Υπάρχει ζωή στην Ευρώπη;

Η Ευρώπη, ένας από τους τέσσερις δορυφόρους του Δία, ίσως κρύβει την απάντηση στο ερώτημα για το αν υπάρχουν εξωγήινες μορφές ζωής. Επιστήμονες διαπίστωσαν, μελετώντας φωτογραφικό υλικό, ότι τεράστιες ποσότητες νερού -απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία έμβιων όντων- βρίσκονται σε βάθος μόλις τριών χιλιομέτρων, ελάχιστα δηλαδή κάτω από την παγωμένη επιφάνειά του, ανατρέποντας παλιότερα δεδομένα. Παράλληλα, εντοπίστηκαν σημεία του παγωμένου ανάγλυφού της που παρουσιάζουν έντονες γεωλογικές διαφοροποιήσεις, γεγονός που σύμφωνα με τους ειδικούς δείχνει ότι το νερό «βρίσκει» δίοδο προς την επιφάνεια.

Αν και ήταν γνωστό εδώ και αρκετά χρόνια ότι σε βάθος από 10 έως 30 χιλιόμετρα κάτω από τους αιώνιους πάγους που καλύπτουν την Ευρώπη υπάρχει μια άβυσσος βάθους 160 χιλιομέτρων, η νέα ανακάλυψη, η οποία δημοσιεύεται στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση Nature, καθιστά ευκολότερη μια διαστημική αποστολή που θα έχει ως στόχο τη συλλογή δειγμάτων, αλλά και την ανάλυσή τους. Η Ευρώπη έχει περίπου το ίδιο μέγεθος με τη «δική μας» Σελήνη και ο ωκεανός που καλύπτει μεγάλο μέρος της επιφάνειάς της κάτω από τους πάγους θεωρείται ότι περιέχει περισσότερο νερό από όλους τους ωκεανούς της Γης συνολικά. Η απόσταση όμως από τον Ήλιο καθιστά την Ευρώπη ένα παγωμένο σώμα, καθώς βρίσκεται περίπου 780 εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά από αυτόν.

Η ελλειπτική τροχιά της Ευρώπης γύρω από το Δία προκαλεί βαρυτικά φαινόμενα, τα οποία δεδομένης και της ύπαρξης του ωκεανού, δημιουργούν τις ρωγμές, επιτρέποντας έτσι στο νερό να διαφεύγει προς την επιφάνειά της. Η καθηγήτρια Μπρίτνι Σμιτ από το πανεπιστήμιο του Τέξας, η οποία ηγήθηκε της μελέτης των φωτογραφιών από την Ευρώπη σημείωσε ότι η πιθανότητα ύπαρξης ζωής αυξάνεται, διότι «καθιστά τον ωκεανό πιο φιλικό για την ανάπτυξη ζωής». Σύμφωνα με τους ειδικούς, η επιφάνεια του δορυφόρου παρουσιάζει ρήγματα τα οποία καταδεικνύουν ότι τα νερά αναβλύζουν στην επιφάνειά του και έτσι είναι ευκολότερη η ανάμιξή τους, μεταφέροντας πλούσια συστατικά σε μεγάλα βάθη. Παρόμοιες γεωλογικές διεργασίες έχουν παρατηρηθεί και στους Πόλους της Γης.

Η αναζήτηση των επιστημόνων βασίζεται στο υλικό που έστειλε το μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο «Γαλιλαίος», το οποίο εκτοξεύθηκε το 1989 και μέχρι το 2003 που κατέπεσε στο Δία, έστειλε πίσω στη Γη έναν τεράστιο πλούτο πληροφοριών και δεδομένων, τα οποία θα απαιτήσουν αρκετά ακόμα χρόνια μέχρι να μελετηθούν πλήρως από τους ειδικούς.

Η Ευρώπη εντοπίστηκε από τον Γαλιλαίο το 1610, μαζί με τα τρία «αδέρφια» της, την Ιώ, την Καλλιστώ και τον Γανυμήδη. Ήταν τα πρώτα «φεγγάρια», εκτός της Σελήνης που ανακαλύφθηκαν σε τροχιά γύρω από πλανήτη, ανοίγοντας έτσι το δρόμο στην ιδέα του ηλιοκεντρικού συστήματος και ανατρέποντας την πεποίθηση ότι η Γη ήταν το κέντρο του ηλιακού συστήματος, με τους υπόλοιπους πλανήτες και τον Ήλιο να περιστρέφονται γύρω από αυτήν.