις και οι βανδαλισμοί οργανώθησαν με την πρόφασιν διαμαρτυρίας εναντίον της πολιτικής επιστρατεύσεως. 

Εδήλωσα ήδη επισήμως προς τον ελληνικόν λαόν οτι η επιστράτευσις δεν πρόκειται να γίνει και οι οποιοιδήποτε εργαζόμενοι εις την υπηρεσίαν των στρατιωτικών αρχών κατοχής δεν θα αποσταλούν προς εργασίαν έξω της Ελλάδος»

Τα σχέδια για πολιτική επιστράτευση ακυρώνονται. 

Λίγες μέρες μετά ο Λογoθετόπουλος αντικαθίσταται από τον Ιωάννη Ράλλη.

Βιβλιογραφία

Μark Mazower «Στην Ελλάδα του Χίτλερ»

Τάσος Βουρνας «Ιστορία της νεότερης και σύγχρονής Ελλάδας»

Σόλων Γρηγοριάδης «Ιστορία της σύγχρονής Ελλάδας»

«Ιστορία της Αντίστασης», εκδόσεις Αυλός

Δημήτρης Ψαθάς «Αντίσταση»

ΠΗΓΗ

Reliving history! "Operation Marita" and the German invasion in Greece, 75 years after it happened

Photos: Lt. Col. (ret) Ilias Kotridis

Lt. Col. (ret) Ilias Kotridis is the man behind the reenacting of the German attack on the strongholds of Metaxas Line, at Forts Istibey and Rupel, which attracted over 5,000 spectators, who wanted to see history relived in front of their own eyes.

Lt. Col. (ret) Ilias Kotridis has dedicated his life and efforts unearthing the lost secrets of the "Metaxas Line", a complex of concrete bunkers and fortresses that withstood the German invasion, codenamed "Operation Marita" which started on the early hours of April 6, 1941. 

Enthusiasts, portraying the two opposing armies Greek and German, under the guidance of Lt. Col. (ret) Ilias Kotridis reenacted the exact circumstances of the Battle, according to the official accounts from both sides. 

"It was an idea that matured slowly" Mr. Kotridis says and adds:


"We focused on the actual events,  based on the official Greek and German reports, as well as memoirs and personal accounts of soldiers from both sides. 

We wanted to be historically accurate.

At Istibey fort the Germans managed to go on top of the fortifications, an unsuccessful Greek counterattack ensued, then the Germans used gas and suffocated the Greeks inside, forcing them to surrender.

According to Julius Ringel, Commander of the 5th Mountain Division (5. Gebirgs Division) a German detachment presented arms to the Greeks, while they were exiting the fort.

In Rupel the Germans were pinned down by dense fire and Rupel remained in Greek hands for the whole duration of the battle.

"Rupel is not surrendering, come and take it!", was what the Commander of Rupel said to the Germans and this is a message that reminds us of Thermopylae, when Leonidas said "Molon Lave - meaning come and get them!" to the Persian invaders, when the armies of Xerxes asked the Spartans to give up their arms.

All dialogues and texts have been based on the official Greek and German archives, without any deviation from the historic truth, or any embellishment. 

We managed to do the first revival with great success and make the spectators feel like they were watching from a time capsule the actual events, as they unfolded. 

We hope that every year new events will brighten known and unknown aspects of the Metaxas Line battles. 

The best is yet to come!

Preparations for next year have already begun!" Lt. Col. (ret) Ilias Kotridis says.

Steve Pisanos, the amazing career of "the flying Greek" who fought with both the RAF and USAF during WW2

USAF Col. (ret.) Spiros N. "Steve" Pisanos, passed away on June 6, 2016.

"The Flying Greek" as his fellow airmen at the RAF and USAF called him, was born in Greece, immigrated to the United States, served with the British Royal Air Force before America entered World War II, became the first person in history to become an American Citizen on foreign soil, shot down 10 enemy aircraft in aerial combat, was shot down and fought with the French Resistance, and had an amazing career in the U.S. Air Force after World War 2, before his retirement in 1973. 

When young Pisanos arrived in the U.S. in 1938, he worked, studied English, and learned to fly. 

He earned a private pilot’s license in 1941, and soon after Germany invaded Greece, he volunteered for the embattled British Royal Air Force. 

He served with the 268 and 71 Eagle Squadrons. The 71 Eagle Squadron was one of three Eagle squadrons comprised of U.S. volunteers.

In 1942, he became a naturalized U.S. citizen while in London, England. 

He was the first individual in American history to become a citizen while outside the U.S. border, and his becoming a citizen allowed him to be commissioned as a second lieutenant in the U.S. Army Air Forces. 

Pisanos recounted his combat record, from fighter sweeps and bomber escort missions to dogfighting, flying the Spitfire, the P-47, and the P-51 in his classic book The Flying Greek: An Immigrant Fighter Ace's WWII Odyssey with the RAF, USAAF, and French Resistance

While flying a P-47 named Miss Plainfield, he scored his first aerial victory on May 21, 1943. 

By January 1, 1944, he had become an ace. 

After his tenth confirmed kill, he crash-landed his P-51 in France and spent six months with the French Resistance, successfully evading capture.  

Spiros N. "Steve" Pisanos

1919-2016

British Royal Air Force 1941-1942

U.S. Army Air Forces 1942-1946

U.S. Air Force Reserve 1946-1948

U.S. Air Force 1948-1973

World War II 1941-1945

Cold War 1945-1973

Vietnam War 1967-1968

Steve Pisanos was born on November 10, 1919, in Kolonos, a suburb of Athens, Greece. 

He joined the Greek Merchant Marine in March 1938, and sailed aboard the freighter P. Margaronis to Baltimore, Maryland, where he left the ship in late March to make his home in America. 

The P. Margaronis was later sunk by a German U-boat on March 9, 1940, with no survivors. 

Pisanos began training as a civilian pilot in August 1938, and was awarded his private pilot's license on July 22, 1941. 

He joined the British Royal Air Force on November 6, 1941, and trained at the Polaris Flight Academy in Glendale, California, and later at Lancaster, from November 1941 to February 1942. Pilot Officer Pisanos arrived in England in March 1942, and then attended RAF Officer Training School followed by RAF Flight School. 

After completing his operational training in July 1942, he was posted to the RAF's 268 Fighter Squadron, flying his first combat mission in August 1942. Pisanos joined the 71 Eagle Squadron of the RAF in early September 1942, and was absorbed into the U.S. Army Air Forces with the rank of 2d Lt on September 29, 1942. 

Lt Pisanos flew with the 334th Fighter Squadron of the 4th Fighter Group from September 1942 until he was forced to ditch his P-51 Mustang in France on March 5, 1944. 

He met up with the French Resistance and served with them until the Liberation of Paris in August 1944, when he was returned to his unit. Pisanos transferred to the 67th Fighter Wing in September 1944, and returned to the United States in November 1944. 

His next assignment was as a test pilot with the Aircraft Test Division of Air Technical Service Command at Wright Field, Ohio, where he served from November 1944 to January 6, 1946, when he left active duty to fly for TWA. 

During World War II, Pisanos was credited with the destruction of 10 enemy aircraft in aerial combat, plus an additional 2 probable air victories. 

He was also the first person in U.S. history to become an American Citizen on foreign soil, when he took his oath of allegiance in England on May 3, 1943. After serving with TWA for nearly two years, Pisanos returned to Active Duty with the new U.S. Air Force on October 30, 1948. 

He served at the Air Force Division of the National Guard Bureau at the Pentagon from October 1948 to 1952, and then served with Allied Air Forces, Southern Europe in Italy, from 1952 to December 1954. 

Pisanos next completed a Bootstrap assignment at the University of Maryland, where he was awarded his Bachelor's degree in June 1955. From June 1955 to June 1957, Pisanos served as Chief of Flight Operations with the 27th Air Division at Norton AFB, California, and then attended Air Command and Staff College at Maxwell, AFB, Alabama, from June 1957 to June 1958. 

He then returned to the 27th Air Division at Norton, where he served until late 1959. Col Pisanos served with Air Defense Command from 1959 to 1964, and then served at Headquarters U.S. Air Forces in Europe from 1964 to June 1967. 

After completing C-7 Caribou combat crew training, Pisanos was assigned as Operations Officer of the 457th Airlift Squadron, 483rd Airlift Wing, at Cam Rahn Bay AB in the Republic of Vietnam, in January 1968. 

In May 1968, he was given command of the 457th Tactical Airlift Squadron and he served in this position until he returned to the United States in October 1968. 

He next served as the Deputy Commander of Maintenance for the 308th Ballistic Missile Wing at Little Rock AFB, Arkansas, from October 1968 to May 1971. 

His final assignment was as the Chief of the Air Force Section with the military mission for aid to Greece in Athens, where he served from May 1971 until his retirement from the Air Force on December 1, 1973. 

Col Pisanos flew 110 combat missions during World War II in Spitfires, P-47 Thunderbolts, and P-51 Mustangs, and another 375 combat missions during the Vietnam War flying C-7 Caribou transport missions to supply Army Special Forces camps throughout Southeast Asia. 

Steve married Sophie Mary Pappas on June 30, 1946, and they have two children, Jeffrey and Diane. He was made a Chevalier of the French Legion of Honor in September 2009. 

Steve Pisanos died on June 6, 2016.

His 5th Distinguished Flying Cross Citation reads:

Lieutenant Colonel Steve N. Pisanos distinguished himself by heroism in connection with military operations against an opposing armed force near Cung Son, Republic of Vietnam, on 6 December 1967. 

On that date, Colonel Pisanos made a tactical emergency airdrop to a besieged patrol of special forces personnel in danger of being overrun by a superior hostile force. 

After overcoming extremely adverse weather conditions and mountainous terrain to locate the patrol, and overruling the patrol commander's warning not to attempt the drop due to hostile activity, Colonel Pisanos, in complete disregard for his personal safety, airdropped the needed supplies to the patrol. 

His unusual skill and determination was directly responsible for the preservation of the special forces unit, which was subsequently rescued. 

The outstanding heroism and selfless devotion to duty displayed by Colonel Pisanos reflect great credit upon himself and the United States Air Force.

SOURCES: HERE, HERE

FOUND! The lost Panzer Division and the wreck of "Marburg" full of German tanks and guns

The photo of the Italian Archivio Centrale Dello Stato files, reason for the investigation of the ship's identity - Photo Credit: LUCE/George Karelas

Research: George Karelas and Gerasimos Sotiropoulos

Photos: As credited

Text: Pierre Kosmidis

By  May 21st, 1941 the Germans had concluded the invasion of mainland Greece, codenamed "Operation Marita" and were in the process of attacking the island of Crete, with an airborne assault that was initiated the day before, on May 20th, codenamed "Operation Merkur".

An Allied POW sitting atop a German tank, during "Operation Marita", the invasion of Greece, April-May 1941 Photo Credit: Bundesarchiv

The German armored divisions that participated in the "blitzkrieg" against Greece, were now needed in the Easter Front, as Germany was gearing up for the invasion of the Soviet Union and rather from taking the long way to the front via land, they chose the much quicker way: 

German armour (actually French Hotchkiss tanks) during the invasion of Yugoslavia and Greece, April-May 1941

To ferry them from the port of Patras, Greece across the Adriatic Sea to the port of Taranto, back to Italy. 

Therefore, a large contingent of the 2nd Panzer Division was loaded in the port of Patras aboard the transport ships Marburg and Kybfels, with final destination the port of Taranto in Italy. 

This was a decision that would cost the Germans dearly.

A German self-propelled gun used during the invasion of Greece, Source: Bundesarchiv

Kybfels was a cargo ship of 7,764 tons owned by HANSA Bremen. 

Marburg, just below 7,564 tons, was built in 1928 for the company North German LLoyd. 

A previous convoy on May 18, 1941, including those two ships and the Italian transport ship Laura C.  transferred via the same route, from Patras to Taranto, heavy guns and tanks of the 2nd Panzer Division and then returned to Patras to load the remaining tanks, as well as other vehicles and personnel of the Division.

The poor road network of Greece, along with the fact that many roads were destroyed by retreating British forces, made the German tanks use the rail tracks to continue their advance. Source: Bundesarchiv

With the fear of an attack and following reports that an allied submarine had been seen in the area, the Italian Navy, the Regia Marina, sent the submarine Menotti commanded by lieutenant commander Ugo Gelli, to patrol the area south of Zakynthos (Zante) island.

Another photo of the Italian Archivio Centrale Dello Stato files, reason for the investigation of the ship's identity - Photo Credit: LUCE/George Karelas

The submarine sailed from Taranto on May 18 and on the evening of the 20th the Italians saw a silhouette of an unknown ship in the area. 

It later proved to be the mine layer HMS Abdiel, which set the minefield that would make so much damage to the Axis powers.

Shortly afterwards, the Italian destroyer Carlo Mirabello, coming from Italy to Patras, hit a mine and sunk. 

Marburg with her first name Saale (source http://www.nils-seefahrt.de/)

The Italian gunboat Pellegrino Matteucci followed, while accompanying an Italian convoy. 

The most probable reason as to why the Italians did not warn their German allies of the minefield that sank their ships is the following:

During that time, their relations went sour, the cooperation between the fascists and the nazis in Patras was strained and consultation between each other was virtually non-existent.

The chronicle of the disaster

On May 21st, 1941, at 9:00 hrs. in the morning, Kybfels and Marburg are being loaded with vehicles and artillery of the 2nd Armoured Division, with the port of Taranto as their destination. 

From Italy, they will be carried by rail to the Eastern Front, for Operation "Barbarossa". 

German survivors watch the Marburg, while the ship is seen drifting towards the shores of Ithaki. Source: A. Winkel)

This time, the two ships will be on their own, apart from Italian reconnaissance aircraft that will fly over them.

At 14:00 hrs. while the convoy was between Kefalonia and Lefkada islands, a terrible explosion was heard. 

Kybfels had struck a mine!

Shortly afterwards Marburg hits a mine too and starts to sink!

The minefield was set just on the day before by the British mine layer HMS Abdiel, between Kefalonia and Ithaki islands.

The exact location of this minefield, in a busy route the Axis shipping was frequently using cannot be attributed just to luck. 

It appears that the British had a very well organised intelligence service in Patras that monitored all the moves of the Axis shipping.

The ship at the port of Patras  before the last or the penultimate voyage. Source: Deutsches Historisches Museum

In the book of Kostas Triantafillou "Historical Dictionary of Patras" it is documented that two Greeks, Martakos and Skamnakis,  were arrested "due to suspicion of reporting the movements of ships to the enemy" (i.e. the British)

226 Germans were killed or drowned with the two ships, while survivors swam to Lefkada and Kefalonia islands.

HMS Abdiel went down in history as the first mining operation in very deep waters, which surprised the Axis powers in the Mediterranean. 

The research

George Karelas, from Patras, Greece, is a researcher and scuba diver, with a keen interest in WW2 Wrecks. 

Mr. Karelas says to  WW2 Wrecks and pierrekosmidis.blogspot.com: 

"I was examining a photo from the Italian State Archives (Archivio Centrale Dello Stato) of a burning ship near the Greek coast. 

The caption read as follows:

"Flaming ship near the Greek coast, April-May 1941". 

This photo was shot by an Italian reconnaissance aircraft with the Regia Aeronautica emblem clearly visible on the wing.

Although the silhouette of the ship was quite distinct, identification seemed impossible, because so many ships were bombed during the German invasion of Greece, out of which several sank, while few others escaped.

Now and then: Photo of the area by the Italian Air Force and a contemporary photo (Source: George Karelas)

What struck me was that the ship was big, up to 8,000 tons, painted with a camo scheme and had four masts, a quite unique feature at the time.

What I did not consider though, was the possibility that the ship belonged to the Axis powers and was not Allied.

When I read the details of the sinking of Marburg and Kybfels, between the islands of Kefalonia and Lefkada, I immediately noticed that Marburg had four masts.

I started searching the region and finally the northern coast of Ithaki island coincided exactly with that of the photo! 

Even the lighthouse that still exists today was there! 

But did Marburg sink so close to the shore? 

That was great news!

The discovery

Gerasimos Sotiropoulos, owner of Aquatic World Diving Center in Kefalonia, is a tireless researcher of the seabed and the area's history. 

Survey of the seabed with sonar equipment (Source: George Karelas)

Mr. Sotiropoulos is credited with several WW2 Wrecks he located in the Ionian Islands, Greece.

According to the testimony of a German soldier who was aboard the Marburg, the ship was abandoned immediately after the explosion of the mine on the orders of the captain. 

The ship was burning fiercely for hours and in the evening the burning ship was visible from Lefkada Island. 

The photo of the burning ship may have been shot in the afternoon of the 21st, or on the day after, the 22nd.

Reports of the German Naval Command did not offer any additional details on the exact point the ship sunk . 

The rescue of the shipwrecked soldiers was made by Italian ships as the Ionian Islands were under Italian occupation at that time and by Greek fishermen. The Marburg appears to have been abandoned to her fate.

The investigation by Gerasimos Sotiropoulos focused on eye witnesses accounts from persons who might have known the exact location where the burning ship sank . The stories of old men led to a target west of Ithaki island. 

The ship appeared to have drifted south from where it struck the mine. 

After long searches of the seabed  with sonar equipment, the ship was found at last!

There she is! The shipwreck is finally found, broken into two pieces and full of German tanks! (Source: Gerasimos Sotiropoulos)

It seems that Marburg ended up at a depth of 300 meters, broken into two pieces.

Despite the fact that this depth does not allow for scuba divers to examine the wreck and her valuable cargo of tanks and other military equipment of the 2nd Panzer Division, it is still possible that ROVs will be able to visit this unique shipwreck and bring back to the surface unique images of the tanks lost at sea.

Until then, Poseidon, the Greek god of the Seas, will keep his secrets well hidden in the seafloor!

SOURCES AND FURTHER READING

Platon Alexiades - Target Corinth Canal

Byron Tesapsides - DIE KRIEGSMARINE IN DER ÄGÄIS

Very Special Ships: Abdiel Class Fast Minelayers of World War Two, by Arthur Nicholson

Βill Russ microfilms archives