Πύραυλοι για όλα τα… γούστα

Βουτιά στο παρελθόν, με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον των διαστημικών αποστολών

Πριν από το άλμα στο μέλλον των επανδρωμένων διαστημικών αποστολών, χρειάζεται μια… βουτιά στο παρελθόν. Σε αυτή τη στρατηγική επιλογή κατέληξε η NASA, παρουσιάζοντας χθες -μετά από καθυστέρηση αρκετών μηνών- το νέο πυραυλικό πρόγραμμα, του «Συστήματος Διαστημικής Εκτόξευσης», προϋπολογισμού περίπου 25,5 δις ευρώ, το οποίο θυμίζει τους θηριώδεις πυραύλους των αποστολών στη Σελήνη. Tα πρότυπα πάνω στα οποία καλούνται πλέον να βασιστούν οι επιστήμονες είναι οι πανίσχυροι πύραυλοι που μετέφεραν διαστημικούς θαλαμίσκους και αστροναύτες στη Σελήνη από το 1969 μέχρι το 1972. Μια δοκιμασμένη και επιτυχημένη συνταγή δε χρειάζεται να αλλάξει, σύμφωνα με τους επικεφαλής της αμερικανικής αεροδιαστημικής υπηρεσίας, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι η εμπειρία και η εξέλιξη της τεχνολογίας θα επιτρέψουν να αποφευχθούν οι αστοχίες του παρελθόντος που κόστισαν πολύ σε χρόνο, χρήμα, αλλά και ανθρώπινες ζωές.  

Αλλαγή φιλοσοφίας

Η αλλαγή φιλοσοφίας, σε σύγκριση με τα διαστημικά λεωφορεία που κυριάρχησαν στις αποστολές χαμηλής τροχιάς γύρω από τον πλανήτη μας, είναι εμφανής: Στόχος είναι να κατασκευαστούν μέχρι το 2017 γιγάντιοι πύραυλοι μιας χρήσης, με κινητήρες υγρών καυσίμων, ικανοί να μεταφέρουν φορτία που θα φτάνουν ακόμα και τους 165 τόνους, σε αντίθεση με τα διαστημικά λεωφορεία που «σήκωναν» φορτίο 27 τόνων και ήταν επαναχρησιμοποιούμενα. Η αμερικανική αεροδιαστημική υπηρεσία έχει ως στόχο τις αποστολές μακράς εμβέλειας και διάρκειας, έτσι ώστε να καταφέρει να φτάσει μέχρι τον Άρη κάποια στιγμή μετά το 2030. Πριν όμως φτάσουν στον «Κόκκινο Πλανήτη», οι ειδικοί θα έχουν έτοιμο το πρωτότυπο για την πρώτη δοκιμαστική πτήση σε έξι χρόνια από σήμερα και μέχρι το 2021 σκοπεύουν να ενσωματώσουν το θαλαμίσκο με τους αστροναύτες, έτσι ώστε στα μέσα της ερχόμενης δεκαετίας να πετύχουν έναν ακόμα στόχο, την προσεδάφιση σε κάποιον κοντινό αστεροειδή.

Οι «διάδοχοι» των διαστημικών λεωφορείων για τη μεταφορά από και προς το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό θα κατασκευαστούν από ιδιώτες, στο πλαίσιο της περικοπής των δαπανών που αποφάσισε νωρίτερα φέτος ο Μπαράκ Ομπάμα και η NASA θεωρεί πως θα εξοικονομήσει τα κεφάλαια που απαιτούνται για να υλοποιήσει το μεγαλεπήβολο σχέδιό της. «Το νέο σχέδιο είναι πολύ φιλόδοξο και θα επιβεβαιώσει την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ στην εξερεύνηση του Διαστήματος», σημείωσε αξιωματούχος της, δεδομένου ότι χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα προχωρούν με τα δικά τους προγράμματα προσσελήνωσης την επόμενη δεκαετία, τη στιγμή που μόνο τα ρωσικά «Σογιούζ» είναι σε θέση να εκτελούν χρέη «μεταφορέα» αστροναυτών και εξοπλισμού από και προς το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Από την άλλη πλευρά όμως, υπάρχει ο κίνδυνος να απορροφήσει κονδύλια από άλλα σχέδια, ανατρέποντας έτσι τον υπάρχοντα προγραμματισμό, σημειώνουν στελέχη της NASA.

Επιστροφή στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το Νοέμβριο

Μετά την αποτυχημένη εκτόξευση του «Σογιούζ» τον Αύγουστο, όταν ένα πρόβλημα στην τροφοδοσία καυσίμου προκάλεσε τη συντριβή του, η ρωσική διαστημική υπηρεσία ανακοίνωσε χθες ότι η επόμενη επανδρωμένη αποστολή στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό θα πραγματοποιηθεί στις 12 Νοεμβρίου. Η Roskosmos σκοπεύει να πραγματοποιήσει μια δοκιμαστική εκτόξευση στις 30 Οκτωβρίου, χωρίς αστροναύτες, έτσι ώστε να διαπιστωθεί ότι όλα βαίνουν καλώς. Τα χρονοδιαγράμματα είναι ασφυκτικά, καθώς οι αστροναύτες που βρίσκονται στο Σταθμό δεν πρέπει να υπερβούν τις 200 ημέρες συνεχούς παρουσίας σε τροχιά, τόσο για λόγους υγείας, όσο και επειδή οι θαλαμίσκοι επιστροφής τους στη Γη ακολουθούν ένα αυστηρό πρωτόκολλο αποστολών. Αυτή τη στιγμή 6 άνθρωποι και ένα… ρομπότ βρίσκονται πάνω από τη Γη, τρεις από τους οποίους θα επιστρέψουν αύριο και οι υπόλοιποι στα μέσα Νοεμβρίου. Μια καθυστέρηση ακόμα και λίγων ημερών στην εκτόξευση του «Σογιούζ» σημαίνει ότι ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός θα παραμείνει… ακατοίκητος για πρώτη φορά από το 2000.

Είναι η «Ελευθερία» το νέο διαστημικό λεωφορείο;

Η έλλειψη χρημάτων δε σημαίνει απαραίτητα και στάση… εκτοξεύσεων. Η NASA αναζητεί εναγωνίως μια οικονομική λύση για τη μεταφορά αστροναυτών και εξοπλισμού στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό και εκτός από τις διάφορες προτάσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τους τελευταίους μήνες, αποφάσισε χθες να προχωρήσει σε ένα σύμφωνο συνεργασίας με μια ακόμα ιδιωτική εταιρεία, την ΑΤΚ για την ανάπτυξη ενός πυραυλικού υβρίδιου, της «Ελευθερίας». Αν και η συμμετοχή της αμερικανικής αεροδιαστημικής υπηρεσίας περιορίζεται στην παροχή συμβουλών και τεχνογνωσίας και δεν περιλαμβάνει οικονομική υποστήριξη, η «Ελευθερία» θα είναι ένα είδος… Φρανκενστάιν του Διαστήματος, καθώς θα αποτελείται από τμήματα των πυραύλων-φορέων που εκτόξευαν τα Διαστημικά Λεωφορεία και των πυραύλων «Αριάν» που χρησιμοποιεί η ESA, η ευρωπαϊκή αντίστοιχη της NASA.

Στόχος των ΗΠΑ είναι να εξοικονομήσουν χρήματα, μετά τις δραστικές περικοπές που ανακοίνωσε ο Ομπάμα πριν μερικούς μήνες, διαμορφώνοντας ένα ιδιωτικό πλέγμα ανάπτυξης φορέων και θαλαμίσκων, τα οποία θα χρησιμοποιούν «ενοικιάζοντάς» τα, χωρίς να χρειάζεται να επενδύουν εξ αρχής στο σχεδιασμό και την κατασκευή τους.