Τα μυστικά της ναυαγιαίρεσης του Costa Concordia

Οι ενθουσιώδεις κραυγές των λιγοστών τουριστών και των μονίμων κατοίκων του νησιού Τζίλιο σκέπασαν για λίγο τους ήχους του εργοταξίου μιας μοναδικής στα παγκόσμια χρονικά επιχείρησης: «Επιτέλους, άρχισε να κουνιέται!» ακούγεται από τους δέκτες της τηλεόρασης. Η ανέλκυση του μισοβυθισμένου κρουαζιερόπλοιου Costa Concordia έχει καταφέρει να τραβήξει πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας. Το κόστος ναυαγιαίρεσης έχει ήδη εκτιναχθεί πάνω από τα 600 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η αρχικές εκτιμήσεις ανέφεραν ότι ο τελικός λογαριασμός θα ανερχόταν σε… μόλις 240 εκατομμύρια. Το παράδοξο της όλης υπόθεσης: Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, το άλλοτε περήφανο πλοίο θα οδηγηθεί σε διαλυτήριο, πιθανότατα στο Λιβόρνο της Ιταλίας, προκειμένου να απογυμνωθεί και να πωληθεί ως παλιοσίδερα, καθώς το κόστος της επισκευής του, ώστε να καταστεί και πάλι αξιόπλοο, κρίθηκε ως ασύμφορο τόσο από την πλοιοκτήτρια και τις ασφαλιστικές εταιρείες. Το σχέδιο αποκόλλησης του μήκους 290 μέτρων θηριώδους πλοίου και βάρους 114.500 τόνων, διπλάσιο δηλαδή από τον «Τιτανικό», περιλαμβάνει πολλές τεχνικές που έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία σε άλλα ναυάγια μικρότερου μεγέθους, όπως στην περίπτωση του ρωσικού υποβρυχίου «Κούρσκ», αλλά και κάποιες που θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια λαθών στη διαδικασία.

Πως έγινε η ανέλκυση

Στόχος των ειδικών είναι να καταφέρουν να αποκολλήσουν το πλοίο από το βράχο χωρίς να κοπεί στη μέση, λόγω του βάρους του, να το σταθεροποιήσουν στο βυθό και να το ανεβάσουν στην επιφάνεια σταδιακά. Σύμφωνα με τις δύο εταιρείες, η επιχείρηση χωρίζεται σε τέσσερις φάσεις: Όταν σταθεροποιηθεί, μια υποβρύχια πλατφόρμα θα τοποθετηθεί κάτω από το κύτος του. Στη συνέχεια θα κολληθούν στη δεξιά πλευρά του στεγανές δεξαμενές. Γερανοί θα ξεκινήσουν να σηκώνουν το ναυάγιο από τη μία πλευρά, με τη βοήθεια των δεξαμενών, οι οποίες θα γεμίσουν με νερό, ώστε να υποβοηθήσουν τη διαδικασία. Όταν πλέον το πλοίο «σταθεί» πάνω στην υποβρύχια πλατφόρμα, θα τοποθετηθούν δεξαμενές και από την άλλη πλευρά του, έτσι ώστε να ισορροπήσει. Τέλος οι δεξαμενές θα αδειάσουν από το νερό, επιτρέποντας την πλεύση του κρουαζιερόπλοιου. «Το ευτύχημα στην περίπτωση του Costa Concordia», σύμφωνα με τον Χέιμπιμπ είναι ότι «βρίσκεται σε μικρό σχετικά βάθος, είναι στην ουσία ημιβυθισμένο και κολλημένο στο βράχο. Αν είχε βυθιστεί τελείως, ή βρισκόταν σε μεγαλύτερο βάθος, η επιχείρηση θα ήταν τεχνικά σχεδόν ακατόρθωτη».

Οι κίνδυνοι

Παρά το ότι οι μεγαλύτερες ποσότητες καυσίμων και ελαίων που βρίσκονταν στις δεξαμενές του CostaConcordia έχουν ήδη απαντληθεί, ενδεχόμενη αποτυχία στη ναυαγιαίρεσή του θα προκαλούσε μια μεγάλη οικολογική καταστροφή στο θαλάσσιο περιβάλλον του νησιού Τζίλιο. Σύμφωνα με εμπειρογνώμονες, η πιο λεπτή φάση της διαδικασίας ήταν τη στιγμή που το πλοίο αποκολλήθηκε από τον πυθμένα, δεδομένου ότι ακόμα και το παραμικρό λάθος, μπορεί να παρασύρει το ναυάγιο σε βάθος σχεδόν 90 μέτρων, καθώς ο βυθός στο σημείο που βρίσκεται το πλοίο παρουσιάζει έντονη κλίση. Άλλος κίνδυνος είναι οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες που μπορεί να αντιμετωπίσει κατά τη ρυμούλκησή του προς το Λιβόρνο: Ακόμα και ένας ήπιος κυματισμός μπορεί να στείλει τον πάλαι ποτέ κραταιό γίγαντα των θαλασσών και πάλι στο βυθό, αυτή τη φορά για πάντα.

Το διακύβευμα

Πριν ληφθεί η οριστική απόφαση της ανέλκυσης ολόκληρου του Costa Concordia, οι εκπρόσωποι της πλοιοκτήτριας, των ασφαλιστικών εταιρειών και εμπειρογνώμονες μελέτησαν το ενδεχόμενο της κοπής του ναυαγίου σε τμήματα και τη σταδιακή του απομάκρυνση. Οι έντονες επιφυλάξεις όμως των κατοίκων του Τζίλιο και της ιταλικής κυβέρνησης για πιθανή περιβαλλοντική καταστροφή, ανάγκασαν τους υπεύθυνους να αφήσουν στην άκρη το σενάριο αυτό.

ΒΟΧ

Ναυαγιαιρέσεις που έμειναν στην Ιστορία

Η ανέλκυση του Costa Concordia είναι η μεγαλύτερη που έχει γίνει μέχρι σήμερα. Κατά το παρελθόν, άλλες ναυαγιαιρέσεις που έχουν μείνει στην Ιστορία περιλαμβάνουν το «Βάσα», σουηδικό πολεμικό πλοίο του 17^ου αιώνα που ανελκύστηκε το 1959 από βάθος 32 μέτρων και το ρωσικό πυρηνοκίνητο υποβρύχιο «Κούρσκ» το 2001. Και οι δύο αυτές επιχειρήσεις χαρακτηρίστηκαν ως «σχεδόν ακατόρθωτες» τεχνικά, αλλά η επιτυχής έκβασή τους άνοιξε το δρόμο για την εφαρμογή τεχνικών που θα χρησιμοποιηθούν και στην περίπτωση του κρουαζιερόπλοιου των 290 μέτρων.

Costa Concordia-Τιτανικός, οι ομοιότητες και οι διαφορές

Ο Τιτανικός αν και δεν είναι το πιο πολύνεκρο ναυάγιο, έχει μείνει στην Ιστορία. Οι συμπτώσεις με το Costa Concordia είναι όμως χαρακτηριστικές. Η  Βαλεντίνα Καπουάνο, η οποία επέζησε του ιταλικού κρουαζιερόπλοιου, είχε ακούσει τη γιαγιά της να διηγείται πως επέζησε του Τιτανικού, 100 χρόνια νωρίτερα. Και τα δύο πλοία είχαν χαρακτηριστεί «κοσμήματα της ναυπηγικής», με το Costa Concordia να αποτελεί το μεγαλύτερο κρουαζιερόπλοιο της εταιρείας. Τραγική ειρωνεία; Λίγο πριν προσκρούσει στα βράχια του Τζίλιο, από τα μεγάφωνα του πλοίου ακουγόταν το τραγούδι της Σελίν Ντιόν που έγινε παγκόσμια επιτυχία λόγω της ταινίας «Τιτανικός» του Τζέιμς Κάμερον. Η μοίρα φαίνεται ότι παίζει περίεργα παιχνίδια….