Translate

Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου 2016

Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου: Συνέντευξη με τη συγγραφέα του βιβλίου "Τριήρης, τακτική και επιχειρησιακό περιβάλλον στην αρχαία Ελλάδα"



Η τριήρης αποτέλεσε μια "επανάσταση" στη ναυτική τεχνολογία, η οποία άλλαξε το ρου της Ιστορίας κατά την αρχαιότητα. 

Το πλοίο που έχει συνδέσει το όνομά του με τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, αλλά και άλλες, "ξαναζεί" μέσα από τις σελίδες του εξαιρετικού βιβλίου της συγγραφέως Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου "ΤΡΙΗΡΗΣ: Τακτικό και επιχειρησιακό περιβάλλον στην αρχαία Ελλάδα".

Απευθυνθήκαμε στη συγγραφέα για να μας απαντήσει σε μια σειρά ερωτημάτων, τα οποία "φωτίζουν" την Ιστορία της Τριήρους, μέσα από το βιβλίο της. 



Ποιό ήταν το κίνητρό σας για τη συγγραφή του βιβλίου ΤΡΙΗΡΗΣ; 

Πόσο εύκολη ήταν η συλλογή των πληροφοριών, η μελέτη της βιβλιογραφίας και εν τέλει η διαδικασία της συγγραφής; 




Η έρευνα απαιτεί υπομονή, καθαρό μυαλό και μια, όσο το δυνατόν, αντικειμενική προσέγγιση. 

Η δυσκολία στο συγκεκριμένο βιβλίο δεν ήταν η συλλογή, αλλά η επιλογή των πληροφοριών. 




Όπως χαρακτηριστικά αναφέρω στο εισαγωγικό σημείωμα η συγγραφή περί τριήρους, τακτικών και του επιχειρησιακού περιβάλλοντος δεν είναι έργο το οποίο δύναται να συμπεριληφθεί σε ένα μόνο βιβλίο. 


Από την άλλη πλευρά δεν ήθελα να γράψω ένα μεγάλο, πολύτομο έργο αλλά ένα επίτομο βιβλίο, εύχρηστο, στο οποίο εύκολα θα μπορούσε κάποιος να ανατρέξει σε κάθε περίπτωση. 



Η παρούσα έκδοση δημιουργήθηκε με σκοπό να δοθεί μια γενική εικόνα για την ιδιαιτερότητα της τριήρους ως πολεμικό πλοίο, να κατανοηθεί η επιχειρησιακή αξία και ο τρόπος με τον οποίο ναυμαχούσε, η σημασία του ανθρωπίνου δυναμικού της (ναύτες, πολεμιστές/επιβάτες, κωπηλάτες κ.α.) καθώς και να επισημανθούν ορισμένες ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με ειδικευμένες μορφές των πολεμικών επιχειρήσεων της εποχής. 




Από εκεί κι έπειτα μπορεί να πάρει το ρόλο ενός «εργαλείου» για μετέπειτα έρευνα και μελέτη.


Μια βασική διαφορά, η οποία ωστόσο λόγω της «χολιγουντιανής» αντίληψης δεν είναι γνωστή σε πολλούς, είναι ότι οι κωπηλάτες των αρχαιοελληνικών τριηρών δεν ήταν δούλοι, ούτε κωπηλατούσαν υπό το βούρδουλα. 

Εξηγήστε μας συνοπτικά τη σημασία του ατόμου σε μια ομαδική διαδικασία. 

Στον κινηματογράφο η αναπαράσταση μιας τριήρους υπόκειται στους κανόνες εντυπωσιασμού και εννοείται των ειδικών εφέ. 

Να ξεκαθαρίσουμε ότι η εικόνα του αλυσοδεμένου δούλου προέρχεται από την ρωμαϊκή και άλλες μεταγενέστερες περιόδους. 

Οι κωπηλάτες (ή αλλιώς ερέτες) ήταν ελεύθεροι πολίτες. 


Η ερευνήτρια ναυτικής ιστορίας Κρίστυ Ε. Ιωαννίδου στη τριήρη "Ολυμπιάς" κατά τον πλου της 24/5/2016.ΦΩΤΟ: Ι.Σ.Θεοδωράτος/
ΠΗΓΗ: 
http://perialos.blogspot.gr/2016/05/blog-post_25.html
Σε σπάνιες περιπτώσεις ναυτολογούσαν δούλους οι οποίοι όμως τύγχαιναν ιδίας αντιμετωπίσεως. 

Αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι όλα τα πληρώματα μισθοδοτούντο και υπήρχαν και περιπτώσεις όπου έπαιρναν και επιπρόσθετο μισθό. 

Σε περιπτώσεις δε κατά τις οποίες δεν χορηγείτο ο μισθός ή ήταν μικρότερος από το καθορισμένο ποσό το μέλος πληρώματος στασίαζε, ηρνείτο να αναλάβει καθήκοντα ή πρόσφερε τις υπηρεσίες του στον αντίπαλο έναντι καλύτερου μισθού. 

Όλα τα παραπάνω καθώς και άλλα πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία αναφέρονται στο βιβλίο.




Βλέποντας την «Ολυμπιάδα», τι είναι το πρώτο που σας έρχεται στο νου, έχοντας εντρυφήσει στην αρχαία τεχνολογία, τη στρατηγική αλλά και την τακτική των Ελλήνων στις ναυμαχίες;

Θα πρέπει πρωτίστως να γίνει κατανοητό ότι η τριήρης «Ολυμπιάς» δεν είναι πιστό  αντίγραφο τριήρους αφού δεν έχουμε αντίστοιχο αρχαίο εύρημα  ώστε να αντιγραφεί η δομή, τα βασικά ναυπηγικά χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου πλοίου (όπως συνέβη  π.χ. με το σκάφος της Κερύνειας ή τα πλοία των Βίκινγκς στο Roshkild). 



Αυτό το είχε καταστήσει σαφές, το Trireme Trust (John Morrison, John Coates και Frank Welsh) τονίζοντας μεταξύ άλλων:  

«Ο βασικός στόχος των δοκιμαστικών πλεύσεων, ήταν να αποδειχθεί αν το προτεινόμενο σύστημα κωπηλασίας ήταν εφικτό και αν οι επιδόσεις του πλοίου αντιστοιχούσαν με τα στοιχεία που περιλαμβάνονταν στα αρχαία κείμενα».  

Δίχως,  λοιπόν να αγνοούμε τους σκοπούς για τους οποίους ναυπηγήθηκε η «Ολυμπιάς» (περισσότερα εξηγούνται στο εν λόγω βιβλίο) πιστεύω πως μπορούμε να θαυμάσουμε το συγκεκριμένο πλοίο σε όλες τους τομείς, τόσο στην ομορφιά του όσο και στη πολεμική του ισχύ. 



Προσωπικώς, όταν την βλέπω να πλέει, εικόνες από διάφορα σημαντικά γεγονότα της αρχαίας Ναυτικής Iστορίας ανασύρονται από τη μνήμη και αρκετά από αυτά με ωθούν και με παρακινούν για περαιτέρω έρευνα. 

Είναι το πλοίο που δόξασε την αρχαία Αθήνα, που κέρδισε την πιο σημαντική ναυμαχία στην παγκόσμια ιστορία, στην Σαλαμίνα, είναι το «εν όπλοις» σύμβολο της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και ιδιαιτέρως της Ναυτικής Ισχύος της.




Πολλές από τις αρχές της στρατηγικής εφαρμόζονται ακόμα και σήμερα, μετά από δυόμισι χιλιάδες χρόνια. Ποια είναι τα στοιχεία που καθιστούν διαχρονικά τα «μαθήματα» της αρχαιότητας; 

Η φιλοσοφία των Αρχών Πολέμου διατηρείται σε όλη την διάρκεια της Ιστορίας. 

Προσαρμόζεται και εξελίσσεται ανάλογα με τις επιχειρησιακές δυνατότητες και απαιτήσεις, εξαιτίας της μεταβαλλόμενης φύσεως του πολέμου και φυσικά λόγω της προόδου στην τεχνολογία και την εξέλιξη των οπλικών μέσων και συστημάτων. 



Μελετώντας την αρχαία Ναυτική Ιστορία, αντιλαμβανόμαστε ότι η εκμετάλλευση των αδυναμιών του αντιπάλου, ο αιφνιδιασμός, η συγκέντρωση κρίσιμης μαχητικής ισχύος σε προ-ϋπολογισμένο τόπο και χρόνο, η παραπλάνηση, οι ψυχολογικές επιχειρήσεις και πάνω από όλα ο ελιγμός (σε στρατηγικό, επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο), συναντώνται και στις τότε αναμετρήσεις.

Οι αρχαίοι διδάσκονταν από τις αποτυχίες τους, όπως φαίνεται και από την ανάλυση που κάνετε σε ήττες που γνώρισαν σε διάφορες ναυμαχίες. 

Πόσο σημαντικό είναι να παραδειγματίζεται κάποιος από τα λάθη του και πόσο βοηθάει στην αυτογνωσία, αλλά και στην αποφυγή παρόμοιων λαθών στη συνέχεια; 

Εκτιμώ ότι δεν χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση της αναγκαιότητας της μελέτης αποτυχημένων ναυμαχιών. 

Αν διαβάσει κάποιος Ιστορία μπορεί να καταλάβει γιατί επαναλαμβάνονται αναιτίως σφάλματα πολλές φορές με καταστροφικά αποτελέσματα. 




Η Ιστορία, στο επίπεδο των σφαλμάτων, επαναλαμβάνεται γιατί πολλοί δεν την μελετούν επαρκώς και σε βάθος. 

Αν το έπρατταν η ανθρωπότητα δεν θα αναγκαζόταν να βιώνει διαρκώς παρόμοιες καταστάσεις.

Αν έπρεπε να ξεχωρίσετε ένα δίδαγμα από τις τριήρεις, ποιο θα ήταν αυτό και γιατί;

Όταν παρατηρείς την «Ολυμπιάδα» δεν βλέπεις απλώς μια επιτυχημένη προσπάθεια να αναστηθεί μια ξεχασμένη ναυπηγική σχεδίαση. 



Μπορεί να ακουστεί υπερβολικό αλλά το πλοίο σύμβολο της αρχαίας Αθήνας διδάσκει ακόμη και σήμερα! 

Για να πλεύσει απαιτείται αρμονία στις κινήσεις των 170 ερετών. 

Αποτελεί ένα ζωντανό μάθημα συνεργασίας, συνεκπαιδεύσεως και κυρίως κοινού φρονήματος για τους κωπηλάτες-πολίτες, που δεν είναι λόγω περιβάλλοντος οπλίτες. 




Συνιστά παράδειγμα ηθελημένης πειθαρχίας και υψηλής συναισθήσεως καθήκοντος, προκειμένου ένα πολεμικό πλοίο να επιτελέσει την αποστολή του. 

Εδώ θα ταίριαζε η ρήση «η ισχύς εν τη ενώσει».





Λίγα λόγια για τη συγγραφέα



Η Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου γεννήθηκε και ζει στην Πόλη των Αθηνών. 

Σπούδασε ψυχολογία, ετυμολογία και ιστορία. 

Είναι συγγραφεύς - Ερευνήτρια Ναυτικής Ιστορίας (πρώην ναυτικός Ε.Ν.) με εξειδίκευση σε θέματα και μελέτες που αφορούν τη ναυτιλία στην αρχαία Ελλάδα (εμπορικό / πολεμικό ναυτικό, στρατηγική, τακτική σχεδίαση και ανάλυση ναυτικών επιχειρήσεων, ναυτική τεχνολογία και ναυπηγική). 




Έχει αναπτύξει αξιόλογη συγγραφική δραστηριότητα, εκδίδοντας βιβλία και δημοσιεύοντας περισσότερα από 200 άρθρα-μελέτες, μονογραφίες και αναλύσεις σε περιοδικά του ειδικού Τύπου, σε πανεπιστημιακά περιοδικά καθώς και σε περιοδικά που εκδίδουν ειδικευμένοι φορείς όπως το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (ΓΕΝ) και το Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος (ΝΜΕ).

Έχει μετάσχει σε ημερίδες, διαλέξεις και συνέδρια (μεταξύ άλλων στη Σχολή Διοικήσεως Επιτελών Πολεμικού Ναυτικού (ΣΔΕΠΝ), Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών Ναυτικού (ΣΜΥΝ), Σχολή Διαβιβάσεων (ΣΔΒ) του Ελληνικού Στρατού (ΕΣ), καθώς και σε ξένα Πανεπιστήμια  (PULTUSK Academy of Humanities, Poland).

Έχει τιμηθεί με το βραβείο Ναυτικής Παράδοσης (Βραβεία ΕΞΑΛΕΙΠΤΡΟΝ 2014) και από το Δήμο Σαλαμίνας για την έρευνά της στη Ναυτική Ιστορία (35 χρόνια προσφορά του Συλλόγου ΑΙΑΝΤΙΣ για τη διάσωση και την ανάδειξη της ιστορικής Nαυμαχίας της Σαλαμίνος παγκοσμίως, 04/03/2014).



Είναι δημιουργός και διαχειρίστρια του ιστολογίου Περί Αλός www.perialos.blogspot.gr , επιστημονική συνεργάτις στα θέματα Ναυτικής Ιστορίας στο ίδρυμα ‘The Salamis Foundation’, μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ.), του Ελληνικού Συνδέσμου Υποβρυχίων (ΕΛΣΥΒ), του Συλλόγου Ιστορικών Μελετών «Κορύβαντες» και του Ναυτικού Μουσείου Ελλάδος (ΝΜΕ). 

Είναι παντρεμένη με τον δημοσιογράφο και αμυντικό αναλυτή Ιωάννη Σ. Θεοδωράτο με τον οποίο έχει αποκτήσει μία κόρη.





Το βιβλίο της συγγραφέως Κ.Ε. Ιωαννίδου μπορείτε να το προμηθευτείτε:



Από την Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού το Θωρηκτό ΑΒΕΡΩΦ, ενώ μπορείτε επίσης να το παραγγείλετε σε οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο.

Εκδοση: Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού, πληροφορίες στο τηλ. 210 3484233



Πέμπτη 11 Αυγούστου 2016

Pilots of the... Abyss: The aircraft salvagers of the Hellenic Air Force (HAF)


Nuggets of WW2 history lay hidden for decades in the Greek seas.





Many secrets are revealed thanks to the salvagers of the Hellenic Air Force, the specially trained scuba divers, who salvage World War II aircraft from the depths. 


Diving under almost any weather conditions, day and night, in order to achieve their mission, these men are a Unit known as the Mobile Maintenance Team of Underwater and Marine Facilities.




"The greatest depth at which we operated was at approximately 960 meters in 2004 when the twin-engine Chinook helicopter carrying the late patriarch of Alexandria  crashed in the sea area of ​​Mount Athos. 


It was an almost impossible task, which with the cooperation of the Hellenic Center for Maritime Research and with the use of an ROV we managed to bring back to the surface large parts of the crashed Chinook for evaluation" says the squadron leader.


These operations, however, above and below sea level require constant alert and vigilance: 

"Apart from operational missions we are also conducting social activities, as the Mobile Disaster Response Team is always ready to assist in the evacuation of citizens because of an earthquake or any other disaster, while we work with the Ministry of Education".


"Each mission requires discipline, perfect synchronization, detailed planning and professionalism in salvage operations. There is not the slightest margin for errors".


Since April 1941 a twin-engine aircraft of the RAF was laying off Crete, close to Rethymnon. 



Shot down by friendly fire, this Blenheim remained forgotten for almost 55 years, until the moment it was raised from the seabed. 



This aircraft was shot down in October 1943, in Rhodes and was found in 2004 at a depth of about 150 meters by a fishing boat, approximately seven miles from the coast. 


Once dragged into shallow waters (approx. 15 meters) the Hellenic Air Force salvagers brought the aircraft back to the surface in 2006. 




The battle of Leros in 1943, was the failed attempt of the Allies (mainly British forces) to occupy the strategically important Dodecanese islands, after the capitulation of Italy. 


German forces, including paratroopers overpowered the Allies and reoccupied the islands, but at a heavy price in human lives and war material. 


Among the "victims" of the battle of Leros was a Junkers 52, which was shot down on November 14 by anti aircraft fire and crashed in the bay of Alinda. 

In 2003, it was brought back to the surface from a depth of 41 meters, in almost perfect condition. It is currently exhibited at the Hellenic Air Force Museum, but the hope of the citizens of Leros is to see it back to their island.

Canadair CL215 and CL415


During the summer season forest fires, Canadair CL215 and CL415 are assisting the ground firefighting forces. 


There have been occasions when an aircraft sinks, during the operations and the Hellenic Air Force salvagers are asked to bring it back to action as soon as possible.


Δευτέρα 8 Αυγούστου 2016

An Arado AR196 in Herakleia Island, Greece

Lying at a depth of just 11 metres, this Arado wreck is an ideal snorkeling destination
(Photo: Costis Mantzoris)


On September 17, 1943 this specific Arado 196 went on a mission to protect a convoy consisting of three ships (UJ 2104, Paula and Pluto) on their way from Piraeus to Rodos. 

Photo of the Arado196 (CREDIT: Manolis Bardanis www.naxosdiving.com)

Near Naxos, British Beaufighters attacked the convoy and the Arado was damaged and had to perform a controlled ditching at sea. 

The crew was saved by UJ 2104, but the aircraft sunk shortly afterwards. (See the picture below, shot minutes before the Arado's sinking).

The crew was reported as "rescued". 

The convoy continued on its way to Rodos, but north of Astypalaia, they were attacked again, this time by allied destroyers. 

The two cargo ships sunk, and UJ 2104 was badly damaged. 

This picture of the Arado D1+EH was taken by an officer of UJ 2104 just minutes before sinking. The picture was hidden for 5 years in a foam soap box during time as POW in Egypt.
(Photo: P. Schenk/AK Groener from http://www.u-air.info/www/uair/uair.nsf/0/D8A7C27055E94FD7C12577AD004C26C9?OpenDocument)
Approximately 60 survivors, including the crew of the Arado, managed to reach Astypalaia, which was under Italian control. 

The survivors of the convoy were transferred to the British shortly after and remained POW until 1948.

Crew F Fritz Schaar, POW

BF Herbert Schneider, POW

 The wreck was found by Greek fishermen in 1982 at a depth of 91m and was moved in a bay of the island Herakleia. 

Acclaimed researcher Manolis Bardanis (www.naxosdiving.com) is credited with a detailed research on this wreck's history, in cooperation with other historians. 
Another view of the wreck


Παρασκευή 5 Αυγούστου 2016

The Heinkel He111 of Leros, shot down on 14 November 1943


On 14 November 1943, the crews of two 46 Squadron Beaufighters, Flight Lieutenant D. J. A. Crerar (pilot) with Pilot Officer L. Charles, and Flying Officer B. F. Wild (pilot) together with Flight Sergeant R. W. Gibbons, shared in the destruction of a Heinkel He 111H (8011/6N+EP) of II./K.G. 100. This was shot down north of Leros with the loss of Gefreiter Helmut Grundke (air-gunner).



According to researcher Byron Tesapsides the crew of this ill fated He 111H (6N+EP, W.Nr. 8011) was: Pilot Uffz. Walter Pink, Fw. Kurt Bruder (MIA), BF. Fw. Johann Sonnenschein (wounded), BS. Uffz. Helmut Grundke (KIA)


The fuselage of the He111 at Panteli beach, Leros in 2013. Shortly afterwards the wreck disappeared. Photo Credit: Andrew Clark

READ MORE HERE: WW2 German aircraft shot down in 1943 recovered in Leros


Part of the He111 still remains at a depth of 16 metres and is a popular diving site in Leros.
Photo Credit: http://is-expl.com/explorations/12