17 Ιανουαρίου 1966: Η μέρα που έβρεξε... πυρηνικές βόμβες στην Ισπανία

 
Μια... παραλίγο πυρηνική καταστροφή επικών διαστάσεων, η οποία θα ερήμωνε μεγάλο μέρος της νότιας Ισπανίας, η οποία εκτυλίχθηκε στις 17 Ιανουαρίου του 1966, έρχεται και πάλι στην επικαιρότητα, καθώς οι ΗΠΑ και η Ισπανία υπέγραψαν μόλις χθες σύμφωνο εκκαθάρισης της περιοχής Παλομάρες.

Η ιστορία ξεκινάει 50 σχεδόν χρόνια νωρίτερα από σήμερα και έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για βιβλία και ντοκιμαντέρ. 

Ένα βαρύ βομβαρδιστικό Β52, το οποίο είχε απογειωθεί από τις ΗΠΑ, έμφορτο με πυρηνικά όπλα (4 βόμβες υδρογόνου τύπου B28RI)  πέταξε πάνω από τον Ατλαντικό Ωκεανό και τη Μεσόγειο Θάλασσα, με σκοπό να φτάσει στα σύνορα της τότε ΕΣΣΔ και να επιστρέψει στη βάση του στη Βόρεια Καρολίνα.

Το σχέδιο πτήσης προέβλεπε και δύο ανεφοδιασμούς από ιπτάμενο τάνκερ KC135. Όλα φαίνονταν να πηγαίνουν καλά, αλλά η στιγμή της καταστροφής δεν άργησε. 

Από λάθος του Β52, όπως δείχνουν τα στοιχεία, τα δύο αεροσκάφη συγκρούστηκαν στον αέρα, το KC135 εξερράγη, σκοτώνοντας και τα 4 μέλη του πληρώματός του, ενώ από το Β52 που σχεδόν διαλύθηκε στον αέρα, 4 από το επταμελές πλήρωμα γλύτωσαν, κάνοντας χρήση των εκτινασσόμενων καθισμάτων τους, ενώ οι υπόλοιποι 3 σκοτώθηκααν, καθώς ακολούθησαν το βομβαρδιστικό στην ξέφρενη πορεία του προς το έδαφος, χωρίς να προλάβουν να διαφύγουν.

Η ιστορία αυτή θα έμενε μάλλον μια υποσημείωση στην Ιστορία, αν το βομβαρδιστικό δεν κουβαλούσε τα πυρηνικά όπλα. 

Τρεις από τις βόμβες έπεσαν, ευτυχώς χωρίς να εκραγούν, στην περιοχή του χωριού Παλομάρες και η τέταρτη κατέληξε στο βυθό της Μεσογείου, μέχρι να εντοπιστεί και να ανελκυσθεί δύο μήνες αργότερα, ενώ την ίδια ώρα σοβιετικά υποβρύχια "χτένιζαν" κι εκείνα την περιοχή -στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ κομμουνιστικού μπλοκ και της Δύσης- για να βρουν πρώτοι το απόρρητο όπλο των ΗΠΑ. 

Η πρόσκρουση των βομβών πυροδότησε τον εκρηκτικό μηχανισμό σε δύο από αυτές και έτσι ένα ραδιενεργό νέφος κάλυψε μια έκταση 2,6 τετ. χλμ. περίπου.

Τα εντεταλμένα όργανα της αεροπορίας των ΗΠΑ, σε συνεργασία με τους ομολόγους τους της Ισπανίας προχώρησαν σε εκτεταμένη εκκαθάριση του εδάφους, αλλά όπως διαπιστώθηκε, μόλις το 3% του όγκου του ραδιενεργού χώματος μεταφέρθηκε πίσω στις ΗΠΑ, με το υπόλοιπο 97% να παραμένει... "κληρονομιά" στους Ισπανούς.

Με δεδομένο ότι ακόμα και σήμερα τα επίπεδα ραδιενέργειας είναι ακόμα ανιχνεύσιμα, οι δύο χώρες συμφώνησαν να προχωρήσουν στην εκ νέου εκκαθάριση της περιοχής, σχεδόν 50 χρόνια μετά την παραλίγο... Χιροσίμα επί 10.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η περιοχή του Παλομάρες έχει σχεδόν εξ ολοκλήρου αγοραστεί από Βρετανούς, οι οποίοι πίεσαν προς κάθε κατεύθυνση, προκειμένου να γίνουν οι εργασίες.

Διαβάστε εδώ