Η επιστολή... λάφυρο του 1941 και ο έρωτας στα βουνά της Αλβανίας

Ο πόλεμος δεν είναι μόνο οι ηρωικές απεικονίσεις, οι εξωραϊσμένες αφηγήσεις και η αποστειρωμένη αποτύπωση της ιστορικής πραγματικότητας.

Στον πόλεμο πάνε καθημερινοί άνθρωποι, με αισθήματα, σκέψεις, άνθρωποι που από την ειρηνική τους ενασχόληση βρέθηκαν στο επίκεντρο της θηριωδίας των πεδίων των μαχών, μια εμπειρία, από την οποία αν βγουν ζωντανοί, θα τους έχει σημαδέψει για το υπόλοιπο της ζωής τους. 

Ένας από αυτούς, ο στρατιώτης Ματθαίος Τλούπας, του 2ου λόχου πολυβόλων στο 4ο Τάγμα Κινήσεων Πολυβόλων, κάνει κάτι πολύ ανθρώπινο στην ανάπαυλα των μαχών: 

Στέλνει μια επιστολή,  η οποία, όπως είναι φυσιολογικό, φέρει τη χειρόγραφη ένδειξη "ΕΛΟΓΟΚΡΙΘΗ" στη φίλη του.

Στην επιστολή του, η οποία είναι γραμμένη σε ιταλική κάρτα... λάφυρο, με ημερομηνία 11 Ιανουαρίου του 1941, στην καρδιά δηλαδή του βαρύ χειμώνα, ο Ματθαίος "κάπου στην Αλβανία" ονειρεύεται τη στιγμή που "θα συζητήσει από κοντά" με την Ευφημία "του", ενώ δεν παραλείπει να σημειώσει ότι "σύντομα θα πετάξουμε τους Ιταλούς στη θάλασσα".

Μπορεί να μην επιτεύχθηκε τελικά ο στόχος της... κολυμβητικής δοκιμασίας των Ιταλών, διαβάζοντας όμως αυτή την επιστολή-ιστορικό τεκμήριο, ο καθένας εύχεται να υπήρξε τουλάχιστον ευτυχές τέλος στο ειδύλλιο και τελικά ο Ματθαίος να κατάφερε να σμίξει με την Ευφημία. 

Σύμφωνα με έρευνα στα ρχεία που πραγματοποίησαν οι φίλοι του ιστολογίου Ιδομενέας Φιλοκτήτης και Γιώργος Κρικέλας, το 4ο Τάγμα Πολυβόλων Κινήσεως, στάθμευε στο Τσιροτάτι, στην κοιλάδα Τομορίτσα (στενωπός Κερπίτσας). 

Η κατάσταση στον τομέα της Χ Μεραρχίας παρέμεινε αμετάβλητη ως τις 28 Δεκεμβρίου. Μετά από μια μικρή δράση στις 29 Δεκεμβρίου, όπου το Απόσπασμα προώθησε ελαφρώς τις θέσεις του (στις μάχες δεν φαίνεται να συμμετέχει το 4ο Τάγμα Πολυβόλων Κινήσεως), το ΤΣΔΜ εξαιτίας της κακοκαιρίας, διέταξε την διατήρηση του κτηθέντος εδάφους. 

Πιθανόν το τάγμα έκανε Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά στο Τσιροτάτι.

Η Χ Μεραρχία ζήτησε στις 14 Ιανουαρίου 1941 (από το Ε' ΣΣ στο οποίο πλέον υπήγετο αυτή και το 4ο Τάγμα Πολυβόλων Κινήσεως) αντικατάστασή της προς ανάπαυση και αναδιοργάνωση. 

Εν τω μεταξύ είχε λάβει διαταγές για συνέχιση των επιθετικών επιχειρήσεων αν επέτρεπαν οι καιρικές συνθήκες, γιατί επιχειρούσε σε υψόμετρα 1700-2100 μέτρα. 

Το προσωπικό είχε εξαντληθεί από 3μηνο αγώνα και κάθε μήνα μειώνετο η δύναμη των κτηνών σε άνω των 400. Το ΤΣΔΜ αναγνώρισε την ανάγκη ανάπαυσης κι επιφυλάχθηκε. Μεταξύ 24-25 Ιανουαρίου υπήρξε μια μικρή δράση στην οποία δεν φαίνεται να συμμετείχε το 4ο Τάγμα Πολυβόλων Κινήσεως. 

Καθ' όλον τον μήνα Ιανουάριον, επεκράτησαν δυσμενείς καιρικαί συνθήκαι και εις τον τομέα της Χ Μεραρχίας. 

Αι καθημεριναί χιονοθύελλαι και αι εκ των αγώνων ταλαιπωρίαι, επέφερον την εξάντλησιν των ανδρών, ιδίως των εν τη πρώτη γραμμή ευρισκομένων, προς ανακούφισιν των οποίων διετάσσετο η κατά το δυνατόν αντικατάστασις διά των εις χείρας των διοικήσεων εφεδρικών τμημάτων. 

Οι εφοδιασμοί προσέκρουον επισης εις πλείστας δυσχερείας, λόγω της καταστάσεως των οδών και της φθοράς και ελλείψεως μεταγωγικών κτηνών. 

Μεγάλη ήτο η φθορά ανδρών και κτηνών εκ του ψύχους, ιδία εις τα τμήματα τα ευρισκόμενα επί του υψ. 1732, των δυτικών αντηρίδων αυτού και των ανατολικών κλιτυών του Τόμορι, καλυπτομένων συνεχώς υπό χιόνων πάχους πλέον του ενός και ημίσεως μέτρου. 

Ο ποταμός Τομορίτσας, ορμητικός κατά τον ρουν, ήλασσε περιοδικώς κοίτην και επέβαλλε την συχνοτάτην κατασκευήν νέων γεφυρών. Η διάβασις διά του ορμητικού ρεύματος, ήτο επικίνδυνος και πολλά πεφορτωμένα κτήνη παρασυρόμενα επνίγοντο. 

Η καθ' ημέραν μέση διαρροή των ανδρών εκ κρυοπαγημάτων, υπερέβαιονε τους τεσσαράκοντα πέντε, οι δε θάνατοι κτηνών εκ των κακουχιών και της κοπόσεως τους είκοσι. 

Συνολικώς κατά το τέλος του μηνός Ιανούαρίου η έλλειψις κτηνών έναντι των προβλεπομένων υπό των πινάκων συνθέσεως δι' ολόκληρον την Μεραρχίαν, υπερέβαινον τα 500, των δε μαχίμων ανδρών τους 3500 κατά προσέγγισιν.

Τα παραπάνω περιγράφονται σε 2 τόμους της ΔΙΣ, "Η Ελληνική Αντεπίθεσις" (14 Νοε 1940 - 6 Ιαν 1941), σελ. 199-202 και "Χειμεριναί Επιχειρήσεις και Ιταλική Επίθεσις Μαρτίου", σελ.37-38, 55.