Η κρίση που βιώνουμε έχει πολλά πρόσωπα: Είναι οικονομική, αλλά και κοινωνική. Είναι κρίση αξιών, αλλά και παιδείας. Είναι περισσότερο ίσως από ποτέ, κρίση ταυτότητας μιας ολόκληρης κοινωνίας, η οποία κατακερματισμένη και παγιδευμένη σε αδιέξοδα, κυνηγάει μάταια την ουρά της.
Μιλάμε για μια χώρα, στην οποία η πτώχευση βαπτίζεται ανερυθρίαστα από τους οσφυοκάμπτες του προτεκτοράτου μας «αναδιάρθρωση» ή… «κούρεμα». Το νέο έτος που ανατέλλει σε λίγες μέρες θα θυμίζει 1811, καθώς θα είμαστε και με τη βούλα άμοιροι ραγιάδες μιας ληστρικής οικονομικής αυτή τη φορά αυτοκρατορίας και ακούμε κι από πάνω τους διάφορους αλήτες-παπαγαλάκια να λένε και να γράφουν ότι όλα αυτά γίνονται για το καλό μας.
Αντί όμως ο κίνδυνος να μας συσπειρώνει, λειτουργεί ως φυγόκεντρος δύναμη: Ο καθένας κοιτάει την πάρτη του, κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες στρέφονται εναντίον αλλήλων. Η κρίση δίνει το έναυσμα για έναν ιδιότυπο «εμφύλιο» μεταξύ των τάξεων των 700 και των 1000 ευρώ και ο κατήφορος συνεχίζεται.
Ίσως βέβαια αυτό να είναι και το ζητούμενο: Μια κοινωνία βυθισμένη και βολεμένη σε μια ψευδαίσθηση ευδαιμονίας τα τελευταία 30 χρόνια, ξαφνικά χάνει τα πάντα. Αντί να στραφεί, ενωμένη και αποφασισμένη, προς μια δημιουργική σύνθεση απόψεων και ιδεών, βρίσκεται εγκλωβισμένη μεταξύ καχυποψίας, μοιρολατρίας και αγανάκτησης. Των ιδανικών συστατικών δηλαδή για την πλήρη κατάρρευση.
Κάθε χρόνο 73 εκατομμύρια καρχαρίες καταλήγουν στα πιάτα της Ασίας
Στοιχειώνει τη φαντασία μας. Συνδέεται με αρχέγονους φόβους. Σε κάποιους πολιτισμούς λατρευόταν σαν θεός. Ο επιδέξιος θηρευτής της θάλασσας, η κορυφή της τροφικής αλυσίδας των Ωκεανών και ένας… συνομήλικος των δεινοσαύρων, ο οποίος όμως ακόμα ζει και βασιλεύει, ο καρχαρίας, εκπέμπει πλέον σήμα κινδύνου.
Οι πρόσφατες επιθέσεις καρχαριών σε κολυμβητές στο θέρετρο του Σαρμ Ελ Σέικ στην Αίγυπτο, έδωσαν την ευκαιρία σε διάφορους κινδυνολόγους και αδαείς να δημιουργήσουν ένα κλίμα τρόμου, που θυμίζει τη χολιγουντιανή ταινία «τα σαγόνια του καρχαρία». Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ διαφορετική: Κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 10 επιθέσεις καρχαριών -από τις οποίες οι μισές είναι θανατηφόρες- σε ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, ενώ περισσότεροι από 73 εκατομμύρια καρχαρίες αλιεύονται ετησίως από μια βιομηχανία αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ.
Όπως αποδείχθηκε από επιστήμονες, οι επιθέσεις καρχαριών σε λουόμενους στην Ερυθρά Θάλασσα δεν ήταν απρόκλητες ούτε ανεξήγητες, αλλά οφείλονταν στη συνήθεια κάποιων απερίσκεπτων τουριστών να ταΐζουν τα ψάρια, ανατρέποντας έτσι την οικολογική ισορροπία της περιοχής, αλλά και από την απόρριψη νεκρών βοοειδών και προβάτων κοντά στις ακτές από καράβι που ταξίδευε από την Αυστραλία στην Αίγυπτο.
Το ψάρεμα του καρχαρία έχει εξελιχθεί σε μια ιδιαίτερα επικερδή επιχείρηση, καθώς τα πτερύγιά του αποτελούν ένα ξεχωριστό έδεσμα της ασιατικής κουζίνας. Η αυξανόμενη ζήτηση έχει οδηγήσει πολλά είδη καρχαριών στο χείλος της εξαφάνισης και διάφορες οικολογικές οργανώσεις μάχονται για την εδραίωση ενός νομοθετικού πλαισίου που θα θέσει κάποια όρια στην ανυπολόγιστη καταστροφή που προκαλείται στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Η συνήθης πρακτική είναι να αποκόπτονται τα πτερύγια των καρχαριοειδών και στη συνέχεια το υπόλοιπο ψάρι, το οποίο είναι ακόμα ζωντανό, να απορρίπτεται στη θάλασσα, βρίσκοντας μαρτυρικό θάνατο από πνιγμό, καθώς χωρίς τα πτερύγιά του είναι αδύνατον να κολυμπήσει. Η υιοθέτηση της πρακτικής αυτή οφείλεται στο ότι με αυτό τον τρόπο εξοικονομείται πολύτιμος χώρος στα αλιευτικά σκάφη, καθώς τα πτερύγια καταλαμβάνουν πολύ λιγότερο χώρο, από όσο θα απαιτούσαν ολόκληρα τα ψάρια.
Η εξαφάνιση όμως των καρχαριών έχει και μια ακόμα δυσάρεστη συνέπεια: Δεδομένου ότι βρίσκονται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας, η μείωσή τους έχει ως αποτέλεσμα τη διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας και οι επιπτώσεις σε όλο το φάσμα του θαλάσσιου περιβάλλοντος είναι ιδιαίτερα καταστρεπτικές.
Η μόνη ελπίδα που διαφαίνεται στον ορίζοντα είναι η υιοθέτηση και φυσικά η εφαρμογή αυστηρότερων κανόνων και περιορισμών στο ψάρεμα του καρχαρία. Πριν από λίγες μέρες μάλιστα, 410 ευρωβουλευτές υπέγραψαν τη διακήρυξη της «Συμμαχίας για τον καρχαρία», ζητώντας αυστηρότερη πολιτική στην αλιεία των καρχαριοειδών. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της «Shark Alliance»,αυτό σημαίνει ότι μέσα στο 2011οι νομοθετικές ρυθμίσεις για το κυνήγι του πτερυγίου,θα αποτελούν πλέον ευρωπαϊκό νόμο. Το ίδιο έπραξε και η αμερικανική Γερουσία μόλις προχθές, θέτοντας επιτέλους ένα πλέγμα όρων για το ψάρεμα καρχαριών.
Ακίνητο ποτάμι οι δρόμοι του πάλαι ποτέ κλεινού άστεως. Οι απεργίες στις δημόσιες συγκοινωνίες, δικαιολογημένες και αποτελεσματικές ή μη είναι στην κρίση του καθενός, κάνουν ακόμα πιο δύσκολη την καθημερινότητα εκατομμυρίων Αθηναίων.
Μέσα στη γενική μαυρίλα των ημερών, την οποία ούτε τα πολύχρωμα χριστουγεννιάτικα λαμπιόνια μπορούν να φωτίσουν, δεκάδες άνθρωποι συνωστίζονταν, βρίζονταν και ξεκινούσαν την εβδομάδα τους με εκνευρισμό σε κάποια στάση λεωφορείων, περιμένοντας να στοιβαχτούν σα σαρδέλες και να πάνε στις δουλειές τους. Πρόσωπα σκυθρωπά, σώματα τσιτωμένα, όλοι σχεδόν έτοιμοι για καβγά, είτε για την προτεραιότητα στην επιβίβαση, είτε για μια θέση κάτω από το στέγαστρο.
Την ίδια στιγμή, οδηγοί αυτοκινήτων έκαναν «κατάληψη» στις λεωφορειολωρίδες καθυστερώντας όσα λεωφορεία κυκλοφορούσαν, όργανα της τροχαίας χειρονομούσαν νευρικά, σε κάθε διασταύρωση αυτοκίνητα μπλεγμένα σαν τα φίδια του Λαοκόoντα και για ηχητική επένδυση, κορναρίσματα, βρισιές και απειλές.
Παρατηρώντας φευγαλέα τις εικόνες κατάλαβα για μια ακόμα φορά ότι αυτή είναι η ζωή στις πόλεις και δε χρειάζεται μια απεργία για να το δούμε. Ο καθένας ενδιαφέρεται για την πάρτη του, αν μπορούσαμε θα είχαμε 10 εκατομμύρια κόμματα για να ψηφίζει ο καθένας τον εαυτό του, έχουμε φτάσει στο σημείο να προσπαθούμε να «κλέψουμε» τη σειρά στη στάση, να δεχόμαστε χτυπήματα στην αξιοπρέπειά μας και να μην αντιδρούμε, παρά μόνο να ψάχνουμε κάποιον πιο αδύναμο από εμάς για να ξεσπάσουμε.
«Ο βυθός είναι ο προσωπικός μου κήπος της Εδέμ», λέει στον «Ε.Τ.» ο πολυβραβευμένος φωτογράφος Νικόλας Σαμαράς, καθώς ο υποβρύχιος κόσμος προσφέρει αμέτρητα ερεθίσματα και μοναδικά θέματα. Πιστός στο δόγμα «να αφήνεις μόνο φυσαλίδες και να παίρνεις μόνο φωτογραφίες» ο κ. Σαμαράς διαφημίζει με τον καλύτερο τρόπο τις ομορφιές της πατρίδας μας σε όλο τον κόσμο: «Η θάλασσα με έχει διδάξει τον σεβασμό στους κατοίκους της, στον εαυτό μου και το ζευγάρι μου, στην θάλασσα την ίδια. Το αίσθημα του σεβασμού είναι πολύ ισχυρό μέσα μου, δεν παύει όταν ολοκληρωθεί η κατάδυση αλλά ενισχύεται κάθε φορά που θα συναντήσω ένα νέο ανυπεράσπιστο πλάσμα, ένα εύθραυστο κοράλλι, ένα χτυπημένο ψάρι. Στη θάλασσα αν εξαιρέσουμε τον ανθρώπινο παράγοντα, υπάρχει απόλυτη ισορροπία, όπου το κάθε πλάσμα έχει το ρόλο του και αποτελεί έναν σημαντικό κρίκο της φυσικής αλυσίδας. Στη κατάδυση και τη φωτογράφιση, όσο δύσκολο και να είναι ένα θέμα προσπαθώ να μη διαταράξω αυτή την ισορροπία και να παραμένω επισκέπτης», σημειώνει.
Είναι πολλοί εκείνοι που δεν έχουν αντικρίσει ποτέ τον υποβρύχιο κόσμο, παρά μόνο μέσα από τις εικόνες των φωτογράφων και κινηματογραφιστών, που ενώ μαγεύονται από τη θάλασσα και το βυθό, δεν έχουν νοιώσει ποτέ την γαλήνη που μπορεί να προσφέρει η κατάδυση: «Σκοπός μου είναι να μεταφέρω εικόνες του βυθού, να αναδείξω την ομορφιά που κρύβεται κάτω από την επιφάνεια, με την ελπίδα ότι κάποιος που γνωρίζει τι κρύβεται εκεί κάτω θα ξανασκεφτεί να πετάξει στη θάλασσα το άδειο κουτάκι αναψυκτικού, τη γόπα ή τη σακούλα», λέει χαρακτηριστικά.
Οι διακρίσεις του σε διεθνές επίπεδο για τις φωτογραφίες του καταδεικνύουν την απήχηση του έργου του, καθώς έχει βραβευθεί σε εκθέσεις στην Ιταλία, τη Γαλλία, τη Σουηδία, την Ιταλία, το Βέλγιο και άλλες χώρες, ενώ έχει οργανώσει την πρώτη προσωπική του έκθεση με τίτλο «Soulfly» στη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις της Ελλάδας, η οποία στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη Βιέννη της Αυστρίας.
Ο κ. Σαμαράς καταδύεται στους ελληνικούς βυθούς σχεδόν 15 χρόνια και έχει διαπιστώσει ότι δυστυχώς η κατάσταση επιδεινώνεται: «Στο ξεκίνημά μου οι συναντήσεις με μεγάλα ψάρια ήταν αρκετά συχνές ακόμα και σε μέρη με έντονη δραστηριότητα. Πλέον αυτό είναι εφικτό μόνο σε δυσπρόσιτα μέρη ή είναι θέμα τύχης. Πιστεύω ότι η υπεραλίευση, οι νέες καταστροφικές κατά την άποψή μου τεχνικές αλιείας και η μόλυνση, έχουν μειώσει δραματικά τα αποθέματα και επηρεάζουν έντονα τη θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα».
Όταν βρίσκεται στο υγρό στοιχείο, ο κ. Σαμαράς αισθάνεται οικεία και θεωρεί ηθική του υποχρέωση να ενημερώσει την κοινή γνώμη για τη σημασία ενός ισορροπημένου περιβάλλοντος: «Οι οικολογικές μου ανησυχίες και η αγωνία μου για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας εκφράζονται μέσα από τη συμμετοχή μου στις δράσεις του ProtecttheSharksFoundation ενός μη κυβερνητικού, μη κερδοσκοπικού ιδρύματος με έδρα την Ολλανδία. Με τη σύζυγό μου και ζευγάρι μου στο βυθό έχουμε αναλάβει εθελοντικά την εκπροσώπηση του ιδρύματος στην Ελλάδα και οργανώνουμε εκδηλώσεις ενημέρωσης και πληροφόρησης του κοινού για τον κίνδυνο εξαφάνισης που αντιμετωπίζει ο καρχαρίας».
ΒΟΧ WHOISWHO
Ο Νικόλας Σαμαράς γεννήθηκε στις 17 Ιουλίου 1974. Ξεκίνησε τις καταδύσεις το 1996 και ασχολείται με την υποβρύχια φωτογραφία από το 2002 με πλήθος βραβεύσεων στο ενεργητικό του σε διεθνές επίπεδο και θεωρείται πλέον ένας από τους καλύτερους φωτογράφους της "Νέας σχολής". Ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη ως Art Director σε γνωστή διαφημιστική εταιρεία της πόλης. Η ιστοσελίδα του http://www.underwater-photography.gr απέσπασε το 2008 το Χρυσό Ερμή στην κατηγορία της, το μοναδικό θεσμό βράβευσης της δημιουργικότητας στην επικοινωνία στην Ελλάδα.
Για μια ακόμα φορά η χώρα μας κατακτά με την αξία της το πρωτάθλημα… ακρίβειας και διαφθοράς στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αποκαλυπτική ανάλυση των τιμών σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης που διεξήγαγε το Ελληνικό Κέντρο Καταναλωτών κατέδειξε για μια ακόμα φορά την ολοκληρωτική ανυπαρξία ελεγκτικών μηχανισμών, την ανικανότητα του κράτους να τιθασεύσει την αισχροκέρδεια και τις συνθήκες μαύρης αγοράς που επικρατούν.
Στο ίδιο κλίμα, η Διεθνής Διαφάνεια δημοσιοποίησε έρευνα που πραγματοποίησε σε 86 χώρες, μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα. Και από εκεί τα συμπεράσματα είναι αποθαρρυντικά: Εκτός του ότι το συντριπτικό ποσοστό των Ελλήνων θεωρεί ότι τα κόμματα, τα Μέσα Ενημέρωσης, ακόμα και η Εκκλησία είναι διεφθαρμένα, ένα ποσοστό 66%, δηλαδή δύο στους τρεις, θεωρεί πως η κυβέρνηση δεν είναι ικανή να αντιμετωπίσει τα κρούσματα διαφθοράς.
Και εμείς τι κάνουμε; Ιδρύουμε, λέει, «ταμείο εξωστρέφειας» για τις εξαγωγές μας, οι οποίες έχουν καταβαραθρωθεί, παρουσιάζουμε σχέδια επί χάρτου και μπροστά βέβαια στις κάμερες για τη… σύλληψη της ακρίβειας και κατηγορούμε τους άλλους
-όποιοι κι αν είναι αυτοί, αρκεί να μην είμαστε… εμείς- για την κατάντια της χώρας.
Την ώρα που η πλήρης υποταγή της χώρας στους ξένους «προστάτες» μας αποκτά εφιαλτικές διαστάσεις, την ώρα που εκατομμύρια Έλληνες αδυνατούν πλέον να ανταποκριθούν και στα στοιχειώδη για μια αξιοπρεπή διαβίωση, είναι τουλάχιστον άκομψο να ακούμε τους κάθε λογής εντεταλμένους να κάνουν… αντίσταση στα τηλεπαράθυρα και να μας υπόσχονται έξοδο από το τούνελ, οι ίδιοι που μας χαντάκωσαν.
Οι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι με αναπηρία στην Ελλάδα διεκδικούν καθημερινά το δικαίωμα στο αυτονόητο, τη δυνατότητα δηλαδή αξιοπρεπούς διαβίωσης. Τη στιγμή που δεν υπάρχουν καν οι στοιχειώδεις υποδομές στους δρόμους, στις δημόσιες υπηρεσίες, ακόμα και στα περισσότερα μουσεία της χώρας μας, είναι επόμενο οι άνθρωποι με κινητικές δυσκολίες και οι τυφλοί να αισθάνονται ότι η πολιτεία τους περιθωριοποιεί στις παρυφές της κοινωνίας μας.
Μια κοινωνία όμως στην οποία η διαφορετικότητα θεωρείται ακόμα «στίγμα» και καταδικάζει τους συνανθρώπους μας με αναπηρία σε μια ζωή γεμάτη αποκλεισμούς δε μπορεί να θεωρείται δίκαιη και ελεύθερη. Γιατί δεν είναι μόνο το ανίκανο κράτος που αδιαφορεί για τα δικαιώματα μεγάλου μέρους των πολιτών του, αλλά πολύ περισσότερο ο καθένας από εμάς που με πράξεις δείχνουμε το έλλειμμα παιδείας και την αναλγησία μας, όταν παρκάρουμε σε μια ράμπα αναπηρικών αμαξιδίων, όταν στρέφουμε το κεφάλι μας αλλού τη στιγμή που ένας τυφλός συνάνθρωπός μας προσπαθεί να περπατήσει στα άθλια πεζοδρόμια των πόλεων μας.
Και αυτό είναι το χειρότερο: Έχουμε μάθει να κατηγορούμε τους άλλους, να στρέφουμε την κριτική μας προς το απρόσωπο κράτος και να αναλωνόμαστε σε κούφια λόγια.
Οι άνθρωποι με αναπηρία είναι περήφανοι και δεν επαιτούν τη συμπάθειά μας. Απαιτούν αξιοπρέπεια και τιμή. Ας το σκεφτούμε όλοι εμείς που έχουμε καταντήσει κοινωνικά αναίσθητοι και εαυτούληδες.
Στο άκουσμα της λέξης «κοράλλια», το μυαλό μας ταξιδεύει σε εξωτικούς προορισμούς στην Ερυθρά Θάλασσα, την Καραϊβική, τον Ινδικό Ωκεανό και άλλα τροπικά και υποτροπικά σημεία του πλανήτη μας. Και όμως, κοράλλια υπάρχουν σε όλα σχεδόν τα μήκη και τα πλάτη της Γης και η Ελλάδα δε θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση: «Παρότι δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, κοράλλια υπάρχουν σχεδόν παντού στις ελληνικές θάλασσες. Στη Μεσόγειο, η ομοταξία των Ανθόζωων, το σύνολο δηλαδή των σκληρών και μαλακών κοραλλιών, περιλαμβάνει 200 περίπου διαφορετικά είδη, πολλά από τα οποία έχουν αναφερθεί και στα Ελληνικά νερά. Τα είδη αυτά εμφανίζουν μια εντυπωσιακή ποικιλία μορφών, χρωμάτων και, κυρίως, περιβαλλοντικών απαιτήσεων: έτσι, μπορούμε να βρούμε είδη κοραλλιών που αφθονούν σε πολύ ρηχά και φωτεινά νερά και άλλα που απαντούν αυστηρά σε πιο σκοτεινά ή απλά βαθύτερα νερά», σημειώνει η Δρ. Μαρία Σαλωμίδη, Περιβαλλοντολόγος στο Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).
Πρόσφατα, ο ερασιτέχνης αυτοδύτης κ. Κώστας Μηλιώνης εντόπισε και αποτύπωσε με τη φωτογραφική του μηχανή στα νερά του Κορινθιακού και σε βάθος περίπου 40 μέτρων ένα εντυπωσιακό είδος κοραλλιού, του είδους Dendrophyllia ramea, το οποίο μέχρι πρότινος απουσίαζε από τις λίστες βιοποικιλότητας των ελληνικών θαλασσών: «Όταν καταδύθηκα και είδα μπροστά μου το κοράλλι, εντυπωσιάστηκα από την ομορφιά και το μέγεθός του, καθώς ξεπερνούσε σε ύψος το ένα μέτρο. Σε άλλες καταδύσεις στην περιοχή του Κορινθιακού με τον φίλο αυτοδύτη Γιώργο Καρέλα βρήκαμε και άλλα είδη κοραλλιών, πολλά από τα οποία δημιουργούν ένα μικρό δάσος», εξήγησε στον «Ε.Τ.» ο κ. Μηλιώνης.
Μια από τις πρώτες καταγραφές στα ελληνικά νερά έγινε το 1955 σε μια ερευνητική αποστολή του περίφημου «Καλυψώ», επανδρωμένου με Γάλλους επιστήμονες από το Ωκεανογραφικό Κέντρο της Μασσαλίας, λέει στον «Ε.Τ.» η Δρ. Σαλωμίδη και συμπληρώνει: «Συστηματικότερη μελέτη έγινε στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών από το ΑΠΘ, η οποία και ανέδειξε τη σημαντική βιοποικιλότητα των Ανθόζωων του Αιγαίου, εντοπίζοντας 88 είδη. Πρόσφατες έρευνες του ΕΛΚΕΘΕ, οι οποίες είναι ακόμα σε εξέλιξη, έχουν εντοπίσει την ύπαρξη κοραλλιών σε όλες σχεδόν τις θάλασσές μας, σε βάθη που κυμαίνονται μεταξύ 50 έως και άνω των 500 μέτρων! Το μόνο σίγουρο είναι ότι μας περιμένουν πολλές ακόμα εκπλήξεις!»
Τα πράγματα όμως δεν είναι ρόδινα, καθώς εκτός από τους φυσικούς τους θηρευτές οι οποίοι εντάσσονται αρμονικά στον φυσικό κύκλο ζωής των κοραλλιών και σε καμία περίπτωση δεν θεωρούνται απειλή για την επιβίωσή τους, ανθρωπογενείς παράγοντες θέτουν την ύπαρξή τους σε κίνδυνο: «Οι κλιματικές αλλαγές και η ανθρώπινη αμεριμνησία έχουν αφανίσει τεράστιες εκτάσεις κοραλλιογενών υφάλων τις τελευταίες δεκαετίες. Στην Ελλάδα, όπου το ποσοστό των κοραλλιογενών βυθών που έχει ενταχθεί σε καθεστώς προστασίας είναι απελπιστικά ελάχιστο, η κάθε είδους ρύπανση ή μηχανική διατάραξη, όπως τα συρόμενα αλιευτικά εργαλεία, οι άγκυρες, τα δίχτυα βυθού και οι απορρίψεις αδρανών υλικών, αποτελούν σοβαρές απειλές: δεδομένης της εύθραυστης φύσης και των πολύ αργών ρυθμών ανάπτυξης των κοραλλιογενών σχηματισμών, είναι προφανές ότι χρειαζόμαστε άμεσα Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές που –μεταξύ άλλων- θα στοχεύουν και στη διατήρηση αυτών των εξαιρετικά ευαίσθητων βιοτόπων», αναφέρει η Δρ. Σαλωμίδη.
Η καταστροφή αποικιών κοραλλιών στον Κορινθιακό Κόλπο, ήταν ένα ακόμα σημάδι που πιστοποιεί ότι η Φύση θυσιάζεται στο βωμό της «ανάπτυξης»: «Δυστυχώς ήρθε αναπάντεχα και γρήγορα το τέλος για ένα από τα καλύτερα υποβρύχια θεάματα κοντά στην Πάτρα και το Αίγιο: Οι τεράστιες γοργονίες σε μωβ και κίτρινα χρώματα με κορμούς που είχαν συχνά διάμετρο 15-20 εκατοστά και ύψος μέχρι 1,5 μέτρο δεν υπάρχουν πλέον στο πιο προσβάσιμο σημείο που τα βλέπαμε μέχρι πρόσφατα, σε βάθος κοντά στα 60μ.
Στην περιοχή γίνονται μεγάλα έργα για την νέα Εθνική Οδό Πατρών-Αθηνών και
μέσα στο νερό τα πράγματα είναι αποκαρδιωτικά. Τα μπάζα μοιάζουν με τεράστια ποτάμια που κυλάνε στα βαθιά. Δυστυχώς φτάσαμε στα 70 μέτρα, εκεί που υπήρχαν οι κόκκινες γοργονίες και το μόνο που βλέπουμε πλέον είναι μικροί άσπροι σπόγγοι», καταθέτει τη δυσάρεστη εμπειρία του ο κ. Γιώργος Καρέλας, αναφερόμενος στην καταστροφή των κοραλλιών στην περιοχή.
Οι γοργονίες αναγνωρίζονται ως ένα από τα σπουδαιότερα και ομορφότερα οικοσυστήματα των θαλασσών μας, καθώς σε αυτά απαντά μία τεράστια και συχνά μοναδική βιοποικιλότητα, η οποία -σύμφωνα με τις πλέον συντηρητικές εκτιμήσεις- περιλαμβάνει περισσότερα από 1700 διαφορετικά είδη φυκών, ασπόνδυλων και ψαριών, συνεπώς η προστασία τους αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη μακροπρόθεσμη υγεία των θαλασσών μας.
ΒΟΧ ΞΕΡΑΤΕ ΟΤΙ… (ΠΗΓΗ: ΔΡ. Μ. ΣΑΛΩΜΙΔΗ/ΕΛΚΕΘΕ)
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ, η παγκόσμια οικονομική αξία των κοραλλιογενών υφάλων (παρεχόμενα αγαθά και υπηρεσίες) αποτιμάται σε περίπου €120 δις.
Σχεδόν το 19% του συνόλου των κοραλλιογενών υφάλων καταστράφηκε στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών ενώ ένα επιπλέον 15% αναμένεται να έχει αφανιστεί μέσα στα επόμενα 20 χρόνια.
Ανάμεσα στα πλέον διαδεδομένα είδη κοραλλιών στην Ελλάδα περιλαμβάνονται τα Σκληρακτίνια Balanophyllia europae και Cladocora caespitosa που απαντούν ακόμα και στα ρηχά νερά του Σαρωνικού και οι Γοργονίες Eunicella cavolini και Paramuricea clavata που όμως αναπτύσσονται αρκετά βαθύτερα.
Σε πλήρη ανάπτυξη, κάποια είδη Γοργονιών μπορούν να φτάσουν ακόμα και το 1 μέτρο σε ύψος. Με πυκνότητες που συχνά ξεπερνούν τις 30 αποικίες ανά τετραγωνικό μέτρο υποστρώματος, οι συναθροίσεις αυτών των Οκτωκοραλλίων διαμορφώνουν πολυδιάστατα υποβρύχια τοπία που κυριολεκτικά κόβουν την ανάσα του παρατηρητή.
Χιλιάδες επισκέπτες συρρέουν κάθε χρόνο στις ριβιέρες της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας, προκειμένου να καταδυθούν με σεβασμό στους υφάλους των Γοργονιών, οι οποίοι προστατεύονται αυστηρά βάσει κατάλληλων Νομοθετικών Διαταγμάτων εδώ και πολλές δεκαετίες.
Κοράλλι μετανάστης; Και όμως ο Σαρωνικός διαθέτει ένα: το είδος Oculina patagonica που έλκει την καταγωγή του από τις ακτές της Ν. Αμερικής εμφανίστηκε στον Σαρωνικό πριν από μια πενταετία και έχει πλέον πλήρως εγκατασταθεί στις ακτές του… παγκοσμιοποίηση…
Χθες, ένας πολίτης, με βενζίνη και αναπτήρα στα χέρια, απείλησε να κάψει ζωντανή μια υπάλληλο σε ταμείο ασφάλισης. Τελικά, η άτυχη γυναίκα γλύτωσε χάρη στην παρέμβαση των ψυχραιμοτέρων, αλλά η δυσάρεστη εμπειρία θα την κατατρέχει για καιρό.
Η κατάσταση στις δημόσιες υπηρεσίες είναι αφόρητη, τόσο για τον άτυχο πολίτη που αναγκαστικά πρέπει να απευθυνθεί σε εκείνες για κάποια υπόθεσή του, αλλά και για τους έντιμους υπαλλήλους, οι οποίοι σε ένα γενικευμένο καθεστώς απαξίωσης, διαφθοράς και εγκατάλειψης προσπαθούν όπως-όπως να κάνουν τη δουλειά τους με συνέπεια.
Η εικόνα, σε όποιον έχει βρεθεί σε κάποια ουρά δημόσιου οργανισμού, προκαλεί μόνο θλίψη: Φωνές, βρωμιά παντού, φάκελοι αρχείων της εποχής του… Όθωνα, ηλεκτρονικοί υπολογιστές ούτε για δείγμα και άφθονη χαρτούρα, γραφειοκρατία και αναποτελεσματικότητα.
Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την κατάρρευση του κράτους, όσο και αν οι πολιτικάντηδες στα δελτία των οκτώ μας λένε τα δικά τους, οδηγούν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Τι να περιμένει βέβαια κανείς από εκείνους που μας λένε ότι η… πρέσα που πέφτει, λόγω ΔΝΤ, είναι για το καλό μας. Οι άνθρωποι αυτοί νομίζουν ότι η «αξιοπιστία» είναι ένας πλανήτης στον οποίο δεν έχει πάει ούτε ο Μίστερ Σποκ από το Σταρ Τρεκ…
Πόσοι συμπολίτες μας βρίσκονται πλέον ένα βήμα πριν την αυτοδικία επί δικαίων και αδίκων, επειδή το κράτος τους συμπεριφέρεται με σκαιό τρόπο;
Εδώ ο κόσμος χάνεται και η Βουλή προσλαμβάνει… στενογράφους. Τη μέρα που ο αρμόδιος υπουργός διέψευσε κατηγορηματικά οποιαδήποτε πιθανότητα απολύσεων δημοσίων υπαλλήλων, ένα ειδησάριο κέντρισε το ενδιαφέρον μου: Ο γραπτός διαγωνισμός -μέσω ΑΣΕΠ- για την πλήρωση 18 θέσεων τακτικού προσωπικού της Βουλής, θα γίνει στις 11 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με την προκήρυξη 1Γ/2010, η οποία δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της 22ας Σεπτεμβρίου.
Μέχρι εδώ καλά: Βεβαίως να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας, αν και συνήθως όταν «αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες» λένε ότι δεν θα υπάρξουν περικοπές, τότε ετοιμαστείτε για… τσεκούρι, βεβαίως να γίνουν προσλήψεις και να μειωθεί η ανεργία, έστω και κατά 18 άτομα, ακόμα και αν ένας στους πέντε Έλληνες βρίσκεται στις ουρές του ΟΑΕΔ, ή ακόμα χειρότερα εκτός στατιστικών.
Είναι όμως λογικό να προσλαμβάνονται 18 στενογράφοι, σε περίοδο γενικότερης κατάρρευσης;
Αντιλαμβάνομαι ότι οι μεγάλες αλήθειες που ακούγονται στο ναό της Δημοκρατίας πρέπει να απαθανατιστούν για τις μελλοντικές γενιές, αλλά μήπως θα ήταν φρονιμότερο να γίνουν μετατάξεις από άλλες δημόσιες υπηρεσίες, ή να αξιοποιηθεί η σύγχρονη τεχνολογία; Είμαι σίγουρος ότι οι «γκατζετάκηδες» της κυβέρνησης θα έχουν ακούσει για τα προγράμματα ηλεκτρονικού υπολογιστή που μετατρέπουν τη φωνή σε κείμενο.
Αλίμονο όμως: Αυτή η νοοτροπία δείχνει γιατί βουλιάξαμε και αντί να κοιτάει η εκάστοτε κυβέρνηση το μέλλον μέσα από διαρθρωτικές αλλαγές, καμώνεται ότι τίποτα δεν άλλαξε, ενώ σε λίγο δε θα έχει δανεικά να δώσει μισθούς και συντάξεις.
Τα νέα μέτρα που ανακοινώθηκαν, μέχρι να ακολουθήσουν νεότερα και πριν εκείνα αντικατασταθούν από ολοκαίνουρια και ακόμα πιο δυσβάστακτα μέχρι να τελειώνει το… παραμύθι της εξόδου από το τούνελ, είναι ένα ακόμα χτύπημα στον έτσι κι αλλιώς κατακερματισμένο κοινωνικό ιστό της χώρας. Την ώρα που η ανάπτυξη έχει αρνητικό πρόσημο και οι δομές καταρρέουν σε επίπεδα προ του 1900, κάποιοι επιμένουν να ζουν στο δικό τους κόσμο.
Πολιτικοί, ανεξαρτήτως κομματικής απόχρωσης αλλά με ένα κοινό, ότι είναι κατά την άποψή τους οι κοινωνοί της μιας και μοναδικής Αλήθειας, απαγγέλουν το ποίημά τους, κατηγορώντας τους προηγούμενους, τους προ-προηγούμενους, το λαό που… δεν τους ψήφισε και συνεχίζουν να μην προσφέρουν το παραμικρό για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής για εκατομμύρια πολίτες.
Ακόμα και με τις θριαμβολογίες των πρόσφατων εκλογών, στις οποίες όλοι νίκησαν, αν εξαιρέσουμε βέβαια το γεγονός ότι η αποχή, τα λευκά και τα άκυρα διαμόρφωσαν τελικά μια μειοψηφική… πλειοψηφία, σχεδόν κανείς δε μπήκε στον κόπο να εξηγήσει τι σημαίνουν οι αλλαγές που προωθούνται σε αυτοδιοικητικό επίπεδο. Αντίθετα, οι περισσότεροι επέλεξαν το δρόμο της πόλωσης και των εκβιαστικών διλημμάτων.
Κάποια στιγμή όμως πρέπει επιτέλους να μιλήσουν με ειλικρίνεια, μακριά από μικροκομματικές σκοπιμότητες και να προτείνουν συγκεκριμένες στρατηγικές άμβλυνσης των επιπτώσεων της κρίσης.
Είναι όμως ικανοί για αυτό; Αν κρίνουμε από την απαξίωση της πολιτικής και των φορέων της, αμφιβάλλω.
«Κλείδωσαν» λοιπόν τα πρόσθετα μέτρα, τα οποία σημαίνουν επιπλέον επιβαρύνσεις ύψους άνω των 4 δις ευρώ για το 2011, πέραν των 10 περίπου δις που είχαν ήδη προϋπολογιστεί. Οι επικοινωνιακές φούσκες των κάθε λογής αρμοδίων περί μη επιβολής νέων φόρων και επιβαρύνσεων ακυρώθηκαν και… έσκασαν από την πραγματικότητα που αποδεικνύεται σκληρότερη και από τους χειρότερους εφιάλτες μας.
Θλιβερό όμως είναι το παιχνίδι των λέξεων, στο οποίο επιδίδονται καθημερινά και αποδεικνύονται «μανούλες» οι εν Ελλάδι εντεταλμένοι των Βρυξελλών: «Δε θα υπάρξει περαιτέρω μείωση μισθών» λέγανε και οι… τσεκουριές πέφτουν σύννεφο. «Δε θα πληγούν οι χαμηλοσυνταξιούχοι» λένε και ως δια μαγείας διαρρέουν σενάρια περί αύξησης του ΦΠΑ, το οποίο σε απλά ελληνικά σημαίνει ότι θα ακριβύνει το γιαουρτάκι του παππού με τη σύνταξη των 300 ευρώ. «Εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια για την εξίσωση του ΦΠΑ στα καύσιμα κίνησης και θέρμανσης» λένε και ήδη οι παραγγελίες ενόψει του χειμώνα έχουν σημειώσει πτώση κατά 50% σε σύγκριση με πέρσι.
Το παιχνίδι των λέξεων και των εντυπώσεων, σε ζωντανή μετάδοση από τα δελτία ειδήσεων κάθε βράδι, έχει πλέον αποκτήσει γκροτέσκο χαρακτήρα. Περιμένουμε να ακούσουμε τι θα πει ο κάθε υπουργός και οι παρατρεχάμενοί του, για να δούμε σε λίγες μέρες να γίνεται το ακριβώς αντίθετο, βυθίζοντας την αξιοπιστία της πολιτικής στον Καιάδα του καιροσκοπισμού.
Δυστυχώς, οι θυσίες που επιβάλλονται στους πολίτες της χώρας δε φαίνεται να έχουν συγκεκριμένη στρατηγική, γεγονός που επιτείνει το αίσθημα ματαιότητας και παραίτησης. Αυτό που λείπει είναι ο στόχος, καθώς σερνόμαστε πίσω από τις εξελίξεις. Τι έγινε για τη φοροδιαφυγή και δεν το μάθαμε, εκτός από κάτι λίστες με ονόματα γιατρών και καλλιτεχνών που κυκλοφόρησαν για τα μάτια του κόσμου; Τι έγινε για να στηριχθεί η ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις; Τι έγινε για να τονωθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και για να παταχθεί η γραφειοκρατία; Τι βελτιώθηκε στη δημόσια Υγεία και Παιδεία;
Το 2004 για πρώτη φορά στην Ινδία έγιναν «άυλες» εκλογές, με τη χρήση δηλαδή ηλεκτρονικών υπολογιστών αντί των.. παραδοσιακών χάρτινων ψηφοδελτίων και φακέλων, στις οποίες συμμετείχαν 380 εκατομμύρια άνθρωποι. Παρόμοια συστήματα «ηλεκτρονικής ψήφου», με ασφαλιστικές δικλίδες που αποκλείουν τη νοθεία, την ταυτοποίηση του ψηφιακού αποτυπώματος του ψηφοφόρου και εγγυώνται άμεσα και έγκυρα αποτελέσματα σχεδόν αμέσως μετά το κλείσιμο της κάλπης, έχουν χρησιμοποιηθεί -σε μικρότερο βαθμό- στη Γαλλία και στις ΗΠΑ.
Καλό θα ήταν να ξεκινήσει ένας διάλογος για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής δημοκρατίας και στη χώρα μας, καθώς τα οφέλη είναι πολλαπλά: Καταρχήν… οικολογικά, αφού δε χρειάζονται πλέον τα χάρτινα ψηφοδέλτια, αλλά και οικονομικά, με τη λειτουργία λιγότερων εκλογικών κέντρων σε όλη τη χώρα και κινητοποίησης ολόκληρου του κρατικού μηχανισμού, γεγονός που δε θα πρέπει να περνάει απαρατήρητο σε περίοδο κατάρρευσης των δημόσιων ταμείων.
Μια άλλη διάσταση αναδεικνύεται επίσης από την αδιαφορία μεγάλου αριθμού ψηφοφόρων, καθώς η αγανάκτηση για την κατάντια της χώρας μας, αλλά και η απαξίωση της πολιτικής που έχει παγιωθεί σε μεγάλη μερίδα των πολιτών, οδηγεί πολλούς στην αποχή.
Ίσως η δυνατότητα ψηφοφορίας από την άνεση του καναπέ, ή του ηλεκτρονικού εκλογικού κέντρου να έφερνε περισσότερους πιο κοντά στη διαδικασία και κυρίως νέους και όσους δεν έχουν τη δυνατότητα μετακίνησης.
Μέχρι να γίνουμε… Ινδία όμως, έχουμε ακόμα να πετάξουμε πολλά εκατομμύρια σε χαρτούρα, πλαστικές κάλπες και κούφιες ελπίδες.
Μεθαύριο ο «κυρίαρχος Λαός» καλείται να ψηφίσει στο δεύτερο γύρο των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών, τη στιγμή που τα ποσοστά αποχής, τα άκυρα και τα λευκά έφτασαν την περασμένη Κυριακή περίπου στο 50%. Αναμφίβολα μεγάλο το διακύβευμα της κάλπης, καθώς αλλάζει εκ βάθρων το μοντέλο της τοπικής αυτοδιοίκησης, με άμεσες και απτές επιπτώσεις στην καθημερινότητά μας, γεγονός που όμως δεν είναι αρκετό για να οδηγήσει στα εκλογικά τμήματα έναν στους δύο Έλληνες.
Και πως θα μπορούσε να είναι διαφορετικά άλλωστε, όταν η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοίνωσε τα τελευταία δεδομένα της ανεργίας. Εντυπωσιάζει το γεγονός ότι ο αριθμός των απασχολουμένων ανήλθε σε 4.398.890 άτομα και ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός σε 4.298.958 άτομα, δηλαδή για τον κάθε έναν που έχει την τύχη να έχει δουλειά, αντιστοιχεί ένας άνεργος. Απελπιστικά είναι τα νούμερα για τους νέους, καθώς το 30,4% στις ηλικίες από 15 μέχρι 24, παραμένει χωρίς δουλειά.
Όταν ένα κράτος αδυνατεί να προσφέρει στους πολίτες του τα στοιχειώδη, όπως το δικαίωμα στην εργασία και την αξιοπρεπή διαβίωση, δε θα πρέπει να μας εκπλήσσει η απαξίωση της πολιτικής και η αδιαφορία μεγάλου ποσοστού συνανθρώπων μας για τις εκλογές.
Αυτό όμως είναι και το πιο επικίνδυνο: Όταν πάψουμε να πιστεύουμε ότι υπάρχουν λύσεις, μέσα από θεσμοθετημένες διαδικασίες, τότε ανοίγει η κερκόπορτα για κάθε είδους ακρότητα.
Την ώρα που θα διαβάζετε αυτές τις γραμμές, θα έχετε ήδη ακούσει όλα τα κόμματα να λένε ότι είναι οι νικητές της κάλπης. Η αναγωγή του αποτελέσματος των αυτοδιοικητικών εκλογών σε εθνικό και κομματικό επίπεδο, σίγουρα δίνει κάποια μηνύματα και επιδέχεται ποικίλων ερμηνειών, ανάλογα με την οπτική γωνία του καθενός, αμφίβολο είναι όμως πόσο επηρεάζει την καθημερινότητα των πολιτών.
Το ότι το διακύβευμα της αναμέτρησης αυτής δεν περιχαρακώνεται σε εκβιαστικά διλήμματα, θριαμβολογίες και αναθέματα όμως, ελάχιστα απασχόλησε την κεντρική πολιτική σκηνή και τους πρωταγωνιστές της.
Με τα νέα δεδομένα, οι δεκατρείς περιφερειάρχες θα αποκτήσουν τις αρμοδιότητες «μικρών πρωθυπουργών» και οι δήμαρχοι θα αναλάβουν την ευθύνη διοίκησης των ευρύτερων δήμων που προέκυψαν από τη συγχώνευση άλλων μικρότερων. Το αν θα λειτουργήσει βέβαια στην πράξη το νέο μοντέλο διοίκησης, προς όφελος των πολιτών, θα φανεί στο εγγύς μέλλον.
Αυτό σημαίνει ότι χρονίζοντα προβλήματα που προέκυπταν λόγω της πολυδιάσπασης αρμοδιοτήτων και της αδυναμίας παρέμβασης, θεωρητικά θα λυθούν, ή θα είναι πιο απλή η διαχείρισή τους.
Σε πόσες περιπτώσεις όμως δόθηκε έμφαση στο πρόγραμμα, τις δεσμεύσεις και τους στόχους των νέων τοπικών αρχόντων; Αυτά που θα έπρεπε να απασχολούν όλους μας, καθώς οι διαφορές -αν προκύψουν- θα είναι σε επίπεδο γειτονιάς και καθημερινότητας, φαίνεται ότι δεν είχαν και μεγάλη απήχηση στους ψηφοφόρους, όπως καταδεικνύουν τα ποσοστά αποχής.
Αυτό είναι και ένα δείγμα αποτυχίας του συστήματος, το οποίο περιθωριοποιεί ένα σεβαστό μέρος των πολιτών της χώρας μας.
Αν είστε ακόμα και την ύστατη στιγμή αναποφάσιστοι για το αν θα πάτε να ψηφίσετε, ή ποιον εκλεκτό θα επιλέξετε, προλαβαίνετε μέχρι τις 12 το μεσημέρι της Κυριακής να στρογγυλοκαθήσετε μπροστά στις οθόνες σας πίνοντας τον καφέ σας και να διαλέξετε τον υποψήφιο που θα γεμίσει το πορτοφόλι σας με ευρώ, κερδίζοντας τις εκλογές.
Μπορεί να μας έχουν γονατίσει οι έκτακτοι φόροι, οι περικοπές των μισθών και των συντάξεων και να μη βλέπουμε άσπρη μέρα, η πολιτική και οι πολιτικοί όμως μάς δίνουν το δικαίωμα… να ρεφάρουμε για το τσεκούρι που μας ρίχνουν, για το καλό μας βεβαίως-βεβαίως, με κάθε ευκαιρία. Με ποιο τρόπο; Μα, με το να στοιχηματίσουμε σε φαβορί, αουτσάιντερ και εκπλήξεις ανάμεσα σε εκατοντάδες υποψήφιους «σωτήρες» σε όλη τη χώρα. Δεκάδες εταιρείες διαδικτυακού τζόγου στέλνουν στο «ταμείο» ή -μακριά από μας- στον «κουβά» όσους αποφασίσουν να επενδύσουν τα τελευταία ευρώ της τσέπης τους στοιχηματίζοντας υπέρ ή κατά των… Μαυρογιαλούρων που ζητούν τη ψήφο μας.
Μπορεί το διαδικτυακό στοίχημα να είναι παράνομο στη χώρα μας, αλλά οι ενδοιασμοί κάμπτονται από τις ελκυστικές αποδόσεις και τη δυνατότητα πολλαπλού τζογαρίσματος στα.. καθαρόαιμα που έρχονται να μας λυτρώσουν για μια ακόμα φορά. Για κάθε ευρώ που θα ποντάρετε, για παράδειγμα, στην υποψηφιότητα του κ. Δημαρά, θα εισπράξετε 1,20 εφόσον κερδίσει, ενώ αν έχετε… έμπνευση και αποφασίσετε να τα… σπρώξετε στον κ. Κικίλια, το κάθε ευρώ σας θα δεκαπλασιαστεί!
Εκτός όμως από τους νικητές, μπορείτε να ποντάρετε στην ποσοστιαία διαφορά, στον αριθμό των ψήφων, στο ποσοστό αποχής, ακόμα και στη διαφορά ψήφων μεταξύ των υποψηφίων.
Μια γύρα στους διάφορους ευυπόληπτους -αν και παράνομους- μπούκηδες, αρκεί για να πάρετε μια γεύση: Καλύτεροι και από τους επαγγελματίες δημοσκόπους, έχουν σαφή εικόνα ακόμα και για τον πιο απομακρυσμένο δήμο της χώρας και δίνουν ποσοστά που υπόσχονται… τρελά κέρδη στους τολμηρούς τζογαδόρους.
Αλίμονο όμως: Και οι εταιρείες αυτές -όπως κάθε άλλη που σέβεται τον εαυτό της- αποσκοπούν στο κέρδος, άρα θέλουν να μειώσουν τις πιθανότητες να τινάξει τη μπάνκα κάποιο αουτσάιντερ κουτσάλογο που θα κερδίσει από το… πουθενά τις εκλογές, ρίχνοντας… γκάζι στην τελική ευθεία.
Αν πάλι είστε «μυρωδιάς» κατά το κοινώς λεγόμενο, ή άσχετος όπως λέγεται κόσμια, μην ανησυχείτε: Και για σας έχει ο μπαξές, απλά ακολουθήστε τα λεφτά, ή απλά τις ασφαλέστερες αποδόσεις. Μπορεί έτσι να μην κερδίσετε εκατομμύρια, το κομπόδεμά σας πάντως θα το αυξήσετε, έστω και κατά μερικά ευρώ.
Οπότε, αν ακούτε πολιτικούς να τάζουν τελευταία στιγμή γεφύρια στην έρημο, χτένες για τους φαλακρούς και χρυσά κουτάλια για τους φαφούτηδες, μη γυρίζετε το κεφάλι σας αλλού, γιατί μπορεί να μαζέψουν αρκετά ψηφαλάκια για να ανατρέψουν τα προγνωστικά και να τινάξουν τη μπάνκα στον αέρα, δίνοντας σας έτσι ένα σεβαστό κομπόδεμα, αν είχατε την έμπνευση να ποντάρετε το… μαρούλι στο όνομά τους.
Αυτό είναι και το μεγαλείο της Δημοκρατίας: Είμαστε ελεύθεροι να επιλέξουμε όχι απλά αυτόν που θεωρούμε ικανότερο, αλλά πολύ περισσότερο εκείνον που θα… στάξει ευρουλάκια στον κόρφο μας, απλά και μόνο με τη νίκη του στις εκλογές. Εμπρός λοιπόν! Βουρ στους υπολογιστές, κλικάρετε, ποντάρετε και περιμένετε το Λαό να μιλήσει, την ετυμηγορία της κάλπης και άλλα πολυφορεμένα εκλογικά κλισέ.
ΤΑ ΠΙΟ ΑΣΥΝΗΘΙΣΤΑ ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΑ
Ο Καναδός Μπράιν Ζέμπικ κέρδισε 100 χιλιάδες δολάρια με έναν κάπως… ανορθόδοξο τρόπο. Ο εκκεντρικός τζογαδόρος έβαλε στοίχημα ότι θα εμφύτευε στον εαυτό του (!) ένα ζεύγος σιλικονάτων στηθών και θα τα διατηρούσε για ένα ολόκληρο χρόνο το 1997. Τελικά, αποφάσισε να τα κρατήσει μέχρι και σήμερα, καθώς τα… παρουσιάζει σε διάφορες εκδηλώσεις κερδίζοντας και άλλα στοιχήματα, ενώ τσέπωσε και 10 χιλιάδες δολάρια, μένοντας για ένα μήνα σε δημόσια ουρητήρια.
Το 2007 ο Ρώσος Αντρέι Καρπόφ στοιχημάτισε τη… γυναίκα του στο πόκερ και -ευτυχώς ή δυστυχώς για τον ίδιο, δεν το γνωρίζουμε- την έχασε. Το χειρότερο είναι ότι η ίδια ερωτεύτηκε τον νικητή και χώρισε από τον Καρπόφ, ο οποίος διέψευσε το ρητό που θέλει όποιον χάνει στα χαρτιά να κερδίζει στην αγάπη.
Μετά τον προεκλογικό «βομβαρδισμό» ανεύθυνων δηλώσεων και διχαστικών διλημμάτων, τα οποία συντέλεσαν στο να εδραιωθεί το κλίμα πολιτικής αστάθειας, όπως φάνηκε και από την αντίδραση των διεθνών αγορών, είχαμε και τις πραγματικές βόμβες που έδωσαν τον τόνο στα διεθνή ΜΜΕ: «Η Ελλάδα είναι μια χώρα υπό κατάρρευση και εκρηκτικοί μηχανισμοί μπορεί να βρεθούν σε κάθε στενό, σε κάθε γραμματοκιβώτιο». Δε θα ασχοληθώ με τα σενάρια συνομωσίας που τόσο μας αρέσουν, με τους «μοχθηρούς ξένους» που θέλουν το κακό μας και μας δυσφημούν, άλλωστε μόνοι μας τα καταφέρνουμε πολύ καλύτερα. Μέχρι να αποδειχθεί άλλωστε ποιοι και για ποιο λόγο έστελναν φακέλους-βόμβες, θα έχουν περάσει και οι εκλογές.
Μέσα στον αχό των ελεγχόμενων και μη εκρήξεων όμως, χάνεται και η ουσία των αυτοδιοικητικών εκλογών: Ποιο είναι το διακύβευμα, τι θα αλλάξει στις ζωές μας, τι σημαίνει το νέο μοντέλο διοίκησης των τοπικών κοινωνιών. Η κυνική προσέγγιση υποστηρίζει ότι «αν άλλαζε κάτι με τις εκλογές, θα ήταν παράνομες». Και όμως, οι δημοτικές αρχές -στη θεωρία- θα αποκτήσουν πολύ περισσότερες αρμοδιότητες σε σύγκριση με το παρελθόν. Η αποκέντρωση -πάλι στη θεωρία- θα λειτουργήσει προς όφελος του πολίτη, διευκολύνοντάς τον στην καθημερινότητά του.
Δεν έχουμε όμως χρόνο να ασχοληθούμε με αυτά, γιατί κολλημένοι μπροστά στις τηλεοράσεις μας ακούμε για μπαμ και μπουμ και νομίζουμε ότι αν ανοίξουμε τις πόρτες μας θα βγούμε στους δρόμους της… Καμπούλ.
Όταν περπατώ στους δρόμους της πόλης, μού αρέσει να περιεργάζομαι τους συνανθρώπους μου. Δε βλέπω πουθενά χαμογελαστά πρόσωπα. Στις στάσεις των λεωφορείων, σκυθρωποί και σκυφτοί οι περισσότεροι προσπαθούν να προστατευθούν από το κρύο και τις μαύρες σκέψεις που φέρνει στο νου η κατάρρευση όσων μέχρι πρόσφατα θεωρούσαμε δεδομένα.
Με αφορμή την επέτειο του «ΟΧΙ» σκέφτηκα ότι εμείς ανήκουμε στη γενιά του «ΝΑΙ». Σε μια εξαιρετική συνέντευξη που παραχώρησε στην ιστοσελίδα in.gr ο Απόστολος Σάντας, ο οποίος μαζί με το Μανώλη Γλέζο κατέβασε τη χιτλερική σβάστικα από την Ακρόπολη το 1941, σημείωσε μεταξύ άλλων ότι ζούμε «σε μια ελεύθερη αλλά όχι ανεξάρτητη Ελλάδα», θέλοντας με αυτό τον τρόπο να καταδείξει ότι η χώρα μας είναι δέσμια οικονομικών και γεωπολιτικών επιδιώξεων των «φίλων» μας ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού.
Δυστυχώς, αυτή είναι η αλήθεια: Στο όνομα της δημοσιονομικής προσαρμογής, της μείωσης του ελλείμματος και του… ευρύτερου συνετισμού μας, απεμπολούμε κεκτημένα,τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Από τις φοροεπιδρομές του οικονομικού επιτελείου στα πετσοκομμένα εισοδήματά μας, μέχρι τις συμφωνίες πίσω από κλειστές πόρτες για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, συνήθως ερήμην μας.
Χωρίς όραμα και πραγματικές τομές στις παθογένειες δεκαετιών, θα είμαστε μόνιμα θύματα της συλλογικής κατάθλιψης που προκαλεί η παρακμή μιας κοινωνίας που πριν από 70 χρόνια όρθωσε το ανάστημά της σε έναν παντοδύναμο εχθρό.
Οι εκλογές πλησιάζουν, τα εκβιαστικά διλήμματα έρχονται και ήδη αποκτούν κυρίαρχη θέση στην επιχειρηματολογία των πολιτικών. Οι περισσότεροι κομματάρχες και επίδοξοι… σωτήρες μας κάνουν σαν να μην έχει πέσει στο κεφάλι μας το Μνημόνιο, η εργασιακή ανασφάλεια, η κατάντια της δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης. Λες και ζούμε σε άλλη χώρα και πιστεύουμε -ακόμα- ότι θα μας σώσουν οι ίδιοι που μας χαντάκωσαν. Λογικό είναι. Αφού παραμυθιαζόμαστε από τις χάντρες και τα καθρεφτάκια που μας κομίζουν πριν από κάθε εκλογική αναμέτρηση, καλά μας κάνουν. Αφού ακόμα πιστεύουμε ότι το σύστημα που ευθύνεται για την κατάρρευση της κοινωνίας μας είναι το ίδιο που θα μας οδηγήσει σε… νέες δόξες, είμαστε άξιοι της μοίρας μας.
Στο πλαίσιο αυτό είδαμε χθες το βράδυ και τον… κλαυσίγελο του πρωθυπουργικού τηλεδιαγγέλματος: Στα πρότυπα της Βόρειας Κορέας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος γίνεται συντονιστής της… τηλεδημοκρατίας και οι υπόλοιποι μένουμε με την απορία του τι εξυπηρετεί ένα τέτοιο επικοινωνιακό σόου, στα πρότυπα των ριάλιτι σκουπιδιών που έχουν κατακλύσει τις μικρές μας οθόνες.
Έτσι, για πολλούς φαίνεται ότι μόνη διέξοδος είναι η αποχή από τις κάλπες, ως έκφραση διαμαρτυρίας και αγανάκτησης. Η ιστορία όμως δε γράφεται από τους απόντες. Ακόμα και αν το ποσοστό της αποχής ξεπεράσει το 40%, κάποιοι θα εκλεγούν και θα ελέγχουν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό σε σύγκριση με το παρελθόν, την καθημερινότητα στις γειτονιές μας. Είμαστε προετοιμασμένοι γι αυτό;
Την ώρα που η χώρα και οι πολίτες της χρειάζονται μέτρα και διαρθρωτικές αλλαγές για την τόνωση της ανάπτυξης, μια ακόμα ευκαιρία -πιθανότατα η τελευταία- χάνεται. Δυστυχώς και αυτή η κυβέρνηση αποδεικνύεται διαχειρίστρια πολιτικού χρόνου, κινείται δηλαδή με μόνο γνώμονα τις εκλογές και το αποτέλεσμα αυτών. Μπορεί ο πρωθυπουργός να ισχυρίζεται ότι δεν τον ενδιαφέρει δεύτερη θητεία, αλλά δε φαίνεται να ενστερνίζονται την άποψή του κορυφαίοι κυβερνητικοί παράγοντες, οι οποίοι πάση θυσία θέλουν να μείνουν αγκιστρωμένοι στις καρέκλες τους, όπως άλλωστε και οι προηγούμενοι από αυτούς.
Η πολιτική στην Ελλάδα έχει δυστυχώς καταντήσει ένα πελατειακό μόρφωμα, ένα ατελείωτο δούναι και λαβείν, όπου οι περισσότεροι κινούνται ιδιοτελώς και με αντιπαροχή μερικά ψίχουλα, χαρίζουν εδώ κι εκεί την ψήφο τους. Είναι ένας από τους λόγους που η πολιτική έχει γίνει συνώνυμο της διαφθοράς, του βολέματος και της αναξιοκρατίας, γεγονός που απωθεί ολοένα και περισσότερους Έλληνες και κυρίως τη νέα γενιά. Αυτό είναι και το πιο επικίνδυνο, γιατί η απαξίωση της πολιτικής, γεννάει το μίσος και τις ακραίες απόψεις.
Σε ένα κλίμα κατάρρευσης και χρεοκοπίας, θα περίμενε κανείς την κυβέρνηση να είναι πιο τολμηρή στη λήψη ουσιαστικών μέτρων… χθες. Όταν όμως το μόνο που βλέπουμε είναι περισσότεροι φόροι και ακούμε ως μόνιμο άλλοθι ότι φταίνε οι «κακοί από τις Βρυξέλλες» που μας κυβερνούν με… τηλεκοντρόλ, τότε είμαστε άξιοι της μοίρας μας που δεν αντιδρούμε.
Την ώρα που το κράτος πνέει τα λοίσθια, παρασέρνοντας στην κατάρρευση και τους άμοιρους υπηκόους του, οι αντιδράσεις όσων πλήττονται από τα πρωτοφανούς σκληρότητας μέτρα είναι ακόμα αναιμικές. Όλα έχουν βέβαια την εξήγησή τους: Καταρχήν, η κοινωνία μας είναι ένα συνονθύλευμα αντικρουόμενων συμφερόντων. Η έννοια της ομογενοποίησης δεν υφίσταται: Συντεχνίες και ομάδες κοιτάζουν -μάταια- να διασφαλίσουν ό,τι μπορεί να περισωθεί τις τελευταίες μέρες της… Πομπηίας.
Τα προβλήματα του γείτονα φαίνονται ακόμα μια ξένη υπόθεση, μέχρι να χτυπήσει το «κακό» την πόρτα μας, με τη μορφή της ανεργίας, της απώλειας εισοδήματος και της κατάργησης κεκτημένων δεκαετιών. Παράλληλα, η ένταση και η ταχύτητα με την οποία ανατράπηκε η καθημερινότητά μας, έχει αφήσει πολλούς εμβρόντητους. Την ίδια στιγμή, η αντίληψη ότι η αντίδραση στην ισοπέδωση θα είναι βίαια, ασύμμετρη και εν τέλει αναποτελεσματική οδηγεί πολλούς στην αδράνεια.
Μια πρωτότυπη πρόταση όμως εκφράστηκε από τον παλαίμαχο ποδοσφαιριστή Ερίκ Καντονά, γνωστό για την αντισυμβατική του προσωπικότητα, η οποία συνοψίζεται στο εξής: «Οι τράπεζες κλέβουν τον κόσμο, το σύστημα βασίζεται σε αυτές και επομένως μπορεί να ανατραπεί μέσω εκείνων. Με ποιο τρόπο; Αν εκατομμύρια άνθρωποι, αντί να κάνουν απεργίες και πορείες, απλά πήγαιναν στις τράπεζες και έκαναν ανάληψη των καταθέσεών τους, το σύστημα θα κατέρρεε. Η επανάσταση είναι απλή».
Το ερώτημα βέβαια στα καθ’ημάς είναι πόσοι Έλληνες έχουν ακόμα «κομπόδεμα» στις τράπεζες, όταν λείπουν ακόμα και τα ελάχιστα, για τη στοιχειωδώς αξιοπρεπή επιβίωση;
To IKA δια εντεταλμένου υπαλλήλου του προτρέπει με… πρωτοκολλημένη επιστολή όσους πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη να υποστούν ακρωτηριασμό, αντί να τους χορηγήσει τα ειδικά παπούτσια, λόγω -λέει- κόστους. Δε θα ασχοληθώ περισσότερο με την απανθρωπιά και την αναισθησία που δείχνουν κάποιοι καρεκλοκένταυροι που βλέπουν τα πάντα υπό το πρίσμα λογιστικών πράξεων και λένε ευθέως στους ασθενείς ότι «αφού θα σου κόψουν το πόδι, τι τις θέλεις τις θεραπείες», αφού ήδη η κατακραυγή υπήρξε γενικευμένη.
Μια απλοϊκή προσέγγιση θα ήταν η εξής: Αν ισχύει το «πονάει κεφάλι, κόψει κεφάλι», γιατί δεν εφαρμόζεται η ίδια φόρμουλα και για τους επίορκους δημόσιους λειτουργούς, τους γιατρούς, τους πολιτικούς και όλους όσοι πλουτίζουν εις βάρος του κοινωνικού συνόλου, ή έχουν οδηγήσει τη χώρα στη σημερινή της κατάντια;
Προσοχή όμως, γιατί τα όρια είναι δυσδιάκριτα: Όταν την επαύριο της Μικρασιατικής Καταστροφής οδηγήθηκαν στο απόσπασμα οι «έξι», τίποτα δεν άλλαξε στη δομή του κράτους, απλά ικανοποιήθηκε το «λαϊκό αίσθημα» που απαιτούσε να ξεπλυθεί η τραγωδία με το αίμα κάποιων που περισσότερο λειτούργησαν ως αποδιοπομπαίοι τράγοι.
Εδώ δε χρειάζονται ειδικά δικαστήρια, οχλοκρατία και γκιλοτίνες, όπως ζητούν πολλοί, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Αντιθέτως, πρέπει να ξαναανακαλύψουμε την ανθρωπιά μας, τη δύναμη των ανθρώπινων σχέσεων και την εντιμότητα, τα χαρακτηριστικά δηλαδή των πολιτών κάθε ευνομούμενης πολιτείας, τα οποία στις μέρες μας είναι τόσο δυσεύρετα.
Το ελληνικό κέντρο καταναλωτών παρουσίασε χθες μια σύγκριση τιμών σε 260 προϊόντα ευρείας κατανάλωσης και υπηρεσίες, σύμφωνα με την οποία προκύπτουν αυξήσεις μέχρι και 39,58% μέσα σε ένα χρόνο. Όταν μετά τον πρόσφατο «ανασχηματισμό του μεσονυχτίου» ανέλαβε ο νέος υπουργός Ανταγωνιστικότητας, άρχισαν οι δηλώσεις ότι θα παταχθεί η ακρίβεια και άλλα παρόμοια ασόβαρα και κούφια λόγια που λίγοι πια πιστεύουν και πολλοί εξοργίζονται όταν τα ακούν.
Έχουμε και λέμε: Καύσιμα αυτοκινήτου +32,9%, τέλη κυκλοφορίας και διόδια 28,74%, νοσοκομεία και κλινικές +8,81%, στέγαση +8,09%, τσιγάρα +19,8% και νωπά λαχανικά +16,02%. Αυτά είναι μόνο λίγα από τα προϊόντα που χτύπησαν «κόκκινο», την ίδια ώρα που οι εντεταλμένοι ντόπιοι σφογγοκωλάριοι των Βρυξελλών επιβάλλουν νέα μέτρα που πνίγουν κάθε ελπίδα ανάνηψης της χώρας και τη βυθίζουν στο τέλμα της… αρνητικής ανάπτυξης, όπως εύσχημα αποκαλούν την κατάρρευση των πάντων.
Αλλά και η φαρσοκωμωδία της μετονομασίας των υπουργείων είχε τελικά νόημα: Το υπουργείο Ανταγωνιστικότητας είναι ανίκανο να παρέμβει ουσιαστικά, στην ασυδοσία της αγοράς, στην παντελή έλλειψη αξιόπιστων ελεγκτικών μηχανισμών και στην αποθράσυνση των κάθε λογής μεσαζόντων που φορτώνουν τις τιμές, λες και ζούμε σε μια χώρα που οι μισθοί είναι παχυλοί, ενώ επιβιώνουμε εδώ που οι …πορτοκαλέες είναι φαιδρές. Παρακολουθεί όμως τις τιμές να παίρνουν την ανιούσα και τους επιτήδειους κερδοσκόπους να… ανταγωνίζονται ποιος θα βγάλει το μεγαλύτερο κέρδος εις βάρος του κοσμάκη. Μάλλον για αυτό τα λαμπρά μυαλά που μας κυβερνάνε αποφασίσανε να ονομάσουν το υπουργείο… «Ανταγωνιστικότητας».
Η απόφαση του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης να προχωρήσει με την περαίωση εκατομμυρίων ανέλεγκτων χρήσεων η οποία ψηφίζεται αύριο, αποτελεί στην ουσία ακόμα μια κραυγαλέα δημόσια ομολογία ανικανότητας και κακοδιοίκησης του κράτους. Μαζί με τους μικροοφειλέτες, τα «κουνούπια» δηλαδή, θα «καθαρίσουν» και όλοι εκείνοι που συστηματικά φοροδιαφεύγουν, ή όπως κομψότερα ονομάζεται… φοροαποφεύγουν και ζημιώνουν το Δημόσιο, δηλαδή όλους μας, με δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Παράλληλα στέλνει και ένα σαφές και βροντερό μήνυμα προς όλους όσοι ήταν συνεπείς στα φορολογικά τους: «Φουκαράδες, είστε κορόιδα που πληρώνετε». Το ότι το κράτος είναι ένα δυσλειτουργικό και γραφειοκρατικό μόρφωμα που προσπαθεί με κάθε τρόπο να βλάψει τους άμοιρους υπηκόους του δεν είναι είδηση. Όλοι το ξέρουν και ακόμα χειρότερα όλοι έχουν μια δυσάρεστη εμπειρία να διηγηθούν από την τραυματική σχέση τους με αυτό. Όλοι βέβαια πλην των «έξυπνων» που αξιοποιούν την ανεπάρκειά του, ώστε να αποκομίσουν κέρδη με κάθε τρόπο. Αυτούς επιβραβεύει η κυβέρνηση, όπως κάνανε και οι προηγούμενες, όπως θα κάνουν πιθανότατα και οι επόμενες.
Αφήνω στην άκρη τις φωνές διαμαρτυρίας κάποιων κυβερνητικών βουλευτών, γιατί φαίνεται τουλάχιστον υποκριτικό να λέει κάποιος ότι διαφωνεί, αλλά τελικά θα υπερψηφίσει το νομοσχέδιο. Άραγε, θα μπορούσε κάποιος πολίτης να πει ότι διαφωνεί με τις φορολογικές επιβαρύνσεις και δεν πληρώνει; Αμέσως θα έμπαινε σε όλα τα μαύρα κατάστιχα του κράτους και θα κινδύνευε με κάθε λογής τιμωρία.
Δυστυχώς όμως, αυτό είναι το κράτος: Μια κακόγουστη φάρσα με τραγικούς πρωταγωνιστές όλους τους συνεπείς πολίτες.
Η ανεργία δεν είναι αριθμοί και στατιστικές. Είναι προσωπική τραγωδία που στιγματίζει ανθρώπους και τις οικογένειές τους. Είναι απελπισία, σαράκι και βίαιη απώλεια στο δικαίωμα της αξιοπρέπειας.
«Η έκρηξη της ανεργίας θα προκαλέσει κοινωνικές αναταραχές εκτός των θεσμοθετημένων διαδικασιών», αναφέρει σε συνέντευξή του στο Reuters ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γιάννης Παναγόπουλος. Η διαπίστωση αυτή έρχεται να επιβεβαιώσει τους χειρότερους φόβους όλων όσοι απαρτίζουν το «σύστημα», εντός ή εκτός εισαγωγικών, ότι δηλαδή το αύριο δεν επιφυλάσσει απλά απεργίες, πορείες και άλλες αντίστοιχες μορφές διαμαρτυρίας, αλλά πολύ περισσότερο φαινόμενα που θα θυμίζουν την εξέγερση του Δεκεμβρίου του 2008, μετά τη δολοφονία του 15χρονου Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, όταν η Αθήνα κυρίως, αλλά και άλλες πόλεις, είχαν αφεθεί στο έλεος λεηλασιών και καταστροφών.
Πέρα όμως από τις διαπιστώσεις, η ανεργία έχει λάβει εφιαλτικές διαστάσεις και διέξοδος ελπίδας δε φαίνεται πουθενά. Η πάλαι ποτέ μεσαία τάξη εξωθείται ταχύτατα προς τη φτώχεια, χάνοντας κεκτημένα που μέχρι χθες θεωρούνταν αυτονόητα. Σε λίγα χρόνια, αν τα πράγματα συνεχίσουν έτσι, θα είμαστε όπως η Ινδία, όπου μια κάστα μερικών χιλιάδων ζάμπλουτων ζει στη χλιδή και εκατοντάδες εκατομμύρια πάμπτωχοι δεν έχουν στον ήλιο μοίρα.
Όλοι προβλέπουν ότι ο χειμώνας θα είναι καυτός. Το κακό όμως είναι ότι κανείς, από εκείνους που θα έπρεπε να βρουν διέξοδο και όραμα για την κατακερματισμένη κοινωνία μας, κάνει κάτι γι αυτό. Έτσι θα έρθει η στιγμή που όσοι δεν έχουν πια τίποτα να χάσουν, θα βγουν στους δρόμους και θα ξεσπάσουν κατά δικαίων και αδίκων.
Το ναυάγιο του ατμόπλοιου «Όρια» στο Γαϊδουρονήσι, μια τραγωδία στα σκοτεινά χρόνια της Κατοχής το Φεβρουάριο του 1944, η οποία είχε σχεδόν τριπλάσιο αριθμό θυμάτων σε σύγκριση με τον Τιτανικό, έχει μείνει ξεχασμένη στα συρτάρια της Ιστορίας. Λίγοι γνωρίζουν ότι περισσότεροι από 4.000 Ιταλοί αιχμάλωτοι βρήκαν τραγικό θάνατο στο Σαρωνικό Κόλπο, όταν -σύμφωνα με την πιο αποδεκτή εκδοχή- το επιταγμένο από τους Γερμανούς ατμόπλοιο προσέκρουσε λόγω ναυτικού σφάλματος και κακοκαιρίας στη βραχονησίδα Γαϊδουρονήσι, γνωστή και ως νήσος Πάτροκλος, κοντά στο Σούνιο, ανατράπηκε και στη συνέχεια βυθίστηκε, αν και όχι πριν περάσουν σχεδόν δύο μερόνυχτα, παρασέρνοντας στον υγρό τάφο και την ιστορική λήθη μέχρι πριν από λίγα χρόνια, τους χιλιάδες άτυχους Ιταλούς στρατιώτες που βρίσκονταν στα αμπάρια του πλοίου.
«Από το 1996 είχα πληροφορίες για κάποιους ψαράδες που έπιαναν στα δίχτυα τους καραβάνες και άλλο πολεμικό υλικό από ένα άγνωστο ναυάγιο νοτιοανατολικά του Πάτροκλου και σε συνδυασμό με τις αναφορές ενός παλιού δύτη που είχε περιγράψει ένα τόπο συντριμμιών στην ίδια περιοχή, ξεκινήσαμε έρευνες το 1999», αναφέρει στον «Ε.Τ.» ο κ. Αριστοτέλης Ζερβούδης, επαγγελματίας αυτοδύτης και ιστορικός, ο οποίος εδώ και 10 περίπου χρόνια ακολουθεί το νήμα της τραγικής αυτής καταστροφής και συμπληρώνει: «Ακόμα και σήμερα μετά από μια δεκαετία ενασχόλησης με το ναυάγιο, την ταυτοποίησή του και δεκάδες καταδύσεις σε αυτό, είναι αδύνατον να συνειδητοποιήσω το μέγεθος της τραγωδίας, απλά ο αριθμός 4.115 νεκροί είναι εξωπραγματικός!»
Ο κ. Ζερβούδης δε μπορεί να μείνει ασυγκίνητος από την ανθρωπιστική διάσταση της καταστροφής και ελπίζει ότι σύντομα θα δικαιωθούν και οι οικογένειες των αδικοχαμένων αιχμαλώτων: «Εκτός από τη λύπη που αισθάνομαι για την ανείπωτη αυτή τραγωδία, θέλω να ικανοποιηθούν επιτέλους οι οικογένειες των αγνοουμένων, τα παιδιά τους, οι γυναίκες τους, οι οποίοι ακόμα περιμένουν τους δικούς τους να γυρίσουν και σε διαβεβαιώνω ότι είναι πολλοί».
Ο κ. Δημήτρης Γκαλών, ιστορικός μουσικολόγος και ερασιτέχνης αυτοδύτης, καταθέτει στον «Ε.Τ.» τα αποτελέσματα των ερευνών του μετά από κοπιώδη αναζήτηση στα αρχεία της εποχής: «Σύμφωνα με τις πρώτες γερμανικές καταγραφές σώθηκαν από το προσαραγμένο πλοίο, το οποίο συνέχισε να προσκρούει στα βράχια, ωθούμενο από τα κύματα και τον άνεμο, ο Νορβηγός καπετάνιος και 14 Γερμανοί στρατιώτες. Σύμφωνα με τις μετέπειτα ιταλικές πηγές σώθηκαν 21 Ιταλοί αιχμάλωτοι, 6 Γερμανοί στρατιώτες και ένας Έλληνας ναυτικός, μέλος του πληρώματος. Οι 4.100 περίπου Ιταλοί αιχμάλωτοι, οι υπόλοιποι Γερμανοί στρατιώτες και το πλήρωμα του «Όρια», χάθηκαν για πάντα στα νερά του Αιγαίου. Για μήνες η θάλασσα ξέβραζε στις γύρω ακτές σώματα πνιγμένων. Ένα μέρος της ιταλικής στρατιάς των Δωδεκανήσων, η οποία παραδόθηκε στον γερμανικό στρατό μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, το φθινόπωρο του 1943, έμελλε να χαθεί τραγικά, αφήνοντας τα τελευταία της υπολείμματα στον ελληνικό βυθό».
Τι προκάλεσε το ναυάγιο;
Η καταχώρηση του πλοιάρχου Χάινριχ Ρόλμαν, της γερμανικής Ναυτικής Διοίκησης Αττικής στο Πολεμικό Ημερολόγιο της μονάδας, της 13ης Φεβρουαρίου 1944, την επαύριο δηλαδή του ναυαγίου, αναφέρει ότι «μία νηοπομπή αποτελούμενη από τα πλοία ΤΑ 16, ΤΑ 17, ΤΑ 19, και το ατμόπλοιο Όρια, με 4.000 περίπου Ιταλούς αιχμαλώτους από την Ρόδο, πέρασε το Σούνιο. Ενώ τα συνοδευτικά πλοία πάλευαν ενάντια στην καταιγίδα και στον δυνατό κυματισμό, το Όρια προσάραξε στο Γαϊδουρονήσι. Πολύ υψηλές ανθρώπινες απώλειες. Προς το παρόν δεν μπορεί να σταλεί βοήθεια, λόγω του ασυνήθιστου πολύ μεγάλου κυματισμού».
Ο μεγάλος αριθμός των θυμάτων, αλλά και η φύση του ναυαγίου, ανάγκασαν τη γερμανική στρατιωτική διοίκηση να πραγματοποιήσει ανακρίσεις, ώστε να εξεταστούν τα αίτια της πολύνεκρης καταστροφής. Το πόρισμα κατέληξε ότι υπεύθυνες ήταν οι κακές καιρικές συνθήκες, αλλά και η λανθασμένη εκτίμηση του Μπιάρνε Ρασμούσεν, Νορβηγού καπετάνιου του πλοίου, καθώς και η αδυναμία άμεσης αποστολής ναυαγοσωστικών σκαφών, τα οποία θα μπορούσαν να απεγκλωβίσουν κάποιους από τους επιζώντες που βρίσκονταν στα «σωθικά» του αναποδογυρισμένου «΄Ορια».
Μια άλλη εκδοχή, η οποία όμως δεν επιβεβαιώνεται από ανεξάρτητες πηγές, αναφέρει πως το πλοίο είτε προσέκρουσε σε νάρκη που είχε ξεφύγει από το αγκυροβόλιό της, είτε χτυπήθηκε από τορπίλη υποβρυχίου. «Πιστεύω πως δεν υπήρξε δόλος από την πλευρά του γερμανικού στρατού κατοχής σε σχέση με το γεγονός αυτό, το οποίο αποτελεί ίσως το μεγαλύτερο, από αριθμό θυμάτων, ναυτικό δράμα των ελληνικών θαλασσών. Η έντονη έλλειψη πρώτων υλών, και η με το γεγονός αυτό συνδεδεμένη έλλειψη πλοίων, οδήγησε τον γερμανικό στρατό κατοχής να χρησιμοποιήσει, τα μόνα πλοία που διέθετε στο ελληνικό αρχιπέλαγος, λίγα επιταγμένα παλιά φορτηγά ατμόπλοια, τα οποία με λίγες κατασκευαστικές αλλαγές είχε μετατρέψει σε μεταγωγικά στρατού. Πολλά από τα πλοία αυτά βυθίστηκαν, φορτωμένα με Ιταλούς αιχμαλώτους, από αεροπορικές ή υποβρυχιακές επιθέσεις του βρετανικού στρατού, ενώ ήταν εν πλω προς τον Πειραιά.
Στην περίπτωση του «Όρια» η προσομοίωση της καταστροφής, στηριγμένη στα γεγονότα, είναι σχεδόν αδύνατη λόγω της έλλειψης μαρτυριών και ανεξάρτητων πηγών. Τα μόνα που έχουμε στην διάθεση μας, για μια ελάχιστη ανασύσταση του τραγικού αυτού γεγονότος, είναι τα στοιχεία των γερμανικών αρχείων, λίγα στοιχεία των ιταλικών αρχείων, και όσων έχουν αναφερθεί κατά διαστήματα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης για την βύθισή του. Αυτό που κυρίως όμως λείπει, είναι οι τόσο πολύτιμες μαρτυρίες των ελάχιστων αυτοπτών μαρτύρων που γλίτωσαν από την καταστροφή», εξηγεί ο κ. Γκαλών.
Την τραγικότητα της καταστροφής επιτείνει το γεγονός ότι το αναποδογυρισμένο πλοίο δε βούλιαξε αμέσως, παρατείνοντας έτσι την αγωνία όσων βρίσκονταν σε αυτό, καθώς κάθε λεπτό που περνούσε μαρτυρικά, μειωνόταν ο αέρας στα αμπάρια που κατακλύζονταν από τα νερά της θάλασσας. Κάποια από τα προσωπικά είδη των στρατιωτών που εντοπίστηκαν στα δίχτυα ψαράδων τα επόμενα χρόνια, βρέθηκαν να έχουν πάνω τους χαραγμένα τα ονόματά τους, αλλά και τα τελευταία μηνύματα προς τις οικογένειές τους, καθώς έβλεπαν το τέλος τους να πλησιάζει.
Μετά τον πόλεμο
Στη βασανισμένη από την Κατοχή και τον Εμφύλιο Πόλεμο Ελλάδα, τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1950 έβρισκε κανείς σχεδόν παντού συντρίμμια και πολεμικό υλικό, τα οποία μπορούσαν να πουληθούν ως παλιοσίδερα στα χαλυβουργεία. Αυτή δυστυχώς ήταν και η μοίρα του «Όρια», παρά το ότι με τα σημερινά δεδομένα θεωρείται υγρός τάφος και μνημείο 4.000 ανθρώπων και οφείλει να μείνει ανέγγιχτος, ως ελάχιστος φόρος τιμής στη μνήμη τους. Ο κ. Ζερβούδης σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτω, το διάστημα από το 1951 έως το 1953 δύτες ελληνικού συνεργείου ναυαγιαιρέσεων «έκοψαν» το καράβι για σκραπ, δηλαδή παλιοσίδερα και βρήκαν πάρα πολλά αντικείμενα και οστά, τα οποία όσα μπόρεσαν τα παρέδωσαν σε Ιταλούς αξιωματούχους οι οποίοι άλλα τα έθαψαν στην παραλία και άλλα τα έστειλαν στην Ιταλία. Ακόμα και σήμερα, στην έδρα των συνεργείων, θυμούνται τις ιστορίες για το πλοίο με τους χιλιάδες πνιγμένους στα αμπάρια του και μάλιστα υπήρχαν και φωτογραφίες από τα σίδερα που έβγαλαν στην επιφάνεια, οι οποίες δυστυχώς χάθηκαν με το πέρασμα του χρόνου».
Σήμερα
Πολλοί ερασιτέχνες αυτοδύτες επισκέπτονται σήμερα τα υπολείμματα του ναυαγίου, αν και δε θα δουν τίποτα περισσότερο από κάποια στραβωμένα δοκάρια, βαρέλια από το φορτίο του πλοίου και κόκαλα σπαρμένα εδώ κι εκεί, βουβοί μάρτυρες της τραγωδίας που χτύπησε τόσες χιλιάδες ανθρώπων. Αν και οι περισσότεροι καταδύονται με σεβασμό και έχοντας επίγνωση της τραγωδίας, υπάρχουν δυστυχώς και κάποιοι επιτήδειοι, οι οποίοι αφαιρούν καραβάνες, παγούρια και άλλα είδη που βρίσκονται διασπαρμένα στο βυθό για να στολίσουν τις βιβλιοθήκες τους, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι η πράξη τους είναι παράνομη, αλλά και ηθικά κατακριτέα.
Πολύνεκρα ναυάγια
Αν και ο Τιτανικός έχει μείνει στην Ιστορία, δεν ήταν το πιο πολύνεκρο ναυάγιο που έχει σημειωθεί. Πολλά άλλα πλοία που βυθίστηκαν με χιλιάδες θύματα, τα περισσότερα στις τελευταίες μέρες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, έχουν μείνει στο περιθώριο της ιστορικής μνήμης και συγκριτικά λίγοι τα γνωρίζουν.
Ζούμε έναν ακήρυχτο πόλεμο. Έναν πόλεμο κατά του -έστω και χτισμένου σε σάπιες βάσεις- τρόπου ζωής μας και των δικαιωμάτων μας. Το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ παρουσίασε τη μελέτη του, σύμφωνα με την οποία το βιοτικό μας επίπεδο θα επιδεινωθεί κατά 30% μέχρι το 2013, τη στιγμή μάλιστα που η ανεργία θα χτυπήσει «κόκκινο», αφήνοντας στους δρόμους περισσότερο από ένα εκατομμύριο ανθρώπους.
Τα υπόλοιπα συμπεράσματα της έρευνας είναι επίσης ζοφερά: Επιστρέφουμε σε συνθήκες μετεμφυλιακής Ελλάδας, τότε που η χώρα προσπαθούσε να μαζέψει τα κομμάτια της μετά από μια δεκαετία πολέμων. Τουλάχιστον 60 χρόνια πριν, οι άνθρωποι είχαν να ελπίζουν σε ένα καλύτερο αύριο, ενώ σήμερα καταρρέει το κοινωνικό κράτος, η ανάπτυξη είναι άγνωστη λέξη στη χώρα και ο… αυτόματος πιλότος του Μνημονίου θέλει να βλέπει αριθμούς και στατιστικές, αδιαφορώντας για τις ανθρώπινες τραγωδίες που προκαλεί.
Όλα αυτά αποτελούν συστατικά που εγγυώνται την κοινωνική έκρηξη, η οποία θα μπορούσε να έχει συνέπειες ντόμινο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, ακόμα και στις χώρες που θεωρητικά βρίσκονται σε καλύτερη θέση από εμάς.
Το θέμα όμως είναι τι γίνεται από δω και πέρα: Δυστυχώς, αυτό που διαπιστώνει καθημερινά ο κάθε πολίτης της χώρας είναι ότι τίποτε δεν δείχνει ότι θα υπάρξει ανάκαμψη και ακόμα χειρότερα, διαπιστώνει ένα έλλειμμα πολιτικής, όπου η ουσία έχει χαθεί κάτω από το λαμπερό περιτύλιγμα και οι πράξεις έχουν αντικατασταθεί από τα… στασίδια που πιάνουν οι υπουργοί στα δελτία ειδήσεων.
Τελευταία στην Ευρωπαϊκή Ένωση των «27» είναι η Ελλάδα και κάτω από χώρες όπως η Μποτσουάνα και η Ρουάντα, σύμφωνα με έρευνα για τους δείκτες ανταγωνιστικότητας, αφού καταλαμβάνει την 83η θέση -από την 71η πέρσι- σε σύνολο 139 χωρών, πολλές από τις οποίες λέγαμε «τριτοκοσμικές», λες κι εμείς είμαστε του… σαλονιού.
Με λίγα λόγια, τα στοιχεία λένε ότι είναι πιο εύκολο να αναπτυχθεί κάποιος σε μια αφρικανική χώρα που μαστίζεται από εμφυλίους πολέμους και διακρίνεται για την πλήρη ανυπαρξία κρατικού μηχανισμού, παρά στην Ελλάδα. Επίσης, τα ίδια δεδομένα δείχνουν ότι το ενδεχόμενο της ανάκαμψης της οικονομίας και επομένως και της κοινωνίας, είναι μακρινό, αν δεν γίνουν οι απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές, δηλαδή πάταξη της γραφειοκρατίας, της διαφθοράς και της σπατάλης δημοσίου χρήματος.
Ζούμε σε ένα παρασιτικό περιβάλλον, όπου «ανάπτυξη» σημαίνει παροχή υπηρεσιών και βόλεμα. Συνηθίσαμε να βλέπουμε το σήμερα, να αναπτυσσόμαστε με ατομικά κριτήρια εις βάρος του «εμείς», με έλλειμμα παιδείας, όπου τα λεφτά κινούν τα πάντα. Εκχυδαϊστήκαμε γιατί μας βόλευε και για το αύριο ποιος νοιάζεται.
Μάθαμε την ευκολία της αποποίησης ευθυνών: «Δε φταίω εγώ, οι άλλοι», ή «Εγώ θα βγάλω το φίδι από την τρύπα;». Δυστυχώς αυτή η αντίληψη παγιώθηκε σε τέτοιο βαθμό που πλέον δε μπορούμε να δούμε αν και πώς θα μπορούσαν τα πράγματα να γίνουν καλύτερα.
Διαβρωθήκαμε. Η έννοια του ενεργού πολίτη, εκείνου που ενδιαφέρεται για τα κοινά, για την κατάντια της ποιότητας ζωής, για το αίσχος της καθημερινότητας υπάρχει μόνο στα παραμύθια. Οι υπόλοιποι, ας πάμε να ψηφίσουμε όποιον μας βολέψει σε μια θεσούλα.
Την πάταξη της ακρίβειας -αλήθεια, με ποιο τρόπο, αυτό… ξέχασαν να μας το πουν- εξήγγειλαν οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες, μετά την ανάληψη των καθηκόντων τους στο υπουργείο Ανταγωνιστικότητας. Ο ανασχηματισμός, η αέναη ανακύκλωση των ίδιων προσώπων στους υπουργικούς θώκους, αυτό που ο λαός λέει «άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς» και οι κυβερνήσεις διαχρονικά βαπτίζουν «ανανέωση», «νέα πνοή», «ανασυγκρότηση», είναι τελικά το μεγαλύτερο άλλοθι για να μένουν όλα ίδια.
Στην Ελλάδα πιστεύουμε ακόμα ότι θα έρθει ο ένας, ο μοναδικός, ο πρίγκιπας στο άσπρο άλογο που θα μας σώσει από όλα τα δεινά, που θα μας πάρει από το χέρι και θα μας οδηγήσει σε ένα νέο, μαγικό και ονειρεμένο κόσμο. Κάθε τόσο, τέτοιους πάμε και ψηφίζουμε, καθώς δεν έχουμε… πληροφορηθεί ότι δεν υπάρχουν πια μεσσίες, ούτε μάγοι με το μαγικό ραβδί.
Δεν πειράζει όμως, οι εξαγγελίες είναι δωρεάν. Σήμερα θα «γράψουν» ωραία στις εφημερίδες και τις τηλεοράσεις, θα βρεθούν εκείνοι που θα αποθεώσουν τους δυσθεώρητου πολιτικού αναστήματος άνδρες που θα βάλουν το μαχαίρι στο κόκαλο και θα λυτρώσουν τους Έλληνες από την κακομοιριά που μας κατατρέχει. Ε, κι από αύριο, έχει ο Θεός.
Φαίνεται όμως ότι την πάταξη της ακρίβειας την πέτυχαν οι ίδιοι οι άμοιροι υπήκοοι του Ελλαδιστάν, καθώς… «στάσις πληρωμών, παύσις εμπορίου». Έτσι, βρέθηκε η λύση: Τι κι αν η ακρίβεια θεριεύει; Εμείς σταματήσαμε να αγοράζουμε, αφού δεν έχουμε μία, ακόμα και τα στοιχειώδη για μια αξιοπρεπή διαβίωση.
Ο νόμος της καθολικής απαγόρευσης του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αν και υποπτεύομαι ότι ο κύριος λόγος ύπαρξής του είναι κυρίως εισπρακτικός και όχι επειδή το κράτος κόπτεται για την υγεία των πολιτών του –άσε που πάλι υπάρχουν «παραθυράκια» που με μαγικό τρόπο μπορεί να γίνουν… μπαλκονόπορτες.
Το ζήτημα όμως είναι άλλο: Ωραία, ψηφίστηκε ο νόμος, βρήκαν και την αφορμή να ξαναβγούν στο «γυαλί» οι κάθε λογής αρμόδιοι για να μας πουν τα δικά τους, αλλά στο δια ταύτα και αυτός ο νόμος στην πράξη θα φανεί αν μείνει κενό γράμμα, όπως ο προηγούμενος, αλλά και εκατοντάδες ακόμα νόμοι, επί παντός επιστητού, που ψηφίζονται και στη συνέχεια καταλήγουν στο… αρχείο. Το πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι η νομοθεσία, αλλά η εφαρμογή της: Ένας νόμος θα έπρεπε να ψηφιστεί, ο οποίος να επιβάλλει την τήρηση όλων των προηγούμενων.
Στη χώρα μας όμως, η ατιμωρησία, η πλήρης περιφρόνηση των νόμων και η σύγχυση των αρμοδιοτήτων είναι ο μόνος… νόμος που ισχύει. Ας θυμηθούμε την απαγόρευση της χρήσης κινητών στην οδήγηση: Τις πρώτες μέρες με κάμερες και ταρατατζούμ βλέπαμε στα δελτία ειδήσεων αστυνομικούς να κόβουν κλήσεις και να νουθετούν τους οδηγούς. Λίγο καιρό αργότερα, το μέτρο αυτό εκφυλίστηκε και πλέον κανείς δεν ασχολείται.
Φανταστείτε λοιπόν την αντίδραση του Έλληνα χαρμάνη αν δει ξαφνικά τον εντεταλμένο υπάλληλο να του κόβει κλήση για παράνομο… κάπνισμα, την ώρα που δέχεται το ένα χαστούκι μετά το άλλο στα οικονομικά και τα εργασιακά του.
Ζώντας στο θέατρο του παραλόγου, όπου κεκτημένα δεκαετιών ακυρώνονται σε μια νύχτα, μια νέα έκφραση γίνεται της… μόδας, όπως παλιότερα ο «εκσυγχρονισμός», η «επανίδρυση του κράτους», το «φως στο τούνελ» και άλλα πομπώδη και εν τέλει κενά νοήματος λεκτικά ευρήματα. Σήμερα, ακούμε και διαβάζουμε για τον «εξορθολογισμό» των δημοσίων δαπανών, του κράτους δικαίου, της κοινωνικής πολιτικής, των τιμολογίων της ΔΕΗ και άλλων ων ουκ έστι αριθμός.
Αυτό που άλλοτε ονομάζαμε αυξήσεις, σήμερα… εξορθολογίζεται. Έτσι τα τιμολόγια του ρεύματος δε θα ανέβουν 50%, απλά θα «εξορθολογιστούν». Δεν ισχύει όμως το ίδιο με τις συντάξεις και τους μισθούς: Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο εξορθολογισμός συνεπάγεται το… τσεκούρωμά τους.
Λες και είναι θέμα λέξεων και ερμηνείας τους, αυτό που θα αμβλύνει τις εντυπώσεις και κυρίως την ίδια την πραγματικότητα. Όπως και να βαφτίσει κανείς τη θύελλα που έχει ξεσπάσει στην Ελλάδα, γεγονός είναι ότι έχουμε αντιληφθεί πως η καθημερινότητα είναι πολύ χειρότερη από όσο διάφοροι προσπαθούν να καλλωπίσουν με λεκτικές ακροβασίες.
Η παράνοια όμως που επικρατεί σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης δεν εξορθολογίζεται με τίποτε. Από τη μια πλευρά ακούμε για περικοπές, μειώσεις, απώλεια θέσεων εργασίας και νέους φόρους και από την άλλη βλέπουμε ένα υπερτροφικό κράτος, ανίκανο να καταπολεμήσει τη διαφθορά, δέσμιο των στρεβλώσεών του και εν τέλει αντιπαραγωγικό και σπάταλο. Ο Έλληνας έχει αντιληφθεί πλέον ότι οι περίφημες «διαρθρωτικές αλλαγές», άλλη πολυφορεμένη και χιλιοταλαιπωρημένη έκφραση κι αυτή, είναι ένα χαμένο στοίχημα, μια μάχη που χάθηκε πριν καν δοθεί και αυτό είναι το χειρότερο: Δεν φαίνεται φως, δεν υπάρχει προοπτική για ένα καλύτερο μέλλον.
Το Μνημόνιο, το νέο «ευαγγέλιο» διακυβέρνησης της χώρας, ασχολείται με τους αριθμούς και αδιαφορεί για τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία και τους ανθρώπους. Μπορεί τα ελλείμματα να μειώνονται -αν πιστέψουμε βέβαια όσα λένε οι αρμόδιοι- αλλά η έρευνα που παρουσίασε η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών, Βιοτεχνών και Εμπόρων, οι γνωστοί και ως «μικρομεσαίοι», άλλα δείχνει: Η αγορά στενάζει και μέχρι το τέλος του 2011 υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να κλείσουν μια στις πέντε επιχειρήσεις, με συνολική απώλεια τριακοσίων χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Η πιστή εφαρμογή των όσων προβλέπουν οι διαταγές των Βρυξελλών και των εν Ελλάδι εντεταλμένων της θα ξεχαρβαλώσει τελείως τον κοινωνικό ιστό. Η συνταγή των περισσότερων φόρων δε μπορεί να λύσει τα πραγματικά προβλήματα, τον υδροκεφαλισμό του κράτους, τις πολιτικές εξυπηρέτησης μικροσυμφερόντων και την πλήρη απουσία ενός αναπτυξιακού προγράμματος που θα δώσει ώθηση στην απασχόληση.
Φαίνεται ότι οι συγγραφείς και οι εκτελεστές του Μνημονίου δεν ενδιαφέρονται για το αν η επιτυχής εφαρμογή του προϋποθέτει την εξόντωση μεγάλου μέρους των άμοιρων υπηκόων του Ελλαδιστάν. Στόχος τους άλλωστε είναι να ανακτήσει η χώρα την εμπιστοσύνη των αγορών -με οποιοδήποτε κόστος- ώστε να συνεχίσει να δανείζεται, για να εξυπηρετεί τους τόκους των παλιότερων δανείων, διαιωνίζοντας το φαύλο κύκλο αναποτελεσματικότητας.
Κανείς δεν ενδιαφέρεται για τους πολίτες αυτής της χώρας, μέσα σε αυτό το νοσηρό κλίμα. Και τα κούφια λόγια είναι αλάτι στις πληγές που άνοιξε η κατάρρευση που συντελείται καθημερινά σε όλα τα επίπεδα.
Στη Νότια Αφρική, η οποία προ διμήνου διοργάνωσε το Μουντιάλ της… βουβουζέλας, η αστυνομία διέλυσε χθες πορεία διαμαρτυρίας δημοσίων υπαλλήλων, χρησιμοποιώντας πλαστικές σφαίρες. Η κοινωνική αναταραχή στην αφρικανική χώρα οφείλεται στις περικοπές μισθών, την ανεργία, τη διαφθορά, την ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης και την κατασπατάληση δισεκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή γηπέδων του Μουντιάλ. Σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά;
Στα καθ’ ημάς, δε χρειάζεται κανείς να είναι μάντης για να διαπιστώσει ότι η υπομονή των άμοιρων υπηκόων του Ελλαδιστάν έχει προ πολλού εξαντληθεί. Το μόνο που απομένει είναι να δούμε την αφορμή για την κοινωνική έκρηξη που έρχεται, καθώς οι δείκτες απαισιοδοξίας έχουν χτυπήσει «κόκκινο». Μπορεί τα μέτρα που μας έχουν επιβάλλει οι ξένοι «προστάτες» να θωρακίζουν τους δανειστές μας, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις τους στις ελληνικές οικογένειες, αλλά δε θα συνεχίσουμε να είμαστε επ’ άπειρον τα πειραματόζωα της Ευρώπης.
Ζούμε στην ακριβότερη χώρα της Ευρώπης, με άθλιες υπηρεσίες Υγείας και Παιδείας, μόνο κατ’ ευφημισμόν δωρεάν. Ο πρωθυπουργός δήλωσε χθες ότι «κατακτήσαμε τους πρώτους στόχους που είχαμε θέσει», δηλαδή να πέσει «τσεκούρι» στους μισθωτούς και συνταξιούχους, με ολίγη από κυνήγι φοροφυγάδων και εφόδους σε χρόνιους φοροκλέφτες για το θεαθήναι, τα ξύλινα πρωτοσέλιδα και τα ρεπορτάζ των δελτίων ειδήσεων.
Το ερώτημα είναι πόσοι Έλληνες δε θα έχουν μεταναστεύσει σε άλλες χώρες, ή εκδημήσει εις Κύριον, όταν και αν κατακτήσουμε και τον.. τελευταίο στόχο, δηλαδή το δικαίωμα στην αξιοπρεπή διαβίωση.
Η Ελλάδα διαθέτει περίπου έντεκα χιλιάδες σπήλαια κάθε είδους, οριζόντια, κάθετα, υπόγεια ποτάμια, πλημμυρισμένα και ενάλια, τα περισσότερα από τα οποία παραμένουν ακόμα ανεξερεύνητα. «Στη Γη είναι πλέον ελάχιστα τα μέρη που δεν έχει πάει ποτέ πριν ο άνθρωπος. Πάρα πολλά σπήλαια είναι είτε μερικώς εξερευνημένα, είτε παντελώς άγνωστα. Για μένα η αίσθηση τού να βρεθείς σε ένα ανεξερεύνητο τμήμα ενός σπηλαίου είναι μια μοναδική, αξεπέραστη εμπειρία ζωής», λέει στον «Ε.Τ» ο κ. Δημήτρης Καραγιάννης, ερασιτέχνης σπηλαιολόγος και αυτοδύτης, ο οποίος συνδυάζει τα δύο του χόμπι, καθώς καταδύεται πολύ συχνά σε υποβρύχια σπήλαια.
Όταν ο Γάλλος Νελό Οτονελί καταδύθηκε σε 23 μέτρα βάθος στο σπηλαιοβάραθρο Βοκλύζ στην Αβινιόν το 1878, άνοιξε το δρόμο για ένα νέο ερευνητικό πεδίο, τη σπηλαιοκατάδυση, η οποία στις μέρες μας είναι εξαιρετικά δημοφιλής σε πολλές χώρες του κόσμου. Η πρώτη καταγεγραμμένη απόπειρα κατάδυσης σε σπήλαιο στην Ελλάδα έγινε στις 4 Μαΐου του 1959 στο υπόγειο ποτάμι της Αγίας Τριάδας Καρύστου. Η απόπειρα παρέμεινε… απόπειρα αλλά αυτό δεν έχει τόση σημασία: Με μόνα εφόδια άφθονο θάρρος, άγνοια κινδύνου, μάσκα και φακό, μια ομάδα τολμηρών ανθρώπων δοκίμασαν να περάσουν το πρώτο σιφώνι, 420 μέτρα από την είσοδο. Τα συμπεράσματα εκείνης της αποστολής παραμένουν ενδιαφέροντα, όπως καταγράφονται στην έκθεση των πρωτοπόρων εξερευνητών: «Δοκιμάσαμε πολλές φορές με μακροβούτια και με μάσκα σκέτη και στεγανό φανάρι να διαπιστώσουμε πόσο προχωρεί το νερό κάτω από τα τοιχώματα και αν πρόκειται για σίφωνα. Δεν αποκτήσαμε όμως αυτή την βεβαιότητα. Υποθέτουμε απλώς ότι πρόκειται για σίφωνα γιατί βρήκαμε πλατανόφυλλο στην επιφάνεια της μικρής λίμνης και το νερό προχωρεί ενάμισι μέτρο κάτω από τον βράχο. Πάντως στο σημείο αυτό ενδείκνυται η χρησιμοποίηση συσκευής δύτη για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα».
Από τότε, πολύ νερό κύλησε κυριολεκτικά κάτω από τα πόδια μας και πλέον ο συνδυασμός κατάδυσης και σπηλαιολογίας έχει αποκτήσει πολλούς φίλους και στη χώρα μας. Εξερευνήσεις σε σπήλαια επιτρέπονται μόνο με άδεια της Εφορείας Παλαιανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας του Υπουργείου Πολιτισμού. «Οι σπηλαιολόγοι δεν είναι τίποτε άλλο παρά τα μάτια, τα αυτιά και τα χέρια της επιστήμης στο εν πολλοίς αφιλόξενο χώρο των σπηλαίων», εξηγεί ο κ. Καραγιάννης.
Η σπηλαιοκατάδυση δεν έχει καμία σχέση με τις καταδύσεις ανοιχτής θάλασσας, καθώς οι συνθήκες είναι τελείως διαφορετικές: Συνήθως επικρατεί απόλυτο σκοτάδι, η παραμικρή ανατάραξη των ιζημάτων στον πυθμένα του σπηλαίου μπορεί να προκαλέσει αίσθηση αποπροσανατολισμού και όπως σημειώνει ο κ. Καραγιάννης, «αν κάποιος είναι δύτης και θέλει να ασχοληθεί με την σπηλαιοκατάδυση θα πρέπει να ενταχθεί σε έναν σπηλαιολογικό σύλλογο, να «γράψει» ώρες κάνοντας σπηλαιολογία και μετά να δοκιμάσει να βουτήξει σε ένα σπήλαιο. Αν είναι σπηλαιολόγος αντίστοιχα θα πρέπει να ξεκινήσει όλη την πορεία εκπαίδευσης ενός δύτη και μετά να αρχίσει να ονειρεύεται κατάδυση στην Λίμνη της Βουλιαγμένης».
Συνέντευξη με τον σπηλαιοδύτη κ. Δημήτρη Καραγιάννη
Ποιοι θεωρούνται πρωτοπόροι της σπηλαιοκατάδυσης στην Ελλάδα; Πρωτοπόρος υπήρξε η ομάδα των Mataguez, Παπαγρηγοράκη, Μπούκα, Λευκαδίτη και Γαλανού, όταν στις 18 Δεκεμβρίου του 1966 με την επίβλεψη της Άννας Πετροχείλου βούτηξε στο σπήλαιο του Δυρού, προσθέτοντας άλλα 300 μέτρα στο μήκος του σπηλαίου. Η πιο αστεία πάντως απόπειρα σπηλαιοκατάδυσης στην Ελλάδα υπήρξε αυτή του Κώστα Ζούπη το 1979, όταν επιχείρησε να περάσει το σιφώνι της Αγίας Τριάδας Καρύστου με ένα …λάστιχο ποτίσματος.
Τι χρειάζεται για να κάνει κάποιος σπηλαιοκατάδυση; Πρώτα από όλα, μυαλό. Και μαζί με το μυαλό, πνευματική ωριμότητα και παράλληλα ξεκάθαρους στόχους και κίνητρα. Κατόπιν, εξαντλητική εκπαίδευση. Και τέλος, κατάλληλο εξοπλισμό. Ποια είναι τα ομορφότερα σπήλαια στην Ελλάδα; Ο καθένας που ασχολείται με την σπηλαιολογία έχει τα δικά του, ιδιαίτερα κριτήρια για το τι θεωρεί “όμορφο” σπήλαιο. Κάποιος για παράδειγμα που αρέσκεται στα μεγάλα, πλημμυρισμένα σπήλαια θα μιλήσει για την Λίμνη της Βουλιαγμένης. Αν του αρέσουν τα αλλεπάλληλα σιφώνια, θα περιγράψει τον υπόγειο ποταμό του Μααρά στη Δράμα. Αν μαγεύεται από τα μεγάλα, βαθιά σπηλαιοβάραθρα θα περιγράψει με πάθος το Γουργούθακα στην Κρήτη. Αν «μιλούν» μέσα του τα αρχαία μάρμαρα, θα υπερθεματίσει για το μικρό σπήλαιο του Αρχέδημου στην Αττική. Αν συναρπάζεται από τους ήχους του Βυζαντίου θα μιλήσει για το σπήλαιο της Μονής Κηπίνας στην Ήπειρο και αν αντικρίζει με δέος το διάκοσμο που δημιουργεί σε κάθε σπήλαιο η Φύση, το σπήλαιο του Δυρού στην Πελοπόννησο θα είναι ο δικός του παράδεισος.
Ποιοι όμιλοι δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα; Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται πολλοί σπηλαιολογικοί σύλλογοι, το σύνολο σχεδόν των οποίων ανήκει στη Σπηλαιολογική Ομοσπονδία Ελλάδας. Αν κάποιος θέλει να ασχοληθεί με την σπηλαιολογία, το καλύτερο που θα έχει να κάνει είναι να έρθει σε επαφή με την ΣΟΕ και εκείνη θα του προτείνει τους συλλόγους που βρίσκονται κοντά του και θα τον ενημερώσει για το πρόγραμμά της. Η ιστοσελίδα της ΣΟΕ είναι η http://www.fhs.gr/
Ποιος είναι ο απαραίτητος εξοπλισμός του σπηλαιοδύτη; Για να κάνει κάποιος σπηλαιοκατάδυση, απαιτείται κάθε κομμάτι του εξοπλισμού να είναι τουλάχιστον διπλό: Διπλές μπουκάλες και ρυθμιστές αναπνοής, διπλοί ρυθμιστές πλευστότητας, πολλαπλές πηγές φωτισμού, μίτοι, διπλά κοπτικά εργαλεία, διπλές μάσκες, διπλά καταδυτικά όργανα. Τα πάντα είναι διπλά, ώστε σε περίπτωση αστοχίας ή απώλειας, να εξασφαλίζεται η επιβίωση του σπηλαιοδύτη και η επιστροφή του στην επιφάνεια. Επίσης, κατά περίπτωση θα πρέπει να προστεθεί η στεγανή στολή και το κράνος με τα ενσωματωμένα του φωτιστικά.
Τι πρέπει να προσέχουμε όταν μπαίνουμε σε σπήλαιο; Κάθε σπήλαιο είναι ένας δυνητικά επικίνδυνος και αφιλόξενος χώρος για τον άνθρωπο. Χρειαζόμαστε κατάλληλο εξοπλισμό και κυρίως εκπαίδευση για να μην εκθέτουμε ούτε τον εαυτό μας, αλλά ούτε και το σπήλαιο και τους κατοίκους του σε κίνδυνο. Άλλωστε αυτό περιγράφει επιγραμματικά το αγαπημένο ρητό των σπηλαιολόγων: Μέσα σε ένα σπήλαιο δεν ξοδεύουμε παρά μόνο το χρόνο μας, δεν παίρνουμε παρά μόνο φωτογραφίες και δεν αφήνουμε τίποτε άλλο παρά μόνο τα ίχνη μας. Στην περίπτωση ενός πλημμυρισμένου σπηλαίου, δεν αφήνουμε παρά μόνο τις μπουρμπουλήθρες μας.
H τελευταία βασίλισσα της Γαλλίας Μαρία Αντουανέττα απαντώντας σε κάποιον αυλικό της που της ανέφερε ότι ο λαός δεν έχει ψωμί να φάει, είπε «ε, τότε ας φάει παντεσπάνι». Μετά, της έκοψαν το κεφάλι. Με το εμπάργκο στις εξαγωγές σιτηρών που επέβαλε η Ρωσία και την άνοδο των τιμών στις αγορές, πολλοί πιστεύουν ότι είναι θέμα χρόνου να μετακυλίσει το κόστος και στον καταναλωτή.
Στην Ελλάδα βέβαια είμαστε σαν τον… Λούκι Λουκ: Πιο γρήγοροι και από τον ίσκιο μας, καθώς η φρατζόλα των 350 γραμμαρίων ήδη και προ αυξήσεων κοστίζει 80 λεπτά κατά μέσον όρο, δηλαδή για ένα κιλό πρέπει να πληρώσουμε σχεδόν 2,30 ευρώ, ήτοι περίπου 800 παλιές… δραχμούλες. Ο Έλληνας αγρότης από την άλλη, εισπράττει 13 περίπου λεπτά για κάθε κιλό σιταριού που παράγει, άρα κάντε τον πολλαπλασιασμό για το πόσα κιλά πρέπει να πουλήσει για να αγοράσει ένα κιλό ψωμί.
Με την ανυπαρξία ελεγκτικών μηχανισμών τρίβουν τα χέρια τους οι κάθε λογής μεσάζοντες, δεδομένου ότι καλύπτουμε μεγάλο μέρος των αναγκών μας σε σιτάρι από το εξωτερικό, με θύμα όπως πάντα τον άμοιρο υπήκοο του Ελλαδιστάν.
Τα φαινόμενα αισχροκέρδειας στην αγορά θα στηλιτεύσουν με πύρινα λόγια οι κάθε λογής υπεύθυνοι, οι αρμόδιοι «υπηρεσιακοί παράγοντες» θα διαπιστώσουν ότι οι τιμές είναι… υψηλές και η ζωή χωρίς ψωμί πια, θα συνεχίζεται.
Έτσι, θα χάσουμε το ψωμί, η Παιδεία αγνοείται και η Ελευθερία έχει καταντήσει το πιο σύντομο ανέκδοτο στη σύγχρονη Ελλάδα. Ε, τότε ας φάμε παντεσπάνι…
