Τα φρύγανα του φθινοπώρου

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 15 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ ΣΤΙΣ 25/10/2013

ΚΕΙΜΕΝΟ: Παναγιώτα Μαραγκού – Υπεύθυνη επιστημονικής τεκμηρίωσης και Εύη Κορακάκη – Υπεύθυνη δασικών προγραμμάτων

ΦΩΤΟ: WWF Ελλάς 

Τα φρύγανα που πληγώνουμε…

Βρισκόμαστε στον Οκτώβριο και πολλοί καλοκαιρινοί επισκέπτες έχουν ακόμα τη γεύση των ελληνικών νησιών. Ποιος όμως από όσους ταξίδεψαν στα νησιά του Αιγαίου δεν εντυπωσιάστηκε από τα μεθυστικά αρώματα του θυμαριού, της ρίγανης και της λεβάντας; Ποιος δεν θυμάται τα υπέροχα ρόδινα και λευκά χρώματα του ρεικιού και της λαδανιάς;

Τους μικρούς αυτούς θάμνους, που ευδοκιμούν στο ξηρό μεσογειακό κλίμα και χαρακτηρίζουν το ελληνικό τοπίο, τους συναντάμε σε χαμηλά υψόμετρα κυρίως στις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα και την Κρήτη, στην Πελοπόννησο και στη δυτική Ελλάδα. Παρότι όταν πρωτοαντικρίζει κάποιος ένα φρυγανοτόπι μπορεί να δει μόνο ένα ξερό, πτωχό και διψασμένο τόπο, η μυρωδιά του στο φύσημα του ανέμου και την κάψα του καλοκαιριού δεν μπορεί παρά να αποτυπωθούν στην μνήμη του. Η αισθητική αξία όμως των φρυγάνων αποτελεί ένα μικρό μόνο μέρος της μοναδικότητάς τους.

Υπέρ υγείας, γεύσης, οξυγόνου και ζωής…

Τα αρωματικά φρύγανα κατέχουν κεντρική θέση στη σχέση των Ελλήνων με τη φύση, καθώς αποτελούν τη βάση μιας παραδοσιακής ιατρικής που στις μέρες μας αναβιώνει. Αλοιφές, αφεψήματα, καταπλάσματα και αποστάγματα χαμομηλιού, ρίγανης, λεβάντας, δεντρολίβανου, λαδανιάς, κι άλλων πολλών θάμνων είναι αυτό που σήμερα λέμε «το φαρμακείο της φύσης» και ανακαλύπτουμε ξανά, ως εναλλακτική ιατρική.

Αν και τα φρύγανα δεν καλλιεργούνται γεμίζουν με γεύσεις και αρώματα τις  κουζίνες κάθε ελληνικού νοικοκυριού. Το ριγανάτο, το κρέας με το δεντρολίβανο, οι σαλάτες με την κάπαρη, το θυμαρίσιο μέλι, τα αφεψήματα, τα λικέρ, υγρές και στερεές τροφές πασπαλίζονται, ραντίζονται και ευωδιάζουν αρωματικά φυτά.

Τα φρύγανα δημιουργούν φύση εκεί, που σε διαφορετική περίπτωση δε θα υπήρχε, όπως σε περιοχές που έχουν κακοποιηθεί από ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η εντατική βοσκή και οι συχνές πυρκαγιές.  Η χαμηλή αυτή βλάστηση λειτουργεί ως φίλτρο του αέρα, καθώς τον απορρυπαίνει και εμπλουτίζει την ατμόσφαιρα με οξυγόνο. Όπου κυριαρχούν τα φρύγανα η διάβρωση του εδάφους είναι πολύ μικρή καθώς η χαμηλή βλάστηση ελέγχει τη βροχή που πέφτει με ορμή, συγκρατεί το έδαφος και προστατεύει από τη διάβρωση και την ερημοποίηση.

Η φαινομενικά «φτωχή» βλάστηση των βουνών και των λόφων κρύβει μια από τις πλουσιότερες και πιο ενδιαφέρουσες χλωρίδες της ηπείρου μας και παρέχει ιδανικούς τόπους για τη διαβίωση και αναπαραγωγή πολλών ειδών της ελληνικής χλωρίδας και πανίδας, τόσο κοινών όσο και σπάνιων και ενδημικών. Από τα 6.000 περίπου είδη φυτών του ελληνικού χώρου, πάνω από 5.500 είδη είναι θάμνοι και χαμηλές πόες ενώ οι φρυγανότοποι με αστοιβίδα αποτελούν σημαντικό και απειλούμενο τύπο οικοτόπου σε ευρωπαϊκό επίπεδο. . Η ποικιλία των φυτών προσελκύει πλήθος μικρών και μεγαλύτερων ζώων. Πέρα από τις σαύρες και τα πολυάριθμα αρθρόποδα, τα φρύγανα είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τα μικροπούλια αλλά και για απειλούμενα αρπακτικά όπως η αετογερακίνα και ο σπιζαετός που προτιμούν αυτές τις περιοχές με χαμηλή βλάστηση.

Όταν τα φρύγανα απειλούνται

Τα φρύγανα αναπτύσσονται σε χαμηλά υψόμετρα στο νησιωτικό και παράκτιο χώρο της Ελλάδας, εκεί ακριβώς όπου η πίεση για τουριστική «ανάπτυξη», για δημιουργία παραθεριστικής κατοικίας και διάφορες υποδομές είναι πολύ μεγάλη. Δυστυχώς αυτή η υποτιθέμενη/κακώς νοούμενη «ανάπτυξη», η πίεση για όλο και περισσότερες αλλαγές στη γη  αποτελεί στη χώρα μας τη βάση για τη διαμόρφωση του καθεστώτος προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Σημαντικοί τόποι όπως τα φρύγανα παραμελούνται σε ένα καθεστώς που προδιαγράφει με αυτό τον τρόπο το μέλλον τους, στερώντας τα από τους ανθρώπους. Μια τέτοια περίπτωση αφορά το νέο νομοσχέδιο που βιαστικά, στα τέλη Σεπτέμβρη, δόθηκε σε διαβούλευση. Αν προχωρήσει, πέρα του ότι υποβαθμίζει ακόμα περισσότερο τα δάση μας, θα αποτελέσει τον επίλογο των φρυγάνων. Πώς λαμβάνονται και πώς νομιμοποιούνται άραγε τέτοιες αποφάσεις που αλλάζουν άρδην το ελληνικό τοπίο και την ποιότητα της ζωής μας;  

Μαυροπετρίτες, οι πειρατές του Αιγαίου

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 15 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ, ΣΤΙΣ 25/10/2013

Έχουν ονομαστεί πειρατές του Αιγαίου και ίσως είναι από τους λίγους πειρατές που έχουν απομείνει στις μέρες μας.

Επιμέλεια: Μαργαρίτα Τζάλη,NCC | Γιάννης Κορωναίος, Δήμος Άνδρου

Με άσπρο χνούδι μόλις γεννηθούν, μικροί, ακίνδυνοι, ευαίσθητοι και μονίμως πεινασμένοι. Μεγάλοι, μαύροι και αδυσώπητοι κυνηγοί, όταν μεγαλώσουν. Περήφανοι «πειρατές», κουρσεύουν τα αποδημητικά σμήνη από μικροπούλια τα οποία περνούν από τα μέρη τους. Είναι οι Μαυροπετρίτες. Τα γεράκια που επιλέγουν τις βραχονησίδες του Αιγαίου και τις απόκρημνες ακτές των νησιών της Ελλάδας για να φωλιάσουν. Στα νησιά του Αιγαίου αναπαράγεται το μεγαλύτερο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού του (85%).

Στην Άνδρο ο Μαυροπετρίτης έρχεται την άνοιξη, όπου κυνηγά έντομα σε ομάδες πάνω από το νησί. Ακολουθώντας τις πεζοπορικές διαδρομές του νησιού, μπορεί κανείς να τον συναντήσει στις ορεινές και δασωμένες περιοχές.

Έχει επιλέξει όμως το νησί για έναν άλλο λόγο. Ενώ όλα τα άλλα πουλιά φωλιάζουν την άνοιξη και μεγαλώνουν τα μικρά τους, ο Μαυροπετρίτης περιμένει. Θα αρχίσει να ψάχνει για τη θέση που θα φωλιάσει αργά το καλοκαίρι και τότε θα κάνει τα 1-3 αυγά του. Όλα είναι έτσι προγραμματισμένα, ώστε όταν τα άλλα πουλιά θα έχουν πλέον μεγαλώσει τα μικρά τους και θα ξεκινούν όλοι μαζί για το μεταναστευτικό ταξίδι της επιστροφής στην Αφρική, τα αυγά του Μαυροπετρίτη θα εκκολάπτονται και τα μικρά θα ζητούν επιτακτικά τροφή. Τότε συμβαίνει μια τεράστια αλλαγή στους Μαυροπετρίτες. 

Ενώ όλη τη χρονιά τρέφονταν με μεγάλα έντομα, αρχίζουν να κυνηγούν τα μικρά πουλιά που βρίσκονται στο δρόμο της επιστροφής. Τσαλαπετεινοί, Μυγοχάφτες, Συκοφάγοι, Αετομάχοι, πουλιά γεμάτα αποθέματα (λίπος) για το μεγάλο ταξίδι επιλέγουν να διασχίσουν τη Μεσόγειο με ενδιάμεσες στάσεις στα νησιά και τις νησίδες του Αιγαίου για ανεφοδιασμό. Οι Μαυροπετρίτες τα περιμένουν.

Ζώντας μαζί σε μια αποικία κυνηγούν σε ομάδες, κυρίως το πρωί και το σούρουπο, δημιουργώντας ένα αόρατο δίχτυ στον αέρα γύρω από την αποικία περιμένοντας τα μεταναστευτικά πουλιά. Μόλις ένας Μαυροπετρίτης εντοπίσει μικροπούλι, ξεκινά ένα ξέφρενο κυνήγι, που προσελκύει όλο και περισσότερα γεράκια και καταλήγει με πάνω από δέκα Μαυροπετρίτες να κυνηγούν το πουλί με επικίνδυνους ελιγμούς πάνω από τη θάλασσα. 

Η θάλασσα για το μικροπούλι μετατρέπεται σε μια απέραντη έρημο, χωρίς διέξοδο και καταφύγιο από τους διώκτες του. Το κυνήγι όμως δεν τελειώνει με τη σύλληψή του. Όποιος το πιάσει πρέπει να παλέψει με τους υπόλοιπους μέχρι να φτάσει στη φωλιά του, καθώς όλοι θα προσπαθήσουν να το διεκδικήσουν.

Και κάπως έτσι μεγαλώνουν οι μικροί Μαυροπετρίτες μέσα σε μια αποικία όπου τα αποδεικτικά στοιχεία του καθημερινού δράματος βρίσκονται παντού: διασκορπισμένα χρωματιστά φτερά και πούπουλα, θηράματα που φυλάσσονται στις «αποθήκες» του κάθε ζευγαριού για τις δύσκολες μέρες χωρίς βόρειους ανέμους και μικροεντάσεις μεταξύ Μαυροπετριτών που μπήκαν ο ένας στον χώρο του άλλου.

Μέσα σε λιγότερο από δύο μήνες τα μικρά μεγαλώνουν και όλοι μαζί μεταναστεύουν στη μακρινή Μαδαγασκάρη, όπου και θα περάσουν το χειμώνα τους. Παρατηρώντας κανείς το Μαυροπετρίτη στα ξερά και άνυδρα βράχια και βραχονησίδες το καλοκαίρι δύσκολα μπορεί να τον φανταστεί να πετά στα τροπικά δάση της Μαδαγασκάρης κυνηγώντας έντομα στα ξέφωτα και τα γειτονικά ριζοχώραφα το χειμώνα.

Οι Μαυροπετρίτες φωλιάζουν σε βραχονησίδες και απόκρημνα βράχια, όπου είναι προστατευμένα και από θηρευτές. Πριν από λίγα χρόνια η άφιξη των αρουραίων στη μεγαλύτερη αποικία του είδους στην Άνδρο είχε ολέθρια αποτελέσματα. 

Εκτός από τα αυγά και μικρά που έπεσαν θύματά τους, η βλάστηση επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό, με αποτέλεσμα να μειωθούν τα φυτά κάτω από τα οποία έβρισκαν προστασία από τα καιρικά φαινόμενα για τα αυγά και τα μικρά τους – κυρίως τον ήλιο και τους ανέμους. Μέσα από το πρόγραμμα LIFE που υλοποιείται στην περιοχή, γίνεται επιτυχής προσπάθεια για την ανάκαμψη του οικοσυστήματος και τη δημιουργία κατάλληλων θέσεων για να φωλιάσουν οι Μαυροπετρίτες. Έτσι, οι αρουραίοι απομακρύνθηκαν, κατασκευάστηκαν τεχνητές φωλιές με φυσικά υλικά, ενώ θα πραγματοποιηθούν και φυτεύσεις. 

Παράλληλα, οι ερευνητές του προγράμματος καταγράφουν τους αριθμούς των πουλιών, την επιτυχία της αναπαραγωγής και εντοπίζουν τους χώρους όπου κυνηγούν για πρώτη στη χώρα μας και με τη χρήση ορνιθολογικού ραντάρ, ώστε να μπορέσουν να γίνουν όσο το δυνατόν πιο επιτυχημένες παρεμβάσεις τόσο στους χώρους φωλιάσματος, όσο και στους κυνηγότοπούς τους.

Ο Μαυροπετρίτης είναι ένα από τα είδη τέσσερα για τη διατήρηση των οποίων υλοποιείται το πρόγραμμα LIFE. Η Άνδρος φιλοξενεί επίσης τον Σπιζαετό, που βρίσκεται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας στην ενδοχώρα πολλών νησιών του Αιγαίου, καθώς και δύο θαλασσοπούλια: τον Θαλασσοκόρακα και τον Αιγαιόγλαρο, που προτιμούν τις παράκτιες περιοχές για να φωλιάσουν και να τραφούν.

Το πρόγραμμα LIFE

Για περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.androslife.gr, ενώ εάν βρεθείτε στην Άνδρο επισκεφτείτε μας στο Κέντρο Ενημέρωσης του προγράμματος στο Κόρθι.

Το πρόγραμμα LIFE-Φύση “Διαχείριση της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) της Άνδρου με σκοπό την επίτευξη ικανοποιητικής κατάστασης διατήρησης 4 ειδών πτηνών προτεραιότητας” (LIFE10 NAT/GR/000637) υλοποιείται από τον Δήμο Άνδρου, την εταιρεία περιβαλλοντικών συμβούλων NCC και την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, με την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

21η Φεβρουαρίου 1943: Η τελευταία πτήση του Μπόρις Λαζάρεφ

Ήταν 21η Φεβρουαρίου 1943. Ο πόλεμος στο Ανατολικό Μέτωπο μαινόταν. Ο 22χρονος πιλότος Μπόρις Αλεξάντροβιτς Λαζάρεφ μπήκε στο καταδιωκτικό Χαρικέην και απογειώθηκε με το σμήνος του, για να αναχαιτίσει μια ακόμα επίθεση των Γερμανών. Ο πιλότος Ρούντολφ Μύλλερ, του 6/JG5 "Expertenstaffel" ετοιμαζόταν να προσθέσει άλλη μια κατάρριψη στο ενεργητικό του, η οποία έμελλε να είναι και η τελευταία. Πριν στείλει το Χαρικαίην του Λαζάρεφ φλεγόμενο στο έδαφος, είχε προλάβει να γαζώσει άλλο ένα αεροσκάφος των Σοβιετικών στην ίδια αερομαχία.

Ο ίδιος καταρρίφθηκε τον Απρίλιο του ίδιου έτους και εκτελέστηκε στην προσπάθεια απόδρασής του από το στρατόπεδο αιχμαλώτων των Σοβιετικών.

Ξαφνικά, 66 χρόνια μετά την αερομαχία αυτή, Ρώσοι και Αμερικανοί, ψάχνοντας στα αρχεία βρήκαν τις λεπτομέρειες της αερομαχίας. Αποφάσισαν να πάνε να ψάξουν στο βάλτο που πιθανότατα είχε συντριβεί το Χαρικαίην του Λαζάρεφ. 

Σύντομα οι ερευνητές εντόπισαν τα πρώτα τμήματα του καταδιωκτικού, χωμένα βαθιά στην πηχτή λάσπη. 

Ανάμεσα στα παραμορφωμένα μέταλλα, μια απρόσμενη και μοναδική ανακάλυψη: Το μουμιοποιημένο πτώμα του 22χρονου Σοβιετικού πιλότου. Οι συνθήκες στο βάλτο ευνόησαν τη συντήρηση του πτώματος, μέσα στο κόκπιτ του βρετανικής προέλευσης αεροσκάφους.

Από τη στάση του σώματός του, διαπιστώθηκε ότι ο 22χρονος Λαζάρεφ, ήταν έτοιμος να εγκαταλείψει το αεροσκάφος, έχοντας στα χέρια του ακόμα τους ιμάντες από τις ζώνες του καθίσματός του, προφανώς στην αγωνιώδη απόπειρά του να πηδήξει με αλεξίπτωτο από αυτό. Μόνο τα πόδια του είχαν κοπεί στο ύψος των αστραγάλων, πιθανότατα από τη σφοδρότητα της σύγκρουσης, καθώς βρίσκονταν ακόμα στα ποδωστήρια του αεροσκάφους.

Πιθανότατα λόγω χαμηλού ύψους, δεν πρόλαβε και καρφώθηκε με ταχύτητα στο βάλτο, παρασέρνοντας και τον Λαζάρεφ στο θάνατο.

Μετά από 66 χρόνια ο Λαζάρεφ τάφηκε με στρατιωτικές τιμές, ενώ τα προσωπικά του αντικείμενα μαρτυρούν ακόμα και σήμερα την προσωπικότητά του. Μαχαίρι Γερμανού αλεξιπτωτιστή, γερμανικά κέρματα και σοβιετικά μετάλια, καθώς και πληθώρα άλλων αντικειμένων, έγγραφα και άλλα, διατηρήθηκαν ακέραια στις αναερόβιες συνθήκες της πηχτής λάσπης.

Καύσωνες το χειμώνα του 2044 στην Ελλάδα - Έρευνα-σοκ για την Κλιματική Αλλαγή

Χρονιά-ορόσημο θα είναι το 2044, καθώς η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα, το Ηράκλειο της Κρήτης και άλλα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας θα μετατραπούν σε «πόλεις-φαντάσματα», με τις χαμηλότερες θερμοκρασίες που θα καταγράφονται τότε να είναι υψηλότερες ακόμα και από τους χειρότερους καύσωνες που έχουν πλήξει τη χώρα μας, καθιστώντας τη ζωή σε αυτές αφόρητη. Με απλά λόγια, όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν οι επιστήμονες που επιμελήθηκαν της έρευνας, οι χειμώνες του δεύτερου μισού του αιώνα μας στην Ελλάδα -αλλά και σε πολλές άλλες περιοχές του πλανήτη μας- θα είναι θερμότεροι ακόμα και από τα ιστορικά υψηλά που καταγράφονται στην καρδιά του καλοκαιριού. Ακόμα πιο σύντομα θα πληγούν ανεπανόρθωτα οι περιοχές κοντά στον ισημερινό της Γης, με τη Νέα Γουινέα να εισέρχεται στο δρόμο χωρίς επιστροφή μόλις το 2020, ενώ η Τζακάρτα της Ινδονησίας και το Λάγος της Νιγηρίας θα ερημοποιηθούν το 2029 με την Πόλη του Μεξικού να ακολουθεί το 2031. Την ίδια τύχη θα έχουν μέχρι το 2050 η Ουάσιγκτον, η Νέα Υόρκη και άλλες παγκόσμιες μητροπόλεις.

Σε αυτό το ιδιαίτερα ανησυχητικό συμπέρασμα, μεταξύ άλλων, κατέληξε έρευνα του πανεπιστημίου της Χαβάης στις ΗΠΑ, μετά από το συνδυασμό 39 διαφορετικών  μοντέλων της κλιματικής αλλαγής, με βάση τα δεδομένα που έχουν οι επιστήμονες στη διάθεσή τους σήμερα. Καιρικά φαινόμενα που δεν έχουν προηγούμενο, με πλέον χαρακτηριστικά τους παρατεταμένους καύσωνες, την ξηρασία, την ανομβρία και την έξαρση θανατηφόρων ασθενειών που μέχρι τώρα θεωρούνταν εξαφανισμένες θα είναι πλέον καθημερινά. Εκτιμάται ότι τις επιπτώσεις αυτές θα βιώσουν με τον πλέον δραματικό τρόπο μέχρι το 2050 5 δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως, καθιστώντας τους υποψήφιους για «κλιματικούς πρόσφυγες», όπως ονομάζονται οι κάτοικοι των περιοχών που θα αναγκαστούν να αναζητήσουν νέες πατρίδες, μακριά από τα μέρη που γεννήθηκαν. Οι μεγάλες αυτές μετακινήσεις θα πριοκαλέσουν με τη σειρά τους ανθρωπιστικές κρίσεις, αλλά και νέα πεδία ανταγωνισμών και πολέμων.

Ο καθηγητής Καμίλο Μόρα, ο οποίος ηγήθηκε της ερευνητικής ομάδας, εξήγησε στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση «Nature», στην οποία δημοσιεύθηκαν τα ευρήματα της μελέτης ότι οι οικολογικές και κοινωνικές διαταραχές καθορίζονται από το χρονικό ορόσημο που τα βασικά χαρακτηριστικά του κλίματος, όπως η μέση θερμοκρασία, ξεπερνούν κάθε ιστορικό προηγούμενο. «Είναι πλέον αναμφισβήτητο ότι ακόμα και αν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σταθεροποιηθούν στα σημερινά επίπεδα, το μόνο που θα επιτύχουμε είναι να επιβραδυνθούν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής κατά δύο περίπου δεκαετίες. Δεδομένου ότι είναι μάλλον απίθανο να συγκρατηθούν οι εκπομπές αερίων, πόσο δε μάλλον να μειωθούν, είμαστε πλέον μπροστά σε ένα ιστορικό μεταίχμιο που δεν έχει ξαναβιώσει η ανθρωπότητα. Η παγκόσμια οικονομική κρίση μάλιστα φαίνεται ότι επιτείνει την καταστροφή, καθώς η προστασία του περιβάλλοντος έχει πλέον υποβαθμιστεί ή ακόμα και εξαφανιστεί από την ατζέντα των περισσότερων κυβερνήσεων».

Ο Δρ. Μόρα και οι συνεργάτες του χώρισαν την επιφάνεια της Γης, περιλαμβανομένων και των Ωκεανών, σε «οικόπεδα» ανά 1000 τετραγωνικά χιλιόμετρα και εφάρμοσαν στο καθένα από αυτά το συνδυαστικό μοντέλο πρόγνωσης των κλιματικών αλλαγών. «Η μέση παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας είναι ένα ήδη γνωστό δεδομένο», ανέφερε η Άμπι Φρέιζιερ και συμπλήρωσε: «Θελήσαμε όμως να δώσουμε μια νέα διάσταση, την ακριβή δηλαδή μεταβολή σε αστικά κέντρα και περιοχές όλου του Κόσμου. Έτσι, ο καθένας, ακόμα και αν δεν είναι εξοικειωμένος με τα μοντέλα προσομοίωσης της κλιματικής αλλαγής, μπορεί να αντιληφθεί το μέγεθος των επιπτώσεων σε τοπικό επίπεδο, στην περιοχή δηλαδή που ζει σήμερα».

Σε "τοξική σούπα χωρίς ζωή" μετατρέπονται ραγδαία οι Ωκεανοί της Γης 

Μπροστά σε μια δυσάρεστη έκπληξη, η οποία πάντως επιβεβαιώνει ανεξάρτητες μετρήσεις στους Ωκεανούς της Γης, βρέθηκαν οι επιστήμονες που εφάρμοσαν το μοντέλο και για τον υδάτινο κόσμο που καλύπτει το 70% περίπου της επιφάνειας του πλανήτη μας. Εκτός του ότι επιβεβαιώνεται πρόσφατη μελέτη του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, σύμφωνα με την οποία ο ρυθμός οξίνισης των θαλασσών είναι ο ταχύτερος που έχει παρατηρηθεί εδώ και 300 εκατομμύρια χρόνια, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι ο δρόμος χωρίς επιστροφή για τους Ωκεανούς έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο ήδη από το 2008 και πλέον η κατάρρευση που παρατηρείται σε όλα τα επίπεδα, είναι ραγδαία αυξανόμενη κάθε χρόνο. 

Στο σφυρί ναυαγισμένα... ουίσκι και σαμπάνιες

Ναυαγισμένα... ουίσκι Whyte and McKay και Dewar’s και σαμπάνιες G.H. Mumm and Co. και Clicquot θα βρεθούν κάτω από το... σφυρί της δημοπρασίας, 100 χρόνια μετά τη βύθιση του εμπορικού πλοίου Regina στη λίμνη Χιούρον.

Το πλοίο έπεσε σε θύελλα με αποτέλεσμα να βυθιστεί, παρασέρνοντας το εμπόρευμά του, αλκοολούχα ποτά, μπουκάλια με κέτσαπ και άλλα είδη στο βυθό.

Αν και οι δημοπράτες δεν εγγυώνται ότι το ουίσκι και η σαμπάνιες μπορούν ακόμα να καταναλωθούν, ήδη έχει εκδηλωθεί μεγάλο ενδιαφέρον από συλλέκτες που επιθυμούν να αποκτήσουν ένα μπουκάλι που έχει παλαιωθεί στο... βυθό. 

Διαβάστε εδώ: 

Στο "κυνήγι" ναυαγίων του Δευτέρου Παγκοσμίου: Ταυτοποίησαν υποβρύχια, πολεμικά και εμπορικά πλοία

Η Μάχη του Ατλαντικού, η οποία παραλίγο να αλλάξει το ρου του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, κόστισε τη ζωή σε 70.000 περίπου ναυτικούς των Συμμάχων και 30.000 περίπου ναύτες του γερμανικού πολεμικού ναυτικού, η πλειονότητα των οποίων χάθηκε με τα "σιδερένια φέρετρα", όπως αποκαλούσαν τα υποβρύχιά τους. Περισσότερα από 4.000 πλοία βυθίστηκαν και πολλά από αυτά παραμένουν ακόμα χαμένα στους βυθούς.

Κάποια όμως, μετά από ενδελεχή έρευνα και τεκμηρίωση, αποκτούν και πάλι "ταυτότητα", όπως το γερμανικό υποβρύχιο U-1003 που ταυτοποιήθηκε πρόσφατα, αλλά και μια πλειάδα άλλων σκαφών επιφανείας, από ταπεινά εμπορικά, μέχρι πολεμικά πλοία που χάθηκαν για πάντα κάτω από τα κύματα. 

Διαβάστε εδώ: 

Μέντορας: Το ναυάγιο του Έλγιν αποκαλύπτεται

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 14 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ

ΚΕΙΜΕΝΟ/ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: JOHN FARDOULIS

Κάθε ναυάγιο έχει τη δική του ιστορία. Ένα από αυτά είναι ο «Μέντωρ», το μπρίκι του λόρδου Έλγιν, που μετέφερε τμήματα των Γλυπτών του Παρθενώνα και βυθίστηκε το Σεπτέμβριο του 1802 στον Αβλέμονα των Κυθήρων. Ο Έλγιν ζήτησε τη βοήθεια έμπειρων βουτηχτάδων της εποχής, Καλύμνιων και άλλων, και τα περισσότερα από τα αρχαία μάρμαρα ξαναβρέθηκαν στην επιφάνεια. Το ερώτημα όμως τριγυρνούσε στο μυαλό μου: «Μήπως υπάρχουν και άλλα πράγματα στο βυθό, σε βάθος 24 περίπου μέτρων;». Δεν ήμουν ο μόνος που είχα την απορία.

Πολλές έρευνες έχουν ήδη γίνει εδώ και χρόνια υπό την επίβλεψη και βέβαια τη συμμετοχή αρχαιολόγων της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και είχα τη χαρά και την τιμή να συμμετάσχω σε μερικές από τις πιο πρόσφατες αποστολές.

Είμαι αυτοδύτης εδώ και 22 χρόνια και η προοπτική να καταδυθώ σε ένα ναυάγιο τόσο μεγάλης ιστορικής σημασίας ήταν πραγματικά μια από τις πιο ξεχωριστές εμπειρίες που έχω βιώσει. Οι ομογενείς στην Αυστραλία και κυρίως οι άνθρωποι που έχουν τις ρίζες τους στα Κύθηρα βοήθησαν σημαντικά στη συγκέντρωση των απαραίτητων πόρων για τη διεξαγωγή αρχαιολογικών ερευνών στο νησί των προγόνων μας, σε συνεργασία και με την άδεια των αρμόδιων φορέων του υπουργείου Πολιτισμού.

Ο Δρ. Δημήτρης Κουρκουμέλης, καταδυόμενος αρχαιολόγος της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων με τον οποίο συναντήθηκα τον Ιούλιο του 2010, μου είπε ότι θα ήταν δυνατή μια νέα αυτοψία στο ναυάγιο του «Μέντορα». Έπρεπε να βρω άμεσα χορηγούς που θα χρηματοδοτούσαν την αποστολή και ευτυχώς στάθηκαν δίπλα μας ιδρύματα και φορείς τόσο από την Αυστραλία, όπως το Kytherian Research Group, το Nicholas Anthony Aroney Trust και το Kytherian Association of Australia, όσο και από την Ελλάδα σε νέες αποστολές, όπως το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» και το Ίδρυμα Λάτση.

Εκτός από τμήματα του σκαριού, η έρευνα απέδωσε πολλά προσωπικά αντικείμενα του πληρώματος και των επιβατών του πλοίου, τα οποία καταγράφηκαν λεπτομερώς από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων. Όργανα ναυσιπλοΐας, ένας ναυτικός διαβήτης, μελανοδοχεία, ένα ρολόι, μία επιπλέον πιστόλα, η τρίτη συνολικά με τις δύο άλλες που ανελκύσθηκαν κατά την έρευνα του 2011, ένας λίθινος σφραγιδόλιθος με παράσταση πυροβόλου, μία χρυσή αλυσίδα και διάφορα διακοσμητικά αντικείμενα μαρτυρούν πολλά για την καθημερινότητα των ναυτικών της εποχής. Επίσης βρέθηκαν δύο χρυσά νομίσματα, το ένα του 1788, τρία αργυρά, σύγχρονα της περιόδου που ναυάγησε το πλοίο, καθώς και δύο αρχαία αργυρά νομίσματα, ένα βοιωτικό και ένα αθηναϊκό.

Είμαι περήφανος που συμμετείχα σε μια πραγματική κατάδυση στην Ιστορία και που ο τόπος των προγόνων μου, τα Κύθηρα, έχουν ένα παρελθόν που χάνεται στα βάθη των αιώνων.

Περισσότερες πληροφορίες για το ναυάγιο του «Μέντορα», μπορείτε να βρείτε εδώ: www.krg.org.au/mentor

It all began back in 2009, with a plan to do some exploratory diving in Kythera. 

The Greek law changed in 2005, making it legal to dive in Kythera, but without a dive shop on the island I had to send all my gear to be self sufficient.

This lead to a exploratory diving expedition, with all equipment sent to the Kythera, to discover the sea around the island of my ancestors.

I’ve been Scuba diving for 22 years, and one of my passions is shipwrecks. Which has meant a good understanding of how to conduct historical research in Australia.

Ιn August 2009, I called Dr. Dimitris Kourkoumelis from the Ephorate of Underwater Antiquities to introduce myself and ask about shipwreck research around Kythera. We kept in touch during the Greek winter of 2009 and I met him at the office of the Ephorate of Underwater Antiquities in Athens in July 2010. After a fairly detailed discussion, he said that it may be possible to do a pilot excavation on the Mentor shipwreck the following year, in 2011, subject to funding being available through my foundation, the Kytherian Research Group. A foundation called the Nicholas Anthony Aroney Trust and Kytherian Association of Australia also helped.

A pilot underwater excavation then took place on the Mentor in 2011, and finds were so encouraging that research has continued by the Ephorate of Underwater Antiquities for the last three years. The Stavros Niarchos Foundation was the major sponsor in 2012, with money from Australia and assistance from the Latsis Foundation supporting this year’s expenses.

I’ve been fortunate to have participated in a considerable amount of archaeological field work in Kythera, bother underwater and on land. The more I learned about Kythera, the stronger the desire to explore even further.

In a way I have two cultures, Australian where I was born and Greek, from where my father and forefathers come from.  Australia is a relatively new country, with just over two hundred years of modern settlement. There is really old history and archaeology from native Australian Aborigines but they didn’t have the same level of sophistication as in Greece. There’s research to about civilizations living in Kythera over the last 5,000+ years.

Kythera has been inhabited by some really interesting civilizations over the last few thousand years, from Minoans, to Hellenistic, Roman, Byzantine, Venetian, British and other civilizations/empires. I’ve been really lucky to have met most of the archaeologists who have worked in Kythera and learned a lot about sites around the island.

For more information about the Mentor shipwreck, see www.krg.org.au/mentor.

Οι εισαγγελείς ζητούν ισόβια για τον 90χρονο σφαγέα της Κεφαλονιάς

Ο 90χρονος σήμερα Άλφρεντ Στορκ ήταν επικεφαλής αποσπάσματος που εκτέλεσε τουλάχιστον 117 Ιταλούς αξιωματικούς το 1943 στην Κεφαλονιά, μετά τη συνθηκολόγησή τους. Τουλάχιστον 5000 αιχμάλωτοι Ιταλοί εκτελέστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες από τους Γερμανούς και άλλοι 1300 περίπου σκοτώθηκαν στις μάχες που ξέσπασαν στο νησί μεταξύ των πρώην συμμάχων.

Το κατηγορητήριο βασίζεται σε ομολογία του το 2005, σύμφωνα με την οποία "εκτέλεσε διαταγές για την εκτέλεση των προδοτών", όπως χαρακτηρίστηκαν από τους ναζί οι Ιταλοί. Για δικονομικούς λόγους όμως, καθώς δεν παρίστατο στην ανάκριση του υπέργηρου χιτλερικού δολοφόνου ο συνήγορός του, η κυνική του ομολογία δε μπορεί να ληφθεί υπόψη.

Παρά ταύτα, υπάρχουν μαρτυρίες από Ιταλούς επιζήσαντες, οι οποίοι όχι μόνο αναγνώρισαν τον Γερμανό, αλλά κατέθεσαν με κάθε λεπτομέρεια τις εκτελέσεις που πραγματοποίησε.

Ο Στορκ δικάζεται ερήμην στην Ιταλία, καθώς ο ίδιος παραμένει στο σπίτι του στη Γερμανία, συντροφιά με τις ερινύες και το βάρος στη συνείδησή του, αν και η υπερασπιστική του γραμμή παραμένει ότι ο ίδιος απλά "εκτελούσε εντολές των ανωτέρων του".

Αυτοδύτης έμεινε 49 ώρες και 56 λεπτά στο βυθό της Μάλτας

Ο Σόν Μακγκάχερν, 38χρονος Βρετανός αυτοδύτης πέρασε σχεδόν 50 ώρες (παρά... 4 λεπτά) κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, στη Μάλτα και έσπασε το προηγούμενο ρεκόρ κατά μια ώρα.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο βυθό συνέλλεξε σκουπίδια που βρίσκονταν γύρω από αυτόν, όπως μια ξαπλώστρα, στην οποία... αναπαύθηκε για λίγο.  

Η ενέργειά του έγινε για να προβληθεί ένα ίδρυμα που βοηθάει ανθρώπους με αναπηρία στη Μάλτα.

Κι όμως, γυρίζει στα Ιμαλάια το "Γιέτι"

Με τη σφραγίδα της εγκυρότητας που πανεπιστημίου της Οξφόρδης, τη βοήθεια της γενετικής και την ανάλυση DNA γράφτηκε το τελευταίο -μέχρι το επόμενο- επεισόδιο στη μυθολογία που συνοδεύει το «μαγικό πλάσμα» των Ιμαλάϊων, όπως αποδίδεται στα ελληνικά η θιβετιανή ονομασία του «Γιέτι». 

Το γιγαντόσωμο πλάσμα που έχει στοιχειώσει  εδώ και αιώνες τους ντόπιους, αλλά και γενιές ορειβατών και θιασωτών του ανεξήγητου φαίνεται ότι αποτελεί ένα υβρίδιο πολικής και καφέ αρκούδας, το οποίο μάλιστα -σύμφωνα με τον επιστήμονα που υπογράφει την έρευνα- ζει ακόμα στη «Στέγη του Κόσμου», όπως αποκαλείται η ψηλότερη οροσειρά της Γης.

Ο Μπράιαν Σάικς, καθηγητής γενετικής στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, πραγματοποίησε τεστ DNA σε τρίχες που προέρχονταν από «άγνωστο» είδος, οι οποίες είχαν εντοπιστεί στη Βόρεια Ινδία και στο Μπουτάν, σε απόσταση 800 περίπου χιλιομέτρων από το πρώτο εύρημα και τις ταυτοποίησε σε απόλυτο βαθμό με το γονιδίωμα ενός μακρινού προγόνου της πολικής αρκούδας που έζησε 120.000 έως 40.000 χρόνια πριν από την εποχή μας στη Νορβηγία.  

Ο καθηγητής υποστηρίζει ότι είναι σχεδόν απόλυτα βέβαιος ότι το «Γιέτι» ζει ακόμα στα Ιμαλάια, δεδομένου ότι τα δύο δείγματα τριχών που εξέτασε είναι σχετικά πρόσφατα, με το παλιότερο να χρονολογείται από τη δεκαετία του 1970 και το νεότερο από τις αρχές της νέας χιλιετίας. 

«Αποδείχθηκε, μέσω του τεστ DNA, ότι έχουμε ένα άγνωστο είδος εδώ και 40.000 τουλάχιστον χρόνια, το οποίο όμως φαίνεται ότι ακόμα βρίσκεται ανάμεσά μας», ανέφερε ο κ. Σάικς και συμπλήρωσε: «Υπάρχουν ακόμα πολλά κενά που πρέπει να συμπληρώσουμε με επιστημονικό τρόπο. Δεν υποστηρίζω πως ένα προϊστορικό είδος αρκούδας περιπλανιέται στα βουνά. Είναι πιθανό να πρόκειται για ένα υποείδος καφέ αρκούδας που κατάγεται από τον πρόγονο της πολικής αρκούδας, ή να πρόκειται για ένα υβρίδιο καφέ αρκούδας και του απογόνου της προϊστορικής πολικής αρκούδας. Θα πρέπει να κάνουμε και άλλες έρευνες, τόσο στο πεδίο, όσο και στο εργαστήριο, έτσι ώστε να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα», κατέληξε ο καθηγητής.

Το μόνο σίγουρο πάντως είναι ότι ένας μύθος φαίνεται ότι έχει αρκετή δόση αλήθειας και με τη βοήθεια της επιστήμης είναι πιθανό να λυθεί ένα αίνιγμα που κρατάει από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας.

Γνωρίζετε ότι…

Ο Μέγας Αλέξανδρος, έχοντας ακούσει τους μύθους της περιοχής, θέλησε να αιχμαλωτίσει –χωρίς επιτυχία- ένα Γιέτι το 326 π.Χ. κατά την εκστρατεία του που τον έφερε στους πρόποδες των Ιμαλάϊων.

Η πρώτη αξιόπιστη μαρτυρία που ανέφερε ότι «ένα σκουρόχρωμο ανθρωπόμορφο πλάσμα που εμφανίστηκε μπροστά μου», προέρχεται από τον Έλληνα φωτογράφο Ν.Α. Τομπάζη το 1925. Ο Τομπάζης ήταν μέλος ερευνητικής αποστολής της Βασιλικής Γεωγραφικής Εταιρείας της Βρετανίας, αλλά δεν πρόλαβε να το φωτογραφίσει.

Πολωνός δραπέτης από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης των κομμουνιστών στη Σιβηρία (η ιστορία του αποτέλεσε την έμπνευση για την ταινία «Επτά χρόνια στο Θιβέτ» με πρωταγωνιστή τον Μπράντ Πιτ) είπε ότι συνάντησε ένα ζευγάρι Γιέτι να του κλείνει το δρόμο.

Ο «κατακτητής του Έβερεστ» Σερ Έντμουντ Χίλαρι και ο ντόπιος οδηγός του Τενζίγκ Νοργκάι, ανέφεραν ότι είδαν το 1953 στο χιόνι φρέσκα ίχνη πατημασιών από «ένα γιγαντόσωμο πλάσμα» και είχαν την αίσθηση ότι «κάποιος μας παρακολουθούσε κρυμμένος».

Φωτογραφίες και γύψινα εκμαγεία από πατημασιές που έχουν δει κατά καιρούς το φως της δημοσιότητας δε στάθηκε δυνατόν να ταυτοποιηθούν με κάποιο γνωστό είδος, ούτε όμως να απορριφθούν ως «απάτες».

Το Γιέτι έχει και… ξάδερφο, τον «Μεγαλοπόδαρο» ή Bigfoot, ο οποίος ζει -σύμφωνα με εκείνους που το πιστεύουν- στις Βορειοδυτικές περιοχές της Βόρειας Αμερικής. 

Αύξηση τροχαίων κάθε φορά που έπαιρναν... μέτρα!

Μέχρι σήμερα, οι πλέον ορατές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και των μέτρων λιτότητας που εξαγγέλλονται σχεδόν καθημερινά, ήταν τα κλειστά καταστήματα, η εκτόξευση των ποσοστών ανεργίας, η επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης και η αύξηση των αυτοκτονιών.

Έρευνα όμως του London School of Economics, η οποία δημοσιεύθηκε πριν από λίγες μέρες στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση Risk Analysis και την οποία συνυπογράφουν δύο Έλληνες επιστήμονες, ο Σωτήρης Βανδώρος και ο Γεώργιος Καβέτσος μαζί με το Βρετανό Πολ Ντόλαν, κατέδειξε μια άλλη  παράμετρο: Η ανακοίνωση των μέτρων λιτότητας προκαλεί σημαντική -αν και προσωρινή- αύξηση των τροχαίων ατυχημάτων.

«Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης είναι πολύ βαθύτερες και χειρότερες από αυτές που βλέπουμε με την πρώτη ματιά», ανέφερε χαρακτηριστικά στον «ΕΤ» ο Δρ. Βανδώρος και συμπλήρωσε: «Αποφασίσαμε να αξιοποιήσουμε τα δεδομένα που είχαμε στη διάθεσή μας για την Ελλάδα, γιατί δυστυχώς η χώρα μας αποτελεί ένα από τα χειρότερα αν όχι το χειρότερο, παράδειγμα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο τουλάχιστον, από πλευράς κακών οικονομικών ειδήσεων».

Οι ερευνητές βασίστηκαν σε δεδομένα από την Ελλάδα της κρίσης, τα έτη 2010 και 2011, περίοδο κατά την οποία τα μέτρα του Μνημονίου είχαν λάβει διαστάσεις. χιονοστιβάδας. Aνακοινώσεις για μειώσεις μισθών και συντάξεων, αυξήσεις σε άμεσους και έμμεσους φόρους και άλλα δεινά, επηρέαζαν αρνητικά όχι μόνο την καθημερινότητα, αλλά πολύ περισσότερο την ψυχολογία των πολιτών.

«Για την αρτιότητα της έρευνας λάβαμε υπόψη μας πολλές παραμέτρους, εκτός από τους απόλυτους αριθμούς των τροχαίων, όπως τη μέρα που ανακοινώνονταν τα μέτρα, αν υπήρχαν απεργίες, οι οποίες επηρεάζουν την κίνηση στους δρόμους, αλλά και τα ποσοστά ανεργίας, την τιμή της βενζίνης και άλλα στοιχεία που συνθέτουν μια ολοκληρωμένη εικόνα», εξήγησε στον «ΕΤ» ο Έλληνας επιστήμονας.

Οι επιστήμονες αξιοποίησαν στοιχεία από το αστυνομικό δελτίο, στο οποίο καταγράφονται όλα τα τροχαία σε καθημερινή βάση, από την 1η Ιανουαρίου του 2010, μέχρι την 31η Οκτωβρίου του 2011. Σε αυτό το χρονικό διάστημα των 23 μηνών, ανακοινώθηκαν 14 δέσμες μέτρων σκληρής λιτότητας, τις επιπτώσεις της οποίας βιώνουν καθημερινά εκατομμύρια Έλληνες.

Σύμφωνα με την έρευνα, η αύξηση των τροχαίων ανέρχεται στο 9% την πρώτη ημέρα μετά την ανακοίνωση των μέτρων, στο 8% τη δεύτερη ημέρα, ενώ από την τρίτη ημέρα τα στατιστικά δεδομένα επανέρχονται στα. συνηθισμένα επίπεδα. 

«Διαπιστώσαμε ότι τις δύο πρώτες ημέρες καταγράφεται σημαντική αύξηση των τροχαίων, τα οποία προκαλούνται από τον εκνευρισμό, το στρες και το άγχος που προκαλούν τα μέτρα, με αποτέλεσμα να αποσπάται η προσοχή του οδηγού και να είναι πιθανότερο να προκαλέσει τροχαίο ατύχημα. Είναι πιθανό επίσης μετά την ανακοίνωση των μέτρων πολλοί πολίτες να χάνουν τον ύπνο τους και έτσι να προκαλούνται περισσότερα τροχαία», παρατήρησε ο Δρ. Βανδώρος στον «ΕΤ».

Ο Δρ. Βανδώρος είναι υπέρμαχος της άποψης ότι οι επιστημονικές μελέτες πρέπει να έχουν μερικές φορές και κάποια συνάφεια με τη ζωή των πολιτών και να εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα. «Θεωρώ ότι καλό είναι, όπου είναι δυνατόν, η επιστήμη να έχει άμεσες εφαρμογές στην καθημερινότητά μας. Πιστεύω ότι όπως σε μεγάλες γιορτές και αργίες η Τροχαία λαμβάνει αυξημένα μέτρα πρόληψης στο οδικό δίκτυο, ίσως αντίστοιχα μέτρα θα μπορούσε να λαμβάνονται την επαύριο ανακοινώσεων μέτρων λιτότητας», καταλήγει ο ίδιος.

Έφηβοι σε ροζ σάιτ μέσω... facebook

Σε ιστοσελίδες πορνογραφικού περιεχομένου, ακόμα και σε βάσεις δεδομένων που επισκέπτονται παιδόφιλοι και άλλοι σεσημασμένοι εγκληματίες καταλήγουν εν αγνοία τους και σε ελάχιστο χρονικό διάστημα προσωπικές φωτογραφίες που αναρτούν παιδιά και έφηβοι σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, όπως το facebook, ή στέλνουν σε φίλους τους με sms.

Σε αυτό το ιδιαίτερα ανησυχητικό συμπέρασμα κατέληξε έρευνα που πραγματοποίησε το ίδρυμα Internet Watch Foundation, σύμφωνα με την οποία οι «ένοχοι» είναι οι ίδιοι οι έφηβοι που δε γνωρίζουν ή υποτιμούν τις συνέπειες της πράξης τους. «Κάθε λεπτό, χιλιάδες προσωπικές φωτογραφίες αναρτώνται σε δημοφιλείς ιστοσελίδες ή αποστέλλονται μέσω sms», σημείωσε η διευθύνουσα σύμβουλος του ιδρύματος Σούζι Χάργκριβς και συμπλήρωσε: «Είναι εκ των πραγμάτων αδύνατο να διαγραφεί όμως μια φωτογραφία στο Διαδίκτυο, από τη στιγμή που ο καθένας ανεξέλεγκτα μπορεί να την αποθηκεύσει στον υπολογιστή του, ή να την αναρτήσει σε άλλη ιστοσελίδα, χωρίς να το γνωρίζει το άτομο που εμφανίζεται σε αυτήν».

Μέσα σε μόλις 40 ώρες διαδικτυακής έρευνας, οι υπεύθυνοι του ιδρύματος εντόπισαν 12.224 αποκαλυπτικές φωτογραφίες εφήβων, ακόμα και παιδιών ηλικίας μέχρι 13 ετών, σε τουλάχιστον 70 ιστοσελίδες πορνογραφικού περιεχομένου. 

Οι περισσότερες από αυτές είχαν αλιευθεί από τα προφίλ των ίδιων των παιδιών, ή είχαν διακινηθεί μέσω κινητών τηλεφώνων. «Αποτελεί σύνηθες φαινόμενο δυστυχώς η ανταλλαγή φωτογραφιών με σεξουαλικό περιεχόμενο μεταξύ των παιδιών στα σχολεία. 

Αυτό όμως που αγνοούν είναι ότι μια τέτοια φωτογραφία μπορεί να τους στιγματίσει για όλη τους τη ζωή, ενώ δεν είναι απίθανο να υπάρξουν ακόμα πιο δυσάρεστες συνέπειες, όπως είδαμε με την τραγική περίπτωση της ανήλικης που αυτοκτόνησε πριν από λίγες ημέρες, επειδή κυκλοφόρησαν ευρέως αποκαλυπτικές φωτογραφίες της που είχε ανεβάσει στο προφίλ της», ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Χάργκριβς.

Σύμφωνα με μαρτυρίες εφήβων που συνέλλεξε το ίδρυμα, η «μόδα» της ανταλλαγής φωτογραφιών σεξουαλικού περιεχομένου μέσω κινητών τηλεφώνων ανάμεσα σε μαθητές είναι πλέον ευρέως διαδεδομένη, σε σημείο μάλιστα που να θεωρείται ακόμα και ως «κοινότυπη», σύμφωνα με τους ερευνητές.

Λύση η ενημέρωση και η πρόληψη

Η κ. Χάργκριβς επεσήμανε ότι το πιο σημαντικό είναι να ενημερωθούν οι έφηβοι για τους κινδύνους του ψηφιακού κόσμου, χωρίς όμως να δαιμονοποιείται το Διαδίκτυο: 

«Ένα χρήσιμο εργαλείο, όπως το Διαδίκτυο, έχει πολλά οφέλη, αλλά η χρήση του πρέπει να γίνεται με μέτρο και κανόνες. Καταρχήν οι γονείς θα πρέπει να συζητούν με τα παιδιά τους για τους κινδύνους που παραμονεύουν, ενώ και στα σχολεία θα πρέπει να γίνονται ειδικά επιμορφωτικά σεμινάρια. Καλύτερα να μην αναρτήσει κάποιος μια φωτογραφία για την οποία θα μετανιώσει αργότερα, παρά να προσπαθεί εκ των υστέρων να τη σβήσει, πράγμα που όπως αποδείχθηκε στην έρευνά μας είναι αδύνατον», κατέληξε η ίδια.

ΑΡΙΘΜΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 

22% των εφήβων ηλικίας 14 έως 17 έχουν αποστείλει προσωπική τους φωτογραφία μέσω sms, ή την έχουν αναρτήσει σε ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης

11% των κοριτσιών ηλικίας μέχρι 13 ετών

36% των κοριτσιών και το 39% των αγοριών ανέφεραν ότι μοιράζονται τις φωτογραφίες με τρίτους.

51% των κοριτσιών δήλωσε ότι τράβηξε τέτοιες φωτογραφίες μετά από παρότρυνση φίλων τους.

18% το αντίστοιχο ποσοστό των αγοριών

40% των κοριτσιών τράβηξε τέτοιες φωτό «για πλάκα».

Ο «πεντάλογος» της πρόληψης για εφήβους

Σκέψου τις επιπτώσεις της λήψης, της αποστολής ή της ανάρτησης μιας προσωπικής φωτογραφίας

Μην τραβάς φωτογραφία σου που δε θα ήθελες να τη δουν άλλοι.

Πριν πατήσεις το κουμπί της «αποστολής» στο Διαδίκτυο, θυμήσου ότι δε θα μπορείς πλέον να ελέγξεις ποιος τη βλέπει και πως τη χρησιμοποιεί.

Αν προωθήσεις προσωπική φωτογραφία κάποιου τρίτου, ιδίως αν είναι ανήλικος, αντιμετωπίζεις το κίνδυνο δίωξής σου.

Να αναφέρεις αμέσως στους γονείς και τους δασκάλους σου αν δεχθείς πίεση να τραβήξεις τέτοια φωτογραφία.

Γραμμή επικοινωνίας Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος

Τμήμα Αττικής
Λ. Αλεξάνδρας 173 
Τ.Κ. 115 22 Αθήνα
Fax: 210 6476462
Τηλ. : 210-6476464, 210-6476000
e-mail: ccu@ath.forthnet.gr

Τμήμα Θεσσαλονίκης
Μοναστηρίου 241 
Τ.Κ. 546 28 Θεσσαλονίκη
Fax: 2310 559929
Τηλ.: 2310 388370-5, 2310-388000 
e-mail: info@cybercrime.gr 

Η καταιγίδα μόλις ξεκίνησε!

ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΔΑΣ 
kostasladas.blogspot.com
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 13 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ 

Μια τελευταία ματιά έξω από το παράθυρο του γραφείου σε ένα μικρό κομμάτι ουρανού που φαινόταν, έδειχνε πως η διαδρομή της επιστροφής θα ήταν ελαφρώς βροχερή. Ο δρόμος  στρωμένος με αυτό το γυαλιστερό φιλμ από το συνεχόμενο ψιλόβροχο  όλης της ημέρας  και η εκνευριστική κίνηση έκαναν την  επιστροφή  να μοιάζει ατελείωτη .

Αντίθετα ο ουρανός ήταν πολύ πιο γρήγορος και βιαζόταν να ξεφορτώσει το βαρύ του φορτίο. Η πρώτη αστραπή  που έπεσε φώτισε το μυαλό ,που ξεκίνησε με μιας να μετράει  τα δευτερόλεπτα μέχρι την βροντή .Παλιό κόλπο αυτό ,όσο μεγαλώνει ο χρόνος μεταξύ αστραπής και βροντής  η καταιγίδα απομακρύνεται. Η καταιγίδα τελικά έτρεχε  παράλληλα και πιο χαμηλά από την πορεία μου με αντίθετη κατεύθυνση ,ευτυχώς θα γύρναγα στο σπίτι στεγνός.

Η επόμενη αστραπή ,ήταν δική μου ,που δεν φώτισε τίποτα άλλο παρά μόνο τα μάτια μου, ασυναίσθητα άπλωσα το χέρι και χάιδεψα το σακίδιο στην πλάτη ,σαν να ήθελα να πάρω την συγκατάθεση της ,αυτής που με συντροφεύει σε κάθε μου δρόμο ,ένοιωσα να μου λέει ναι ,πάμε να την δούμε από κοντά ,πάμε να μπούμε μέσα της να την απολαύσουμε.

Αλλαγή πορείας και η μεγάλη ευθεία μας έφερε γρήγορα στην παραλία .Η φουρτουνιασμένη θάλασσα ,ο συννεφιασμένος ουρανός που έφτανε χαμηλά μέχρι τον ορίζοντα ,το αγκυροβολημένο ιστιοφόρο , ο παγωμένος και δυνατός  μαΐστρος  που λύγιζε τα δέντρα συνέθεσαν  το κάδρο μας .

Η καταιγίδα μόλις ξεκίνησε!