Η «Πατρίς» εβυθίσθη! Ένα από τα ιστορικότερα ναυάγια των ελληνικών θαλασσών αποκαλύπτεται

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ ΣΤΙΣ 9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Κώστας Μυλωνάκηςwww.wetklik.gr

Ήταν 23 Φεβρουαρίου του 1868. Το επιβλητικό ατμόπλοιο «Πατρίς», ένα από τα πιο σύγχρονα πλοία της εποχής του, αποπλέει από τον Πειραιά με 400 περίπου επιβάτες και πλήρωμα και με τα αμπάρια του γεμάτα εμπορεύματα και άλλα αγαθά. Τελικός προορισμός η Σύρος, ένα κέντρο εμπορικής δραστηριότητας κατά το δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα. 

Δεν έμελλε όμως να φτάσει ποτέ στην «Ιθάκη» του. Από λάθος ναυσιπλοΐας, το περήφανο σκαρί «έκατσε» στο γνωστό και χαρτογραφημένο ύφαλο  του Κούνδουρου στην Κέα. Σκηνές αλλοφροσύνης ακολούθησαν. Επιβάτες και πλήρωμα ρίχτηκαν στις σωσίβιες λέμβους, προσπαθώντας να διασωθούν με κάθε τρόπο. Ευτυχώς, ο Ποσειδώνας ήταν μεγαλόψυχος και οι καλές, παρά το καταχείμωνο, καιρικές συνθήκες επέτρεψαν τη διάσωση όλων. Η στεριά άλλωστε απείχε μόλις λίγες εκατοντάδες μέτρα από το ναυάγιο. Οι εφημερίδες της εποχής κατέγραψαν με γλαφυρό τρόπο τις δραματικές στιγμές που βίωσαν οι άνθρωποι που βρέθηκαν στις τελευταίες στιγμές του «Πατρίς».

Με το πέρασμα του χρόνου, το ναυάγιο πέρασε στη λήθη της Ιστορίας. Πολλοί αυτοδύτες επισκέπτονται το ναυάγιο με σεβασμό στην ιστορία του, χωρίς να αφαιρούν αντικείμενα από αυτό, όπως δυστυχώς συμβαίνει σε αρκετές περιπτώσεις. Ο Κώστας Μυλωνάκης, υποβρύχιος φωτογράφος και έμπειρος αυτοδύτης, απαθανάτισε με το φακό του εικόνες μοναδικής ομορφιάς από ένα πραγματικό στολίδι του βυθού.

Το πλοίο κύλησε στις πλαγιές της ξέρας και πλέον βρίσκεται κομμένο σε δύο κομμάτια, σε βάθη από 30 έως 55 μέτρα περίπου. Παρά το ότι αρκετά κομμάτια του ανελκύστηκαν μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια, ο σιδερένιος σκελετός του και αρκετά τμήματα του ξύλινου καταστρώματος και των «φτερών» του ενός τροχού είναι ακόμα ορατά. Ο δεύτερος τροχός του ανελκύστηκε πριν από λίγα μόλις χρόνια και εκτίθεται στο Μουσείο της Σύρου.

Η κατάδυση είναι μυσταγωγία. Με το που αρχίζει η κάθοδος στην άβυσσο, αρχίζουν να αχνοφαίνονται τα τμήματα του ναυαγίου, σκεπασμένα από διάφορες πολύχρωμες μορφές ζωής, σφουγγάρια, ψάρια και άλλα είδη που έχουν πλέον γίνει οι μόνιμοι… κάτοικοί του. Τα ικριώματα των σωσίβιων λέμβων στέκονται ακόμα όρθια, μαρτυρώντας την ένταση των στιγμών που ακολούθησαν την πρόσκρουση στον ύφαλο. Ευτυχώς, δεν πνίγηκε κανείς, οπότε το ναυάγιο είναι μια χρονοκάψουλα μιας αλλοτινής εποχής, χωρίς να το βαραίνει η απώλεια ανθρώπινων ζωών.

Περιδιαβαίνουμε με ήρεμες κινήσεις τα αμπάρια του πλοίου. Εδώ και εκεί υπάρχουν ακόμα ίχνη από την ανθρώπινη παρουσία. Ένα πιάτο, ένα φλυτζάνι καφέ με το θυρεό της Ελληνικής Ατμοπλοϊκής Εταιρίας, θυμίζουν σε όλους μας ότι πριν από 145 χρόνια στον ίδιο χώρο βρίσκονταν επιβάτες και πλήρωμα. Δεν αγγίζουμε τίποτα. Όλα αποτελούν περιουσία του Ποσειδώνα και ανήκουν πλέον σε όλους όσοι καταδύονται στο «Πατρίς».

Εντυπωσιακό είναι το θέαμα του ενός τροχού που παραμένει στο ναυάγιο. Τότε, το 1868, με τη δύναμη του ατμού, οι δύο τροχοί κινούσαν το πλοίο και του έδιναν αυτονομία ελιγμών και κινήσεων, χωρίς να εξαρτάται από τις βουλές του Αιόλου. Πραγματική καινοτομία για την εποχή, μια βιομηχανική επανάσταση στα νερά του Αιγαίου.

Τμήματα του ξύλινου καταστρώματος παραμένουν ακόμα και σήμερα ορατά. Ο σιδερένιος σκελετός του πλοίου ξεχωρίζει στο βυθό και θυμίζει ότι κανείς δε μπορεί να περιφρονήσει την αλήθεια της θάλασσας: Σέβεσαι τις ιδιοτροπίες της, ακούς τη βοή της και έχεις πάντα στο μυαλό σου ότι μια αβλεψία αρκεί για να φέρει την καταστροφή.

Αρχίζουμε αργά τη διαδικασία ανάδυσης. Ο Ήλιος φαίνεται να χαϊδεύει την επιφάνεια της θάλασσας. Οι φυσαλίδες από τις συσκευές αυτόνομης κατάδυσης τρέχουν προς τα πάνω. Το μυαλό μας, όλες μας οι αισθήσεις και οι φωτογραφικές μας μηχανές είναι γεμάτες από εικόνες και συναισθήματα που μόνο η άβυσσος μπορεί να προσφέρει.

Στην επιφάνεια το πρώτο πράγμα που σκεφτόμαστε είναι πότε θα επιστρέψουμε στο «Πατρίς». Εκεί στα 30 με 55 μέτρα που αναπαύεται, μαζί με τις αναμνήσεις και την ιστορία του. Ένα από τα πλέον ιστορικά ναυάγια της Ευρώπης βρίσκεται στην… αυλή μας, τη θάλασσα του Αιγαίου.

ΤροχήλατονΑτμόπλοιον «Πατρίς»

Ένα μοναδικό ναυάγιο βρίσκεται κρυμμένο στον όρμο του Κούνδουρου στην Κέα εδώ και 145 χρόνια. Πρόκειται για ένα σπάνιο δείγμα τροχοκίνητου ατμόπλοιου, του μοναδικού που αναπαύεται σε ευρωπαϊκές θάλασσες, το οποίο θυμίζει εμφανισιακά τα διάσημα ποταμόπλοια των ΗΠΑ. Το «τροχήλατονατμόπλοιον Πατρίς», όπως χαρακτηριζόταν στην εποχή του, ήταν ένα υπερσύγχρονο πλοίο μήκους 66 μέτρων, πλάτους 8,5 μέτρων, με ατμομηχανές που απέδιδαν 180 ίππους. Το «Πατρίς» γεννήθηκε στα ναυπηγεία C. Lumgley&Co και καθελκύστηκε το 1860. Η αρχική του ονομασία ήταν «Όθων». Το πλοίο μετονομάστηκε σε «Πατρίς» και ανέλαβε εμπορικούς πλόες από τον Πειραιά στα νησιά των Κυκλάδων και ιδίως στη Σύρο, μεγάλο εμπορικό και διαμετακομιστικό κέντρο της εποχήςαπό την Ελληνική Ατμοπλοϊκή Εταιρία.

“Τα αληθινά διαμάντια είναι στα βαθιά”

Ο Κώστας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980.Σπούδασε μηχανολόγος και εργάζεται τα τελευταία 14 χρόνια σε κατασκευαστική-εμπορική εταιρία. Ξεκίνησε να εξερευνά τον υποβρύχιο κόσμο το 1996 με ελεύθερη κατάδυση και το 2000 απόκτησε το πρώτο δίπλωμα στην αυτόνομη. Η σχέση του με την υποβρύχια φωτογραφία ξεκίνησε περίπου το 2006 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα με πολλές βουτιές σε ναυάγια και υφάλους σε όλη την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό.

Το 2006 γνωρίζει το στενό του φίλο και συνεργάτηΑντώνη Γράφα και ενώνουν τις δυνάμεις τους στηφωτογραφία και τις βαθιές καταδύσεις.

Τα περισσότερα σαββατοκύριακα του χρόνου είναι πάνω σε ένα σκάφος και καταδύονταιείτε σε ναυάγια της αβύσσου, είτε ωςσυνοδοί σε νέουςδύτεςδείχνοντάς τους τις ομορφιές των βυθών μας. Τους καλοκαιρινούς μήνες εργάζεται στο καταδυτικό κέντρο Bubbles Diving Center του Αντώνη Γράφα ως υπεύθυνοςκαταδύσεων και καπετάνιος στα σκάφη της σχολής. Τους χειμωνιάτικουςμήνεςκαταδύονται με μια ομάδα που έχουν σφυρηλατήσει με χρόνια προσωπικής φιλίας αλλά και συνεργασίας , για διάφορες αποστολές ανεύρεσης και ταυτοποίησης ναυαγίων σε μεγάλα βάθη κάτω των 100 μέτρων.

Ο στόχος του Κώστα και του Αντώνη είναι να φέρουν εικόνες από μοναδικά κομμάτια της θαλασσινής ιστορίας μας στην επιφάνεια .

Links:

www.wetklik.gr

www.grafasdiving.gr

E-mail:milonkos@yahoo.gr

Ίντριγκες, σεξ και... δισεκατομμύρια: Η πορεία του Twitter και των ανθρώπων του προς την κορυφή δεν είναι… ρόδινη

Με την τιμή της μετοχής να σκαρφαλώνει κατά 73% σε σύγκριση με την αρχική, άνοιξε χθες η διαπραγμάτευση του Twitter στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, ευελπιστώντας ότι θα αντλήσει κεφάλαια ύψους 23 περίπου δις ευρώ, μόλις… 10 δις περισσότερα από όσο εκτιμούσε αρχικά ότι θα αποκομίσει από επενδυτές το Twitter, η δημοφιλής υπηρεσία άμεσων μηνυμάτων που έχει πάνω από 500 εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως. 

Με την τιμή της κάθε μετοχής να έχει αρχικά οριστεί στα 20 περίπου ευρώ, για να φτάσει σε λίγα λεπτά τις ώρας στα 33 ευρώ, όλοι αναμένουν την αντίδραση του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης τις επόμενες ημέρες, καθώς το περσινό φιάσκο του facebook, του οποίου η μετοχή υποχώρησε σημαντικά μέχρι να ξαναφτάσει στην αρχική της ονομαστική τιμή μετά από 12 σχεδόν μήνες, είναι ακόμα νωπό.

Αν και από το 2006 που εμφανίστηκε στο Διαδίκτυο μέχρι σήμερα, δεν έχει κατορθώσει να εγγράψει κερδοφορία, ειδικοί αναλυτές της αγοράς επισημαίνουν ότι οι δυνατότητες διαφημιστικής και εμπορικής αξιοποίησής του είναι σημαντικές.  

Το Twitter είναι ένα «εργαλείο» που έχει συνδεθεί με την προβολή δραστηριοτήτων ηθοποιών, τραγουδιστών και πολιτικών, αλλά και με την ταχεία διάδοση πληροφοριών από σημεία του κόσμου στα οποία τα «παραδοσιακά» Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης είχαν αποκλειστεί, όπως στις περιπτώσεις της «αραβικής άνοιξης», ανοίγοντας το δρόμο και για τη «δημοσιογραφία του πολίτη», όπως χαρακτηρίζεται πλέον η δυνατότητα του καθενός να κοινοποιήσει μια είδηση ή μια φωτογραφία μέσω του Διαδικτύου σε όλο τον κόσμο.

Το παράδοξο είναι ότι αν και το Twitter χρησιμοποιείται σε ποσοστό 75% από κατοίκους άλλων χωρών, πλην των ΗΠΑ, μόλις το 26% των εσόδων του προέρχεται από αυτούς. Δεδομένου ότι κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013 είχε ζημίες που ανήλθαν στα 50 εκατ. ευρώ, επί συνολικών εσόδων 190 εκατ. για την ίδια περίοδο, παραμένει το ερώτημα αν θα αποτελέσει ασφαλή επένδυση για όσους σκοπεύουν σε υψηλές αποδόσεις. 

Το μεγάλο πλεονέκτημα του Twitter είναι ότι μπορεί να τοποθετήσει διαφημιστικές καταχωρήσεις απευθείας στη ροή «τιτιβισμάτων», όπως αποδίδονται στα ελληνικά τα tweets, οι σύντομες δηλαδή αναρτήσεις 140 χαρακτήρων. Πολλοί όμως εκφράζουν επιφυλάξεις για το αν η είσοδος στο χρηματιστήριο θα προκαλέσει αναταράξεις σχετικές με την προστασία του ιδιωτικού απορρήτου, όπως ακριβώς συνέβη με το facebook, αλλά και άλλους μεγάλους «παίκτες» της ψηφιακής βιομηχανίας

Αν και τουλάχιστον ένας από τους ανθρώπους που βρίσκονται πίσω από το Twitter θα γίνει δισεκατομμυριούχος μέσα σε λίγες ώρες, η ιστορία τους, από το 2006 που ξεκίνησε μέχρι και σήμερα δεν είναι ρόδινη. 

Αντίθετα είναι σπαρμένη με ίντριγκες, σεξ και προδοσίες, τα απαραίτητα συστατικά μιας… σαπουνόπερας, η οποία όμως αποτιμάται στα 13,5 δις ευρώ. Όλα ξεκίνησαν στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ πριν από 7 χρόνια, όταν ο Τζακ Ντόρσι και ο Νόα Γκλας σκέφτηκαν να φτιάξουν μια διαδικτυακή υπηρεσία ανταλλαγής μηνυμάτων. 

Στην πορεία προστέθηκε και ο Ίβαν Ουίλιαμς και η τριπλέτα άρχισε να σχεδιάζει το μέλλον του Twitter. Σύντομα όμως ο Γκλας, ο οποίος είχε εμπνευστεί το όνομα της υπηρεσίας και συνεισέφερε πολλά στην εκτόξευσή της, εκπαραθυρώθηκε από τον Ντόρσι και τον Ουίλιαμς. Το 2010, όταν το Twitter άρχισε να γίνεται παγκόσμιο, ο «μακιαβελικός» Ντόρσι, όπως χαρακτηρίζεται από τους άσπονδους φίλους του, καταφέρνει να εκδιώξει και τον Ουίλιαμς. 

Από τότε ξεκινάει μια ζωή ροκ σταρ. Προσλαμβάνει ειδικούς που «σιδερώνουν» τη δημόσια εικόνα του, ποζάρει με μοντέλα και παρουσιάζεται ως ο μοναδικός ιδρυτής του Twitter, το οποίο μάλιστα δήλωσε ότι συνέλαβε ως ιδέα το 1984, όταν δηλαδή ο ίδιος ήταν μόλις 8 ετών και το κυριότερο, το Διαδίκτυο δεν υπήρχε καν, με τη μορφή που το γνωρίζουμε σήμερα. Στο βιβλίο «Εκκολάπτοντας το Twitter» που κυκλοφόρησε πρόσφατα, οι κατηγορίες για τον Ντόρσι από τους πρώην στενούς του συνεργάτες ξεπερνούν κάθε φαντασία: «Ανίκανος, σεξομανής, επιδειξιομανής, με ελλειμματική προσωπικότητα, ο άνθρωπος που είχε τυπώσει τον αριθμό του κινητού του στα μπλουζάκια του για να προσελκύει γυναίκες», είναι μερικοί από τους χαρακτηρισμούς  που επεφύλαξαν για εκείνον. Από σήμερα όμως, με μερικά δις ευρώ παραπάνω στον τραπεζικό του λογαριασμό, είναι σίγουρο ότι ο Ντόρσι δεν πρόκειται να στενοχωρηθεί.

Το Τείχος του Βερολίνου σήμερα: Από ουρητήρια στο Λας Βέγκας, μέχρι τη Σεούλ και το... Σένγκεν του Λουξεμβούργου

Αποτέλεσε ίσως το πλέον εμβληματικό σύμβολο του Ψυχρού Πολέμου Ανατολής-Δύσης. Εκτεινόταν σε μήκος 156,4 χιλιομέτρων και περιέκλειε το Δυτικό Βερολίνο, το οποίο κατεχόταν από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και τη Γαλλία, μέχρι την κατάρρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος της Ανατολικής Γερμανίας το 1989, το οποίο ελεγχόταν από την τότε Σοβιετική Ένωση. 

Σήμερα, μόλις 1,3 χιλιόμετρά του επιζούν στο Βερολίνο, στην οδό Μέλεν. Τα υπόλοιπα 155 χιλιόμετρα κατεδαφίστηκαν, αρχικά με βαριοπούλες και γκασμάδες των ίδιων των πολιτών του πάλαι ποτέ κράτους της Στάζι και στη συνέχεια με τη βοήθεια 65 γερανών, 175 φορτηγών και 13 γκρέιντερ.

Το τσιμεντένιο τείχος είχε βάρος άνω των 200.000 τόνων και χιλιάδες άνθρωποι από όλο τον κόσμο έσπευσαν να αγοράσουν ένα θραύσμα από αυτό, πέφτοντας πολλές φορές θύματα επιτηδείων. Λέγεται χαρακτηριστικά ότι αν ενώνονταν όλα αυτά τα θραύσματα, το τείχος θα έφτανε μέχρι τη... Σελήνη.

Κάποια τμήματά του δωρήθηκαν σε μουσεία και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, κάποια κατέληξαν σε ιδιωτικές συλλογές και σήμερα, 24 χρόνια αργότερα, μερικά βρίσκονται σε μάλλον... ασυνήθιστες τοποθεσίες, στις 4 γωνιές του πλανήτη.

Από ουρητήριο σε καζίνο του Λας Βέγκας και μέγαρο ειδησεογραφικού οργανισμού στο Μπουένος Άιρες, μέχρι πάρκο στη Σεούλ και την πλατεία του χωριού Σένγκεν στο Λουξεμβούργο, το οποίο έδωσε το όνομά του στην ιστορική φερώνυμη συνθήκη που υπογράφηκε εκεί το 1985 και άνοιγε τα σύνορα στους κατοίκους των χωρών-μελών της Ε.Ε.

Γιώργος Ποταμιάνος: Κωπηλάτησε 1200 χιλιόμετρα με το κανό του!

Ένα μοναδικό κατόρθωμα πέτυχε ο Κεφαλονίτης Γιώργος Ποταμιάνος, αφού κωπηλάτησε από το νησί του μέχρι τη Βενετία, διανύοντας περίπου 1200 χιλιόμετρα με το κανό του. Αφού ξεκίνησε από την Ελλλάδα και πέρασε από την Αλβανία, το Μαυροβούνιο, την Κροατία και τη Σλοβενία, ο… τρελοκεφαλονίτης έφτασε στην πόλη των Δόγηδων. Σήμερα θα βραβευθεί από τις αρχές της πόλης της Ιταλίας για την… Οδύσσσειά του, την οποία πραγματοποίησε θέλοντας να δώσει ένα μήνυμα συναδέλφωσης, φιλίας και μνήμης. 

U-853: Ένα από τα τελευταία υποβρύχια που βυθίστηκαν κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Ήταν ένα από τα τελευταία γερμανικά υποβρύχια που βυθίστηκαν, λίγο πριν το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, στα χωρικά ύδατα των ΗΠΑ. Πρόκειται για το U853, το οποίο βρίσκεται σε βάθος 40 μέτρων στις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ. Στο βυθό βρίσκονται και τα λείψανα 54 μελών του πληρώματος, καθώς λίγα χρόνια μετά τη βύθισή του δύτες έφεραν στην επιφάνεια το σκελετό ενός ακόμα μέλους, το οποίο τάφηκε στο Νιούπορτ, σε μνημείο για τους πνιγμένους του U853. 

Το κουφάρι του υποβρυχίου έχει κοστίσει τη ζωή τριών αυτοδυτών που αποπειράθηκαν να το εξερευνήσουν, ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι μέχρι να απαγορευθεί η αφαίρεση οποιουδήποτε αντικειμένου από αυτό, καθώς έχει χαρακτηριστεί "υγρός τάφος", αρκετοί πρόλαβαν να φέρουν στην επιφάνεια προσωπικά αντικείμενα των μελών του πληρώματος και άλλα αντικείμενα. 

Διαβάστε εδώ:

"H Google παρακολουθεί όλα τα μέιλ" - λέει η Microsoft

Νέα τροπή παίρνει ο ανοιχτός πλέον πόλεμος δύο κολοσσών της πληροφορικής, της Microsoft και της Google, καθώς η πρώτη υποστηρίζει ανοιχτά πλέον -μετά από πολλά… επεισόδια και δικαστικές αναμετρήσεις- ότι όλα τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που αποστέλλονται από την υπηρεσία Gmail της δεύτερης παρακολουθούνται και οι συνήθειες των χρηστών καταγράφονται εν αγνοία τους.

Σύμφωνα με τη Microsoft, το σύνολο των περίπου 425 εκατομμυρίων χρηστών της υπηρεσίας e-mail της Google βρίσκονται κάτω από το… μικροσκόπιό της, προκειμένου να εντοπίζονται και να καταγράφονται οι προτιμήσεις τους και να λαμβάνουν στη συνέχεια εξατομικευμένες διαφημίσεις. Δεδομένου ότι ο ετήσιος τζίρος της διαδικτυακής διαφήμισης, μόνο στις ΗΠΑ, ξεπερνά τα 40 δις δολάρια, με τον ετήσιο ρυθμό αύξησης να φτάνει στο 20% περίπου, είναι περισσότερο από προφανές ότι ο «πόλεμος μέχρις εσχάτων» των δύο εταιρειών έχει ως πρωταρχικό στόχο τη μερίδα του λέοντος από τη… χρυσή πίτα του διαφημιστικού τζίρου.

Η εταιρεία του Μπιλ Γκέιτς προχώρησε και ένα βήμα παραπάνω στην ευθεία επίθεσή της προς τη Google, «ανοίγοντας» μια ιστοσελίδα η οποία αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η ηλεκτρονική… κατασκοπεία και υποκλοπή προσωπικών δεδομένων. Κάθε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου… σαρώνεται από αναγνώστες-ρομπότ που εντοπίζουν λέξεις-κλειδιά, με βάση τις οποίες διαμορφώνεται το διαδικτυακό προφίλ του κάθε χρήστη και καταγράφονται οι προτιμήσεις του. Στη συνέχεια, ο ίδιος αρχίζει να λαμβάνει διαφημιστικές «σφήνες» με προϊόντα, υπηρεσίες και άλλα αγαθά που ταιριάζουν στα ενδιαφέροντά του. Με χαρακτηριστικά παραδείγματα η Microsoft κατέδειξε πως ακριβώς γίνεται η διαδικασία αυτή: Αν κάποιος χρήστης γράφει σε μήνυμά του ότι είναι φιλόζωος, ή αναζητά κάποιο εστιατόριο υγιεινών τροφών επειδή πάσχει από κάποια πάθηση, σε ελάχιστο χρόνο θα «βομβαρδιστεί» από μηνύματα που προβάλλουν επιχειρήσεις και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται ακριβώς σε αυτό που έγραψε ο ανυποψίαστος χρήστης στο e-mail του.

Τα ευρήματα σχετικής δημοσκόπησης που έγινε για λογαριασμό της Microsoft κατέδειξαν ότι ένα ποσοστό 64% των χρηστών αγνοεί ότι ακολουθούνται παρόμοιες τακτικές, ενώ το 84% διαφωνεί με αυτές. Το ποσοστό εκείνων που θεωρούν πως οι χρήστες πρέπει να διατηρούν το δικαίωμα να επιλέγουν να μη «διαβάζονται» τα μηνύματα της ηλεκτρονικής τους αλληλογραφίας από τη Google ανέρχεται στο 93%. Η εταιρεία πάντως δεν παρέχει αυτή τη δυνατότητα σε όσους χρησιμοποιούν το Gmail, ενώ δεν υπάρχει και η σαφής ενημέρωση ότι πράγματι κάθε μήνυμα, από τα δισεκατομμύρια που διακινούνται καθημερινά σε όλο τον κόσμο, το διαβάζουν και άλλοι, εκτός από τους πραγματικούς… αποδέκτες του.

Αν και η Microsoft έχει ενδυθεί την… προβιά της «λευκής περιστεράς» στην υπόθεση αυτή, δεν είναι και η ίδια άμοιρη ευθυνών. Έχει κατηγορηθεί πολλές φορές για παραβάσεις της νομοθεσίας περί αθέμιτου ανταγωνισμού, ενώ η πρωτοκαθεδρία της στο λογισμικό ηλεκτρονικών υπολογιστών οφείλεται εν πολλοίς και σε συγκεκριμένες στρατηγικές που αντιβαίνουν αντιμονοπωλιακές πρακτικές. «Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, όχι μόνο δε γνωρίζουν οι χρήστες ότι κάθε μήνυμά τους διαβάζεται και από τρίτους χωρίς τη συναίνεσή τους, αλλά πολύ περισσότερο δημιουργείται ένα αόρατο πλέγμα προσωπικών δεδομένων, στο οποίο αποκτούν εμμέσως πρόσβαση διαφημιστικές εταιρείες», σχολίασε σχετικά ο Μπιλ Κοξ, κορυφαίο στέλεχος της Microsoft. Από την πλευρά του, εκπρόσωπος της Google παραδέχθηκε εμμέσως πλην σαφώς ότι η εταιρεία του ακολουθεί εδώ και χρόνια παρόμοιες τακτικές, λέγοντας ότι «δεν προσωποποιούμε τις διαφημίσεις με βάση τις φυλετικές, πολιτικές, θρησκευτικές και σεξουαλικές προτιμήσεις των χρηστών του Gmail», αφήνοντας όμως εκτός ένα ευρύτατο πεδίο δραστηριοποίησης των διαφημιστικών εταιρειων.

Μια ακόμα πιο ενδιαφέρουσα διάσταση στο ζήτημα αυτό ανέδειξαν έγκριτοι αναλυτές του ψηφιακού κόσμου, οι οποίοι επεσήμαναν ότι η πρακτική αυτή ακολουθείται και στα εισερχόμενα μηνύματα, δηλαδή σε εκείνα που στέλνει κάποιος που δεν είναι εγγεγραμμένος στο Gmail, μένοντας κατ’ αυτό τον τρόπο και εκείνος εκτεθειμένος στις ορέξεις των διαφημιστικών εταιρειών.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο «πόλεμος» αυτός θα έχει και άλλες «μάχες», ενώ τα χτυπήματα κάτω από τη ζώνη θα πολλαπλασιαστούν στον παγκόσμιο αγώνα κυριαρχίας που δίνουν οι εταιρείες της πληροφορικής.

BOX Απαντήσεις με το… αζημίωτο

Την ίδια ώρα η Google κυκλοφόρησε το  Helpouts, μια υπηρεσία διαδικτυακών πληροφοριών και απαντήσεων σε πληθώρα θεμάτων, όπως συνταγές μαγειρικής, διάφορες εργασίες ακόμη και ιατρικά θέματα με το… αζημίωτο,  η οποία χρησιμοποιεί ίντεο και διαδικτυακές συνομιλίες.  Η Google, θα… τσεπώνει το 20% για κάθε διαδικτυακή συναλλαγή μέσω της νέας αυτής υπηρεσίας.

ΑΡΙΘΜΟΙ-ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΓΡΑΦΗΜΑ

40 δις δολάρια θα φτάσει ο τζίρος της διαδικτυακής διαφήμισης στις ΗΠΑ το 2013.

20% αύξηση σε σύγκριση με το 2012

6 δις δολάρια η διαφήμιση σε «έξυπνα» κινητά

16 δις δολάρια η διαφήμιση στα δημοφιλή «ψαχτήρια», με το Google να έχει το 80% της πίτας

84% των Βρετανών διαφωνεί με την ανάγνωση των e-mail από τρίτους

83% θεωρούν ότι παραβιάζεται το απόρρητο των επικοινωνιών

64% αγνοούν ότι οι εταιρείες χρησιμοποιούν παρόμοιες πρακτικές

93% θα ήθελαν να υπάρχει η δυνατότητα να μη διαβάζονται τα μηνύματά τους από τρίτους.

Αμαζόνιος: Πως καταστρέφεται από τον άνθρωπο

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ, ΤΕΥΧΟΣ 16, ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ ΣΤΙΣ 2/11/2013

KEIMENO: Ναταλία Τσιγαρίδου, Υπεύθυνη ενημέρωσης και κινητοποίησης GREENPEACE

Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου φιλοξένει ένα στα δέκα γνωστά είδη ζώων στον κόσμο. Είναι το σπίτι για 2,5 εκατομμύρια είδη εντόμων, δεκάδες χιλιάδες είδη φυτών, πάνω από 2000 είδη ψαριών και περίπου 2000 είδη πουλιών και θηλαστικών, ενώ νέα είδη ανακαλύπτονται ακόμα από τους επιστήμονες. Ο ιαγουάρος, το ροζ δελφίνι, το μεγαλύτερο λουλούδι του πλανήτη, ένα είδος μαϊμούς σε μέγεθος οδοντόβουρτσας και μία αράχνη σε μέγεθος μπάλας του μπέιζμπολ είναι μερικά μόνο από τα σπάνια και μοναδικά στον κόσμο είδη που φιλοξενούνται ανάμεσα στα πανύψηλα δέντρα του δάσους και τα νερά του ποταμού Αμαζονίου. Δίπλα τους ζουν περίπου 20 εκατομμύρια άνθρωποι, πολλοί εκ των οποίων ανήκουν σε ιθαγενείς φυλές που βασίζονται εξ ολοκλήρου στο δάσος για την επιβίωσή τους, ενώ αρκετές από αυτές δεν έχουν έρθει ποτέ σε επαφή με τον έξω κόσμο.

Αυτός ο εντυπωσιακός πνεύμονας πρασίνου όμως δεν είναι ζωτικής σημασίας μόνο για τους οργανισμούς που ζουν στην τεράστια έκτασή του. Ο Αμαζόνιος με την ανάσα του κρατάει ζωντανό ολόκληρο τον πλανήτη. Τα δέντρα και τα φυτά του Αμαζονίου απορροφούν άνθρακα από την ατμόσφαιρα και τον αποθηκεύουν στο έδαφός του. Αυτή η διαδικασία είναι εξαιρετικά σημαντική για τη σταθεροποίηση του κλίματος του πλανήτη. Υπολογίζεται ότι στο έδαφος του Αμαζονίου, που εκτείνεται σε 5,5 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα σε 9 χώρες της Νότιας Αμερικής, είναι αποθηκευμένοι 80 με 120 δισεκατομμύρια τόνοι άνθρακα. Αυτή η τεράστια ποσότητα άνθρακα πρέπει να παραμείνει στο έδαφος αν θέλουμε να προστατεύσουμε τον πλανήτη από τις κλιματικές αλλαγές.

Ο Αμαζόνιος όμως κινδυνεύει. Το 15% της συνολικής του έκτασης έχει ήδη εξαφανιστεί λόγω της καταστροφικής ανθρώπινης δραστηριότητας. Μεγάλες περιοχές του τροπικού δάσους αποψιλώνονται για να δημιουργηθούν νέες εκτάσεις για βοσκοτόπια και καλλιέργεια σόγιας. Οι δραστηριότητες αυτές οδηγούν σερύπανση των πόσιμων υδάτων του ποταμού, εξαφάνιση της βιοποικιλότητας και εκδίωξη των ιθαγενών κοινοτήτων από τις περιοχές τους. Ταυτόχρονα όμως οδηγούν σε ακόμα περισσότερη αποψίλωση, καθώς τα εδάφη του Αμαζονίου δεν παραμένουν εύφορα για την καλλιέργεια σόγιας για μεγάλο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα κάθε λίγα χρόνια οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις να εγκαταλείπονται και να αποψιλώνονται νέες περιοχές για να μετατραπούν σε χωράφια.

Παράλληλα, αιωνόβια δέντρα υλοτομούνται για να μετατραπούν σε ξυλεία, χαρτί και χαρτοπολτό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η υλοτόμηση γίνεται χωρίς συγκεκριμένο σχέδιο, πολύ συχνά είναι παράνομη, ενώ οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται πολλές φορές οδηγούν σε επιπλέον καταστροφή των πόρων του δάσους. Οι δραστηριότητες αυτές με τη σειρά τους απαιτούν τη διάνοιξη δρόμων βαθιά μέσα στο τροπικό δάσος και οδηγούν σε αυξημένη ανθρώπινη παρουσία που διαταράσσει ακόμα περισσότερο τις λεπτές ισορροπίες του οικοσυστήματος.

Οι απειλές για τον Αμαζόνιο όμως δεν σταματούν εδώ.Η αποψίλωση των δασών συμβάλλει στις κλιματικές αλλαγές λόγω της απελευθέρωσης του άνθρακα που βρίσκεται αποθηκευμένος στο έδαφος.Οι κλιματικές αλλαγές με τη σειρά τους απειλούν ακόμα περισσότερα τα τροπικά δάση δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο και εξαιρετικά επικίνδυνο κύκλο.

Η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη προκαλεί ζημιές ή ακόμα και το θάνατο στα δέντρα και τα φυτά του δάσους, ενώ αυξάνει τις ξηρασίες, συχνά παρατεταμένες και τις δασικές πυρκαγιές. Τα νεκρά δέντρα απελευθερώνουν τον άνθρακα που είναι αποθηκευμένος στο έδαφος με αποτέλεσμα να επιδεινώνεται το φαινόμενο του θερμοκηπίου ακόμα περισσότερο.

Αυτή η ανατροφοδοτούμενη διαδικασία μπορεί να αλλάξει το κλίμα σε όλο τον πλανήτη και να οδηγήσει σε μία ριζική αλλαγή της ζωής όπως την ξέρουμε. Ο καλύτερος τρόπος για να την ανακόψουμε είναι σταματώντας την αποψίλωση των αρχέγονων δασών, όπως ο Αμαζόνιος. Η προστασία των δασών δεν θα έχει οφέλη μόνο για τη βιοποικιλότητα και τους πληθυσμούς που ζουν σε αυτά, αλλά είναι και ένας από τους ταχύτερους και φτηνότερους τρόπους για να σταματήσουμε τις κλιματικές αλλαγές.

Η Greenpeaceεργάζεται σε διαφορετικά επίπεδα για να πετύχει ένα τέλος στην αποψίλωση των δασών μέχρι το 2020. Αυτό περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός διεθνούς μηχανισμού για τη μείωση της αποψίλωσης (Reduced Emissions from Degradation and Deforestation–REDD), την ενδυνάμωση της φωνής των κοινοτήτων του Αμαζονίου που αγωνίζονται για την προστασία των εδαφών τους, την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σχετικά με τα προϊόντα που καταναλώνουν και μπορεί να προέρχονται από τροπικά δάση, καθώς και την άσκηση πίεσης στις εταιρείες που παράγουν ή εμπορεύονται τα προϊόντα αυτά.

Το τέλος της αποψίλωσης δεν σημαίνει βέβαια ότι ο Αμαζόνιος θα σταματήσει να είναι πηγή ανάπτυξης για τους κατοίκους του. Ήδη η Greenpeaceεπεξεργάζεται μία σειρά από εναλλακτικές δραστηριότητες που μπορούν να αποφέρουν έσοδα στους ντόπιους πληθυσμούς χωρίς να προξενούν καταστροφή στο δάσος. Οι δραστηριότητες αυτές περιλαμβάνουν την εξαγωγή καουτσούκ από τα δέντρα χωρίς αυτά να καταστρέφονται, τη συλλογή φρούτων και καρπών, την εκμετάλλευση των φαρμακευτικών φυτών, καθώς και οικοτουριστικές δραστηριότητες. 

Ειδικά οι τελευταίες μπορούν να δώσουν σε όλους μας την ευκαιρία να γνωρίσουμε τον Αμαζόνιο από κοντά. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει πρώτα όλοι να πούμε όχι στην καταστροφή του και να συμβάλλουμε στην προστασία του.

Σε δημοπρασία η "πειρατική" σημαία του υποβρυχίου

Τουλάχιστον 10.000 λίρες εκτιμάται ότι θα αποφέρει στον τυχερό ιδιοκτήτη της η "πειρατική" σημαία του βρετανικού υποβρυχίου HMS Seraph, η οποία... επανεμφανίστηκε μετά από 70 χρόνια, καθώς βρισκόταν καταχωνιασμένη στο συρτάρι του γιου ενός ναύτη του υποβρυχίου που είχε αναλάβει τη φύλαξή της.

Το εν λόγω υποβρύχιο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην "Επιχείρηση Κιμάς", κατά την οποία το πτώμα ενός άστεγου ρίχτηκε στη θάλασσα κοντά στις ισπανικές ακτές, με ένα δεμένο χαρτοφύλακα στο χέρι του με πλαστά σχέδια απόβασης στην Ελλάδα το 1943, προκειμένου να ξεγελαστούν οι Γερμανοί. Το πτώμα φορούσε στολή κομμάντο και είχε πλαστή ταυτότητα αξιωματικού. Οι Ισπανοί φασίστες του Φράνκο παρέδωσαν τα περιεχόμενα του χαρτοφύλακα στους Γερμανούς, οι οποίοι "ψάρωσαν" και τα θεώρησαν αυθεντικά.

Μυιστορηματική υπόθεση, έγινε και ταινία το 1956, με τίτλο "The man who never was". Εδώ: 

Το facebook προβλέπει πότε θα... χωρίσουμε

Επιστήμονες από το πανεπιστήμιο Κορνέλ στις ΗΠΑ κατάφεραν να «χαρτογραφήσουν» το μωσαϊκό των ανθρώπινων σχέσεων, προβλέποντας μάλιστα με ακρίβεια την οικογενειακή κατάσταση, αλλά ακόμα και τις πιθανότητες χωρισμού ενός ζευγαριού, με βάση το δίκτυο των «φίλων» που διαθέτουν σε ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης. Οι ειδικοί μελέτησαν 1,3 εκατομμύρια προφίλ τυχαίων χρηστών του facebook, ηλικίας 20 ετών και άνω, οι οποίοι είχαν από 50 έως και 2.000 διαδικτυακούς «φίλους».

Με βάση των αριθμό των κοινών φίλων, αλλά και των σχέσεων μεταξύ εκείνων, οι κοινωνιολόγοι εντόπισαν μια κοινή διάσταση σε όλα τα προφίλ: Όσο περισσότεροι είναι οι κοινοί φίλοι ενός ζευγαριού σε σύγκριση με τον κύκλο των υπόλοιπων, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες χωρισμού, με το ποσοστό να ανέρχεται στο 50% για το επόμενο δίμηνο. Παράλληλα, ο αλγόριθμος που προέκυψε από την επεξεργασία των δεδομένων στα προφίλ των χρηστών του facebook, κατάφερε να ταυτοποιήσει αυτόματα και σε ποσοστό 60% το… έτερον ήμισυ, ακόμα και αν ο άμεσα ενδιαφερόμενος δεν είχε αναρτήσει τη σχετική πληροφορία στο προφίλ του.

Το facebook είναι διαβόητο για την εσκεμμένα δαιδαλώδη διαδικασία προστασίας ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων και η διαπίστωση ότι τα στοιχεία που αναρτά ο καθένας αποκαλύπτουν πολύ περισσότερα από εκείνα που θα ήθελε, οι ειδικοί σημειώνουν ότι «το ασφαλέστερο είναι να μην αναρτάς οποιαδήποτε πληροφορία που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εν αγνοία σου από τρίτους». Στην προκειμένη περίπτωση, εκτιμάται ότι ο αλγόριθμος αυτός θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την ακριβέστερη στόχευση διαφημιστικών μηνυμάτων, με βάση τις προτιμήσεις και την οικογενειακή κατάσταση του καθενός.

ΠΗΓΗ: Cornell University

Αυτοκίνητο φρενάρει αυτόματα αν είστε… αφηρημένος

Αυτοκίνητα που θα φρενάρουν από μόνα τους, αν ο λογισμός του οδηγού τους… τρέχει αλλού, βρίσκονται στο στάδιο των οδικών δοκιμών. Αν και ακούγεται σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας, ειδικοί κατασκεύασαν ένα σύστημα 14 νευροαισθητήρων, οι οποίοι καταγράφουν σε πραγματικό χρόνο την εγκεφαλική δραστηριότητα, την κατεύθυνση του βλέμματος και τη θέση του κεφαλιού του οδηγού, προκειμένου να ελέγχεται σε κλάσματα δευτερολέπτου αν εκείνος προσέχει το δρόμο ή όχι.

Το 22% των τροχαίων προκαλούνται από στιγμιαία απροσεξία του οδηγού και έτσι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες αναζητούν τρόπους αύξησης της ενεργητικής και παθητικής ασφάλειας των νέων μοντέλων τους. Στο πλαίσιο αυτό, δοκιμάζονται πολλές καινοτομίες που έχουν ως στόχο την κυκλοφορία ενός συστήματος που θα προφυλάσσει τον οδηγό και τους επιβαίνοντες από τις επιπτώσεις της αφηρημάδας στο τιμόνι.

Το σύστημα αυτό συνδέεται ασύρματα με τον ηλεκτρονικό εγκέφαλο του αυτοκινήτου και «στέλνει» σήμα επιβράδυνσης του οχήματος, αν διαπιστωθεί μέσω των αισθητήρων ότι η εγκεφαλική λειτουργία του οδηγού παρουσιάζει στιγμιαία διακύμανση που προκαλείται από την έλλειψη προσοχής.

Οι επιστήμονες αναζητούν τον πλέον ακριβή τρόπο «ανάγνωσης» των ηλεκτρικών σημάτων που στέλνει ο ανθρώπινος εγκέφαλος, καθώς οι διακυμάνσεις δεν προϋποθέτουν πάντοτε έλλειψη ή μείωση προσοχής. «Είναι άλλο πράγμα να σκέφτεσαι κάτι όταν οδηγείς, έχοντας εστιασμένο όμως το βλέμμα στο δρόμο και τους κινδύνους του και άλλο να αφαιρείσαι τελείως, με αποτέλεσμα να αυξάνονται δραματικά οι πιθανότητες πρόκλησης τροχαίου. Αυτή είναι η λεπτή γραμμή που θα πρέπει να χαράξουμε», σημείωσε ο καθηγητής Τζέφρι Μακέλαρ που ηγείται της ερευνητικής ομάδας.

ΠΗΓΗ:e-motiv

¨Ερχεται ο διάδοχος του θρυλικού SR-71

Θα πετάει χωρίς πιλότο με ταχύτητα 5.800 χιλιομέτρων ανά ώρα, έχοντας παράλληλα τη δυνατότητα να παραμένει «αόρατο» από τα πλέον εξελιγμένα συστήματα ραντάρ και σκοπεύει να αποτελέσει το νέο… παγκόσμιο υπερκατάσκοπο στην υπηρεσία των ΗΠΑ.

Πρόκειται για το SR-72, το διάδοχο του θρυλικού SR-71 ενός από τα πιο χαρακτηριστικά σύμβολα του Ψυχρού Πολέμου, το οποίο για περισσότερα από 30 χρόνια, από την παρθενική του πτήση το 1964 μέχρι και το 1998 που αποσύρθηκε από την ενεργό δράση, αποτέλεσε την «αιχμή του δόρατος» των παρακολουθήσεων από ύψος 24 περίπου χιλιομέτρων.

Οι ειδικοί της Λόκχιντ-Μάρτιν, της αεροναυπηγικής βιομηχανίας που έχει αναλάβει την κατασκευή του νέου κατασκοπευτικού αεροσκάφους, παρουσίασαν κάποια από τα χαρακτηριστικά του SR-72. 

Με την ταχύτητα των 6 Mach, περίπου 5.800 χιλιόμετρα την ώρα δηλαδή, το μη επανδρωμένο αεροσκάφος θα έχει τη δυνατότητα να βρίσκεται σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου μέσα σε ελάχιστα λεπτά, ενώ θα υπάρχει και η δυνατότητα να φέρει οπλικό φορτίο «έξυπνων» βομβών και πυραύλων. Σύμφωνα με την εταιρεία, ο διάδοχος του SR-71 θα καλύψει ένα σημαντικό κενό που αφήνουν οι κατασκοπευτικοί δορυφόροι, καθώς δε διαθέτουν τη δυνατότητα άμεσης αλλαγής της τροχιάς τους σε περίπτωση που απαιτηθεί. Το SR-72 θα βασιστεί σε υπάρχουσα τεχνολογία και στόχος είναι να τεθεί σε δοκιμαστικές πτήσεις μέσα στην επόμενη πενταετία.

ΠΗΓΗ: Lockheed-Martin

Η άγρια φύση της Καρπάθου - Τα μοναδικά είδη ζώων και φυτών που φιλοξενεί

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ ΣΤΙΣ 2/11/2013

Επιμέλεια: Αδαμαντία Πυλαρά, Βιολόγος, Φορέας Διαχείρισης Καρπάθου

Η Κάρπαθος αποκομμένη από τη ξηρά εδώ και χιλιετίες φιλοξενεί μοναδικά είδη φυτών και ζώων. 

Η Κάρπαθος, το δεύτερο σε έκταση νησί της Δωδεκανήσου, βρίσκεται ανάμεσα στη Κρήτη και τη Ρόδο, στο πέλαγος που από την αρχαιότητα πήρε το όνομά του απ' αυτήν 'Καρπάθιο Πέλαγος'.

Η γεωγραφική απομόνωση της Καρπάθου είναι η αιτία της μεγάλης ποικιλίας σε ενδημικά και σπάνια είδη φυτών και ζώων που δεν απαντώνται πουθενά αλλού στον κόσμο. Παράλληλα, η θέση της, κατά μήκος της μεταναστευτικής διαδρομής των πουλιών από και προς την Αφρική, την καθιστά έναν τόπο πολύ σημαντικό για αυτά. Έναν τόπο που επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις για τον επισκέπτη.

Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, η Κάρπαθος έχει δύο περιοχές που είναι ενταγμένες στο Δίκτυο Natura 2000, την «Κεντρική Κάρπαθο: Καλή λίμνη – Λάστος – Κυρά Παναγιά» και τη «Βόρεια Κάρπαθο και Σαρία και παράκτια θαλάσσια ζώνη». Μέσα από το καλά αναπτυγμένο δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών, ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί σε αυτές και να γνωρίσει όχι μόνο τη φυσική ομορφιά και την ποικιλία του τοπίου, αλλά και τους παραδοσιακούς οικισμούς, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα πολυάριθμα εκκλησάκια και τις εξαιρετικές παραλίες.

Η θάλασσα

Στα νερά της Καρπάθου μπορεί κανείς να συναντήσει Μεσογειακές Φώκιες, που επιλέγουν το νησί για να αναπαυθούν και να αναπαραχθούν. Η Κάρπαθος είναι μια από τις σημαντικότερες περιοχές για το είδος στη Μεσόγειο. Μια βουτιά στον κόλπο του Τριστόμου αποκαλύπτει έναν κόσμο μοναδικής ομορφιάς, με τα λιβάδια Ποσειδωνίας να καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος του, και ανάμεσα σε αυτά πλήθος Πίνες και Καλόγνωμες. Στα ανοιχτά οι Αρτέμηδες και οι Μύχοι είναι συχνό θέαμα το καλοκαίρι, ενώ στα βράχια των ακτών Αιγαιόγλαροι και Θαλασσοκόρακες αναπαύονται και κυνηγούν στα ρηχά.

Τα γλυκά νερά

Στους υγροτόπους του βόρειου τμήματος της Καρπάθου συναντά κανείς τον Βάτραχο της Καρπάθου, ένα ενδημικό είδος, που απαντάται μόνο στο βόρειο τμήμα του νησιού. Ενώ μοναδική είναι η Σαλαμάνδρα της Καρπάθου που απαντάται μόνο στα νησιά Κάρπαθος, Σαρία και Κάσος.

Στον κόλπο του Τριστόμου ο εποχιακός υγρότοπος με υφάλμυρο νερό, αποτελεί τον πρώτο σταθμό ξεκούρασης και ανεφοδιασμού των πουλιών που μεταναστεύουν από την Αφρική προς την Ευρώπη, μετά το δύσκολο ταξίδι πάνω από τη Σαχάρα και τη Μεσόγειο. Πλήθος πουλιών τον χρησιμοποιούν την περίοδο της μετανάστευσης.

Η ξηρά

Η Κάρπαθος χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλία τοπίων και βιοτόπων, με ψηλά βουνά, απόκρημνα βράχια στις ακτές, δάσος τραχείας πεύκης και μοναδικά τοπία μακίας βλάστησης. Σε αυτήν μπορεί κανείς να συναντήσει 86 σπάνια και απειλούμενα είδη φυτών, από τα οποία τα 8 απαντώνται μόνο στο νησί. Χαρακτηριστικά είναι η καμπανούλα της Καρπάθου, με το λατινικό της όνομα να παραπέμπει στο νησί (Campanula carpatha).

Η απομόνωση του νησιού και η ιδιαιτερότητα του τοπίου έχουν οδηγήσει στη διατήρηση αγροτικών πρακτικών που τείνουν να χαθούν από την υπόλοιπη Ελλάδα, που σε συνδυασμό με την παράδοση και την ιδιαίτερη πολιτισμική κληρονομιά του νησιού, έχουν οδηγήσει σε ένα μοναδικό αγροτικό τοπίο υψηλής ποιότητας, που υποστηρίζει πολλά μικρόπουλα και μεταναστευτικά πουλιά, αλλά και τη διατήρηση τοπικών ποικιλιών καλλιεργούμενων φυτών.

Στις βραχώδεις απόκρημνες ακτές της Σαρίας και της Καρπάθου αναπαράγεται ο Μαυροπετρίτης, ενώ στην ενδοχώρα ένα άλλο σπάνιο είδος αρπακτικού, ο Σπιζαετός, είναι μόνιμος κάτοικος της περιοχής. Σύμφωνα με τους ερευνητές της εταιρείας περιβαλλοντικών μελετών NCC, που σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης πραγματοποιεί καταγραφές παρακολούθησης των πουλιών, διαπιστώθηκε ότι η προστατευόμενη περιοχή είναι μια από τις σημαντικότερες ορνιθολογικά περιοχές του Αιγαίου.

Η προστασία της περιοχής

Για την αποτελεσματική προστασία, διατήρηση και ανάδειξη της προστατευόμενης περιοχής της Βόρειας Καρπάθου και Σαρίας ιδρύθηκε ο Φορέας Διαχείρισης Καρπάθου – Σαρίας. Ο Φορέας Διαχείρισης Καρπάθου – Σαρίας είναι αρμόδιος για την προστασία, διαχείριση και διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, την εποπτεία – φύλαξη της περιοχής και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού. Η προστατευόμενη περιοχή Βόρειας Καρπάθου, Σαρίας και Αστακιδονησίων θα χαρακτηριστεί, στο πλαίσιο του Νόμου για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, ως «Περιφερειακό Θαλάσσιο Πάρκο» με το υπό έκδοση Προεδρικό Διάταγμα της περιοχής και θα αποτελέσει το τρίτο θαλάσσιο πάρκο της Ελλάδας. 

Στο Διαφάνι λειτουργεί Κέντρο Ενημέρωσης, με ειδικά διαμορφωμένο εκθεσιακό χώρο, ενώ τα τελευταία δύο χρόνια και οι επισκέπτες των Πηγαδιών μπορούν να ενημερωθούν στο Κέντρο Πληροφόρησης της παραλιακής οδού. Οι επισκέπτες ξεναγούνται από το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης και έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν μέσα από μια μεγάλη ποικιλία πληροφοριακών κειμένων και φωτογραφικού υλικού για την προστατευόμενη περιοχή. Επιπλέον, μεταξύ άλλων ο Φορέας Διαχείρισης υλοποιεί δράσεις περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, διοργανώνει εθελοντικά προγράμματα και συμβάλλει στην ανάπτυξη του οικοτουρισμού.

Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του Φορέα Διαχείρισης http://www.fdkarpathos.gr και επικοινωνήστε στο τηλέφωνο 2245051336.

Σουπιά κι ερωτιάρα! Φωτογραφίες από το χορό της αναπαραγωγής στον Περσικό Κόλπο

ΚΕΙΜΕΝΟ & ΦΩΤΟ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΙΣΣΑΡΗΣ

Ωκεανογράφος ­­– Υποβρύχιος Φωτογράφος www.yissaris.com 

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ ΣΤΙΣ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

200 μακρόσυρτα βήματα κάτω από τον καυτό μεσημεριανό ήλιο της Αραβίας μεσολαβούν από το δροσερό δωμάτιο επισκεπτών του σταθμού της ακτοφυλακής –όπου ο κλιματισμός παραμένει μόνιμα σε λειτουργία­– μέχρι τη λυτρωτική εμβάπτιση στα νερά του Περσικού κόλπου και ήδη πριν ξεκινήσω, τα σκέφτομαι ένα προς ένα. Φορτωμένος με πλήρη καταδυτικό και φωτογραφικό εξοπλισμό καθώς και έξτρα βάρη για να μπορέσω να βυθιστώ στο υψηλής αλατότητας νερό, η κίνηση μου πάνω στην κοραλλένια άμμο είναι αργή και βασανιστική. Στην ιδέα όμως πως ο καιρός στην περιοχή είναι απρόβλεπτος και πως η παραμικρή αλλαγή των ρευμάτων θα χαλάσει την ήδη μέτρια υποβρύχια ορατότητα, δεν διακινδυνεύω να περιμένω μέχρι το επόμενο ξημέρωμα για την επόμενη κατάδυση...

Είναι τέλη Μαΐου και ο ύφαλος των κοραλλιών γύρω από το μικρό νησί Qaruh (جزيرة قاروه) κοντά στα σύνορα του Κουβέιτ με τη Σαουδική Αραβία έχει μεταμορφωθεί σε πεδίο μάχης και έρωτα. Το νερό –από τους 13^ο που ήταν μόλις πριν λίγους μήνες– έχει ήδη φτάσει τους 31^ο Κελσίου και οι συνθήκες που επικρατούν είναι οι βέλτιστες για την επώαση των αυγών της σουπιάς «φαραώ» Sepia pharaonis. Κατά εκατοντάδες, θηλυκές και αρσενικές συναντιόνται στα περιθώρια των υφάλων, όπου θα φλερτάρουν και θα ζευγαρώσουν, ολοκληρώνοντας έτσι τον σύντομο κύκλο της ζωής τους με την ελπίδα πως κατάφεραν να διαιωνίσουν τα γονίδιά τους.

Οι θηλυκές σουπιές φαίνεται πως είναι ιδιαίτερα εκλεκτικές στην επιλογή του συντρόφου τους κι αυτό δημιουργεί μεγάλο ανταγωνισμό στον ανδρικό πληθυσμό. Συχνά γύρω από μια θηλυκιά συγκεντρώνονται περισσότερες από μία αρσενικές που στη συνέχεια θα διαγωνιστούν σε επιδείξεις μεγέθους και αποφασιστικότητας για να επικρατήσουν έναντι των άλλων υποψήφιων μνηστήρων. Συνήθως η μεγαλύτερη αρσενική σουπιά είναι εκείνη που κερδίζει τις εντυπώσεις, εκφοβίζοντας τις υπόλοιπες με τα φανταχτερά της χρώματα και τον τεράστιο μανδύα της, ωστόσο υπάρχουν και φορές που ο νικητής δεν κρίνεται στα... λόγια, αλλά στη μαχητικότητα! Ανασηκώνοντας τα πλοκάμια τους, προτείνουν το κυκλικό τους στόμα και συχνά δαγκώνουν η μια την άλλη, επιφέροντας σοβαρές πληγές στο σώμα του αντιπάλου τους – μια τελευταία πράξη κλιμάκωσης της αντιπαράθεσης που συνήθως διαρκεί μόλις μερικά δευτερόλεπτα και ξεχωρίζει τον νικητή από τον ηττημένο.

Στη συνέχεια, αν η θηλυκιά εγκρίνει το αποτέλεσμα της μονομαχίας, θα επιτρέψει στο νικητή να αγγίξει το μανδύα της με τα πλοκάμια του και να τη θέσει υπό την προστασία του. Από εδώ και στο εξής θα κολυμπάνε μαζί, πλάι πλάι και κάποια στιγμή κοντά στη δύση του ηλίου ή νωρίς τα ξημερώματα, θα ζευγαρώσουν. Η στιγμή του ζευγαρώματος μπορεί να διαρκέσει από ένα έως και τριάντα λεπτά, κατά τα οποία το ζευγάρι έρχεται «πρόσωπο με πρόσωπο» πλέκοντας τα πλοκάμια τους, ενώ η αρσενική σουπιά φέρνει με το τέταρτο πλοκάμι της τα σπερματοφόρα από τον σπερματοφορικό του σάκο και τα τοποθετεί στο εσωτερικό του μανδύα της θηλυκιάς, γονιμοποιώντας τα ωάριά της. Οι δύο σουπιές θα παραμείνουν ζευγάρι για άλλες δύο με τρεις εβδομάδες, ώσπου η θηλυκιά να γεννήσει τα αυγά της και να τα προσκολλήσει στις κάτω επιφάνειες των κοραλλιών, ανάμεσα σε χαραμάδες, μακριά από την κοινή θέα. Λίγες μέρες αργότερα, μόλις οχτώ μήνες από τη δική τους γέννηση, θα πάψουν να ζουν, έχοντας εκπληρώσει επιτυχώς τον βιολογικό τους ρόλο.

Ο ύφαλος κοραλλιών στο Qaruh, αν και μικρός σε μέγεθος (το νησί έχει έκταση μόλις 35 στρέμματα), είναι σημαντικός τόπος αναπαραγωγής για πλήθος θαλάσσιων οργανισμών στον βόρειο Περσικό κόλπο. Διατηρείται ακόμη σε σχετικά καλή κατάσταση, παρά τις ανθρωπογενείς πιέσεις που δέχεται και τις τακτικές περιοδικές νεκρώσεις των κοραλλιών που συμβαίνουν το καλοκαίρι, όταν η θερμοκρασία στο νερό ξεπεράσει τους 34^ο Κελσίου. Φτάνω ιδρωμένος στο νερό και σύντομα βρίσκομαι κάτω από την επιφάνεια του. Επιλέγω να κινηθώ στα όρια του υφάλου, σε βάθος περίπου 12 μέτρων, μετά τα οποία ο βυθός γίνεται αμμολασπώδης και βαθαίνει απότομα. Από το πρώτο κιόλας λεπτό κατάδυσης μετράω τη δεύτερη συνάντηση μου με σουπιές, ενώ στα όρια της ορατότητάς μου νομίζω πως διακρίνω ακόμη ένα ζευγάρι. Κινούμενος αργά και σταθερά, καταφέρνω να πλησιάσω πολύ κοντά και να τις φωτογραφίσω. Οι σουπιές μοιάζουν να αδιαφορούν για την παρουσία μου και συνεχίζουν να φλερτάρουν, να μαλώνουν και να ζευγαρώνουν ανενόχλητες. Οι χτύποι του βιολογικού τους ρολογιού καλύπτουν τη φασαρία των φυσαλίδων της εκπνοής μου και τους θυμίζουν πως η αναπαραγωγή είναι το σημαντικότερο κεφάλαιο στη σύντομη ζωή τους...

Γιάννης Ίσσαρης

Ωκεανογράφος ­­– Υποβρύχιος Φωτογράφος

www.yissaris.com

Καράβια δίχως ψυχή - Η ιστορία μιας φωτογραφίας του Γιάννη Δημαρέση

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ ΣΤΙΣ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013, ΤΕΥΧΟΣ 16

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ-ΚΕΙΜΕΝΟ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΑΡΕΣΗΣ

Λουτρόπυργος/Νεράκι 17/4/2011

Θάλασσα...
γεμάτη αντιθέσεις...ήρεμη και γαλήνια, αλλά και δυνατή, φουρτουνιασμένη,
ικανή να δημιουργήσει εικόνες
ομορφιάς και καταστροφής βγαλμένες από τον περίτεχνό καμβά της...
Καράβια, κάποτε περήφανα, ταξιδιάρικΑ, διέσχιζαν το κορμί της...τώρα
άψυχες σοροί από λαμαρίνες
περιμένουν βουβά στην αγκαλιά της να γίνουν κομμάτι της, μέχρι να
αποτελέσουν μια παλιά ανάμνηση...
και εμείς απλοί παρατηρητές να περιμένουμε το σούρουπο που η θάλασσα
σμίγει με τον ουρανό για να
αποτυπώσουμε τη δύναμη αυτής της μεταμόρφωσης...με τους στίχους του
ποιητή στο νου...

ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΑΡΕΣΗΣ

..."Πάντα βασίλευε σιγὴ θανατερὴ ἐκεῖ μέσα
καὶ περπατούσαμε ὅλοι μας στὶς μύτες τῶν ποδιῶν,
κι ἦταν στιγμὲς ποὺ νόμιζες πὼς ἄκουες νὰ χτυποῦνε
σὰν τὸ ρολόι, μὲς στὴ σιγή, οἱ χτύποι τῶν καρδιῶν"

*Απόσπασμα από την ποιητική συλλογή "Μαραμπού" του Νίκου Καββαδία με τίτλο "Η πλώρη μας"

Τα φρύγανα του φθινοπώρου

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 15 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΓΕΩΔΡΟΜΙΟ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ ΣΤΙΣ 25/10/2013

ΚΕΙΜΕΝΟ: Παναγιώτα Μαραγκού – Υπεύθυνη επιστημονικής τεκμηρίωσης και Εύη Κορακάκη – Υπεύθυνη δασικών προγραμμάτων

ΦΩΤΟ: WWF Ελλάς 

Τα φρύγανα που πληγώνουμε…

Βρισκόμαστε στον Οκτώβριο και πολλοί καλοκαιρινοί επισκέπτες έχουν ακόμα τη γεύση των ελληνικών νησιών. Ποιος όμως από όσους ταξίδεψαν στα νησιά του Αιγαίου δεν εντυπωσιάστηκε από τα μεθυστικά αρώματα του θυμαριού, της ρίγανης και της λεβάντας; Ποιος δεν θυμάται τα υπέροχα ρόδινα και λευκά χρώματα του ρεικιού και της λαδανιάς;

Τους μικρούς αυτούς θάμνους, που ευδοκιμούν στο ξηρό μεσογειακό κλίμα και χαρακτηρίζουν το ελληνικό τοπίο, τους συναντάμε σε χαμηλά υψόμετρα κυρίως στις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα και την Κρήτη, στην Πελοπόννησο και στη δυτική Ελλάδα. Παρότι όταν πρωτοαντικρίζει κάποιος ένα φρυγανοτόπι μπορεί να δει μόνο ένα ξερό, πτωχό και διψασμένο τόπο, η μυρωδιά του στο φύσημα του ανέμου και την κάψα του καλοκαιριού δεν μπορεί παρά να αποτυπωθούν στην μνήμη του. Η αισθητική αξία όμως των φρυγάνων αποτελεί ένα μικρό μόνο μέρος της μοναδικότητάς τους.

Υπέρ υγείας, γεύσης, οξυγόνου και ζωής…

Τα αρωματικά φρύγανα κατέχουν κεντρική θέση στη σχέση των Ελλήνων με τη φύση, καθώς αποτελούν τη βάση μιας παραδοσιακής ιατρικής που στις μέρες μας αναβιώνει. Αλοιφές, αφεψήματα, καταπλάσματα και αποστάγματα χαμομηλιού, ρίγανης, λεβάντας, δεντρολίβανου, λαδανιάς, κι άλλων πολλών θάμνων είναι αυτό που σήμερα λέμε «το φαρμακείο της φύσης» και ανακαλύπτουμε ξανά, ως εναλλακτική ιατρική.

Αν και τα φρύγανα δεν καλλιεργούνται γεμίζουν με γεύσεις και αρώματα τις  κουζίνες κάθε ελληνικού νοικοκυριού. Το ριγανάτο, το κρέας με το δεντρολίβανο, οι σαλάτες με την κάπαρη, το θυμαρίσιο μέλι, τα αφεψήματα, τα λικέρ, υγρές και στερεές τροφές πασπαλίζονται, ραντίζονται και ευωδιάζουν αρωματικά φυτά.

Τα φρύγανα δημιουργούν φύση εκεί, που σε διαφορετική περίπτωση δε θα υπήρχε, όπως σε περιοχές που έχουν κακοποιηθεί από ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η εντατική βοσκή και οι συχνές πυρκαγιές.  Η χαμηλή αυτή βλάστηση λειτουργεί ως φίλτρο του αέρα, καθώς τον απορρυπαίνει και εμπλουτίζει την ατμόσφαιρα με οξυγόνο. Όπου κυριαρχούν τα φρύγανα η διάβρωση του εδάφους είναι πολύ μικρή καθώς η χαμηλή βλάστηση ελέγχει τη βροχή που πέφτει με ορμή, συγκρατεί το έδαφος και προστατεύει από τη διάβρωση και την ερημοποίηση.

Η φαινομενικά «φτωχή» βλάστηση των βουνών και των λόφων κρύβει μια από τις πλουσιότερες και πιο ενδιαφέρουσες χλωρίδες της ηπείρου μας και παρέχει ιδανικούς τόπους για τη διαβίωση και αναπαραγωγή πολλών ειδών της ελληνικής χλωρίδας και πανίδας, τόσο κοινών όσο και σπάνιων και ενδημικών. Από τα 6.000 περίπου είδη φυτών του ελληνικού χώρου, πάνω από 5.500 είδη είναι θάμνοι και χαμηλές πόες ενώ οι φρυγανότοποι με αστοιβίδα αποτελούν σημαντικό και απειλούμενο τύπο οικοτόπου σε ευρωπαϊκό επίπεδο. . Η ποικιλία των φυτών προσελκύει πλήθος μικρών και μεγαλύτερων ζώων. Πέρα από τις σαύρες και τα πολυάριθμα αρθρόποδα, τα φρύγανα είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τα μικροπούλια αλλά και για απειλούμενα αρπακτικά όπως η αετογερακίνα και ο σπιζαετός που προτιμούν αυτές τις περιοχές με χαμηλή βλάστηση.

Όταν τα φρύγανα απειλούνται

Τα φρύγανα αναπτύσσονται σε χαμηλά υψόμετρα στο νησιωτικό και παράκτιο χώρο της Ελλάδας, εκεί ακριβώς όπου η πίεση για τουριστική «ανάπτυξη», για δημιουργία παραθεριστικής κατοικίας και διάφορες υποδομές είναι πολύ μεγάλη. Δυστυχώς αυτή η υποτιθέμενη/κακώς νοούμενη «ανάπτυξη», η πίεση για όλο και περισσότερες αλλαγές στη γη  αποτελεί στη χώρα μας τη βάση για τη διαμόρφωση του καθεστώτος προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Σημαντικοί τόποι όπως τα φρύγανα παραμελούνται σε ένα καθεστώς που προδιαγράφει με αυτό τον τρόπο το μέλλον τους, στερώντας τα από τους ανθρώπους. Μια τέτοια περίπτωση αφορά το νέο νομοσχέδιο που βιαστικά, στα τέλη Σεπτέμβρη, δόθηκε σε διαβούλευση. Αν προχωρήσει, πέρα του ότι υποβαθμίζει ακόμα περισσότερο τα δάση μας, θα αποτελέσει τον επίλογο των φρυγάνων. Πώς λαμβάνονται και πώς νομιμοποιούνται άραγε τέτοιες αποφάσεις που αλλάζουν άρδην το ελληνικό τοπίο και την ποιότητα της ζωής μας;